پيک هفته

   

پيک نت

پيوندهای پيک بايگانی پيك

hafteh@peiknet.com

 

    hafteh@peiknet.com

 

پيک هفته

در رابطه با پيک هفته


چنگ او بر افشاری و سه گاه را بشنوید!

سه گاه

افشاری

 

 

 

 


احمد عبادی
او رفته
با سه تارش

 

احمد عبادی سال 1283 در خيابان ايران در تهران متولد شد. قامتی بلند و كشيده داشت. در همان سالهای اوليه راه افتادن تلويزيون درايران، هفته ای يك بار، شب به نيمه نرسيده برای يك ربع و گاه 20 دقيقه بر صفحه تلويزيون ظاهر می شد. سه تار را ايستاده می زد. چارپايه كوتاهی زير پايش بود و سازی كه كمتر در چشم مردم آشنا در زير بغل. سازش كوچكتر از آن سازی بود كه عاشيق های آذربايجان روی سينه می گيرند و همراه با چنگ زدن به آن می خوانند. بتدريج مردم با نام اين ساز بيشتر آشنا شدند: سه تار استاد عبادی!
موقر می ايستاد و با مهارت و سرعت به سينه سه تار چنگ می زد؛ و گاه در سكوت پرده ها، سه تار را روی زانوهای نيمه خم شده خود جابجا می كرد و دوباره آغاز می كرد.
پدرش ميرزا عبدالله، دستگاه های دوازده گانه موسيقی ملی را با هم ادغام كرده و هفت دستگاه مفصل و مستقل را پديد آورد. از اين نظر ميرزا عبدالله خدمت بزرگی به موسيقی ايران كرد و شاگردان بزرگی چون: اسماعيل قهرمانی، سيد عليمحمد خان مستوفی، سيد مهدی دبيری و فرزندش احمد عبادی را پروراند.
زير نظر چنين پدری، احمد عبادی، دوران كودكی را پشت سر گذارد. وقتی هفت ساله بود همراه با ساز پدرش ضرب می نواخت و از همان كودكی گوش او با نواهای گوناگون آشنايی يافت و ديری نپاييد كه پدرش ساز "سه سيم" را به دست او داد تا بنوازد و همين كار، موجب شد كه احمد عبادی دوست صميمی و هميشگی خود را پيدا كند. و آنقدر در نواختن اين ساز تمرين كرد تا اينكه توانست جای خالی پدر را پُر كند و بی گمان يكی از استادان مسلم سه تار شود. عبادی يكی از افتخارات خود را همكاری با داود پيرنيا در برنامه "گلها" می دانست و معتقد بود كه پيرنيا برای اين برنامه ها زحمت فوق العاده كشيد و موسيقی ايرانی از آن زمان شكل گرفت و برنامه "گلها" صحنه رقابتی مشروع و عادلانه برای هنرمندان بنام ايران شد. شرح نخستين بار كه در برنامه گل ها و در كنار ابوالحسن صبا ظاهر شد، در كتاب شيرين و خواندنی اسماعيل نواب صفا(قصه شمع)، شرحی در همين رقابت است! صبا نيز، خود سه تار می زد، اما بسيار زود دانست كه سه تار ساز عبادی و ويلن ساز اوست!
احمد عبادی به گل و گياه و پرنده علاقه فراوان داشت، به طوری كه پس از فراغت از نواختن ساز به سراغ گلها و قناری های خود می رفت و با آن ها سرگرم می شد.
در نواختن سه تار، سبكی مخصوص خود را داشت. به طوری كه صدای ساز او ويژه خود او بود. با كوشش بسيار فاصله بسيار كم سيم ها روی كاسه سه تار را كم كرد و آنچه حالا می شنويم بسيار دل انگيزتر از سابق است. عبادی در نواختن سه تار سبك و شيوه ای مخصوص خود را داشت، چنان كه كمتر كسی توانسته از عهده تقليد آن بر آيد. عده ای سبك خاص ساز زدن او را مربوط به امكانات و وسايل صدا برداری زمان وی می دانند. مضرابهای تك سيم و دومضراب ها از مشخصه های بارز سبك وی هستند.
از كارهايی كه او در نوازندگی سه تار ايجاد كرد ، ابداع كوكهای مختلف در سه تار است كه در آلبوم كوك سه تار آنها راعرضه كرده است.
استاد احمد عبادی مدتها در وزارت پيشه وهنر به تدريس و تحقيق در موسيقی ايرانی و سه تار پرداخته و در جهت معرفی موسيقی ملی ايران كنسرت های متعددی در داخل و خارج از كشور از جمله فرانسه ، ايتاليا ، آلمان و اتريش داشت. مهربانو توفيق و بهرام وادانی از شاگردان برجسته او محسوب می شوند. 17 اسفند 1371 او نيز رفت با بانگ سه تارش!