قبرس كانون ديدار با آمريكايی ها

رهبران و روزنامه نگاران

از جمع فعالان و حاضران جنبش ملی دهه سی انگشت شماراني هنوز در صحنه باقی مانده‌اند. از ميان مليون و مذهبيون بيشتر و از جمع توده‌ايها، كه چپ ديگری را از آن دوران نمي‌توان شمارش كرد كمتر. اين حاصل جمع، هم ناشی از سن و سالي‌است كه بر همه گذشته و هم نتيجه تلفاتی است كه توده‌ايهای نسل دهه سی در جريان حوادث دهه شصت دادند. نام‌آوران و نام‌دارانی ديگر در صحنه نيستند و انگشت شمارانی كه باقی مانده‌اند، همچنان در محاق سانسور و كنترل امنيتی.  در اين حصار نيز، در مقايسه با مليون و مذهبيون ملی، محروميت همچنان بر توده‌ايها و چپ‌های غير مذهبی سنگينی مي‌كند.

در فراز و فرودهای شش سال گذشته، همه اين باقي‌ماندگان، هريك به فراخور اطلاع و آگاهی، حضور در حوادث و فضائی كه برايشان در مطبوعات وجود داشته حرف و سخنی گفته‌اند و منتشر كرده‌اند. گاه بعنوان خاطره و گاه بصورت گفتگو مصاحبه؛ و در سرجمع اين انتشارات و گفتگوها، نقطه پرگال تجربه و هشدارباش‌ها بر محور كودتای بيست و هشتم مرداد مي‌چرخيده‌ و بيم از تكرار دوباره آن در شكل و شمايلی ديگر.

طی نيم دهه اخير، نسل زخم خورده‌ای پا به ميدان گذاشته، كه با دهه سی و جنبش ملی ايران در آن سال‌ها يا با واسطه و يا بی واسطه آشنا شده است. از دهان آنها شنيده و يا از قلم آن‌ها حوادث را خوانده‌است.

اينها نيز با ارتجاع مذهبی درگيرند، همانگونه كه نيروهای مترقی دهه سی با آن درگير بودند؛ با توطئه‌های بيت رهبری و بخش‌هائی از نيروهای نظامی و فرماندهان آن درگيرند، همانگونه كه نسل دهه سی با توطئه‌های دربار شاهنشاهی و نيروهای نظامی وابسته با آن درگير بودند؛ مبارزان دهه سی اعم از مذهبي و ملی و غير مذهبی با مخالفان و خائنين بازمانده انقلاب مشروطيت و هموار كنندگان جاده قدرت رضاخان ميرپنج درگير بودند؛ نسل زخم خورده نيم دهه اخير نيز با ياران به ثروت و قدرت دست يافته و پشت به آرمان كرده دوران پيش و پس از انقلاب درگيرند...

مطبوعات تريبون اين نبرد است  همانگونه كه در دهه سی چنين بود. چهره‌ها و قلم‌ها در دو جبهه، اين نبرد را بازتاب مي‌دهند. همانگونه كه در دهه سی و جنبش ملی چنين بود. در آن دهه دكتر حسين فاطمی در مقابله با احمد دهقان سرمقاله‌های روزنامه “باختر امروز“ را مي‌نوشت و از جنبش ملی دفاع مي‌كرد و سيد نابكاری بنام “ميراشرافي“ در روزنامه‌“آتش“ نفت بر حريق كودتا مي‌پاشيد. در نيم دهه اخير سعيد حجاريان در كسوت روزنامه نگار به صحنه بازگشته و آب بر آتشی مي‌پاشد كه حسين شريعتمداری در روزنامه كيهان برپا مي‌كند. حيرت آور آنكه هم حسين فاطمی را به گلوله بستند و هم سعيد حجاريان را. هم او از مرگ جست و تا دم آخر متكی به عصا راه رفت و هم حجاريان نيمه فلج بر صندلی چرخدار به راهش ادامه مي‌دهد. اين مشتی از خروار است.

دو نسل از رهبران و روزنامه نگاران: مبارزان و رهبراني كه روزنامه نگار شدند و سياست و مبارزه را با قلم ادامه دادند و روزنامه‌نگاراني كه مشق سياست و مبارزه را ابتدا در روزنامه‌ها نوشتند..

سرگذشت مطبوعات يكصد سال اخير ايران، هرگز جدا از سرگذشت انقلاب مشروطه، جنبش‌‌ملی و خيزهای انقلابی نبوده‌است؛ حتی “ميرجعفرپيشه وري“ رهبری حكومت خودمختار آذربايجان نيز مديرمسئول و سرمقاله نويس خوش قلم روزنامه “آژير“ بود. همچنان كه سيدضياء انگليسی، رهبر پشت صحنه كودتای بيست و نهم اسفند و روی كار آمدن رضاخان هم مشق سياست را ابتدا از روزنامه‌ها شروع كرد. اين سيل قلمی كه اكنون و در نيم دهه اخير مطبوعات را با خود برده، سرچشمه‌‌ای خشك نشدنی دارد: قريحه سياسی و ذوق روزنامه‌نگاري مردم ايران.

اين نبرد را بازتابی هم در مهاجرت هست؟ دركي از آنچه آنجا مي‌گذرد، دراينجا وجود دارد؟

مي‌نشينند و بر مي‌خيزند، اما وقتی با خانه و زادگاه خويش بيگانه‌اند زحمت خود مي‌افزايند. كاروان در آنجا مي‌رود و در اينجا در گل مي‌نشيند. توفانی در فنجان و اقيانوسی در تلاطم.!

اكثريت روی موج

اين روزها قرار است سازمان فداييان خلق ايران- اكثريت- يك كنگره برگزار كند.

بيشتر صفحات نشريه "كار" دو هفته نامه ارگان اين سازمان به انتشار بحث ها و نظرات گرايشهاي مختلف فكری در رهبری اين سازمان اختصاص يافته است. چنانكه از اين بحث‌ها برمي‌آيد هم اكنون دو گرايش عمده فكری در رهبری سازمان اكثريت در كشاكش قرار دارند.  گرايش نخست عمدتا توسط فرخ نگهدار دبير اول سابق اين سازمان نمايندگی ميشود و ظاهرا مهدی فتاپور و بهروز خليق كمابيش به اين گرايش نزديك هستند. اين گرايش معتقد به ضرورت دفاع از جنبش كنونی اصلاح طلبانه در ايران است. اما ضرورت اين دفاع را نه از بررسی شرايط مشخص مبارزه مردم ايران بلكه از اصول كلی و مُبهم نظير تقدم "رفرم" "اصلاح" بر "انقلاب" و اصلاح پذير بودن يا نبودن حكومت نتيجه مي‌گيرد.

گفته ميشود يكی از دلايلي كه اين گرايش نتوانسته نظر اكثريت را در سازمان فداييان خلق جلب كند همانا ضعف هاي نظری دلايلی است كه آنان برای دفاع از اصلاحات ارائه مي‌دهند و همچنين مطلق كردن شيوه های معين

ی از مبارزه اجتماعی خارج از زمان و مكان است.

گرايش ديگر، كه خود را اصطلاحا گرايش "چپ" معرفی مي‌كند، بر شكست اصلاحات تاكيد دارد. اين گرايش تعريف جديد و بديعی از "چپ" ارائه مي‌دهد كه بر اساس آن چپ يعنی كسی كه وظيفه اصلی آن بجاي مبارزه با راستگرايان، مبارزه با اصلاح طلبان يا طرفداران رفُرم است. اين گرايش عمدتا توسط فريدون احمدی و ف تابان نمايندگی مي‌شود. بلافاصه پس از انتخابات دوم خرداد و پيروزی غافلگيركننده محمد خاتمی، فريدون احمدی كه از مدافعان تحريم آن انتخابات بود، در مقاله ای در نشريه "كار" بر درستی سياست تحريم انتخابات "با تاكيد"- به قول خود- پای فشرد. البته وی توضيح نداد كه اگر مردم انتخابات را تحريم كرده بودند و اكنون ناطق نوری رييس جمهور بود چه چيزی عايد "چپ" شده بود؟

از ف. تابان نيز در فرداي دوم خرداد اين جمله تاريخی به يادگار مانده است كه «‌بايد صبر كرد و آن روزهايی را در نظر داشت كه اين موج اميدواری فرو بريزد و مردم دريابند كه اميد بستن به جناح های رژيم راه به جايی نخواهد برد و  »

البته ف تابان خود صبر نكرد و برای آنكه اميدواريش را به واقعيت تبديل كند نظريه ضرورت نامه نگاری به خاتمی را در برابر كسانی كه از توضيخ خواستن از "علی خامنه اي" پشتيباني ميكردند، مطرح كرد. بر اساس اين نظريه كه در طی سالهای اخير نظريه غالب در سازمان فداييان خلق اكثريت بود، بايد در برابر هر گونه اجحاف و فشار و زورگويی دستگاه حكومتی جمهوری اسلامی صرفنظر از اينكه منشاء آن كيست و چيست و از كجاست لازم است، محمد خاتمی را مورد خطاب قرار داد و چون از خاتمی در برابر اقداماتی كه ربطی به او ندارد بالطبع كاری هم  ساخته نخواهد بود «موج اميدواری فرو خواهد ريخت». بعدها ف تابان سايت خبری سازمان اكثريت، بنام "اخبار روز" را  به ناشر همين ديدگاه ها تبديل كرد؛ چنانكه از بيست و شش عنوان آخرين شماره اخبار روز كه همچنان بر روی اينترنت است، بيست و دو عنوان آن به اين يا آن شكل عليه اصلاح طلبان ايران است. گفته ميشود به همين دلايل بود كه در آستانه برگزاری كنگره ف تابان از سردبيری اخبار روز كنار گذاشته شد تا بيش از اين موج نااميدی را نه در مردم ايران بلكه در اعضای سازمان پرورش ندهد.

اكنون در آستانه برگزاری كنگره سازمان فداييان خلق ايران اكثريت بايد ديد نمايندگان كنگره به كدام موج خواهند پيوست؟ موج مردمی كه عليرغم همه دشواريها و پيروزی ها و ناكامی ها به مبارزه برای ايجاد تحولات در جامعه خود ادامه مي‌دهند؟ يا موج های مصنوعی در ليوان‌های سرخالی آب در خارج از كشور؟!

توضيح در موردبايگانی پيك

يادآور ميشويم مشكل مربوط به بايگانی پيك برطرف گرديده و اكنون همه صفحات شماره های قبل پيك از طريق بايگانی قابل مشاهده است