ماه پيش جوايز برندگان دومين دوره مسابقات گروه‌هاي موسيقي زيرزميني اهدا شد. اين مسابقه يك حركت كاملاً گروهي و مردمي است. گروه‌ها و مخاطبان خاص موسيقي‌هايي مثل راك، متال و آلترناتيو به راحتي مي‌توانند كارهاي همديگر را بشنوند و درباره هم نظر بدهند. هديه‌هايي هم كه براي برندگان در نظر گرفته شده بود هدايايي بود كه به آنها كمك مي‌كرد تا بتوانند آسان‌تر آلبومشان را در بياورند يا كنسرت بدهند. مثلاً گروه‌هاي برنده مي‌توانند از امكانات بعضي از استوديوها براي ضبط كارهايشان استفاده كنند.

 اينها همان چيزهايي است كه بيشتر شركت‌كنندگان مسابقه امسال كه «تامو» نام داشت مي‌خواستند. سال پيش هم در مسابقه umc همين طور بود. مهم‌ترين چيز براي گروه‌هاي زيرزميني ايراني اين است كه بتوانند در بازار موسيقي عرض اندام كنند.
در ايران به هر گروهي كه نمي‌تواند آلبوم يا كنسرت داشته باشد زيرزميني مي‌گويند، اما خارج از مرزهاي ايران هر گروهي كه نمي‌خواهد آلبوم داشته باشد، نمي‌خواهد به بازار بيايد زيرزميني مي‌گويند. اينجا گروه‌هاي زيرزميني همه تلاششان را مي‌كنند كه ديگر زيرزميني نباشند. بيشتر گروه‌هاي شركت كننده در تامو كه امسال 46 گروه بودند همين را مي‌خواهند. آنها زيرزميني‌اند چون تهيه كننده ندارند، پول ندارند، كنسرت نمي‌توانند بدهند، مجوز آلبوم ندارند و ... همگي هم از اين كمبودها مي‌نالند.
نيما سعيدي از اعضاي اولين گروه برنده كه توانسته يك كنسرت هم در تالار فارابي دانشگاه هنر برگزار كند، مي‌گويد: «همه ما آرزو داريم به بازار بپيونديم. اما نمي‌توانيم و فعلاً هيچ جاي ديگر بهتر از همين مسابقه زيرزميني نيست تا موسيقيمان را عرضه كنيم. درست است كه اينجا شنوندگان محدودتري داريم اما همه آنها شنونده حرفه‌اي اين موسيقي هستند. مسابقه تامو كمك بزرگي براي ما بود كه شناخته شويم. هيچ گروهي نيست كه نخواهد شناخته شود! شرايط لازم را نداريم و اميدواريم تهيه كننده خوبي براي كارهايمان پيدا كنيم.»
اما سياوش امامي از اعضاي گروه موتوژن كه برگزيده كارشناسان اين مسابقه شناخته شده است، مي‌گويد: «ما اصلاً به هيچ چيز فكر نكرديم. يكي از دوستانمان اين سايت را به من معرفي كرد. دو دوستم كه در فرانسه به دنيا آمده‌اند و زبان فارسي را به سختي صحبت مي‌كردند امسال با پدر و مادرشان به ايران آمده بودند. چيزي كه براي مسابقه فرستاديم حاصل تمرين ما سه نفر در عرض سه، چهار ساعت بود و من تعجب مي‌كنم كه چطور برنده جايزه كارشناسان شديم! ما زيرزميني نيستيم. بيشتر اين گروه‌هاي زيرزميني زيرزميني نيستند. دلشان مي‌خواهد همه آنها را بشناسند. خارج از ايران چنين چيزي وجود ندارد. زيرزميني‌ها كساني هستند كه به خاطر دل خودشان، براي دوستانشان و يا محلي موزيك كار مي‌كنند. اين را پذيرفته‌اند كه نمي‌خواهند يا نمي‌توانند به موسيقي بازار پيوند بخورند اما در ايران ما گروه زيرزميني به معناي واقعي نداريم، آن هم به دليل محدوديت‌هايي است كه در اجراي كنسرت و ارائه آلبوم وجود دارد وگر نه همه به آن سمت مي‌رفتند و چند نفري كه مي‌ماندند آنهايي بودند كه واقعاً مي‌خواستند زيرزميني كار كنند. متأسفانه فرهنگ گروه‌هاي زيرزميني هنوز در ايران جا نيفتاده است.»
نيما درباره گروه خودشان، فيوژن مي‌گويد: « هنوز واقعاً نمي‌دانيم كه مي‌خواهيم زيرزميني باشيم يا نه! شايد هم پيش دوستانم بروم و با آنها در فرانسه كار كنم. چون آنجا از اين مشكلات خبري نيست. هر كس بخواهد مي‌تواند آلبوم در بياورد و هر كس كه نخواهد زيرزميني مي‌ماند. در هر حال نمي‌توان كتمان كرد كه شرايط خارج از ايران براي كار موسيقي بسيار راحت‌تر و آسان‌تر است.»
آذرخش فراهاني كه با گروه «كوچ» برگزيده مخاطبان اين مسابقه شده است هم مانند گروه‌هاي ديگر دوست دارد روزي آلبوم بدهد: «همه دوست دارند، آلبوم در بياورند. اما اگر نشود بايد براي دل خودمان بزنيم. بيشتر گروه‌ها هم همين نظر را دارند، هيچ كس نمي‌خواهد زيرزميني بماند اما اگر شرايط نباشد همين هم غنيمت است. بدم هم نمي‌آيد كه فراملي كار كنم. به هر حال خارج از ايران شرايط بهتري وجود دارد و راحت تر مي‌توان كار كرد. اما اول كار در ايران را ترجيح مي‌دهم.»
موسيقي‌اي كه اين گروه‌ها در اينترنت ارائه كردند با معيارهاي مركز موسيقي وزارت ارشاد فاصله زيادي دارد. اگر روزي بخواهند مجوز   بگيرند بايد ساختار كارشان را تغيير بدهند. آذرخش در اين باره مي‌گويد: « ما نمي‌توانيم هر تغييري را كه مركز موسيقي مي‌گويد اعمال كنيم، مثلاً اگر بخواهد سازهايي كم يا زياد شود ترجيح مي‌دهيم اصلاً آلبوم نداشته باشيم اما اگر بگويد صدايي را كم و زياد كن و يا صداي زن را حذف كن اين كار را مي‌كنيم. اما محدوديت‌ها بالاخره روزي بايد برچيده شود و كنار برود.»
امسال 46 گروه در مسابقه تامو پذيرفته شده بودند. سال گذشته نيز در مسابقات umc  - 19 گروه شركت كرده بودند. پس با اين حساب ما نزديك به هفتاد گروه موسيقي راك، آلترناتيو، متال و ... داريم كه همه مي‌خواهند موسيقي را حرفه‌اي كار كنند. اما آيا واقعاً شرايط و فضاي كار براي تمام آنها در ايران وجود دارد؟ شما فكر مي‌كنيد اگر هم وزارت ارشاد به تمام اين گروه‌هاي موسيقي مجوز آلبوم و كنسرت مي‌داد، تهيه كنندگان هم كارهاي آنها را توليد مي‌كردند، آيا بازار موسيقي آنها را مي‌پذيرفت؟ يعني اگر آلبوم همه آنها در بازار بود چقدر خريدار پيدا مي‌كرد؟ جمعاً در تمام سبك‌ها و گروه‌ها و خواننده‌هايي كه در ايران كار مي‌كنند شايد به دويست گروه هم نرسند و با اين رقم پايين هم بازار كار خيلي‌ها به هر دليلي فروش نمي‌رود و مخاطب پيدا نمي‌كند، حالا چطور مي‌توانيم انتظار داشته باشيم هفتاد گروه راك مخاطب پيدا كنند؟ اگر از هر كاري هزار نسخه هم فروش برود بايد هفتاد هزار شنونده اين سبك موزيك را داشته باشيم، اما آمار فروش آلبوم‌ها و مردمي كه در كنسرت‌ها شركت مي‌كنند چنين چيزي را به هيچ وجه تأييد نمي‌كند.
اگر هر كدام از اين گروه‌ها بخواهند دو سال يك بار هم كنسرت بدهند، ما 35 كنسرت در سال خواهيم داشت. در صورتي كه خودتان شاهد هستيد هيچ سالني براي آنها وجود ندارد. گروه‌هاي معروفي هم كه مي‌خواهند كنسرت بگذارند بايد خيلي خوش شانس باشند تا يك سالن پيدا كنند و يك تهيه كننده بخوب بيايد كارشان را به صورت آلبوم به بازار بفرستد. با وجود همه اين مشكلات گروه‌هاي زيرزميني بايد منطقي‌تر كار كنند. از بعضي از آنها شنيديم كه بعضي گروه‌هاي دوره قبل كه نتواستند تهيه كننده و شرايط مناسب پيدا كنند موزيك را رها كرده‌اند. آيا همين دليل براي كار آنها كافي است!
رامين صديقي مدير نشر هرمس معتقد است: « در تمام دوران‌ها چند گروه خوب بيشتر حضور صحنه‌اي نداشته‌اند. و فقط چند نفر موفق شده‌اند. زماني كه بيتل‌ها معروف شدند، گروه‌هاي خوب زيادي وجود داشتند كه حتي بهتر از آنها كار مي‌كردند اما اين شرايط براي آنها فراهم نشد. آنها هم هيچ وقت كار خودشان را رها نكردند، ترجيح دادند زيرزميني كار كنند اما موسيقي را كنار نگذارند. اين قانون در تمام دنيا حكمفرماست. فكر مي‌كنيد اگر خارج از ايران بوديد و مي‌توانستيد آلبوم ضبط كنيد حتماً موفق مي‌شديد؟ آنجا هم مشكلات و شرايط ديگري دارد. حتي آنجا هم هفتاد گروه موسيقي در يك سبك وجود ندارد كه همه موفق و شاخص باشند.»
 و حالا اين را از شما كه موسيقي زيرزميني كار مي‌كنيد مي‌پرسم، اگر نتوانيد به اين زودي‌ها آلبوم ضبط كنيد و به بازار بفرستيد يا اگر نتوانيد به اين زودي‌ها كنسرت بدهيد چه؟! مي‌خواهيد موسيقي را ببوسيد و كنار بگذاريد يا مي‌خواهيد زيرزميني باشيد؟ يك زيرزميني واقعي؛ گروهي كه براي دل خودش و دوستانش كار مي‌كند!