|
در بعد از
ظهر روز چهارم ارديبهشت ماه سال ۱۳۱۹
راديو
در ايران راه
اندازی شد. يعنی حدودا ۱۵ سال پس از رواج اين وسيله در دنيا.
در سال ۱۳۳۵ در يكی از
جرايد نوشته ای به چشم ميخورد كه حاكيست فردی بنام
كازرونی كه از فارغ التحصيلان سينما و تلويزيون در خارج از
كشور است قصد دارد در خصوص ورود
تجهيزات فرستنده و گيرنده تلويزيونی به ايران با دولت ايران
مذاكراتی به انجام
رساند. دو سال ميگذرد و خبر ديگری نيست. در سال ۱۳۳۷ مجلس
شورای ملی با تصويب
چهار تبصره و يك ماده واحده به فردی بنام
حبيب اله ثابت
پاسال
اجازه ميدهد
تلويزيون ايران
را تحت نظارت
وزارت پست و تلگراف و تلفن وكالت ميدهد. در
يازدهم مهر 1337
تلويزيون ايران با
حضور شاه در خيابان گاندي(وزرا) افتتاح شد.
در روزهای و حتی ماه های نخست
اين تلويزيون فقط دو ساعت در روز برنامه داشت و برای توليد و
پخش آنها صرفا از "يك
دوربين" و يك استوديو استفاده ميشد. ۶ ماه بعد ثابت كه از
بی‌سود بودن اين
رسانه
آگاه بود به وزارت پست پيشنهاد كرد تاسيسات تلويزيون را با
قيمتی عادلانه از او
بخرد. شاه با پرداخت كمك مالی به او موافقت
كرد. ثابت با يك قرار داد با شركت
ACA
تجهيزاتی مثل تله سينمای ۱۶ و ۳۵ ميليمتری و ۵ دوربين جديد و
يك فرستنده سيار و ... وارد ايران كرد. استوديوی دوم راه
اندازی شد و ساعات برنامه ها به حداكثر ۶ ساعت در روز رسيد.
يكسال بعد وی با
همكاری يك شركت آمريكايی آنتنی يك صد متری را در آبادان و برای
تقويت امواج نصب
شد.
نمايش هايی با اجرای گروههای تئاتری ايران و سپس آگهی های
آمريكايي(در ازای خدمات هر روزه ايشان به اين نهاد) و بعد
سريالهای آمريكايی در
تلوزيون نمايش داده شد.
در سال
1343
تلويزيون از
نهادی خصوصی به سازمانی دولتی تبديل شد تا در راستای اهداف
حكومت به سخن پراكنی كند. رضا قطبی پسر دائی همسر شاه "فرح"
مسئول سازمان
دهی تلويزيون دولتی ايران شد.
و بالاخره
تلوزيون ملی ايران
در ساختمان پخش در خيابان جام جم با زيربنايی در حدود ۲۵۰۰ متر
و دو
طبقه و سه استوديو و ۲۷ اتاق راه اندازی شد. اين تلويزيون از
سيستمی تحت عنوان
"۶۲۵
خطی”(سكام فرانسه) بهره گرفت. اما ظاهرا گيرنده ها قدرت دريافت
اين تصوير
را( كه در آنزمان بهترين در سطح جهان بود) نداشتند. بنابراين
برنامه های تلويزيون
ترجيحا علاوه بر پخش به شيوه سكام بر روی كانال ۷ , پخشی با
سيستم قبلی جهانی يعنی
۵۲۵
خطی آمريكايی نيز داشتند.
در روزهای اوليه راه اندازی تلويزيون "ملی” ساعات
پخش ۴ ساعت(۱۹ تا ۲۳) بود و بعد به ۵ ساعت رسيد. در سال ۱۳۴۸
تعداد كانالهای تلويزيون ملی ايران به
3
كانال(يا شبكه) رسيد.
نخستين مركز شهرستانی تلويزيون در ايران در سال
1347
و در"اروميه"(رضائيه
قبلی) راه
اندازی شد. چند ماه بعد مركز بندر عباس و ايستگاه ماهواره ای -
مخابراتی اسد آباد
در همدان فعاليتش را شروع كرد كه امكان رد و بدل كردن و پخش
مستقيم برنامه های خارجی را در ايران فراهم كرد. سپس مراكز
مشهد و گيلان و زاهدان و اصفهان و مازندران
و شيراز آماده و مشغول بكار شدند.
در سال
1350
راديو با
تلويزيون تلفيق و تحت يك سازمان معرفی گرديد. همچنين در همين
سال علاوه بر ۳ كانال
مفروض( كه البته سومی در اين سال از بخش خصوصی خريداری گرديد)
,
دو كانال ديگر
تحت عناوين
"تلوزيون
آموزشی”(وزارت فرهنگ=آموزش و پرورش) و
تلويزيون بين
المللي(متعلق به ارتش آمريكا كه بزرگترين شبكهن مشتشاران نظامی
را در ايران شاهنشاهی داشت و داشتن يك ايستگاه تلويزيونی رسمی
را حق خود می‌دانست) به تصويب رسيد و اجرا گرديد.
در سال ۱۳۵۷ كانال(شبكه) اول تلوزيون در ايران توانست
۲/۷۴
درصد
و كانال(شبكه) دوم
۷/۴۵
از كل
جمعيت ايران را تحت پوشش قرار دهد.
بعد از انقلاب و با آغاز جنگ تلويزيون در حاشيه قرار گرفت و
تنها
با ۲ شبكه تا اوايل دهه ۱۳۷۰ فعاليت می‌كرد، با پخش ميانگين ۷
ساعت برای هر شبكه در روز{(ساعت ۱۶ تا ۲۳)- و البته
در دهه ۶۰ برای شبكه دوم (از ساعت ۱۹ تا ۲۳)} از رقبای خارجی و
در دورانی كه همگان
بر توسعه اين رسانه - صنعت همت گمارده بودند عقب افتاد كه آثار
آن هنوز هم برجاست و
با قاطعيت ميتوان گفت به لحاظ بصري( عدم تبديل سيستم آنالوگ
قبلی به ديجيتال بغير
از شبكه ۵ و ۳) و كيفي( جنبه های فنی و زيبايی شناختی برنامه
ها و دكورها) و ...
حداقل ۲۰ سال از جهان اين رسانه پس افتاده است. كوششهای
لاريجانی در جهت افزايش
شبكه ها اعم از عمومی و شهرستانی و تعدد برنامه ها و افزايش
ساعات پخش تا ۲۴ ساعت
در برخی شبكه ها از اوايل دهه ۱۳۷۰ تا كنون و تشكلی بنام
"سيما
فيلم"(در راستای توليد برنامه هايی با هزينه بالا) و توليد
برخی برنامه ها و
سريالهای قابل توجه و عريض و طويل كردن يك سازمان صرفا دولتی
هرگز نخواسته است در
راستای تشكيل شبكه های خصوصی و كابلی در ايران اقدامی صورت
گيرد و انتقادی سازنده
از اين سازمان(حتی در مجلس) صورت گيرد و حتی از دارائيها و
درآمد آن صورت برداری شود. درآمدی كه فقط در سال 1379 و صرفا
با واگذاری امتياز تهيه و پخش آگهی های بازرگانی به شركتهای
خصوصی برای 6 ماهه اول 150 ميليارد ريال برای شبكه 1 و ۱۲۰
ميليارد ريال برای شبكه ۲ و ۱۰۰ ميليارد ريال برای شبكه ۳
سودآوری داشته است. تمام
اين مقولات علاوه بر درآمدهای ديگر اين سازمان اعم از فروش
برنامه و نهاد های وابسته نظير سروش و ... و بودجه چند هزار
ميليارد ريالی كشور است كه در هر سال دو
دستی تقديم اين سازمان ميشود.
می رسيم به انقلاب و جمهوری اسلامی: دهه 70 آنتن های ماهواره
از بام خانه های مردم، كه از خرپشته سيمای كسل كننده جمهوری
اسلامی بالا رفت و دهه 80 اينترنت مرزهای بسته جمهوری اسلامی
را در نورديد. مردم از فضا به جهان وصل شدند. بقول مولوی:
باغ ها را گرچه ديوار و در است
از هواشان، راه با يكديگر است |
