چنانچه يك نظام نتواند ساز و كاری برای ايجاد تعادل اجتماعی - سياسي ارائه نمايد، بايد نگران آن بود گفت‌و‌گوی ايسنا با الهه كولايی الهه كولايی مخبر كميسيون امنيت ملی و سياست خارجی مجلس شوراي اسلامی در گفت و گو با خبرنگار پارلمانی خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا) در تبيين ديدگاه خود پيرامون “مفهوم سياسی - اجتماعی آشفتگي”با بيان مطلب فوق اظهار داشت: مفهوم آشفتگی به نوعي، بيان بروز ناهنجاری و نارسائی در عملكرد عوامل مختلف اجتماعی است كه در چارچوب يك نظام سياسي - اجتماعي - اقتصادي بر يكديگر اثرگذار هستند و چنانچه روابط اين عوامل و تاثير و تاثر متقابل آن‌ها از وضعيت متعادل، خارج شود و امكان ايجاد يك روابط همانگ و سازگار بين اين عوامل، از ميان برود، به طور طبيعي، جامعه دچار يك وضعيت آشفته خواهد شد و در اين شرايط، بروز ناهنجاري‌های اجتماعی باعث بر هم خوردن تعادل و ايجاد شرايط نابسامانی مي‌گردد كه در نهايت، امنيت نظام سياسی را نيز به مخاطره مي‌اندازد وی افزود: در يك سيستم سياسی كه بايد به اين روابط، توجه شود، چنانچه اين روابط متعادل بر هم خورده و بين عناصر و مؤلفه‌هاي مختلف، وضعيت قابل قبولی به وجود نيايد، مشكلات جدی دامنگير نظام سياسی خواهد شد كولايی اظهار داشت: بايد در نظر داشت در يك نظام سياسي - اجتماعي، بين مجموعه‌ی نيازها و تقاضاهاي اجتماعي - سياسی و ظرفيت‌هاي نظام سياسی برای پاسخ دادن به اين نيازها، روابط متعادلي، شكل گرفته و چنانچه اين روابط متعادل به وجود نيايد، آشفتگي‌ها تشديد خواهد شد به اين ترتيب، در نظر گرفتن نيازها و تقاضاهای گوناگون اجتماعي، ضرورت ايجاد ساز و كارهای مناسب در سطح سيستم سياسي - اجتماعي را برای پاسخ دادن به نيازها، به يك الزام اجتناب‌ناپذير، تبديل مي‌كند مخبر كميسيون امنيت ملی و سياست خارجي، يادآور شد: چنانچه نظام سياسي - اجتماعی نتواند در قبال تنوع، تكثر و افزايش خواسته‌ها، ساز و كار قابل قبولی برای ايجاد تعادل اجتماعي - سياسی را ارائه نمايد، بايد به طور جدي نگران آينده‌ی آن بود و به نظر مي‌رسد با توجه به تجربه‌ی جوامع مختلف، برای جلوگيری از بروز آشفتگي‌ها و مقابله با ناهنجاري‌ها، بايد به تحولات و روند تغييرات اجتماعي، نگاهی واقع‌بينانه داشته و برای برخورد صحيح با آن‌ها ابتدا مسائل را ديد و به حساب آورد و سپس برای يافتن راهكار مناسب، از بررسي‌های علمی و نقطه‌نظرات كارشناسی بهره گرفت وی افزود: متاسفانه در شرايط امروزی جامعه‌ی ما، اين تحولات و واقعيت‌ها، كمتر مورد توجه قرار گرفته و به نوعی تلاش مي‌شود با نديدن، به شمار نياوردن و پاك كردن صورت مسائل، با ناهنجاري‌ها و نابساماني‌ها مقابله شود كه اين شيوه، هيچ‌گاه شيوه‌ي كارآمد و مناسبی در هيچ جای جهان نبوده و نخواهد بود وی در ادامه در مورد نقش اصلاحات ساختاری و پروسه‌اي، تصريح كرد: اساسا ايجاد اصلاحات در ساختارها نيز بدون در نظر گرفتن پروسه و فرآيند لازم، تحقق‌ناپذير است و به نظر نمي‌رسد مفهوم اصلاحات جز در يك امر فرآيندي، قابل تحقق باشد؛ چرا كه مقوله‌ی اصلاحات، يك روش تدريج‌گرايانه و زمان‌بر بوده و نياز به صبر و پشتكار دارد نماينده‌ی مردم تهران در مجلس،‌ تاكيد كرد: برای آوردن اهداف اصلاحات يا به نوعی ايجاد ظرفيت مناسب برای برآوردن خواسته‌هاي مردم، حتی اگر اصلاح در ساختارها را هم هدف قرار دهيم، باز هم اين امری زمان‌بر و مستلزم صبر و حوصله است كه متاسفانه در شرايط كنونی جامعه‌ی ما كمتر به اين الزام، توجه شده و برای تحقق هدف اصلاحات، برنامه‌ريزی برای اين پيش‌زمينه‌ها كمتر مورد عنايت قرار مي‌گيرند كولايی گفت:‌ تحقق هدف اصلاحات، يعنی فراهم آوردن ظرفيت‌هاي مناسب، در نظام سياسي - اجتماعي برای برآورده ساختن خواسته‌هاي مردم، در جای خود مستلزم توجه به نيازها، مؤلفه‌ها و پيش‌شرط‌هاي لازم اين هدف مي‌باشد كه كمتر نگاه واقع‌بينانه نسبت بدان، وجود داشته و اساسا نسبت به ظرفيت‌هاي واقعی تغيير و اهداف اعلام شده، توجه دقيق وجود نداشته و اين به مفهوم عدم برآورد صحيح، نسبت به ظرفيت‌های پيش‌برد اصلاحات مي‌باشد مخبر كميسيون امنيت ملی افزود: اگر ما نتوانيم برآورد درستي نسبت به ظرفيت‌های واقعي تغييرات سياسي - اجتماعی در جامعه داشته باشيم، به نوعی مي‌تواند نگاه خوش‌بينانه و بدبينانه‌ي غيرواقعی باشد و هردو مورد باعث از دست دادن فرصت‌ها به دليل محاسبات غيرواقع‌بينانه مي‌شود وی تاكيد كرد: ما بيش از هر چيز، نيازمند درك صحيح و واقع‌بينانه نسبت به اهداف و خواسته‌هاي اعلام شده در چارچوب قانون اساسي و اجرائی و عملياتی كردن آن از يك سو و ظرفيت‌های موجود در جامعه مي‌باشيم كه در اين زمينه نيازمند ارزيابي‌های جدی هستيم تا بتوانيم يك رابطه‌ی معقول و واقعی ميان خواسته‌ها و اهداف اعلام شده از يك سو و ظرفيت‌هاي موجود برای تغيير از سوی ديگر باشيم كه كمتر عنايت جدی در اين خصوص، مشاهده شده است

كولايي در ادامه‌ی گفت‌و‌گو با خبرنگار سرويس پارلمانی ايسنا، در خصوص نقش “ديكتاتوری صالح” برای جلوگيری از اصلاحات و ايجاد آشفتگی يادآور شد: مفهوم ديكتاتوري، اساسا با صلاح و مصالح اقتصادي، سياسی و اجتماعي در تعارض قرار مي‌گيرد؛ چرا كه ديكتاتوری به تمركز غير قابل كنترل قدرت اشاره دارد، در حالي كه تمركز قدرت، اساسا فسادآور است و قدرت غير قابل كنترل و نظارت، توسط نهادها و ابزارهاي كارآمد، نمي‌تواند برآورنده‌ي انتظارات مردم باشد وی ادامه داد: مفهوم “ديكتاتوري صالح“ اساسا مفهومی متناقض و غير قابل جمع شدن است و شايد بهتر باشد كه ما از اين مفهوم به مقوله‌ي دولت توسعه‌گرا و دولتی كه قائل به مقوله‌ی توسعه است و در ايجاد سازوكارهای تقويت و توسعه‌ي مشاركت مردم حركت مي‌كند، انتقال پيدا كنيم و البته دولت توسعه‌گرا در همه‌ی كشورهای در حال توسعه برای تقويت مباني حكومت مردم و تامين خواسته‌هاي مردم، نقش محوری و تعيين كننده مي‌تواند ايفا كند و بايد ايفا كند، اما در همان حال حكومت، بي‌نياز از كنترل مردم نيست مخبر كميسيون امنيت ملی تصريح كرد: مفهوم ديكتاتوری مصلح مفهومی است كه اساسا در طول تاريخ امكان يافتن مصاديق مناسب برای آن با دشواريهای جدی مواجه مي‌باشد و بنابراين بهتر است در عين حال كه ما به عزم استوار و راسخ دستگاه‌هاي حاكميتی نسبت به اهداف توسعه و تحقق خواسته‌های مردم در سطوح مختلف اشاره كنيم، در كنار اين به سازوكارهای كنترل و نهادهاي نظارتی كه جلوگيری از تمركز و فساد قدرت سياسي، اجتماعي نامشروع را تضمين مي‌كنند، مورد توجه قرار دهيم و ظاهرا اين تجربه در بين كشورهای در حال توسعه از توفيق بيشتری برخوردار بوده است كولايی ادامه داد: در مسير تحقق توسعه، نگاه همه جانبه و همراه بودن توسعه‌ی سياسی - اقتصادی - اجتماعی و فرهنگی به عنوان ضرورت بايد مورد توجه قرار گيرد كه متاسفانه ما در كشورمان همواره شاهد نوسان بين اين مفاهيم بوده و نگاه همه جانبه و كلان در اين خصوص كمتر وجود داشته و ما شاهديم در هر دوره‌ای يكی از اين مفاهيم به آزمون گزارده شده و تجربه و همواره هم نتيجه مطلوب بوده و بنابراين تا فرصت باقی است بايد يك نگاه همه جانبه و در بردارنده‌ي توجه به همه‌ی اين ابعاد بر برنامه‌ريزي‌ها و تلاش‌های ما حاكم شود مخبر كميسيون امنيت ملی و سياست خارجی مجلس در پاسخ به اين سوال كه در راستای ايجاد دولت توسعه‌گرا و تحقق توسعه پايدار، راهكارهاي عملی اصلاح سياست داخلی و خارجي كدامند، گفت: ما برای استفاده از فرصت‌هايی كه هنوز به يمن اعتماد و اقبال مردم برای جمهوری اسلامي باقی است، بايد قبل از هر چيز، ديدن واقعيات، يعنی ظرفيت‌هاي واقعی تغييرات اجتماعی در كشور را به عنوان اولين هدف مورد توجه قرار داده كه به ما كمك مي‌كند بتوانيم برآورد غير واقع بينانه را كنار گذارده و با ديدن زمينه‌هاي واقعی پيش‌برد اهداف اعلام شده، رفتارهای خود را تنظيم كنيم كه در اين زمينه مقدمات، شرايط و لوازم ضروری به عنوان زيرساخت‌هاي اجتماعی - فرهنگی لازم برای توسعه در كنار ملاحظات سياسی - اقتصادي بايد مورد توجه قرار گيرد كه در اين زمينه ما غفلت‌های جدي داشتيم وی افزود: امروز در مقوله‌ي توسعه‌ی پايدار يا توسعه‌ی همه جانبه، عنصر انسان، جايگاه محوري دارد كه متاسفانه اين عنصر در برنامه‌های ما، ظرف سال‌هاي گذشته مورد غفلت جدی قرار داشته و بنابراين قبل از هر چيز ما بايد به عامل توسعه و برنامه‌هاي توسعه يعنی خود انسان بپردازيم كه در اين زمينه اخيرا اقداماتي هر چند بسيار دير، شروع شده است كولايی بيان داشت: اين بسيار مبارك است كه ما به خود انسان و تغيير در نگرش‌های انسان از طريق توجه به اين ضرورت در آموزش و پرورش پرداخته‌ايم و لذا به نظر مي‌رسد كه ما برای اينكه بتوانيم اهداف اعلام شده در خصوص تحقق توسعه همه جانبه را محقق سازيم، در ابتدا بايد ديدن واقعيت‌ها - به گونه‌ای كه هستند، نه آنگونه كه ما دوست داريم باشند- را در دستور كار خود قرار دهيم كه اين امر هم در سياست داخلی و هم سياست خارجی از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است نماينده‌ی تهران در خانه‌ی ملت يادآور شد: ديدن واقعيات به عنوان نقطه‌ی عزيمت نه پذيرش و تسليم در برابر آنها، مساله بسيار تعيين كننده و جدی است كه هم در عرصه‌ی سياست خارجی و سياست داخلی مي‌تواند تحولات جدی را در شرايط كنونی كشور به همراه داشته باشد و بنابراين بهره‌گيری از ظرفيت‌های واقعی تغيير در سياست داخلی و خارجی بايد نخستين گام برای پيشبرد اهداف اعلام شده باشد كه در اين زمينه در نظر داشتن تجارب كشورهای ديگر در اين راستا و بهره‌گيری از اين تجارب كه فرد مستلزم توجه بيشتر به كانون‌های علمي، فرهنگی و آموزشی موجود در جامعه و بهره‌گيري از نقطه نظرات كارشناسی و تخصصي مي‌باشد به ما كمك مي‌كند كه برای استفاده از ظرفيت و فرصت‌هاي موجود، اقدامات و سياست‌هاي كارآمدتری را به مرحله‌ی اجرا بگذاريم كه در اين زمينه، پر كردن خلا بين نهادهای علمی و تحقيقاتي كشور با دستگاه‌های اجرايی در همه‌ی سطوح مي‌تواند ما را در بهره‌گيری از تجارب موفق كشورهای جهان ياری رساند وی در پايان اظهاراتش خاطر نشان ساخت: در اين زمينه ما، دچار عقب‌ماندگي مفرط مي‌باشيم كه در صورت رفع آن، بدون ترديد با بهره‌گيری از ظرفيت‌های علمی و كارشناسی كشور در عرصه‌های مختلف و ايجاد فرصت‌هاي مناسب‌تر برای جامعه‌ی متخصصان و دانش آموختگان كشور، بتوانيم اين نيازها را بويژه در عرصه‌هاي اجتماعی و مسايل انسانی با نگاه وسيع‌تر و همه جانبه‌تری پاسخ دهيم، كه اگر اين تغيير به شكل مبنايی صورت پذيرفته و شكاف ميان عرصه‌های علمی و تحقيقاتی كشور با بخش‌های تصميم‌گيری و اجرايي پر شود، بي‌شك ما برای استفاده از فرصت‌های باقی مانده، امكانات بسياری را در اختيار داريم كه بتوانيم به نيازها و خواسته‌های مردم با شيوه‌هاي عقلايی و كارآمد پاسخ دهيم