از جمع فعالان و حاضران جنبش ملی دهه سی انگشت شماراني هنوز در صحنه باقی مانده‌اند. از ميان مليون و مذهبيون بيشتر و از جمع توده‌ايها، كه چپ ديگری را از آن دوران نمي‌توان شمارش كرد كمتر. اين حاصل جمع، هم ناشی از سن و سالي‌است كه بر همه گذشته و هم نتيجه تلفاتی است كه توده‌ايهای نسل دهه سی در جريان حوادث دهه شصت دادند. نام‌آوران و نام‌دارانی ديگر در صحنه نيستند و انگشت شمارانی كه باقی مانده‌اند، همچنان در محاق سانسور و كنترل امنيتی.  در اين حصار نيز، در مقايسه با مليون و مذهبيون ملی، محروميت همچنان بر توده‌ايها و چپ‌های غير مذهبی سنگينی مي‌كند.

در فراز و فرودهای شش سال گذشته، همه اين باقي‌ماندگان، هريك به فراخور اطلاع و آگاهی، حضور در حوادث و فضائی كه برايشان در مطبوعات وجود داشته حرف و سخنی گفته‌اند و منتشر كرده‌اند. گاه بعنوان خاطره و گاه بصورت گفتگو مصاحبه؛ و در سرجمع اين انتشارات و گفتگوها، نقطه پرگال تجربه و هشدارباش‌ها بر محور كودتای بيست و هشتم مرداد مي‌چرخيده‌ و بيم از تكرار دوباره آن در شكل و شمايلی ديگر.

طی نيم دهه اخير، نسل زخم خورده‌ای پا به ميدان گذاشته، كه با دهه سی و جنبش ملی ايران در آن سال‌ها يا با واسطه و يا بی واسطه آشنا شده است. از دهان آنها شنيده و يا از قلم آن‌ها حوادث را خوانده‌است.

اينها نيز با ارتجاع مذهبی درگيرند، همانگونه كه نيروهای مترقی دهه سی با آن درگير بودند؛ با توطئه‌های بيت رهبری و بخش‌هائی از نيروهای نظامی و فرماندهان آن درگيرند، همانگونه كه نسل دهه سی با توطئه‌های دربار شاهنشاهی و نيروهای نظامی وابسته با آن درگير بودند؛ مبارزان دهه سی اعم از مذهبي و ملی و غير مذهبی با مخالفان و خائنين بازمانده انقلاب مشروطيت و هموار كنندگان جاده قدرت رضاخان ميرپنج درگير بودند؛ نسل زخم خورده نيم دهه اخير نيز با ياران به ثروت و قدرت دست يافته و پشت به آرمان كرده دوران پيش و پس از انقلاب درگيرند...

مطبوعات تريبون اين نبرد است  همانگونه كه در دهه سی چنين بود. چهره‌ها و قلم‌ها در دو جبهه، اين نبرد را بازتاب مي‌دهند. همانگونه كه در دهه سی و جنبش ملی چنين بود. در آن دهه دكتر حسين فاطمی در مقابله با احمد دهقان سرمقاله‌های روزنامه “باختر امروز“ را مي‌نوشت و از جنبش ملی دفاع مي‌كرد و سيد نابكاری بنام “ميراشرافي“ در روزنامه‌“آتش“ نفت بر حريق كودتا مي‌پاشيد. در نيم دهه اخير سعيد حجاريان در كسوت روزنامه نگار به صحنه بازگشته و آب بر آتشی مي‌پاشد كه حسين شريعتمداری در روزنامه كيهان برپا مي‌كند. حيرت آور آنكه هم حسين فاطمی را به گلوله بستند و هم سعيد حجاريان را. هم او از مرگ جست و تا دم آخر متكی به عصا راه رفت و هم حجاريان نيمه فلج بر صندلی چرخدار به راهش ادامه مي‌دهد. اين مشتی از خروار است.

دو نسل از رهبران و روزنامه نگاران: مبارزان و رهبراني كه روزنامه نگار شدند و سياست و مبارزه را با قلم ادامه دادند و روزنامه‌نگاراني كه مشق سياست و مبارزه را ابتدا در روزنامه‌ها نوشتند..

سرگذشت مطبوعات يكصد سال اخير ايران، هرگز جدا از سرگذشت انقلاب مشروطه، جنبش‌‌ملی و خيزهای انقلابی نبوده‌است؛ حتی “ميرجعفرپيشه وري“ رهبری حكومت خودمختار آذربايجان نيز مديرمسئول و سرمقاله نويس خوش قلم روزنامه “آژير“ بود. همچنان كه سيدضياء انگليسی، رهبر پشت صحنه كودتای بيست و نهم اسفند و روی كار آمدن رضاخان هم مشق سياست را ابتدا از روزنامه‌ها شروع كرد. اين سيل قلمی كه اكنون و در نيم دهه اخير مطبوعات را با خود برده، سرچشمه‌‌ای خشك نشدنی دارد: قريحه سياسی و ذوق روزنامه‌نگاري مردم ايران.

اين نبرد را بازتابی هم در مهاجرت هست؟ دركي از آنچه آنجا مي‌گذرد، دراينجا وجود دارد؟

مي‌نشينند و بر مي‌خيزند، اما وقتی با خانه و زادگاه خويش بيگانه‌اند زحمت خود مي‌افزايند. كاروان در آنجا مي‌رود و در اينجا در گل مي‌نشيند. توفانی در فنجان و اقيانوسی در تلاطم.!

قابل تحمل نيست كه جامعه بين المللی و – خطاب من قبل از همه به اروپا و فرانسه است – بيش از اين در برابر اين صعود فاجعه در خاور نزديك، در برابر اين تجاوز به ياسر عرفات و مقامات فلسطينی بی عمل باقی بمانند.

بايد هم اكنون در اين لحظات خطرناك برای عقب نشينی نيروهای اسراييلی از رام الله، شهرها و مناطق خودمختار فلسطينی دست به اقدام زد. اين همان چيزی است كه شورای امنيت سازمان ملل متحد نيز خواستار ان شده است. كشورهايی كه اين قطعنامه را امضا كرده اند بايد احترام به ان را تضمين كنند و آريل شارون را وادار كنند كه فورا به اين تهاجم خونين خاتمه دهد. تهاجمی كه هيچ بختی برای ممانعت از تروريسم ندارد. درست برعكس بايد هر چه سريعتر برای مردم فلسطين يك دورنمای اميدوار كننده را ساخت.

همه ميدانند كه مسئله امروز فلسطين تنها مسئله امنيت نيست. بلكه قبل از هر چيز مسئله عدالت و مليت است. بايد به اين تحقير، اشغال و سلطه خاتمه بخشيد.

ريشه های منازعه اينجاست و در غير اينصورت ادامه خواهد يافت. اری جامعه بين المللی بايد اصول و تعهدات خود را رعايت كند.

 اكنون زمان آن است كه بطور فوری يك نيروی بين المللی حافظ صلح تحت سرپرستی سازمان ملل متحد به منطقه اعزام شود تا روند مذاكرات را به جريان اندازد. مذاكره برای صلح و حل جامع مسايل مثلا بر اساس انچه اتحاديه عرب پيشنهاد كرده است. قبل از آنكه ديگر دير شده باشد

آقای نبوی

دوگانگی از اين آشكارتر؟

رفراندم

دوازدهم فروردين روزی است كه مردم ايران در يك رفراندوم عظيم و دهها ميليونی به جمهوری و جمهوريت رای دادند. سلطنت، تحت هر عنوان و نامی را مردم، برای هميشه در اين رفراندوم رد كردند. نام اين سلطنت مي‌خواهد “امامت“ باشد و يا “حكومت“، “ولايت“ باشد و يا “زعامت“. مردم به انديشه و اراده خود و به تعيين سرنوشت خويش رای دادند و هر نوع خودكامگی و پدرخواندگی را رد كردند. بخشی از جدال بزرگی كه امروز در ايران جريان دارد، بر سر دفاع مردم از نتايج اين رفراندوم از يكسو و رد و نفی آن از سوی ديگر توسط كسانی است كه بازتوليد سلطنت را زير نام “حكومت“ و “امامت“ و “ولايت“ به سود قدرت و ثروت خويش می‌دانند. هر رفراندومی كه به طرفداران بازتوليد سلطنت تحميل شود، يكبار ديگر همين خواست و اراده مردم را به نمايش خواهد گذاشت: نفی حكومت و دفاع از جمهوريت!

همچنين نگاه كنيد به 

انتخاب و انتصاب 

ريشه دوگانگی حكومت

توضيح در موردبايگانی پيك

يادآور ميشويم مشكل مربوط به بايگانی پيك برطرف گرديده و اكنون همه صفحات شماره های قبل پيك از طريق بايگانی قابل مشاهده است