علی لاريجانی، دبير سابق شورای عالی امنيت ملی و نماينده کنونی
رهبر در شورای امنيت ملی، بدعوت بسيج دانشجويی دانشگاه صنعتی
شريف به اين دانشگاه رفته و پس از يک سخنرانی مشروح، به پرسش
هائی که از او شد پاسخ گفت.
اين سخنرانی و پرسش و پاسخ بسيار مشروح است و ما سعی کرده ايم
عمده ترين و به روز ترين بخش آن را استخراج کرده و منتشر کنيم.
لاريجانی در باره موقعيت مذاکرات اتمی و نظر آژانس انرژی هسته
ای گفت:
«آژانس معتقد است كه ايران دارای ظرفيت هستهيی است و ممكن است
منحرف شود. اين به
معنای عدم استفاده از اين انرژی نيست. ما مخالف سيستم نظارتی
نيستيم. آژانس
میتواند سيستم نظارتی قانونی خود را اعمال كند.
بر اثر مقاومت ملی و
توانمندیهای داخلی ظرفيت هستهيی كشور پديد آمده و قائم به يك
شخص نيست و برای كل
مردم است.
از ابتدای پيروزی انقلاب اين سياست ما بود كه به سمتی برويم تا
بتوانيم صاحب فناوری شويم؛ بايد به كسانی كه در اين راه گام
برداشتند
آفرين گفت. اگر 20 سال پيش اين تصميم مهم را نگرفته بوديم
امروز اين فناوری را
نداشتيم.»
قصد
غرب اين بوده كه جلوی پيشرفت
ايران را بگيرد؛ چرا كه در منطقهای واقع شده كه حساس است و
كانون اصلی انرژی و
شازده آمريكا يعنی اسراييل در آن حضور دارد.
در فضايی كه غرب يكسری از چيزها را با نام قابليت استفاده
دوگانه عليهمان تحريم كرده بود تنها كشوری كه حاضر شد با
مرارتهای زياد برای تكميل نيروگاه بوشهر اقدام كند روسيه بود.
میبينيم كه اين همكاری روسها و اقدامات آنها در بوشهر تاكنون
ادامه دارد.
تصميم اوايل انقلاب در مورد توسعه
فناوری هستهيی داهيانه بود كه آرام آرام اين حركت شروع شد،
اما اگر ما تمام
انرژيمان را میگذاشتيم زودتر به نتيجه میرسيديم در حالی كه
با مشكلاتی نظير جنگ
مواجه بوديم.
غرب از اين نگران است كه تراز ايران در منطقه
بالا رفته است. آمريكا معتقد است پس از فروپاشی شوروی يكه تاز
دنيا شده است و بايد
هژمونی و سلطه خود را به تمام دنيا بگستراند كه نمونه آن مخالفت
آنها با سازمان
شانگهای است.
بحثهايی
در مورد بانك جهانی سوخت مطرح میكند؛ از آن طرف هم
البرادعی و سعود الفيصل نطقشان باز می شود كه بله بانك سوخت
منطقهيی ايجاد كنيم.
به آنها میگوييم خب شما ايجاد كنيد
اما بانك سوختی كه كليد آن در دست آمريكايیها باشد به درد ما
نمیخورد.
مساله اساسی غرب
با ايران دانش هستهيی نيست . آنها يك چيز بزرگتری را دنبال
میكنند كه موضوع
هستهيی نيز جزيی از آن كل است.
ما بايد با مقاومت هوشمندانه و
عاقلانه به كار خود ادامه دهيم. ما به دنبال جلو بردن كار با
تفاهم هستيم و طبيعتا
نمیخواهيم هزينهی زيادی را بر دوش كشور بگذاريم.
بايد هوشمندی به خرج دهيم و به فضل
خدا دانشی را كه به دست آوردهايم را با تدبير حفظ كنيم.
لاريجانی درباره
استعفای خود از دبيری شورای امنيت ملی گفت:
من بر اساس
مصالح ملی گام برمیدارم. چيز پنهانی نيست اما لزومی هم ندارد
همه چيز گفته شود. من
در اصل اينكه بايد صاحب دانش هستهيی شويم شك ندارم و معتقدم
مسيری را كه ايران در
اين خصوص طی كرد ظرفيت بزرگی را برای كشور ايجاد كرده است.
مسأله دبيرخانه فقط بحث هستهيی نبود، ساير
مسائل استراتژيك هم وجود داشت و تنها در حدود 15 الی 20 درصد
از وظايف به مسألهی هستهيی اختصاص میيافت اما در مجموع
برداشتم اين بود كه تغيير در اين شرايط مفيد
است تا كار سرعت بگيرد و سلايق مديريتی همصنف شوند، چرا كه به
نفع كشور است. البته
خيلی تفسير كردند كه لاريجانی میخواهد برای رياست مجلس شورای
اسلامی كانديد شود
اما بنده عقلم میرسد كه قانون را بخوانم. دبير شورای عالی
امنيت ملی منحصرترين سمت
را دارد كه میتواند هم رييس مجلس باشد و هم دبير شورای عالی
امنيت ملی؛ بنابراين
من محدوديتی نداشتم. از سويی مطرح میكردند كه به دلايل شخصی
كنار رفتهام اما من
سالمم و مشكلی ندارم. مسائل ديگری بود كه آن هم اهميتی ندارد.
لاريجانی در پاسخ به سئوال مربوط به جاسوس هسته ای که احمدی
نژاد
و وزير اطلاعات "اژه ای" مطرح کرده اند گفت:
يك خواهشی دارم؛ مسألهی هستهيی را تبديل به جنگ حيدری و
نعمتی نكنيد. هركس تخلفی كرده رسيدگی میشود. كشاندن اين مباحث
به عرصهی رسانهها ممكن است تبعاتی داشته باشد كه برخی افراد
بيايند و صحبتهايی بكنند.
حواشی
چنين مسائلی روی اصل مسأله
هستهيی سايه میاندازد و اين به نفع امنيت ملی كشور نيست. همه
بايد قبول كنند كه
در چارچوبی نظاممند به اين مسائل توجه شود. ظرفيت ايران نبايد
صرف اين امور شود. اينها مسائلی كوچك و خرد و قابل حل هستند.
درباره احتمال تصويب قطعنامه ديگری عليه ايران لاريجانی گفت:
من رجالالغيب نيستم
اما توجيهی هم ندارد كه به اين سمت بروند. 1+5 در نشستی كه
داشتند از همكاری ايران
و آژانس استقبال كردند. در عينحال خواهان اجرای قطعنامههای
شورای امنيت شدند و
نيز بر ادامهی مذاكرات با سولانا تأكيد كردند.
گزارش البرادعی درباره ايران
مثبت بود و اگر توجه كافی شود گزارش سولانا هم مثبت خواهد بود
مگر آنكه حوادثی صورت گيرد كه با توجه به مسائل بينالمللی
ظرفيت چنين حوادثی ضعيف است و مخصوصا اگر
مذاكرات با سولانا درست جلو رود اين ظرفيت بسيار كم خواهد بود.
مسوولان كشور نبايد در شطرنج آمريكا و هم پيمانانش بازی كنند.
پوتين مذاكرات مهمی را با مسوولان
كشور داشت. آنچه در اخبار منتشر شد اين بود كه در ملاقات ايشان
با مقام معظم رهبری مطالبی در مسائل مختلف از جمله مسألهی
هستهيی مطرح شد كه مقام معظم رهبری گفتند ما روی سخنان شما در
اين مسأله تأمل میكنيم و بنده سپس پرسيدم كه اين سخنان
دربارهی چه بوده است و پاسخ دادند كه محتوايش فلان مسأله بوده
است و مقام معظم
رهبری اعلام كردند كه روی آن تأمل میكنند و بنده هم در
جلسهای خبری كه چند روز پس
از كنفرانس خزر بود همين توضيح را دادم، كل داستان همين بود و
چيز پنهانی در كار
نيست.
در بين رجال سياسی در جريانات
مختلف بر روی اين مسأله وحدت نظر وجود دارد و ديدگاهها به
يكديگر نزديك است چراكه
اين موضوع در دولتهای مختلف ميرحسين موسوی، هاشمی رفسنجانی،
خاتمی و احمدینژاد دنبال شده است.
لاريجانی در بخش ديگری از اين مصاحبه، تقريبا ديدگاه های
متفاوت خود را احمدی نژاد را توضيح داد. او گفت:
دولت گفتمان عدالت را دارد و بايد تئوريزه و سپس به آن عمل
شود و مردم شهد عدالت را بچشند. دولت اگر تكساحتی شود دچار
مشكل میشود همانگونه
كه انقلاب اسلامی تكساحتی نبود. همانقدر كه عدالت مهم است
حفظ منزلت در منطقه و
توسعهی كشور و رسيدن به چشمانداز بيست ساله نيز مهم است.
شهيد مطهری می گويد خيلی از كشورها و يا دولتها كه از بين
میروند اينگونه نيست كه فكرشان غلط
باشد بلكه به اين دليل است كه خودشان را منحصر به يك حق
میكنند و نمیتوانند
خودشان را نجات دهند. معتقدم بايد همهجانبهنگر بود و
دستاوردهای ملی را دستاويز
چيزهای كوچك نكرد.
در باره مناسبات با چين، روسيه و ونزوئلا لاريجانی گفت:
در
مراودات بينالمللی برخی كشورها مواضعی را اتخاذ میكنند كه در
راستای منافع
مشتركشان است. دربارهی تعاملات چين و روسيه منافع ملی ايران
مطرح است و باجخواهی و چيز ديگری در كار نيست. چين نفت ايران
را با قيمت خوب میخرد و بر روی آن
سرمايهگذاری میكند و يا تعاملات ما با ايتاليا در حدود 5، 6
ميليارد دلار در سال
است؛ آيا ما به ايتاليا باج میدهيم؟ وقتی منفعت اقتضا كند از
كشورها كالا
میخريم.
البته بايد ظرفيتسازیهای سياسی و اقتصادی در منطقه و
بينالملل صورت گيرد و اگر چنين اتفاقی در كشور صورت گيرد
بايد جشن بگيريم كه توانستيم از ظرفيتهای مختلف دربارهی يك
مسأله استفاده كنيم و
اين نشانهی عقلانيت ما برای عبور از يك موضوع است.
درباره احتمال حمله نظامی به
ايران لاريجانی گفت:
از من نخواهيد بدون مصلحتانديشی صحبت كنم. آنچه در صحنه
بينالمللی ديده میشود فراز و فرودهايی دارد. آمريكا و
متحدانش بر اين تصورند كه
ايران موقعيت ژئوپولتيك دارد و دارای ذخاير نفت و گاز بسيار
است و نيز نيروی متخصص
آماده دارد. اين موقعيت به ايران قدرت پرش میدهد، اما دشمن
ممكن است چيزهای مختلفی را روی ميز داشته باشد. نمیگويم
مسألهی جنگ را در سطح كشور ناديده بگيريد. عقل و
مصلحت حكم میكند سناريوهای مختلف را در نظر بگيريم. اينگونه
نيست كه ما غفلت
داشته باشيم اما معتقدم اين مسائل تا مقدار زيادی تبليغاتی
است. با اين حال اگر
احتمال حمله نظامی به ايران حداقل هم باشد بايد خود را آماده
كنيم و تدابير
ديپلماتيك نيز داشته باشيم. در عينحال كه موجه نمیدانم از
ترس مرگ خودكشی كنيم.
تبليغات آنها بر روی جنگ اين
روزها كم شده است و در گذشته بيشتر بود، چرا كه با مشكلات
عديدهای در پاكستان،
فلسطين، لبنان و عراق مواجه
اند.
اگر آنها بخواهند جنگ كنند اين قدر در فضای تبليغاتی حرف
نمیزنند. فكر میكنم آنها خواستههای ديگری دارند.
لاريجانی در باره اختلاف در شورای امنيت ملی وقتی دانشجويئ
پرسيد
«شما قبل از دبيری شورای عالی امنيت ملی انتقاداتی را
به دكتر روحانی داشتيد، مگر شما در دوره مسووليتتان چه كار
كرديد كه ايشان نكرد،
شما معتقد بوديد كه آنها در دادند و آب نبات گرفتند» گفت:
آن موقع كه چنين
انتقادی را مطرح كردم دبير شورای عالی امنيت ملی نبودم و آقای
روحانی دبير بودند؛
ما با هم رفيق هستيم و بنده به بخشی از بيانيهی پاريس انتقاد
داشتم. ما هر دو
نمايندهی مقام معظم رهبری در شورای عالی امنيت ملی هستيم. در
آن مقطع ايشان در
دبيرخانه مسووليت داشتند و بنده نداشتم. در جلسهای مطرح كردند
كه نظراتتان را
بگوييد و بنده اين انتقادم را مطرح كردم كه بعد اوقات برخیها
تلخ شد. اگر كسی مرد
كار باشد بايد به مسير جلو توجه كند، من ارزش كار ايشان را
ناديده نمیگيرم. به هر
حال در شرايط آن مقطع اينگونه تصميمگيری شده بود.
سلايق افراد میتواند متفاوت باشد
.
در عينحال كه ديدگاهها در كل به هم نزديك بود. پيشنهاد میكنم
دنبال اين حواشی نرويد. بايد هر چه از دستمان برمیآيد انجام
دهيم تا كشور صيانت شود. نبايد به
همديگر بپريم.
بنده در معرض اطلاعاتی هستم كه میتوانم با قطعيت به
شما بگويم كه ما در شرايط مهمی هستيم. در اين شرايط هم فرصت
وجود دارد و هم تهديد.
بايد
شاخكهای ذهنیمان را بر روی مسائل اصلی متمركز كنيم نه حواشی.
اگر منحنی رفتار آمريكا در
صحنهی بينالمللی را نگاه كنيد میبينيد كه رو به افول است.
آنها بعد از 11
سپتامبر فكر كردند كه میتوانند دنيا را اداره كنند. آنها در
رفتارهایشان با
روسيه يا چين خطا كردند اما امروز روسيه نسبت به زمان يلتسين
تفاوت كرده است. پوتين
كارنامهی خوبی را از خود ارائه كرده است. از سويی چين به لحاظ
اقتصادی نمیتواند
ناديده انگاشته شود. چين در 10 سال آينده يك ابرقدرت اقتصادی
است. مسألهی اصلی دموكراتها امروز اين است كه بايد چين را
كنترل كرد. از سويی وضعيتشان در عراق خوب
نيست. شايد آنها مطرح كنند كه در عراق پيروز شدهاند اشكالی
ندارد آمريكايیها
امروز احتياج به باشگاه شادمانی دارند، اما صحنهی عراق چيز
ديگری را میگويد.
مهم
اين است كه كسی ديگر هوس
جنگيدن در منطقه را پس از تجربهی آمريكا در عراق نمیكند.
همچنين در لبنان دست به
ماجراجويیهايی میزنند اما هرچه سعی كنند موضوع را پيچيده
كنند مجبورند تاوانش را
بپردازند. ايران كشوری مستقل است و اين برای آنها گران است.
طبيعی است كه آنها به
دنبال ماجراجويی در ايران هم باشند. گرچه روند مسائل نشان
میدهد كه آنها نمیتوانند در
منطقه دردسرسازی كنند.
لاريجانی سپس در پاسخ به سوالی درباره سخنان
احمدینژاد كه در يكی از سفرهای استانیاش گفته بود ايستادگی
در مقابل زورگويان
مهمتر از انرژی هستهيی است و يا دستيابی به انرژی هستهيی
مهمتر از ملی شدن صنعت
نفت است، گفت:
در صنعت نفت دست اجانب از كشور
كوتاه شد، اما در بحث هستهيی ما توانستيم يك چيز را توليد
كنيم كه با آن وزن كشور
بالا رفت. در عينحال لزومی نمیبينم اين مسائل در كشور مطرح
شود، اما حرف اشتباهی هم نيست.
لاريجانی در پاسخ به سئوالی پيرامون دليل تاکيد ها و سخنرانی
های پياپی احمدی نژاد درباره فعاليت اتمی می شود گفت:
مسأله هستهيی در دبيرخانهی شورای عالی امنيت
ملی و سازمان انرژی اتمی پيگيری میشود و بقيهی دولت كارشان
را میكنند. اينگونه
نيست كه همهی دولت بر اين مسأله متمركز باشند. |