ايران

پيك

                         

 

با حضور حسين عليزاده نوازنده بزرگ تار

و در موزه هنرهای معاصر ايران

فيلم زندگی هنری قمرالملوك وزير

در تهران به نمايش گذاشته شد

  

 

عصر روز چهارشنبه، فيلم مستندی درباره‌ قمر ملوك وزيری با عنوان صدای ماه” ساخته‌ فرحناز شريفی در موزه هنرهای معاصر ايران واقع در تهران به نمايش گذاشته شد. اين فيلم را صديق تعريف تهيه كرده است.

اين فيلم پايان‌نامه‌ تحصيلی فرحناز شريفی   است و به زندگی هنری و شخصيت اجتماعی قمر الملوك وزيری، نخستين خواننده‌ زن ايرانی می پردازد. قمرالملوك وزيری در سال 1338 چشم برجهان فرو بست. در فيلم فرحناز شريفی، همزمان با تصاوير قمر و قطعاتی كه وی در دستگاه های مختلف موسيقی ايرانی خوانده است، با خوانندگان، پژوهشگران و نوازندگان پيش كسوت و معاصر موسيقی ايران گفتگو شده است

حسين عليزاده نوازنده بزرگ تار ايران امروز، طی سخنانی در آغاز نمايش فيلم زندگی هنری قمر، ضمن تجليل از ابتكار فرحناز شريفی گفت:  ابتكار خانم شريفی در شرايط حاضر جامعه ما، يك موفقيت است.  اين كه امروز در جامعه ما، توجه به شخصيت زن و بزرگداشت مقام زن متداول شده خود يك پيشرفت است، اما ما امروز، زن را مشروط ستايش مي‌كنيم؛ در حاليكه موسيقی و خواندن هم مقوله‌ای است كه متاسفانه  تصور می شود با بزرگداشت زن جور در نمي‌آيد.

عليزاده با تاكيد بر اينكه قمر جزو شخصيت‌های استثنايی موسيقی ايران است كه عصاره‌ای از هنر در وجود خود داشت گفت:  قمر الملوك وزيری در خواندن خلاصه نمي‌شود و به رغم آنكه هيچ‌گاه آزادی را حس نكرد و حتی در مرگش نيز آزاد نبود اما در حيات و پس از حياتش در بين همگان زنده است. ما نيز شايد همين يكبار حق ديدن اين فيلم را داشته باشيم و در هيچ جای ايران، ديگر چنين حقی به كسی داده نشود. قمر بدون تلاش و اصرار خود حضور جاودانه پيدا كرده است . قمرها ميراث فرهنگی و سرمايه‌های ملی ما هستند كه نمي‌توانيم آنها را ناديده بگيريم.

نمايش فيلم زندگی هنری قمرالملوك وزير با دو نوازی فريبا هدايتی - سه تار - و نيكی آتش فراز – تنبك- به پايان رسيد.

گزارشی كه از سالن نمايش فيلم برای پيك ارسال شده است:

 

تهيه كننده "فرحناز شريفی" اين فيلم دانشجوی رشته كارگردانی است و در فيلمی كه تهيه كرده از عكس ها و مصاحبه باكسانی كه قمر را از نزديك می شاخته اند ويا  بيوگرافی او را مطالعه كرده اند استفاده كرده است. فيلم با صدای قمر شروع می شود و با آخرين تصويری كه ورود او را در سالهای پايانی عمر به يكی از استاديوهای راديو نشان می دهد پايان می يابد. بموجب اطلاعاتی كه كارگردان فيلم قمر جمع آوری كرده است:

قمرپيش از آنكه بدنيا بيآيد پدر خود را از دست داد. در كنار مادربزرگش كه مداح مجالس مذهبی زنانه بود بزرگ شد. روزی مادربزرگش متوجه می شود كه آنچه را  در مجالس خوانده  قمر در خانه با خود زمزمه می كند. بدين ترتيب استعداد آواز خوانی قمر برای نخستين بار كشف شد.

چند شاهد هنوز زنده يك مجلس عروسی كه قمر در سن 13-15 سالگی در آن آواز خوانده بود، خاطرات خود از آن شب را برای تهيه كننده فيلم قمر تعريف كرده اند كه در متن فيلم گنجانده شده است. آنشب قمر در يك باغ بزرگ (باغ عشرت آباد تهران) خواند و صدايش چنان رسا بود كه همه را به شگفتی وا داشت. مرتضی خان "نی داوود" آنشب با تار خود صدای قمر را همراهی كرد. قمر آنشب دو تصنيف را همراه با دو غزل از حافظ كه آن را حفظ بود خواند. از آن شب به بعد رابطه استاد و شاگردی ميان مرتضی خان نی داوود و قمر آغاز شد.

در اين فيلم گفته می شود كه شوهر قمر او را در اعتراض به آواز خوانی اش رها كرد و او سالها بعد با مرد ديگری  كه او را درك می كرده و به هم عشق می ورزيدند ازدواج كرد. امری كه در زمان قمر خود يك سنت شكنی بود.

 كتاب "صدای مهربانی" كه آن را خالقی جمع آوری كرده از اصلی ترين منابع مورد مراجعه سازنده فيلم قمر است.

پس از اولين كنسرت قمر، آنها كه مشوق به صحنه آمدن قمر بودند هيچكدام يقين نداشتند كه آنشب قمر سالم به خانه خواهد رسيد.

آخرين گفتگوهائی كه مبتكران وقت راديو ايران با قمر در خانه اش كرده بودند، در فصل پايانی اين فيلم گنجانده شده است. در اين مصاحبه ها قمركه بشدت افسرده و در تنگنای شديد معيشتی بوده، چند بار می گريد. اين در حالی است كه تمام كسانی كه خاطراتی را از او نقل می كنند متفق القول اند كه قمر هرچه داشت با مردم تقسيم كرد و بوقت خود نيز آنقدر داشت كه چندين خانواده بی سرپرست و محتاج را سرپرستی كند و زير بغل كسانی را كه به نان شب محتاج بودند بگيرد.

 صدا و كلماتش در اين گفتگوها بدشواری قابل درك است و به همين دليل، كارگردان فيلم از زير نويس استفاده كرده است. تصوير، زير نويس و گاه صدای قمر به همراه خاطراتی كه ديگران نقل كرده اند، آن مجموعه ايست كه بنام "فيلم قمر الملوك وزيری" در موزه آثار هنر معاصر ايران چهارشنبه گذشته به نمايش در آمد. اين فيلم قرار بود در هفته فروغ كه فيلم های مستند به نمايش گذاشته می شود به نمايش در آيد اما اجازه ندادند!!

 

 

 

                      بازگشت به صفحه اول
Internet
Explorer 5

 

ی