امام رضا، نه تنها حاکم و پادشاه خراسان، بلکه بزرگترین مالک و دامدار خراسان بود و آستانقدس رضوی که اکنون بزرگترین امپراطوری مالی است بخشی از آن ثروت و مکنت را اداره می کند. پادشاهان صفوی برای توجیه خونریزی خود و گسترش تشیع بر گنبد و بارگاه امام رضا افزودند و از کنار ثروتی که آستانقدس داشت و دارد طلا بر گنبدها ریختند. سلاطین قاجارها از کنار همین آستان خوردند و رضاشاه نیز برای سلطه برثروت این آستان حادثه مسجد گوهرشاد را بوجود آورد و تولیت خوش نام آن "آقااسدی" را اعدام کرد. پسرش محمدرضا نیز مورد اعتمادترین کارگزارانش را نایب تولیه خراسان کرد و سر سال سهم خود را از این آستان گرفت. او هم برای غبار روبی می رفت به داخل حرم و نایب تولیه ها فقط به او حساب آستانقدس را پس می دادند.

در هیچ یک از این دوران ها، کسی رسما اعلام نکرد و امروز نیز کسی اعلام نمی کند که ثروت امام رضا چقدر است و این ثروت کجا مصرف می شود؟

موقوفات امام رضا از زمان صفویه و زیر شمشیر خون چکان پادشاهان و نمایندگان آنها بيش از پيش در خراسان گسترش یافت. مال و اموال مردم را بنام تشییع گرفتند و بنام وقف امام رضا مالک آن شدند. این ماجرا از قرن چهارم شروع شده بود.

مجموعه موقوفات آستان قدس رضوی به دو بخش اموال منقول و غیر منقول تقسیم می شود. اموال منقول شامل قرآنها، کتابهای خطی، جواهرات، اشیای نفیس، ظروف، پارچه ها، تابلوها و... می باشد که بیشتر در موزه ها و خزانه نگهداری می شود و اموال غیر منقول شامل املاک، اراضی، کشتزارها، باغها، نهرها، ابنیه و عمارت ها است.

اسناد تمام این موقوفات در مخزن اسناد و کتب خطی آستان قدس رضوی نگهداری می شود و کسی را به آنها دسترسی نیست.

علی قلیخان مشهور به علیشاه، والی خراسان که برادرزاده نادرشاه بود، دستور داد تا از روی اسناد و دفترهای باقی مانده از زمان نادرشاه، تمامی موقوفات در طوماری ثبت و نگهداری شود. این طومار که به «طومار علیشاهی» معروف است، شامل صورت موقوفات، موارد مصرف و نام واقفان است.

طومار معتبر دیگری به نام «طومار عضدالملک» وجود دارد که در دوره ناصرالدین شاه قاجار ثبت و تنظیم شده و به مهر و امضای عده ای از علمای اسلام هم رسیده است.

بدین ترتیب آستان قدس رضوی بزرگترین موقوفه جهان است و در بین بقیه ملت ها و مذاهب، چنین مؤسسه و بنیاد فرهنگی و مذهبی با این عظمت و گستردگی وجود ندارد. هم اگرچه از دوران قبل از صفویه هیچ سندی مبنی بر وقف املاک و اموال غیر منقول باقی نمانده، اما موقوفات دوره صفویه حدود 40 درصد موقوفات این آستان مقدس را شامل می شود.

هر چند در موزه، قرآنها و اشیای عتیقه ای وجود دارد که قبل از صفویه وقف شده یا تاریخ آن به هزار سال می رسد، اما به نظر می ر سد اکثر وقفنامه های آن دوران از بین رفته است که موقوفات غازان خان مغول از آن جمله است. غازان خان سه محل را وقف آستان مقدس کرد که فقط رقبه فرهادکرد از این مجموعه باقی مانده است.

در طومار علیشاهی، علاوه بر مشخصات و نشانی موقوفات و واقفان، وظایف کارگزاران و مستخدمان آستان مقدس همراه با مصارف و هزینه های جاری و حقوق و ساعت کار و نوع مسؤولیت، تشریح شده است.

طومار عضدالملکی نیز که 44 سانتی متر عرض و 9/1 متر طول دارد، به امضای 553 نفر از علما و رجال و مسؤولان آستان قدس، وزیر دارایی وقت مستوفی الممالکو خود ناصرالدین شاه رسیده است. (عکس خون فشان صفحه اول مربوط به مراسم امسال درگذشت امام رضاست که خبرگزاری فارس مخابره کرده است)