شاعر : امیر جاهد

تار : مرتضی نی داود

 ویلن : موسی خان

دستگاه : بیات اصفهان

سال ظبط : 1306  

آنچه می شنوید، یکی از قدیمی ترین ترانه های ایرانی است که اتفاقا در وصف ستم مضاعفی است که طیفی از زنان را شامل می شود. ترانه "دختران سیروس" نام دارد و  ساخته امیرجاهد است که تار مرتضی نی داوود و ویلن موسی خان در دستگاه اصفهان ضبط شده است. ضبط آن نیز به سال 1306 باز می گردد. خواننده آن ملوک ضرابی است که از اولین زنان خواننده ایران بود که به رادیو رفت. در سالهای اخیر این ترانه را زویا ثابت نیز بازخوانی کرده است که اجرای خوبی هم هست. نه تنها نام ترانه، بلکه اشاره به "سیروس" را هم از آن حذف کرده اند. نه در اجرای جدید، بلکه از همان ابتدای سروده شدن این ترانه.

ترانه دختران سیروس در واقع اشاره ایست به بنگاه های شادمانی خیابان سیروس تهران در همان دوران و دخترانی که از طریق همین بنگاه های شادمانی بعنوان رقاصه ها و یا خوانندگان ارکسترهای کوچک به مهمانی ها و عروسی ها برده می شدند. نوعی اسارت!

امیرجاهد تحت تاثیر ستمی که بر این دختران می رفت و سپس یک گام بالاتر، علیه حجاب و اسارت زنان در زیر حجاب این ترانه را سروده است. ملوک ضرابی در سن 108 سالگی در تهران درگذشت. با همسر رضاشاه – ملکه مادر- دوستان قدیمی بودند و همیشه از حمایت دربار نیز برخوردار بود. امیرجاهد بی پروائی و جسارت عارف را درترانه سرائی نداشت، اما بهر حال او را درکنار عارف از جمله ترانه سرایان آزادیخواه نام می برند.

این ترانه را با صدای ملوک ضرابی و زویا ثابت در صدای پیک می توانید بشنوید