نخستين كنگره ادبيات كردي(كلهري- لكي- فيلي) در حالی در كرمانشاه برگزار شد كه به قول «حميد رضا صمدي» دبير اجرايی كنگره،‌ گرچه آن گونه كه دل می خواست،‌نبود اما آغاز حركتی است كه می تواند به بازسازی ،‌كتابت و احيای لهجه ها و گويش ها منجر شود. صمدی البته كرد را نه بخشی جدا شده از ايران دانست كه گفت: نادانان بدانند ما می دانيم چه كسی هستيم . كرد هستيم و به كرد بودن خود افتخار می كنيم. او گفت: هويت ما روشن است و ما می خواهيم هويت خود را فرياد كشيم.

دكتر «جلال جلالی زاده» نماينده سنندج در مجلس ششم در پيامی برگزاری اين كنگره را مهم توصيف كرد و خود شناسی جوانان ديار كرمانشاه برای احيای هويت خود را ستود. او در اين پيام كرمانشاه را مهد تمدن ديار ماد و ساسانی خواند و پرسيد چرا بايد با فرزندانمان كردی سخن نگوئيم؟ چرا بايد لباس كردی نپوشيم؟...؟، مبادا كسی ما را سخره بگيرد.

 دكتر «علی اكبر نقی پور» شاعر، محقق و نويسنده كلهر كه خود از اهالی برف آباد شهرستان اسلام آباد غرب است سخنانش با استقبال حاضرين در كنگره مواجه شد، به ويژه آن هنگام كه گفت: ملت كرد زنده است و از بين نمی رود، كرد پاره تن ايران است.

وی لازمه ماندگاری زبان و فرهنگ را مكتوب شدن آن دانست و با اظهار تاسف از اين كه زبان كردی كرمانشاهی مكتوب نشده، تاكيد كرد كه در لهجه سورانی هم به غير از آثاری چون «مه م وزين» و «خه ج و سيامند» كارهای بزرگی صورت نگرفته است. من يك كرد متعصب هستم وعلاقه شديد به حفظ كرد بودن خود دارم.

در اين كنگره «بهاءالدين ادب» به علت كسالت و «جلال جلالی زاده » وعبداله رمضان زاده سخنگوی دولت به علت همزمانی كنگره با نشست اصلاح طلبان كرد در سنندج شركت نداشتند.

»كيومرث محمدي» عضو اهل سنت شورای شهر كرمانشاه با دفاع ازهويت كردها، از بی توجهی نسبت به توسعه مناطق كردنشين انتقاد كرد و خواستار آن شد كه اصول معطل مانده قانون اساسی در مورد كردها اجرا شود. همچنين دكتر«راد ناصر» پيرامون زبان و ادبيات سخنرانی كرد.

نخستين كنگره ادبيات كردی در كرمانشاه به حضور «اسد چراغي» شاعر «خوه يشگه خاسه»، «كيومرث قصری »، «رضا موزوني« ، »علی سهامي»، «كريم كريم پور»، «محمد باقر پيري» برگزار شد.

هنگامی كه گروه موسيقی كوهدشت «مور»(عزا)ی لكی را در دستگاه لری اجرا كرد، زيباترين ريتم موسيقی در فضای كنگره نواخته شد و قرائت اشعار كردی به گويش لكی شاعر كرمانشاهی بسيار مورد توجه و تشويق حاضرين كنگره قرار گرفت.
برگزار كنندگان كنگزه ابراز اميدواری كرده اند سالهای آينده اين كنگره با شكوه تر و گسترده تر برگزار شود.