زماني
كه دكتر صدرحاج سيدجوادی يك عضو محكوم
نهضت آزادی در پاسخ سؤال خبرنگاری گفت
تقاضای تجديدنظر نخواهد كرد و با
پايان مهلت تجديدنظرخواهی خود را به
دايره اجرای احكام دادگستری تهران
معرفی خواهد كرد، در پسزمينه ذهنش
چه ميگذشت؟
خبرنگار نيز ظاهراً پاسخ خود را
گرفته بوده و در پی كشف علت اين تصميم
و چرايی امر برنيامده و برعكس سؤالهاي
جديدی ايجاد كرده كه خود هالهای از
ابهام را در برابر افكار عمومی بهويژه
فعالان سياسی گشوده است.
پيش از اينكه علت يا علل محتمل اين
اقدام شخصی يا حقوقی و سياسي، اين مرد
صحنه قانون و سياست را كه عمر خود را
در راه ملت و اسلام و برقراری آزادی و
مردمسالاری سپری ساخته را مرور
كنيم، اين پرسش اساسی مطرح است كه آيا
سپردن خود به دايره اجرای احكام به
معنای پرداخت جريمه نقدی است يا اينكه
واگذاردن پيكر نحيف يك پيرمرد 86 ساله
به زير ضربات شلاق، آيا اگر او حاضر
نشود جريمه ناشی از تبديل 15 ضربه شلاق
به وجه نقد را بپردازد، آيا قاضی يا
آنانيكه چنين پروندهای را براي
قاضی فراهم كردهاند، حاضرند خود
مجری اجرای حكم شلاق باشند؟ بعيد ميدانم
كه فردی از آحاد جامعه اگر ذرهاي
وجدان و شرف داشته باشد – حتی اگر
مأمور باشد و معذور ـ تن به اين خفت
دهد و خود و خانوادهاش را انگشتنماي
كوی و برزن نمايد.
تحقيقاً قاضی محترم پرونده نيز بر
اين امر بديهی آگاهی داشته و ميدانسته
است كه در صورت تن ندادن متهم به
پرداخت جريمه، مسأله شلاق منتفی است و
زندان جايگزين آن خواهد شد، پس چرا
بايد چنين مراحل تحقيرآميزی براي
اجرای احكام قضايی طی شود؟
كاش ميدانستم اتخاذ چنين تصميمي
ناشی از پذيرفتن و سبك انگاشتن حكم
صادره بود، يا مجازات خود به دليل
محبتهايی كه به محكومان رژيم پهلوي
كرده و پاداشی از حاكمان جديد گرفته و
يا اينكه برخاسته از يك تصميم سياسي
در آخرين روزهای فعاليت در يك حزب
منحل اعلام شده.
اظهارات گذشته و منطق حقوقی دكتر
حاج سيدجوادی بيانگر آن است كه فرضيه
مجازات خودخواسته در واكنش به
نامردميها، همچون فرضيه پذيرفتن
حكم قاضی نميتواند درست باشد. پس
بايد فرضيه اقدام سياسی يا حركتي
نمادين در جهت افشای دشمن و يا تركيبي
از هر دو را در نظر داشت. كسی كه دايرهالمعارف
شيعه را در 14 جلد تأليف ميكند، حتماً
از حسين (ع) و زينب (س) درسهای فراواني
آموخته و به خوبی آگاه است كه در فرهنگ
شيعه «مظلوم»، چون «شهيد» از جايگاه
بالايی برخوردار است و گاه هر دو بر
روی افكار عمومی و آيندگان يك تأثير
دارند؛ افشای چهره واقعی ظالم.
|