به گزارش خبرگزاری دانشجويان ايران، دكتر ابراهيم يزدی دبيركل نهضت آزادی ايران كه در هفدهمين اردوي سالانه‌ی انجمن اسلامی دانشگاه تربيت معلم (1349) با موضوع “ انسداد سياسي“ سخن مي‌گفت، با بيان اين‌كه ملت از دوران مشروطيت تا به حال دغدغه‌ی مردم‌سالاري داشته و دارد گفت: انقلاب بر اساس آزادي، استقلال و جمهوری اسلامی شكل گرفت در زمان شاه، ما انواع آزادي‌ها را از نوع غربی آن داشتيم اما انگيزه‌ي اصلی مبارزه اين بود كه ملت مي‌خواست در سرنوشت خود دخيل باشد
هدف بزرگ انقلاب در ايران مردم‌سالاري بود، اما چگونه اين امر محقق مي‌شود؟ آيا پيدايش و نهادينه شدن دموكراسی عمدتا تابع نظامات رهبران است و اگر رهبران دموكرات داشته باشيم، دموكراسی خواهيم داشت؟
وی افزود: يك سری از شرايط لازم و يك سري شرايط كافی برای تحقق اين امر بايد در جامعه پديدار شده باشد
يزدی در تشريح اين شرايط بيان كرد: نبايد در مناسبات و ساختارهای قدرت در چنين جامعه‌ای يك قدرت ممتاز و فائقه وجود داشته باشد طبيعتا چنين قدرتي اجازه‌ی شكل‌گيری را به نهادهای ديگر نمي‌دهد و اين برخلاف دموكراسی است زيرا تكثر از اساس دموكراسی است
دبير كل نهضت آزادی ايران، شرط دوم را اين دانست كه موازنه‌ی قدرت بين نهادهای متكثر قدرت كه با هم تقابل و اختلاف دارند به‌گونه‌اي شكل گرفته باشد كه اولا يك نيروی برتر از ميان اين گروه‌ها بيرون نيايد و ثانيا اين نهادهای قدرت در تقابل و تنازع با هم حتی اگر درصدد حذف يكديگر باشند، نتوانند و در يك مرز، همه به اين واقعيت برسند كه حذف يكی منجر به حذف بقيه خواهد شد؛ يعنی حيات يكی به حيات ديگری وابسته باشد
وی در بررسی جمهوری اسلامی ايران از اين منظر گفت: انقلاب اسلامی ايران در عميق‌ترين لايه‌های جامعه، اين مناسبات را به وجود آورده طوری كه امروز نهاد قدرتمند فائقه‌ای كه هر كاری بخواهد، انجام بدهد، وجود ندارد
يزدی گفت: وقتی جامعه با يك انسداد سياسی روبه‌روست، يعنی اين‌كه نهادهای مختلف قدرت كه نقش موثری در فعل و انفعالات جامعه دارند، به اين شرايط رسيده‌اند
وی اظهار داشت: محافظه‌كاران هر كاري كه خواستند برای حذف اصلاح‌طلبان انجام دادند اما نتوانستند اصلاح‌طلبان هم هرقدر تلاش كردند كه جلوی كارشكني‌هاي آنها بايستند نتوانستند و نه اين‌كه نخواستند، هيچ‌يك نتوانسته‌اند و الان در شرايطی از مناسبات سياسی قرار داريم كه نيروهای سياسی فعال نمي‌توانند همديگر را حذف كنند
يزدی گفت: اين يك ويژگی انسداد است
وی درخصوص راه برون‌رفت از اين انسداد گفت:‌ اگر اين شرايط ادامه يابد و هيچ تغيير اساسي‌ای صورت نگيرد، دو حالت به وجود مي‌آيد: يا نهادهای قدرت، آن‌قدر با هم مي‌جنگند، هزينه مي‌دهند و ضربه مي‌خورند كه نهايتا به بيهوده بودن جنگ مي‌رسند و يك خردگرايی و عقل‌گرايي بر مناسباتشان حاكم مي‌شود
يزدی حالت دوم را حالتی دانست كه تنازعات هم‌چنان ادامه يابد كه در جامعه‌شناسي، نتيجه‌ی آن را زوال تدريجی اقتدار دولت مي‌دانيم
وی عواقب اين مساله را فرسودگی و ياس مردم، فرار مغزها، فرار سرمايه‌هاي مالی و انسانی و تشديد آسيب‌هاي اجتماعی دانست و گفت: نمي‌توان با پند و موعظه و فشار در صدد حل آنها برآمد
يزدی افزود: وقتی مردم ناراضی باشند، به جای فكر كردن برای حل مشكل در سطح ملی و كلان، ترجيح مي‌دهند به صورت فردی عمل كنند
دكتر يزدی افزود: انسداد كنونی ما را با پديده‌ی ديگری نيز روبه‌رو كرده است و آن تعامل‌ناپذيری است، از ديد جامعه‌شناختی در چنين جامعه‌ای هيچ فعل و انفعالی صورت نمي‌گيرد البته با وجود واكنش‌ها در اين شرايط، جامعه مي‌تواند سال‌ها به حيات خود ادامه دهد تا زماني كه يك آلترناتيو پيدا شود؛ يعنی جريان به‌گونه‌ای باشد كه در سطح كلان ملي، مردم بگويند “فلاني” رفت كه “فلاني” بيايد
وی افزود: اين تعامل ناپايدار و انسداد سياسی در شرايطی اتفاق مي‌افتد كه از بيرون هم با تهديدات جدی و اساسی روبه‌رو هستيم آمريكا به دنبال يك آلترناتيو است و محتمل‌ترين عمل او عليه ايران، بستن تنگه‌ی هرمز برای جلوگيری از صدور نفت است، زيرا قطع درآمد نفت، شرايط را تشديد مي‌كند
اين فعال سياسی درخصوص شرايط كافی براي بروز انسداد سياسی به اهميت عملكرد بازيگران صحنه‌ی سياسی ايران اشاره كرد و گفت: بايد بتوانيم راه حل‌هايي از درون نظام بيابيم در حالی كه دشمنان گزينه‌های خارج از نظام را مي‌خواهند
وی تصريح كرد: برای اولين بار در تاريخ معاصر ايران، فشار برای مردم‌سالاري از درون خود جامعه است و نيروهای خارجي از كشور در انسداد نقش كليدی ندارند
يزدی تاكيد كرد: بايد راه حل در درون نظام به عنوان محصول هم‌كنشی و تفاهم باشد
يزدی افزود: همه‌ی نيروها بايد دموكراسی را بياموزند و اولين اصل، اين است كه هيچ‌كدام نمي‌توانيم ديگری را حذف كنيم
وزير امور خارجه‌ی دولت موقت هم‌چنين گفت: گزينه‌ی بهينه‌ای كه در برابر ماست بايد در خود جامعه صورت بگيرد و آن اين است كه يك زايمان تاريخی در پيش روست اين زايمان نبايد زودتر از موعد مقرر صورت بگيرد بايد دوره‌ی طبيعی 9 ماه و 9 روز خود را طی كند تا فرزند سالمی به دنيا بيايد و هر زايمانی با درد همراه خواهد بود
وی تاكيد كرد: بايد هزينه‌های اين زايمان را بپردازيم، به عنوان معتقدان به آرمان‌های انقلاب و امام نبايد بگذاريم راه حل‌ها به‌طور نارس بر ما تحميل شود
يزدی ادامه داد: بايد با هم دعوا كنيم، زندان برويم، هزينه هم بدهيم تا بفهمند كه اينها راه حل درست نيست بايد اينها صورت بگيرد تا از درون اين تجارب مثل همه‌ی ملت‌ها بياموزيم راه حل مشكلات، خشونت نيست
وی نقش دانشجويان را كليدی دانست و گفت: نبايد تسليم تحريك بشويم و به تشنجات دامن بزنيم
يزدی تاكيد كرد: آن‌چه مهم است «صبر جميل» است نه صبر برای ركود صبر به اين معنا كه دائما كار خود را انجام دهيد اما عصبانی نشويد
دكتر يزدی در پايان تصريح كرد: اين انسداد مباركي است، زمان به نفع جنبش اصلاح‌طلب است