گفتگوی الناز انصاری با شیرین عبادی

درباره وقایع 22 خرداد

اگر زنان بگویند "هوو" نمی خواهیم

امریکا به ایران حمله می کند؟

شیرین عبادی، دارنده جایزه صلح نوبل و روئیس هیات مدیره کانون مدافعان حقوق بشر در ارتباط با حوادث چهارشنبه گذشته – سالروز 22 خرداد- به الناز انصاری که از سوی سایت "برابری" با وی مصاحبه کرده بود گفت:

تجمع 22 خرداد کاملا قانونی بود و قانون صراحتا گفته است که وقتی تجمعی مسلحانه نیست و خلاف شرع هم نیست، هیچ نیازی به مجوز ندارد. متاسفانه در سال های گذشته حکومت جمهوری اسلامی پایه را بر این اساس گذاشته است که هر گردهمایی نیاز به مجوز دارد. بر همین اساس حتی اگر تجمع بدون سلاح باشد و مغایرتی با اسلام نداشته باشد، باز استثنا محسوب نشده و باید مجوز بگیرد. همه تجمعاتی که بدون مجوز بوده اند از سوی حکومت غیرقانونی اعلام شده است. این رویکرد، تعبیر نادرستی است از قانونی که مورد قبول همه ماست.

حادثه 22 خرداد گردهمایی مسالمت آمیز در اعتراض به قوانین تبعیض آمیز علیه زنان بود. پلیس عده زیادی از شرکت کنندگان و حتی رهگذران عادی را مورد ضرب و شتم قرار داد و شدت برخورد تا حدی بود که مثلا دلارام علی دچار شکستگی استخوان شد. بعد از همه این خشونت ها پلیس اقدام به دستگیری تجمع کنندگان و تعداد زیادی از عابران کرد. این نوع برخورد در حیطه حقوق نیروی انتظامی برای برخورد با یک تجمع مسالمت آمیز نیست. در روند کلی پرونده ها عده ای که به زعم مقامات امنیتی و پلیس بی گناه تر بودند آزاد شدند و برای تعدادی دیگر از جمله پروین اردلان، نوشین احمدی خراسانی، منصوره شجاعی و ... پرونده کیفری تشکیل شد. جرم آنان طبق کیفر خواست اخلال در نظم عمومی و برهم زدن امنیت ملی بود. بر اساس همین اتهامات نیز احکام سنگینی چون مجازات حبس و شلاق صادر شد که به عنوان نمونه مجازات دلارام علی در دادگاه تجدید نظر هم تائید و قطعی شد و هنوز پرونده های زیادی در مرحله تجدید نظر است.

من در یکی از جلسات دادگاه از دادستان این سئوال را پرسیدم که آیا اگر زنی بگوید نمی خواهم شوهرم سر من هوو بیاورد، بعد از حرف او آمریکا به ما حمله خواهد کرد؟ اگر دختر جوانی درخواست کند که همان حقوقی را که برادرش دارد قانون به او هم اعطا کند باعث می شود دشمنان به خاک ما حمله ور شوند؟ من این سئوال را پرسیدم و متاسفانه هرگز جوابی درخور آن نشنیدم. قطعا خواست تغییر قانون نمی تواند امنیت هیچ کشوری را به خطر بیاندازد.

من و همکارانم وکالت تعداد زیادی از دستگیرشدگان را به عهده داشتیم و همه ما شاهد شجاعت این زنان در دفاع از حقوق خود بودیم. من و موکلینم صراحتا اعلام کردیم که در آن تجمع حضور فعال داشتیم و شرکت در اینگونه فعالیت ها را حق قانونی خود می دانیم. احساس من این است که دادگاه بسیار مایل بود که ما بگوییم حضور ما در میدان هفتم تیر اتفاقی و یا برای تهیه خبر بوده است، تا در آن حالت دادگاه بتواند با فراغ بال حکم برائت را صادر کند. اما من و کلیه موکلینم بر این اعتقاد بوده و هستیم که باید از جایگاه قانونی خود دفاع کنیم. باید به دادگاه جمهوری اسلامی و همه دنیا اعلام کنیم که این حق زن ایرانی است که به قوانین تبعیض آمیز اعتراض کند و اعتراض او مسالمت آمیز بوده و برای خواست خود حاضر به پرداخت هر بهایی هم هست. این برخوردها به دنیا و حاکمیت اعلام کرد که ما زنان حاضر نیستیم پرنسیب های اخلاقی خود را با چند روز آزادی تاخت بزنیم.

خوشبختانه این شیوه عملکرد تاثیر مثبتی در روحیه همه فعالان جوان کمپین گذاشت. مثلا مریم حسین خواه و جلوه جواهری به طور داوطلبانه حاضر نشدند وثیقه سنگین اولیه را بپردازند و در اثر مقاومت و پایمردی آنها این وثیقه ها کاهش چشمگیری پیدا کرد. باید بر سر اصول ایستادگی کرد و از چارچوب تفکر خود گامی عقب نکشید.