درحالی
كه مناطق آزاد جنوبی كشور همچنان گريبانگير مشكلاتی چون ايجاد
نشدن شرايط
اوليه سرمايهگذاری و يا مواردی همچون ممنوعيت ورود پنج قلم
كالای حجيم (يخچال،
تلويزيون، ماشين رختشويی، ماشين لباسشويی و ...) است، كشور
امارات متحده عربی با
توسعه مناطق آزاد خود، فعاليت مناطق آزاد ايران
را فلج كرده است.
بارها از سوی مسوولان اعلام شده است كه
360
ميليون دلار واردات كالا از سه منطقه آزاد جنوبی موجب بروز
صدمه به صنعت كشور و
مانع پيشرفت آن شده است، حال اين سوال مطرح میشود كه چرا بايد
صنعت كشور با واردات
360
ميليون دلار فلج شود؟ سرمنشاء اصلی مشكلات كجاست؟
آيا درآمدهای حاصل از مناطق آزاد
كشور كه براساس مصوبه دولت يكی از منابع تامين كسری بودجه
محسوب میشدند،
محقق
شده است؟
اتفاقات مذكور در حالی روی داده است
كه مناطق آزاد دوبی، شارجه و جبلعلی طی سال 2003 شاهد افزايش
مبادلات با مناطق
مختلف جهان بوده است.
بر اساس اعلام اتاق بازرگانی امارات، حجم مبادلات بازرگانی
مناطق آزاد دوبی با 5/28 درصد رشد در سالجاری نسبت
به سال قبل از آن به 91 ميليارد درهم (25 ميليارد دلار) رسيده
است. اين در حالی است
كه كل درآمد صادرات ايران به 7 ميليارد دلار هم نمیرسد.
ارزش وارداتی كه در
سال 2003 به مناطق آزاد دوبی انجام شده با 30 درصد افزايش به
50 ميليارد درهم (6/13
ميليارد دلار) و صادرات مجدد با 27 درصد رشد با 41 ميليارد
درهم رسيد. چين
و ژاپن هر يك با صدور 6 ميليارد درهم در صدر كشورهای صادركننده
به مناطق آزاد دوبی قرار گرفتند. تراز بازرگانی دوبی و ژاپن 13
درصد، دوبی و چين 59 درصد به سود دو
كشور افزايش يافته است كه بيانگر توجه كشورهای آسيای جنوبشرقی
به بازار منطقه
خاورميانه است.
با فعل و انفعالات تجاری انجام شده،
كاهش حجم صادرات از ايران، مازاد بازرگانی به ارزش 8 ميليارد
درهم را برای امارات
فراهم كرد.
در مجموع دوبی با 144 طرف تجاری خود
26
درصد مازاد بازرگانی داشت كه ارزش آن حدود 31 ميليارد درهم
برآورد میشود.
همچنين دوبی 80 درصد تجارت غيرنفتی امارات را در سال 2003 به
خود اختصاص داده است
و كره جنوبی، آمريكا، هند، انگليس، مالزی، آلمان، فرانسه و
سنگاپور از ديگر شريكان
عمده تجاری دوبی در اين سال بودهاند.
آمارها و گزارشهايی كه از عملكرد
مناطق آزاد كشورهای عربی منتشر میشود،نشان دهنده تضعيف روز
افزون جايگاه مناطق
آزاد
ايران
در منطقه است.
بايد از مسوولان اقتصادی پرسيده شود
وظيفه و نقش منطقه آزاد در حوزه مسووليت شما چيست؟ آيا در
برنامه توسعهای خود و يا
در طرح جامع استراتژی توسعه صنعتی جايگاهی برای منطقه آزاد
تعيين شده است؟ چرا حتی برخی بانكها و شركتهای صنعتی دولتی
سرمايههای كشورمان را به دوبی و ساير مناطق
آزاد سرازير كردهاند؟
سازمان مديريت چه جايگاهی را در
برنامههای توسعهای خود برای منطقه آزاد تعريف كرده؟ كارنامه
سازمان بنادر و
كشتيرانی در اسكلههای مناطق آزاد و ارائه خدمات دريايی برای
انجام صادرات مجدد
چيست؟ و در آخر چه كسی بايد نقاط ابهام تاريك توسعه مناطق آزاد
را بزدايد؟ و چه كسی بايد پاسخگوی ميلياردها دلار كارنامه منفی
مناطق آزاد كشور نسبت به دوبی باشند؟
(در زير عنوان گزارش بالا، در صفحه اول لينك جداگانه مقاله "
خليج فارس چرا نبايد خليج عربی شود" به قلم "بهرام آشوری
بوشهری” را برای مطالعه میتوانيد باز كنيد)
|