اخبار

پيك   
                pyknet@persobe    


 

همايش " اصلاحات، فرصت های ازدست رفته، چشم اندازهاي آينده" طی سه روز در دانشگاه اصفهان برگزار شد. در اين همايش خانم مرضيه مرتاضی لنگرودی و همچنين علی مزروعی، ناصر زرافشان، عباس عبدی، رضا عليجانی، حسين لقمانيان، محسن سازگارا و فريبرز رييس دانا ديدگاه های خود را بيان داشتند. متن زير گزارش سخنرانی هاي اين همايش است كه توسط خبرگزاری دانشجويان ايران – ايسنا مخابره شده است

فريبرز رييس دانا : ما به جای آنكه قدرت اقتصادی خود را تقويت كنيم وارد جريان جهانی ميشويم

ناصر زرافشان : اصلاحات امروز نسبت به دو سال گذشته چندين خاكريز عقب نشسته است

مرضيه مرتاضی : حركت اصلاحی پيامد فقر و فساد برنامه تعديل اقتصادی بود

علی مزروعی : برنامه های اقتصادی اصلاح طلبان تعديل و يا ادامه آن نيست

عباس عبدی : مشكل ما قانون نيست، كوتاه آمدن بر سر حاكميت قانون است

محسن سازگارا : آزادی و دمكراسی ستون فقرات توسعه سياسي است

رضا عليجانی : اصلاحات يك روند طولانی است و به زمان نياز دارد

حسين لقمانيان : عصر حكومت های بسته به پايان رسيده است

 
به گزارش ايسنا محسن سازگارا تحقق قرائتهای مختلف از اصلاحات را در گرو بسط نيازهاي فردی، دموكراسی و جامعه‌ی مدني دانست و در عين حال گفت: از هر منظر كه نگاه كنيم، خواهيم ديد كه كشور ما نيازمند طی روند دموكراتيزاسيون است و ريشه‌ي بحران كنونی به وجود آمده در آنجاست كه مردم مسير‌هايی را پيموده‌اند كه با ساختار‌ فعلي همخوانی ندارد، در واقع توقعات آنها با ميزان برآورده شدن آنها همخوانی نداشته است
وی خاطرنشان كرد: وقتی به سراغ توسعه‌ی سياسی مي‌رويم، بايد توجه داشته باشيم كه در ستون فقرات آن، آزادی و دموكراسی قرار مي‌گيرد وقتی سراغ آزادی مي‌رويم به مسأله عقلانيت دنيای مدرن يعنی خرد نقاد خودبنياد مي‌رسيم و اگر در كشورمان خواهان رسيدن به قافله‌ي بشری هستيم كه دغدغه‌ی صدساله‌ي ماست، بايد توجه كنيم كه جنبش اصلاح طلبی تنها حلقه‌ای از اين زنجير صدساله است كه با توسعه‌ي سياسی عجين خواهد بود
سازگارا در پايان گفت: در چشم‌انداز آينده و پيش از تجويز هر نسخه بايد مسير آينده را با انتخاب درست در مبناها مورد توجه قرار داد
عباس عبدی سخنران ديگر اين مراسم نيز با بيان اينكه ما مشكل قانون نداريم گفت: مشكل ما كوتاه آمدن بر سر حاكميت قانون است، معتقدم گرچه نقد هر پديده‌ای يك امر ضروی است، اما بايد چند شرط را در نقد آن رعايت كرد اول آن كه نقد براي چيست؟ به نظر من هدف از نقد شناختن و برطرف ساختن نقايص برای آينده است، دوم آن كه فلسفه‌ی هر نقد استفاده از آن برای اهداف مورد نظر است، چرا كه هيچ نقدی موجب انفعال نخواهد بود، نكته‌ی ديگر هم نگاه به نقد از منظر‌های متفاوت است و اين موضوعی بسيار كليدی است كه بايد موضع نقادی نسبت به هر پديده‌اي مشخص شود
عبدی افزود: وقتی در حوزه‌ي سياست، مسأله‌ای را نقد مي‌كنيم، بايد بدانيم اين حوزه با حوزه‌هاي ديگر متفاوت است در حوزه‌ی سياست نسخه‌نويسی و اساسا تكرار پديده نداريم علاوه بر آن وظيفه‌ی يك سياستمدار، ارايه‌ی يك راه حل انتزاعی نيست، بلكه وظيفه‌اش بسيج نيروها برای رسيدن به آن راه حل است حتی اگر عقيده‌اش متفاوت با جمع باشد، بايد حدی از اعتقادات را پذيرا باشد تا جمع را هدايت كند اگر اين چند نكته را رعايت كنيم، مطمئنا موفق‌تر خواهيم بود
عبدی در ارتباط با ماهيت جنبش اصلاحات بيان داشت: اشكالات جنبش اصلاحات ناشی از طبيعت اين جنبش بوده و در هر انتقاد به آن بايد ماهيت و نقطه‌ی شروع آن را در نظر گرفت البته ممكن است، ماهيت آن تغيير كند، اما در نظر نگرفتن ماهيت آن قابل چشم‌پوشی نيست
وی با اشاره به ضعف تشكيلات و سازماندهی مردم گفت: حركت اجتماعي در حوزه‌ی سياست با قدرت روبه‌روست، وقتی قدرت در هنگام انتخابات بسيج شوند، پس از انتخابات يا هر مرحله‌ي مشاركتی ديگر به كنار مي‌روند، به همين دليل چاره‌ای نيست، جز بالفعل كردن قدرت از طريق نهادهاي مدنی تا نماد قدرت مردم، پس از انتخابات باشند
عبدی ضمن بيان اين مطلب كه حاكميت قانون بايد مستقل از اراده‌ي افراد باشد، گفت: اين حاكميت در نهادهای مدنی متناسب با انتظارات مردم توزيع نشده است تا دولت در برابر قدرت نهادها تخلف نكند
رضا عليجانی نيز در ادامه‌ی اين همايش اظهار داشت: نقدی كه بر اصلاح‌طلبان جوان مي‌توان داشت ، آن است كه آفتی كه در نسل قبل وجود دارد، نيز در نسل پس از دوم خرداد موجود است و آن نزديك‌بين شدن سياسی و تاريخی است
عليجانی با بيان آن كه سرعت حوادث انقلاب باعث بد‌آموزی، زود و سريع و كوتاه‌خواهی شده است تأثير آن را در گروههای درون و برون حاكميت مورد ارزيابی قرار داد و گفت: هر دو گروه سرعتی فكر مي‌كردند و همين، رفتار خاص نزديك‌بينی را به وجود آورد، به همين خاطر مطالبات مردم با آنچه در عمل رخ داده است متفاوت به نظر مي‌رسد
سردبير نشريه‌ی توقيف‌شده‌ي ايران فردا همچنين افزود: بايد بگويم روند اصلاحات در ايران نه به مانند يك دو صد متر سرعتی، بلكه مانند يك مارتن به تمام معناست و اين روند ناشی از تغييرات اجتماعي در جامعه‌ی ايران است، اگر نسل جديد آن را دو صد متر ببيند، موجب افسردگی و يأس مي‌شود و البته بايد متوجه اين بحران انگيزه در جنبش اصلاحات باشيم
عليجانی تأكيد كرد: بايد بازبيني روانی و عزم و اراده‌ی درونی بر حقانيت آرمان‌ها صورت بگيرد، مهم انگيزه‌های درونی است كه اين يكي از ضعف‌های كنونی جنبش اصلاحات به شمار مي‌رود و تنها راه حل از نظر من، به كار گيری دموكراتيزاسيون موازی است كه هم در ساختار حاكميت و هم در ساختارهای جنبش اجتماعي بايد اعمال شود
حسين لقمانيان نماينده‌ی مجلس نيز با اشاره به اين كه علم و دانش پايه‌های اصلی دموكراسی به شمار مي‌رود، خاطرنشان ساخت: عصر ما عصر شكوه و بيداری انسان‌ها و تحول و پيشرفت است، جامعه‌ی ما هيچ‌گاه به عقب باز نمي‌گردد و عصر حكومت‌های بسته در آن به پايان رسيده است
وی در توضيح حكومت‌های عالم و جاهل بيان داشت: برخورد حكومت جاهل با روشنفكران و نخبگان، پليسي است، اين نوع حكومت‌ها عملا از توده‌ی مردم بي‌خبر مي‌مانند و دوام نخواهد يافت اما حكومت‌هاي عالم ناظر نمي‌گذارند و در پی آن نيستند تا جامعه را پليسی كنترل كنند، اين نوع حكومت‌ها فرهيختگان را تحت مراقبت شديد قرار نمي‌دهند و آزادی مطبوعات را رواج مي‌دهند
ناصر زرافشان گفت:انقلاب ايران در يك قالب كلی اسلامی است اما هرگز نبايد فراموش كنيم كه استقلال و آزادی از مضامين اصلی آن بوده است
به گزارش ايسنا وی كه در سومين و آخرين روز برگزاری ” همايش اصلاحات، فرصتهای از دست رفته، چشم‌انداز آينده” در دانشگاه اصفهان و علوم پزشكی سخن مي‌گفت افزود: بعد از بيست و چند سال، حادترين مسائل روز جامعه‌ی ما، كسب حقوق و آزادی مردم است اما جنبش اصلاحات در اين زمينه تاكنون هيچ كاری نكرده است
زرافشان تصريح كرد: اصلاحات يك مفهوم ايجابی است، اين كه گفته شود“ اصلاحات به دليل آنكه اصل اصلاحات به خطر مي‌افتد، قابل انجام نيست” گفته‌ای نادرست است و با ذات آن سنخيت ندارد
در ادامه دكتر فريبر رييس‌دانا به ارزيابی كارنامه‌ی اصلاحات پرداخت و گفت: اصلاحات از سوي اصلاح‌طلبان دولتی قابل اجرا نيست و به شكست مي‌انجامد، راه و روشی كه مجموعه‌ی اصلاح‌طلبان دولتی در پيش گرفته‌اند به بن‌بست رسيده و نبايد برای آن هزينه‌اي پرداخت شود، لجاج و اصرار بر آن بي‌فايده است
وی افزود: اصلاحات در يك محيط دربسته و مصلحت‌انديشانه عمل مي‌كند و همين نكته كار دست اصلاح‌طلبان داده، علاوه بر آن خطوط قرمز و محدوده‌ها را اصلاح‌طلبان دولتي ترسيم كرده‌اند
رييس‌دانا با طرح اين پرسش كه تركيب و ساخت قدرت در جمعيت ايران به چه نحوی است افزود: اصلاحات بهبود زندگی مردم با گامهای صلح‌آميز است، اما در اين پنج سال فقر گسترش پيدا كرده و شكاف‌های طبقاتی عميق‌تر شده‌اند شعار اصلاحات مبنی بر گسترش تامين اجتماعی با سكوت روبرو شده و اهداف ديگر اصلاحات با عدم تحقق مواجهند
دولت آقای خاتمی، سياست تعديل را با اندك جزيياتی تغيير، ادامه داده، درعين حال كه هيچ دولتی به اندازه‌ی دولت خاتمی شيفته‌ي خصوصي‌سازی نيست اما اشكالی وجود دارد و آن عدم مسؤوليت‌پذيری دولت در اين زمينه است، ما به جای آنكه قدرت اقتصادی را تقويت كنيم در جريان اقتصاد جهانی بي‌جهت و بدون دليل وارد مي‌شويم و بدون آنكه از اين جريان اطلاع كافی داشته باشيم به مذاكره مي‌پردازيم
وی در عين حال افزود: در حوزه‌ي سياسی بزرگترين اشتباه و خطاي اصلاح‌طلبان عدم تقويت مشاركت نخبه‌گرا و افزايش خودمختاری و قدرت نهادها است دليلی ندارد كه به بسياری از نهادها بودجه اختصاص داده شود در حوزه‌ی اجتماعی نيز رشد سرمايه‌های اجتماعی صورت نگرفته و آسيب‌های اجتماعی نظير اعتياد و ديگر مسائل نيز افزايش يافته است
علی مزروعی نيز در اين همايش به سخنرانی پرداخت وی در بخشی از سخنان خود بيان داشت: به لحاظ تاريخی، مشكل اصلی ما استبداد و ريشه‌های تاريخی آن است، ما در برخورد با جامعه سه راهبرد را پيش رو داريم
يكی راهبرد محافظه‌كاری است كه شرايط جامعه را مطلوب بدانيم دوم راهبرد انقلاب است كه مطلقا بنيان‌ها را نشانه مي‌رود راهبرد سوم، راهبرد اصلاحات است كه در تحليل شرايط موجود را مطلوب نمي‌دانيم، به لحاظ آنكه انقلاب تجربه‌ي جهانی مناسبی در اختيار ما نمي‌گذارد، راهی جز اصلاحات نداريم، كه راهبردی ميانه است و متكی بر عقلانيت، خرد جمعی در عرصه‌ی كلي بايد لحاظ شود تا اصلاحات را به پيش ببرد
مزوروعی تاكيد كرد: اصلاحات در پي آن است كه از ظرفيتهای قانوني موجود به بهترين نحو استفاده كند و رفتارهای مدنی و مسالمت‌آميز آن در چارچوب قانون است، از سويی چون پيروزی و شكست نسبی است، شكست اصلاحات را نمي‌توانيم بپذيريم انتقادی كه به دوستان مي‌كنم آن است كه آيا ما از جبهه‌ی اصلاح‌طلبان صحبت مي‌كنيم و خواهان پيشبرد اصلاحات هستيم يا نه، اصلاحات دولتی يك برچسب است كه هيچ كمكي نمي‌كند من شخصا از مرزبندي‌هاي فكری دفاع مي‌كنم و آن را براي جامعه ميمون مي‌دانم، زيرا يك حسن است كه به رواج فكر و انديشه كمك مي‌كند
در ادامه ناصر زرافشان چند نكته را در مقابل سخنان مروزعی عنوان كرد و گفت: ما معتقد به اصلاحات هستيم و به عنوان بخشی از جامعه كه به نداي اصلاحت لبيك گفته و از آن پشتيباني نموده، نيازی به تعريف اصلاحات در كليه‌ی جزييات خاص خود نداريم، تنها مي‌توانم بگويم كه اصلاحات برطرف ساختن و تصحيح اشتباهات صورت گرفته است ولی آيا روند افزايش فقر عمومی و قطبی شدن ثروت مشهود نيست و اگر هست چه موضوعی را نشان مي‌دهد؟ اصلاحات امروز نسبت به دو سال گذشته چندين خاكريز عقب‌تر نشسته است
زرافشان تاكيد كرد: امروز نه آن مطبوعات وجود دارد و نه جنبش دانشجويی چنانچه اين جنبش سرخورده‌تر شده است موج فرار مغزها و مهاجرت نخبگان ناشی از چيست و تيراژ كم روزنامه‌ها چه دليلی دارد؟ امروز مطبوعات هم از لحاظ كيفی و هم از لحاظ كمي كمبودهای فراوان دارند از لحاظ بين‌المللی نيز ما در پنج سال گذشته در عرصه‌ی عدم وابستگی عقب افتاده‌ايم
مزروعی در پاسخ زرافشان اظهار داشت: اعتقاد ندارم كه برنامه‌هاي اقتصادی اصلاح‌طلبان بر اساس سياست‌های تعديل يا در ادامه‌ي آن است، في‌المثل مي‌توان سوبسيدهای اين دو دوره را با هم مقايسه نمود درمورد مطبوعات نيز هم به لحاظ تيراژ و هم به لحاظ تعداد با مطبوعات سال 77 تقريبا برابری وجود دارد ، در سال گذشته با همه‌ی مشكلات 315 مجوز داده‌ايم كه البته به اين شكل موافق نيستيم، اما در مورد قانون آن حرفی نيست، شخصا معتقدم كه جهت‌گيری ما درست است، گرچه ممكن است زمانی تند و زمانی كند برويم و يا در بعضي اوقات بايستيم كه ناشی از شرايط اجتماعی ايران است و برخاسته از ظرفيتهای موجود در جامعه 

 

مرضيه مرتاضی گفت: اصلاحات در ايران، امری بي‌سابقه و كاملا جديد به شمار نمي‌رود
وی به سابقه‌ی اصلاحات در حافظه‌ی تاريخی ايرانيان اشاره كرد و افزود: ايرانيان، رهايی از سلطه را فراوان تجربه‌ كرده‌اند اما تجربه‌ی آزادی اندكی دارند
همسر دكتر پيمان در توضيح تجربه‌هاي آزادی و رهايی اظهار داشت: تجربه‌ی آزادی به معنای باور انسان و توانايی او برای كسب آگاهی است، اما تجربه‌ی رهايی به مانند فنری محبوس است كه در صورت آزادشدن تا مدت‌ها متلاطم است، و ما مانند آنرا بسيار تجربه‌ كرده‌ايم
لنگرودی در عين حال گفت: مردم ايران به صرف برخورداری از حقوق اوليه‌ی خود، آزادی و استقلال را از كف داده‌اند و اين موضوع بارها تكرار شده است، علاوه بر آن در تجربه‌ی انسان ايرانی، راههای موذيانه، زيركانه، رياكارانه و فريبكارانه فراوان است و آنها در ساختار شخصيت انسان ايرانی نهادينه شده است، تاريخ ايران سرشار از خنجر از پشت خوردن‌هاست و بي‌اعتمادی و ترس از همنوع به وضوح در فرهنگ ايرانی ديده مي‌شود
وی با بيان اين مطلب كه همواره مساله‌ی اصلاحات مطرح بوده و هدف بسياری از انقلاب‌ها، نفی خشونت و سلطه بوده است اظهار داشت: نبايد انتظار داشت كه تنها با گفت‌وگو به هدف اصلاحات برسيم و در اين راه نيز نبايد آسان‌گير بود چرا كه اگر اصلاحات مشكل دارد متاسفانه خاص جوامع زيرسلطه است، همانا از حوصله‌ی كم مردمی است كه به محض وزيدن نسيم آزادی و رهايی به آن سمت مي‌روند، اگر جريان اصلاحات همراه با حوصله و صبر مردم و با يك روال عادی طی مي‌شد، بسياری از مردم، ديرتر مطالبات خود را مطرح مي‌كردند و اين سير حقيقي‌تر، طبيعي‌تر و صبورانه، مفيد و مؤثرتر از زمان كنونی به شمار مي‌رفت
لنگرودی تاكيد كرد، يك جامعه‌ي مدرن يك جامعه‌ای مولد به شمار مي‌رود اما ما در حالی خود را مدرن مي‌دانيم كه مولد نيستيم
وی همچنين تصريح كرد: در چند سال اخير، جنبش اصلاحات پيرو يك حركت گسترده‌ی اجتماعی نبوده بلكه به صورت تحولی از بالا شروع شده است، در زمان اجرای سياست‌های تعديل از سوی هاشمي‌رفسنجانی كه فقر و تبعيض و اختلافات گسترده‌ی طبقاتی بروز كرد، چند اعتراض مخالفت‌آميز شكل گرفت كه باعث به وجود آمدن بحران در ساختارهای حاكميت گرديده و برای رهايی از بحران‌های مذكور، حركت اصلاح‌طلبانه آغاز شد، در حالی كه كسی نمي‌تواند مردم را از بالا برهاند و يا از بالا تربيت كند
لنگرودی خاطرنشان ساخت: جنبش اصلاحی زنان و مطبوعات و دانشجويان كه ريز مجموعه‌ی جنبش فراگير اصلاحی هستند، ضمن عدم پيوند منطقی صنفی با طبقات، تقاضا‌ها و مطالبات موجود، سياسی و مبهم هستند و چون استقلال واقعی و آموزش واقعی ندارند به نوعی بي‌مايگي دچار مي‌شوند، به همين دليل نيز در مقابل هزينه‌های اصلاحات عقب مي‌نشينند و يا به فرصت طلبی دچار مي‌شوند
وی در ادامه به نياز جنبش‌هاي اصلاحی به پيشينه‌ی تاريخی اشاره كرد و گفت: هر جنبش اصلاحی نياز به هويت و پيشينه‌ی تاريخی و فرهنگی دارد و از تئوری نيز بي‌نياز نخواهد بود، يكی از اصلي‌ترين فرصت‌های از دست رفته، همين هويت ملی و توزيع و توضيح هويت بوده است كه در بين اصلاح‌طلبان دولتی و مستقل، هويت اصلاحی، توزيع نشده است
وی همچنين افزود: اصلاح‌طلبي متعلق به قشر خاصی نيست بلكه به كليه‌ی مردم تعلق دارد، از سويی يكی از وظايف جنبش اصلاحی، چالش با قدرت سياسی است كه اصلاح‌طلبان دولتی از اين لحاظ ممكن است به لحاظ استقرار در درون ساختارهای حكومت به بن‌بست بخورند‌ ولی كنشگران مستقل اصلاح‌طلب و خشونت پرهيز در پی كسب قدرت نيستند بلكه ناظران بر قدرت هستند و به همين دليل با تشكيل تشكلهای غيردولتی، احزاب، انجمن‌های صنفی و نهادهاي مستقل اصرار دارند تا بر اساس خرد جمعی اداره شوند
لنگرودی در پايان خاطرنشان ساخت: بايد گفت كه برای بالا بردن قدرت نقد حكومت و مردم‌سالاری، حمايت از چند زندانی كافی نيست بلكه بايد بستر رشد را به تساوی و نه از طريق گزينشی ايجاد نمود و البته قيوميت نيز هيچگاه با اصلاح‌طلبی هماهنگ نيست
گفتنی است دكتر پيمان نيز در اين جلسه حضور داشت، اما به دليل عدم موافقت هيات نظارت دانشگاه علوم پزشكی اصفهان، سخنرانی نكرد

 

 

ی