|
با تصویب دور چهارم تحریم هایی كه علیه ایران به تصویب رسیده
است و یكی از موارد آن تحریم بنزین است، دولت با این شعار به
میدان آمده: "با وجود تحریم های بین المللی، ایران در تولید
بنزین خودكفا خواهد بود"
اولین پرسشی كه مطرح می شود این است كه چرا ایران تاكنون به
خودكفایی بنزین نرسیده است؟ چرا تاكنون نزدیك به 50 درصد نیاز
ایران به بنزین از خارج وارد شده است؟ آیا به راستی ایران
توانایی خودكفایی در تولید بنزین را دارد؟ پتروشیمی هایی كه
توانایی دارند ظرف مدت كمتر از 20 روز به تولید بنزین تبدیل
شود چه واحد های تولیدی هستند؟ و چرا تاكنون چنین نشده است؟
پتروشیمی ماهشهر
به تدبیر دولت اصلاحات در دوره خاتمی منطقه پتروشیمی ماهشهر و
عسلویه پایه ریزی شد. منطقه پتروشیمی ماهشهر شامل 18 واحد
پتروشیمی است. طراحی این 18 واحد زنجیرگونه است. به شكلی كه
هر واحد ماده ی اولیه واحد دیگر را تولید می كند و این واحدها
در ارتباطی تنگاتنگ با واحد های پتروشیمی عسلویه و خصوصا واحد
پتروشیمی جم (بزرگترین واحد تولید كننده مواد آروماتیك در
جهان) قرار دارند. مواد آروماتیك ( خشبو كننده های صنعتی) كه
در برخی از این مجتمع ها (مانند مجتمع پتروشیمی بوعلی ماهشهر)
تولید می شوند از گرانقیمت ترین مواد صنعت شیمی در دنیا هستند
و بخش عظیمی از صادرات غیر نفتی ایران را تشكیل می دادند! اما
با شروع تحریم های جدید علیه ایران، این واحدها خطوط تولید خود
را متوقف و به تولید بنزین روی آورده اند.
متاسفانه آمار موثقی از به هدر رفتن ریالی و كمی این
جایگزینی تولید وجود ندارد، اما موارد زیر قابل ذكر و نتیجه
گیری است.
1- در زمان دولت اصلاحات كه تحریم های بین المللی با این
گستردگی وضع نشده بود، مناطق پتروشیمی عسلویه و ماهشهر تحت
لیسانس شركت های بزرگی همچون "لورگی" آلمان، "انی" ایتالیا و
"شل" فرانسه مشغول فعالیت بودند و اكنون شركت های بی نام و
نشان چینی و هندی و مالزیایی در این مناطق مشغول ماجراجویی
هستند.
2- برای بدست آوردن بنزین با كیفیت خوب (اكتان بالا) نیاز به
كاتالیزورهای مخصوص است كه این كاتالیزورها تنها توسط چند شركت
بسیار محدود آلمانی، آمریكایی و هلندی تولید میشوند كه با وجود
تحریم ها این كاتالیزورها به ایران وارد نخواهند شد. تا كنون
ایران بنزین بی كیفیت (اكتان پایین) تولید می كرد و با بنزین
اكتان بالای وارداتی مخلوط می كرد تا به بنزینی با كیفیت متوسط
دست پیدا كند. معلوم نیست با وجود تحریم، ایران بنزین را با
چه كیفتی تولید خواهد كرد، اما مسلم است كه دولت نظامی چشم
امید به بالا بردن قیمت بنزین دارد تا به واسطه آن مصرف داخلی
را كم كند!
3- حتی اگر ایران بتواند بنزین مورد نیاز داخلی را تامین كند،
مسلما آنچه را كه در ازای از دست دادن طلا از دست داده است
چیپس بوده است! چون با این كار می توان به اطمینان گفت كه
نه تنها از صدور تولیدات گرانقیمت مواد آروماتیك محروم خواهیم
بود بلكه با پاره شدن چند حلقه بسیار مهم از زنجیر منطقه
پتروشیمی ماهشهر، شاهد زیان های جبران ناپذیر در توقف واحد های
دیگر این منطقه هستیم.
1-
1ـایران تجربه استفاده از كاتالیزورهای تولید چین (به جای
كاتالیزورهای آلمانی) در مجتمع پتروشیمی تند گویان كه تولید
كننده مواد اولیه بطری های
Pet(بطری
نوشابه و آب معدنی) است را دارد كه نتیجه آن چسبندگی در مواد و
دستگاه های تولیدی این شركت و توقف یك ماه این مجتمع بوده است.
با وجود تحریم ها باید امیدوار باشیم كه كیفیت كاتالیزورهای
چینی بهبود یافته باشد!
نقل از راه توده
283 |
