سوال: شما گفته اید که سیاست تنشزدایی با غرب را
در صورت پیروزی در انتخابات دنبال خواهید کرد. چه طور
میخواهید این رویکرد را در
قبال آمریکا دنبال کنید؟ در حالی که بر سر برنامه هستهیی
مصالحه نمیکنید؟
پاسخ: من تنشزدایی را اصل اعتمادسازی میان ایران
و دیگر کشورها میدانم. فکر میکنم که سخنان اخیر که در آن
میان
فنآوری هستهیی
و
تسلیحات هستهیی
تفاوت قائل شده اند خوب است؛ هر چه بر این تفاوت بیشتر تاکید
شود امکان تنشزدایی بیشتر میشود.
سوال: آیا ایران در صورتی که شما رئیس جمهور شوید
غنی سازی اورانیوم را تعلیق خواهد کرد؟
پاسخ: هیچ کس در ایران تعلیق را نخواهد پذیرفت.
سوال: و شما هم آن را نخواهید پذیرفت؟
پاسخ: خیر، مشکل این است که ما تجربه بدی در رابطه
با تعلیق داشتهایم. این کار (در سالهای 2005- 2003) برای
اولین بار انجام شد تا
درباره مسایل مذاکره شود و تردید رفع شود، اما این امر به
ابزاری برای محروم کردن ایران از داشتن دسترسی به فن آوری هستهیی تبدیل شد. این خاطره
بدی است.
سوال: پس چهطور این تنشها را رفع خواهید کرد؟
پاسخ: پیشرفت در فن آوری هستهیی و استفاده صلح
آمیز از آن حق همه کشورها و ملتهاست. این چیزی است که ما با
تلاشهای خودمان و به
سختی به آن دست یافتهایم. هیچکس عقب نشینی نخواهد کرد، اما
باید ببینیم که چه راه حل، یا به عبارت دیگر چه تضمینهایی را میتوان پیدا کرد که
عدم انحراف
این برنامه به سوی تسلیحات هستهیی را تایید کند.
سوال: چه نوع راه حلهایی؟
پاسخ: میتوان از طریق مذاکرات فنی به آن دست
یافت.
سوال: چهطور رییس جمهور میتواند در تصمیمات
هستهیی نفوذ داشته باشد در حالی که آیتالله علی خامنهای،
حرف
آخر را در این باره میزند؟
پاسخ: تصمیمات درباره فن آوری هستهیی قطعا باید
مبتنی بر اجماع در سطح ملی باشد. بدیهی است که نقش رهبر بسیار
تعیین کننده
است.
سوال: با این حال تاکنون هیچ راه حلی پیدا نشده
است. ریاست جمهوری شما چهطور میتواند کمک کند؟
پاسخ: این مساله فقط به ما بستگی ندارد، بلکه به
گفتمانی که آمریکاییها استفاده میکنند و مسایلی که دنبال
میکنند بستگی دارد؛ هر
چه آنها واقعگراتر شوند و ایران را درخصوص این مساله به رسمیت
بشناسند طبیعتا
زمینه بهتری برای یافتن راه حلها آماده خواهد شد.
سوال: روابط شما با آیت الله خامنهای در گذشته دچار مشکل بوده
است. آیا فکر میکنید در صورت انتخاب شما این امر ادامه خواهد داشت و آیا میتوانید در خصوص ملاقاتتان با ایشان
که هفته گذشته انجام
شد چیزی به ما بگویید؟
پاسخ: دلیل تنشها در زمانی که من به عنوان نخست
وزیر بر سر کار بودم مشکلات ساختاری (نخست وزیر- رئیس جمهور-
رهبر) بود که در بازنگری قانون اساسی در سال
1989
رفع شد.
اکنون مدیریت رهبر به عنوان ولی فقیه در کشور
ما و روابطشان با دیگر سازمانها و موسسات از جمله نهادهای
دولتی کاملا روشن است.
طبیعتا
دورنمای همکاری برای پیشرفت کشور بسیار خوب است.
سوال: ملاقات هفته گذشته شما چهطور بود؟
پاسخ: بسیار مثبت بود.
سوال: آیا ایشان با کاندیداتوری شما مشکلی داشتند؟
پاسخ: ایشان هیچ مشکلی ندارند. ایشان در انتخابات
پیش رو موضع بی طرفانهای دارند. ایشان در سخنرانیشان در مشهد
به این امر اشاره و
آن را
برای من
تکرار کردند. نشست اخیر نیز مانند تماسهای نسبتا گسترده قبلی
برای
مذاکره درباره مسایل بسیار خوب و مثبت بود.
سوال: آیا آیتالله خامنه ای توصیهای خاص برای
شما داشتند؟
پاسخ: خیر؛ ما فقط درخصوص
مشکلات کشور
مذاکره کردیم.
سوال: آیا در حوزهای خاص با ایشان اختلاف نظرهای
بنیادی دارید؟
پاسخ: خیر.
سوال: دلیل این که در طول 20 سال گذشته صحنه سیاسی
را رها کرده بودید اختلافات شما با ایشان در گذشته بوده است؟
پاسخ: خیر، معتقد بودم که جمهوری اسلامی در موقعیت
با ثباتی قرار دارد و سیاستمداران مختلف میتوانند بیایند و
بروند. من هیچ نگرانی
از این که چه کسی ممکن است بر سر کار بیاید نداشته و به فرهنگ
علاقمند بودم و به همین دلیل به سوی فعالیتهای فرهنگی رفتم.
البته در طول این دوره من مشاور مقامات عالی رتبه بودم؛ هم چنین عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجمع تشخیص مصلحت
نظام بودم. این
موقعیتها مستلزم آن بود که من مسائل سیاسی و اجرایی را دنبال
کنم.
اما این با مشکلاتی که در طول جنگ با آن روبرو بودم هیچ ربطی
نداشت. آقای رفسنجانی رئیس جمهور بسیار
قوی و قدرتمندی بود. سپس آقای خاتمی آمد، اما من فکر کردم که
در این دوره بهتر است که در انتخابات شرکت کنم.
سوال: آیا آقای احمدی نژاد را خطری برای ایران یا
نظام سیاسی جمهوری اسلامی میدانید؟
پاسخ: آقای احمدی نژاد رئیس جمهور است و به این
دلیل به وی احترام می گذارم. انتقاداتی در خصوص عقاید و رفتارش
وجود دارد؛ این در
کشورهایی مانند کشورهایی که در آن آزادی وجود دارد طبیعی است.
سوال: پس خطر را در کجا می بینید؟
پاسخ: فکر میکنم که کشور میتواند بهتر اداره شود
و سیاستهای مالی، اقتصادی، فرهنگی و خارجی موثری میتواند
تصویب شود. در سیاست
خارجی ما می توانیم روابط بهتری با جهانی داشته باشیم که
مطمئنا برای کمک به توسعه کشور ما اهمیت دارد.
سوال: بسیاری از منتقدان آقای احمدی نژاد معتقدند
که کشور در صورت انتخاب مجدد وی با بحران روبرو خواهد شد آیا
با این امر موافقید؟
پاسخ: نمیخواهم این را بگویم و از عبارات تند
استفاده کنم.
سوال: آیا فکر میکنید که شما هم در صورت پیروزی
از حمایت آیت الله خامنه ای برخوردار خواهید بود؟
پاسخ: این کاملا طبیعی است که رهبر انقلاب از هر
دولتی که با حمایت آرای مردمی به قدرت میرسد حمایت کنند. این
حمایت در صورتی که
سیاستهای دولتی به سیاستهای رهبری نزدیک باشد میتواند
افزایش یابد.
سوال: آیا شما تلاش خواهید کرد سیاستهایتان را به
دیدگاههای رهبر معظم نزدیک کنید؟
پاسخ: بله، هر چه کشور بیشتر به سوی اجماع در
سیاستهای بنیادی حرکت کند، بهتر اداره خواهد شد. اما باید
توجه داشت که یکی از
مسوولیتهای مهم رهبر تصویب و اعلام سیاستهای کلانی است که
ابتدا در مجمع تشخیص مصلحت نظام دربارهاش مذاکره میشود و به تایید ایشان میرسد و
سپس به دیگر
سازمانها ابلاغ میشود. تعهد دولت به این سیاستهای کلی
میتواند بهترین روابط را
میان دولت و رهبر ایجاد کند.
سوال: با توجه به این که شما برای مدتی از صحنه
سیاسی بیرون بودهاید و این که جوانان در ایران ممکن است شما
را نشناسند؛ چرا باید
به شما رای بدهند؟
پاسخ: جوانان قطعا آزادند به هر کسی که دوست دارند
رای بدهند. من سیاستهایم را تا روز انتخابات در خصوص مسایلی
نظیر فرهنگ، مسکن، کار و ازدواج اعلام می کنم. اگر جوانان فکر
میکنند این سیاستها مطابق نیازهایشان است طبیعتا رای خواهند
داد و اگر این طور
نباشد رای نخواهد داد.
سوال: آیا رویکرد خاصی برای متقاعد کردن جوانان
ایران به این که شما کاندیدای آنها هستید دارید؟
پاسخ: فکر میکنم به جوانان باید اعتماد کرد. من
بدبینی برخی سیاستمداران در رابطه با آنها را ندارم. برخی
تغییرات کوچک در ظاهر
جوانان نباید باعث شود فکر کنیم آنها هویت ضد ملی به خود
گرفتهاند. من باور ندارم که آنها ظاهرشان را آن قدر تغییر دادهاند که دیگر نتوانیم آنها
را بشناسیم. فکر
میکنم جوانان ما بسیار خوب، خلاق و انسانهای شایستهای هستند
که به گذشته و
فرهنگی غنیشان افتخار میکنند.
سوال: چهطور میخواهید آرای آنها را جذب کنید؟
پاسخ: تلاش خواهم کرد در خصوص این مسایل در یک ماه
باقی مانده صحبت کنم و فکر میکنم آنها علامتهایی را که من
برایشان میفرستم به
شکلی مثبت دریافت میکنند.
سوال: جامعه بازرگانی همچنان به یاد دارد که شما
تصمیم گرفتید ساختمان اتاق بازرگانی را جمع کنید تا آوارگان
جنگ را سالهای 1980 در
خود جای دهد. این باعث میشود مردم نگران سیاستهای اقتصادی
شما باشند.
پاسخ: من ساختمانی را که شما اشاره میکنید به یاد
ندارم؛ البته ما روابط خوبی با اتاق بازرگانی نداشتیم که به
روند انتخاباتی آن و
سیاستهای مربوط به جنگ ربط داشت، اما ما ساختمان آنها را خراب
نکردیم.
طبیعتا
در پایان جنگ، زمینههای چنین
رویاروییهایی رفع شد. من به حضور جدی بخش خصوصی، بویژه در
حوزه تولید و نیز به
بهترین استفاده از مزایای مربوط به ایران در تجارت معتقدم. فکر
میکنم همه آنهایی که به کشور و اقتصاد از جمله اتاق بازرگانی اهمیت می دهند از
این رویکرد استقبال
خواهند کرد و روابط خوبی با دولت برقرار خواهند کرد.
سوال: پس انتظار تنش با جامعه تجاری را ندارید؟
پاسخ: خیر، ما به بخش خصوصی برای کمک به حل بیکاری
نیاز داریم. هیچ چشم انداز روشنی برای پرداختن به چنین مشکلاتی
از طریق سرمایه
دولتی وجود ندارد.
سوال: برنامه اقتصادی شما چیست؟
پاسخ: معتقدم فرصتهای مختلفی در کشور وجود دارد.
نقش دولت میتواند هدایت برای داشتن یک اقتصاد ملی قوی باشد.
ما در
واردات بیش از حد جلو رفتهایم؛ در
این باید تجدیدنظر شود. ما باید گامهای بزرگتری را در حمایت
از
اقتصاد ملی
برداریم.
سوال: آیا واردات را محدود میکنید؟
پاسخ: فکر نمیکنم بتوان توصیه واحدی داشت. من
باید ببینم چه بخشهایی باید محدود شود، درچه دوره زمانی. ما
باید بتدریج آن
بخشهایی را که در آن مزیتهایی نسبی داریم فعال کنیم.
سوال: میتوانید یک مثال بزنید؟
پاسخ: کارخانههای بسیاری وجود دارد که 50 تا 60
سالهاند که بسیار قابل هستند و به خوبی عمل کردهاند، اما
آنها قادر نیستند با
کالاهای خارجی رقابت کنند؛ زیرا این کالاها به شکلهای مختلفی
وارد کشور میشوند.
آنها خودشان
وارد کننده شدهاند. ما باید آن را متوقف کنیم. در در بخشهای مختلفی میتوان شاهد این مساله بود.
سوال: با سوبسیدها چه خواهید کرد؟
پاسخ:
سوبسیدها
باید هدفمند باشد. اصل دادن
سوبسیدها تا حدی قابل پذیرش است؛ اما باید هدفمند باشد و روشن
شود که چرا این
سوبسیدها را میدهیم.
آنها
باید در خدمت یک
اقتصاد ملی محکم
باشد، به تضمین منابع کمک کند و از
طبقههای پایین
حمایت کند. هدفمند کردن سوبسیدها باید
بتدریج انجام شود. هرگونه توقف ناگهانی میتواند یک شوک را موجب
شود و دلیل آن
ساختار اقتصادی و سوبسیدهای بالایی است که ما به کالاهای مختلف
میدهیم.
سوال: منظورتان از "بتدریج" در رابطه با هدفمند
کردن سوبسیدها در چه دوره زمانی است؟ مثلا 10 سال؟
پاسخ: احتمالا ما میتوانیم با اجرای دو برنامه
پنج ساله آن را به طور کامل محقق کنیم. مهمترین موضوع سوبسید
انرژی است و ما
باید بتدریج روی آن کار کنیم.
سوال: سیاستهای اقتصادیتان را چهطور اولویت
بندی میکنید؟ سه اولویت اولتان را به ما بگویید؟
پاسخ: ما باید به طور مستمر بر روی تورم، بیکاری و
بهبود بازرگانی کار کنیم.
سوال: چهطور فضای بازرگانی را بهبود میبخشید؟
پاسخ: با تسهیل صدور مجوز بازرگانیهای جدید. چنین
روالهایی در حال حاضر در کشور بسیار آهسته است. ما مشکلات
بسیاری در این رابطه در
مقایسه با دیگر کشورها داریم.
سوال: و چهطور تورم را محدود می کنید؟
پاسخ: از طریق سیاستهای پولی، واردات، فعال کردن
بخش خصوصی و افزایش تولید، و مهمتر از هر چیز دیگری داشتن
ثبات در تصمیمهای
اقتصادی است.
|