اخبار

پيك   
                pyknet@persobe    


 

 

دكتر ابراهيم يزدی دبيركل نهضت آزادی ايران

 گفتگوی گروه‌های سياسی داخل و خارج حاكميت يك ضرورت است و ما می‌خواهيم در كنار ديگران  «وفاق ملی » را بررسی كنيم 

 

جامعه به نقطه دگرگونی بنيادی رسيده است

می‌خواستند اصلاح طلبان را خنثی و ما را به نقطه صفر برسانند اما ديديند كه نشد! مسئله اينست كه تا بحران سياسی حل نشود، هيچ مشكلی در جامعه ما حل نخواهد شد

 

اكنون شرايط برای قبول وفاق ملی و تن‌دادن به چنين ضرورتي، براي همه‌ی نيروها فراهم و اجتناب‌ناپذير شده است.
ابراهيم يزدی در گفت‌وگو با خبرنگار سياسی خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، افزود: جمع‌بندی ما مبنی بر دعوت به وفاق ملي، از طرفی نتيجه‌ی دانش سياسی ماست كه از طريق مطالعه‌ي سرنوشت ساير كشورها به دست آمده ،(به خصوص كشورهايی كه انقلاب بزرگ كلاسيك از نوع انقلاب اسلامي ايران را پشت سر گذاشته‌اند و سپس با مشكلات و موانعی جدي، روبه‌رو شدند) و هم تجربه‌ی سياسی خود ما طی 55 سال فعاليت سياسی در كشورمان.
وی ادامه داد: اكنون جامعه‌ی ما با بحران‌های متنوع و متعددي روبه‌روست، در رأس آنها، بحران سياسی و اقتصادی قرار گرفته و در نتيجه‌ی اين دو بحران، با نسلي كه بيش از 75 درصد جمعيت ما را تشكيل مي‌دهد و دچار بحران هويت است، رو‌به‌رو هستيم، بر اين بحران‌ها نمي‌توانيم غلبه پيدا كنيم، مگر اين كه ابتدا بحران سياسی را حل كنيم.
اين فعال سياسی با اشاره به بحران اشتغال، آسيب‌های اجتماعی و مواد مخدر، اظهار داشت: هر كسی كه كمترين آشنايی با وضعيت ايران داشته باشد، به اين نتيجه مي‌رسد كه نه سرمايه‌دار داخلی و نه سرمايه‌گذار خارجی در چنين شرايطي، حاضر به سرمايه‌گذاري در ايران نيست. اگر مي‌خواهيم در جذب سرمايه‌های خارجی و يا سرمايه‌های عظيم ايراني‌هاي خارج از كشور، موفق شويم، ابتدا بايد بحران‌ سياسی را كاهش دهيم و يا از بين ببريم.
يزدي، خاطرنشان كرد: مقدمه‌ي اجتناب‌ ناپذير برخورد با بحران‌ سياسي، كاهش تنش‌هاست، بنابراين وفاق ملی را از اين بابت مطرح مي‌كنيم و گفت‌وگو را ميان همه‌ي گروههای سياسی اعم از داخل حاكميت و بيرون از حاكميت ضروري مي‌دانيم، معنای ديگر پيشنهاد ما اين است كه گروهها، همديگر را به همان صورت كه هستند و با همان مواضع، بپذيرند، اما شرط اساسي اين است كه علاوه بر تحمل و تساهل در برابر يكديگر و سازگاري، مناسبات و هم‌كنشي‌ها، مدنی و قانونمند باشد و از هرگونه شيوه‌هاي خشونت و حذف، پرهيز كنند.
وی همچنين با اشاره به تهديدات خارجي، يادآور شد: در چنين شرايطي، تجربه‌ی تاريخی و همچنين عقل سليم، حكم مي‌كند تا هنگامی كه كشورمان با تهديد خارجی روبه‌روست، تنش‌هاي سياسی داخلی را كاهش دهيم و شرايط را به گونه‌ای فراهم كنيم تا بتوان در سطح كلان، با اين تهديدها، به صورت جدی مقابله كرد.
يزدی با رد نظر برخی مبنی بر اين كه ايفای نقش دعوت‌كننده به وفاق ملی به او واگذار شده است، اظهار داشت: در سال 1363، در جلسه‌ای پيش كنگره‌ی نهضت آزادی ايران، من به عنوان رييس دفتر سياسی اين تشكل، سياست كلان خودمان را تحليل كردم و در آنجا گفتم كه چرا نهضت آزادي ايران با براندازی مخالف است، در آنجا به اين پرسش اساسی پرداختم كه چگونه در بعضی كشورها دموكراسی و مردم‌سالاري، پيروز مي‌شود و در بعضی كشورها، شكست مي‌خورد؛ چرا در اروپا و آمريكا، مردم‌سالاري، شكل گرفته و چرا در همسايی ما در كشورهايی مانند هند كه يك كشور جهان سومی است، علي‌رغم وجود بيش از 40 زبان، فرهنگ و قوميت مختلف، دموكراسی موفق شده، ولی در كشور ديگری از همسايگان ما مانند جمهوری اسلامی پاكستان، نظاميان بارها مخالفت كردند و هنوز هم مردم‌سالاری در آن كشور، ريشه‌دار نيست.
وی در توضيح بيشتر گفت: بعضي جامعه‌شناسان با ديد و نگرش‌ غيرديني، بر اين باور هستند كه دموكراسی در هند پيروز شد، براي اين كه يك كشور سكولار است و دموكراسی در پاكستان شكست خورد، برای اين كه يك جمهوری اسلامی است. من چنين نظری نداشتم و با نقد و بررسی اين ديدگاه، آن را رد كردم. در واقع جمع‌بندي‌ها نشان داده است كه دموكراسی در جوامعی رشد خواهد كرد كه شرايط لازم در آنها به وجود آمده باش؛ دموكراسي، محصول نيات خير زمامداران و رهبران نيست، بلكه نشأت گرفته از وضعيت خاص مناسبات قدرت در جامعه است.
يزدي، شرايط لازم برای ايجاد دموكراسی را، فقدان قدرت فائقه‌ي برتر و مناسبات قدرت به گونه‌اي كه امكان به وجود آمدن قدرت برتر نباشد، عنوان كرد و گفت: مناسبات قدرت ميان نيروهای رقيب بايد به گونه‌ای باشد كه بقا و حيات هر كدام از آنها، به بقای قدرت ديگر مشروط باشد. اين امر مانع آن مي‌شود كه نيروها در تقابل با هم، منازعه را به نقطه‌ی انفجار و تخريب ببرند.
وی سپس اظهار داشت: در سال 63 گفته بوديم كه انقلاب اسلامی ايران، در عمق لايه‌های سياسی ـ اجتماعي، اين شرايط را به وجود آورده، اما به دلايلی هنوز به منصه‌ی ظهور نرسيده است. اكنون بعد از 18 سال، معتقديم كه مناسبات قدرت در جامعه‌ی ما به نقطه‌ي كليدی برای دگرگونی بنيادی رسيده است، يعنی در مناسبات قدرت، هيچ نهادی كه قدرت قائقه باشد و بتواند هر كاری را كه مي‌خواهد انجام دهد ، وجود ندارد.
اين فعال سياسی ادامه داد: نهادهای مختلف تلاش كردند تا هر كدام رقيب را از صحنه بيرون كنند، اما نتوانسته‌اند (نه اينكه نخواسته‌اند). محافظه‌كاران طي پنج سال گذشته با تمام قدرت سعي كردند كه اصلاح‌طلبان را خنثي كنند، اما نتوانستند. حتی دو سال پيش، نظريه‌پردازان جريان محافظه‌كار، طرح به صفر رسانيدن نهضت آزادی و ساير فعالان ملي مذهبی را مطرح كردند، ولی امروز مي‌بينند هزينه‌ی بالايي پرداخت كردند، بدون اينكه به اين نقطه برسند.
يزدي، حركت به سمت سازگاری را نتيجه‌ی وضعيت فعلی عنوان كرد و اظهارداشت: به محض اين كه نيروهاي سياسی فعال، گفت‌وگو با هم و حركت در چهارچوب قانون اساسی را بپذيرند، فصل تازه‌ای را آغاز خواهند كرد.
وی در پاسخ به پرسش ديگری مبنی بر اين كه تا چه اندازه طرح وفاق ملي از سوی او، به دليل تلاش براي ادامه‌ی حيات سياسی خود و همفكرانش است، گفت: ما درد خودمان را نداريم و اين امر به خاطر مطرح كردن خودمان نيست؛ ما مي‌گوييم كه كشور اين بحران‌ها را پشت سر بگذارد، حتی اگر ما را هم خفه كنند. اما مسأله اين است كه اگر همه‌ی اعضای نهضت را هم محكوم كنند و نهضت را هم غير قانوني اعلام كنند، آيا مشكل حل مي‌شود و آيا جوان‌ها اميدوار مي‌شوند؟ آيا جوان‌های ما بعد از دو دهه حكومت به نام دين، دين‌گريز و دين‌ستيز، نشده‌اند؟ نهضت آزادی ايران، دارای اعتبار تاريخی است كه در شرايط بحران كشور، فارغ از گروه‌گرايی و منافع حزبي، آنچه را به نفع كشورش بداند، مي‌گويد و به آن عمل مي‌كند.
وی افزود: هم‌اكنون در مظان اين اتهام هستيم كه مي‌خواهيم با برخی سازش كنيم در حالي‌كه ما هم گروههای محافظه‌كار و هم اصلاح‌طلب درون و بيرون حاكميت را مخاطب قرار داده‌ايم و كاملا به ريسك و هزينه‌ی طرح چنين مسأله‌اي اشراف داريم، ولی من مي‌گوييم كه به استقبال اين ريسك مي‌رويم و از آبروی خودم مايه مي‌گذاريم، در مقابل اميدواريم اين وفاق ملي شكل بگيرد و تشنجات كاهش پيدا كند؛ يا نفس گرم ما در آهن سرد بعضي‌ها اثر مي‌كند، يا نمي‌كند كه در آن صورت، ما حجت را در پيشگاه خداوند و ملت شريف ايران ، تمام كرده‌ايم.
يزدی در پايان گفت: مي‌خواهيم با همه‌ی گروهها بنشينيم تا جزييات اين طرح را بررسی كنيم تا شايد به توافق ميان همه‌ی گروهها، دست پيدا كنيم.

 
ی