عدهای از دانشجويان حاضر شعار ياردبستانی خوانده میشد و
عدهای ديگر صلوات
میفرستادند و عدهای با "هيس كردن" سكوت دانشجويان را تقاضا
میكردند.
دانشجويان با گرايشهای مختلف در مراسم امروز حضور داشتند و هر
يك
شعارهای خود را مطرح میكردند.
پلاكاردها و نوشتههايی در دست دانشجويان با گرايشهای مختلف
با اين مضامين بود:
"لال
شوم، كور شوم، كر شوم، ليك
محال است كه من خر شوم"، "خاتمی آزادی بيان چه شد؟" "8 سال
فرصت، دانشجو پاسخ
میخواهد"، "خون شهيدان نبايد پايمال شود"، "خواب برگشت
استبداد؛ اين خواب تعبير
شدنی است"، "با آشنا سخن آشنا بگو"، دانشجو بيدار است از
آمريكا بيزار است"، "ملت
ايران از استبداد بيزار است"، "ای دولت پاسخگو! پاسخگو؟
پاسخگو؟"، "16 آذر تبلور
استكبار ستيزی”، برخی دانشجويان برگههای جدا از هم اما در
كنار هم به دست گرفته
بودند با عنوان "زنده"، "باد"، "اصلاحات" و گروه ديگری
"استادهام"، "چو"،
"شمع".
صدای دانشجويانی كه بيرون از سالن شهيد چمران و درهای بسته
ماندهاند در
تمام طول مدت برنامه به گوش میرسد.
پس از سخنان خاتمی زمانی، نماينده انجمن اسلامی دانشجويان
دانشگاه
تهران و علوم پزشكی خطاب به خاتمی میگويد:« برای شنيدن
خواستها و انتقادات ما
ديگر زمان باقی نيست.»
دانشجويان حاضر او را تشويق كردند.خاتمی با خوشرويی گفت:«
هنوز خيلی زمان مانده
است.»
دانشجويان با هم گفتند: "نه نمانده" و خاتمی پاسخ داد:« فكر
میكنيد با رفتن من همه چيز تمام میشود؟ نه.» سخنان خاتمی
مورد تشويق دانشجويان
قرار میگيرد.
دانشجوئی با اشاره به سخنان پيشين خاتمی در دانشگاه شريف مبنی
بر اينكه اجازه برخورد با مطبوعات خارج از چارچوب را نخواهد
داد، سوال میكرد كه چرا در مقابل بسته شدن تعداد زيادی از
روزنامهها و
نشريات واكنش نشان نداديد مگر مصلحتی بالاتر از مردم در اين
نظام وجود دارد؟»
دانشجويان نماينده انجمن اسلامی دانشجويان را كه اين سئوال را
طرح كرده بود تشويق كردند.
دانشجوئی با بيان اينكه دانشجويان در ابتدای حضور شما به عنوان
پشتوانه محوری شما بودند، به برخوردهايی از جمله كوی دانشگاه
و حادثه علم و صنعت و
آنچه در اين سالها بر سر دانشجو رفته اشاره كرد و گفت:
«شما
به عنوان يك شخصيت فرهنگی و بيان كننده آزادی انديشه با سكوت
به ايجاد فضای رعب و
وحشت كمك كرديد. امروز فضای دانشگاه به سوی امنيتی شدن میرود
و شما هنوز سكوت
كردهايد. خدا خاتمی را آفريد كه صبر حداكثری يك ايرانی را
آزمايش كند و ما را آفريد تا سوءاستفاده از اين صبر حداكثری را
نظاره گر
باشيم.
زمانی ادامه میدهد كه
عدهای نخبه تماميت خواه اجازه تمرين دموكراسی را حتی در
دانشگاه
نمیدهند. هنوز سئوال است كه چرا برای ٤ سال دوم كانديد
شديد.»
او در ادامه گفت: مجلس ششم در
راس امور نبود و در انتخابات مجلس هفتم نيز ميزان رای ملت نبود
كه اين جمله با
تشويق حضار همراه میشود.
از خاتمی سئوال شد: چرا در مقابل
دخالت گروههای موازی غير پاسخگو، به زندان رفتن سياسيون،
قانونگذاری قوه چهارم،
زندان رفتن اساتيد دانشگاه و موارد ديگر عدول از مردمسالاری
كوتاه
آمديد؟ امروز حتی اگر ١٦ آذر و سرودهای انقلاب را مصادره
كرده و قلب معنا میكنند. ما دغدغة آن داريم كه حتی روزی خاتمی
ما را هم از آن خود
بدانند.»
اين بخش از سخنان نماينده انجمن اسلامی دانشجويان دانشگاه
تهران
مورد تشويق حضار قرار گرفت.
پس از سخنان نماينده انجمن
اسلامی دانشجويان دانشگاه تهران سرود ياردبستانی توسط
دانشجويان خوانده شد كه در
همين حال عدهای از دانشجويان با "هيس كردن" خواستار سكوت
ديگران بودند.
در
ادامه نماينده بسيج دانشجويی ديدگاههای خود را مطرح كرد و با
بيان فرازهايی از
وصيتنامه آيت الله خمينی در رابطه با وضعيت دانشگاهها، گفت:«
١٦ آذر برگ
درخشانی از تاريخ معاصر بود كه خونريزان آن روز خونخواهان
امروز
شدهاند. امروز ادعای مجرم و قربانی عوض شده است. امروز
دانشجويانی كه گفته میشد قصد توهين به رييسجمهور را
داشتهاند آمدهاند تا مانع
هر گونه توهين به او شوند.»
اين بخش از سخنان نماينده بسيج دانشجويی مورد
تشويق حضار قرار گرفت.
وی ادامه داد:« شايد ١٦ آذر روزی نباشد كه از
رييس جمهوری درباره شعارهايش و تحقق آن بپرسيم، ما ايرانيان به
مهماننوازی شهرهايم و شايد نتوان پرسيد كه از حادثه دانشگاه
علم و صنعت و قبل و بعد از آن
حادثه چه میدانيد؟ ما شما را يكی از دلسوزان
واقعی نظام میدانيم.
سخنان نماينده بسيج دانشجويی در بخشهای مختلفی با
واكنشهای برخی دانشجويان قطع میشد كه او در واكنش به اين
وضعيت گفت:« ٨ سال
از دوران خاتمی گذشته است و هنوز تحمل
مخالف را نداريد.»
او عنوان میكند:«
در سال پاسخگويی میخواستيم هر آنچه در اين سالها میخواستيم
مطرح كنيم و نتوانسته
بوديم، بپرسيم اما چه كنيم كه حضور او در ١٦ آذر كه به قصد
تكريم دانشجوست
نمیگذارد درددلهايمان را بگوييم و نمیگذارد بپرسيم آيا
اقتصاددانان نشسته در
سازمان مديريت چيزی به جز اقتصاد ليبراليستی آموختهاند و
سياستمداران اصلاحات پيشه
چيزی جز جامعهی مدنی ليبرال دموكراسی و حقوق بشر اومانيستی
میدانند؟
او
يادآور شد كه ننگ است برای نظام كه اقتصادش ترجمه باشد.»
پس از سخنان
نماينده بسيج دانشجويی سرود يار دبستانی از سوی دانشجويان
خوانده میشود.
از داخل سالن محل سخنرانی رئيس جمهور صدای دانشجويانی كه بيرون
دربهای سالن ماندهاند به داخل میآيد. مقابل درب غربی، هرج و
مرج و شلوغی مشاهده
میشود و دانشجويان بيرون مانده میخواهند وارد سالن شوند.
دانشجويان داخل سالن نيز
میخواهند دربها باز شود و دانشجويان بيرون مانده به داخل
بيايند.
درادامه يكی از دختران دانشجو كه بعد از
باز شدن درب وارد سالن شده و با اجازهی خاتمی پشت تريبون قرار
میگيرد و با اشاره
به افرادی زيادی از دانشجويان كه در پشت دربهای بسته
ماندهاند و زخمی شدن برخی از
دانشجويان به واسطه فشارهايی كه وارد شده میپرسد:« آيا در اين
سالن جمعيت خانمها
نصفی از سالن را به خود اختصاص داده است؟»
او میگويد:« افرادی كه آن
بيرون هستند به خاطر شما آمدهاند. اما دربها شكسته شد و كسی
را ديدم كه دستش با
شيشه بريده شد.»
او ادامه میدهد:« روز دانشجو، روز همه دانشجويان نبود كه
بتوانند شما را ببينند؟.»
پس از سخنان او دانشجويان داخل يكصدا خواستند كه
درب را باز كنند.
پس از آن دربهای سالن باز شد و تعدادی از دانشجويان پشت درب
مانده داخل شدند.
در بين دانشجويان داخل سالن برخوردها و تنش هايی به صورت
پراكنده مشاهده میشد كه گاهی تمام جو سالن را تحت تاثير قرار
میداد.
برای لحظاتی جو داخل سالن به شدت متشنج شد و حاضران هل دادن
دانشجويان
به بيرون از سالن را مورد اعتراض قرار دادند و مجری برنامه
همچنين میخواست كه همه
ادب دانشگاهی را رعايت كنند.
به گزارش خبرنگار ايسنا، در اين لحظات خاتمی ديگر طاقت سكوت را
نداشت. و میگويد:« هنوز اين
سالن جا دارد كه دانشجويان به داخل بيايند.»
او از انتظامات برنامه خواست
اجازه دهند دانشجويان وارد سالن شوند.
خاتمی دائما میگفت:« برخورد نادرستی با دانشجويان نشود.»
نگرانی از چهره خاتمی كاملا مشهود
بود.
دانشجويان اعتراض میكنند كه آن بيرون با ما بدرفتاری میكنند
و خاتمی پاسخ میدهد بسيار بد كاری میكنند. آقايان بگذاريد
دانشجويان وارد شوند.
خاتمی ادامه میدهد:« بررسی كنيد آنجا خشونت نكنند.»
با اين جمله
خاتمی برخی دانشجويان از رنجها و زخمیشدنهايشان در اين
سالها به صورت پراكنده
حرفهايی میزنند.
خاتمی در همدلی با اين دانشجويان میگويد: «غلط
میكنند.»
دربها بسته شده و صدای ضربه به درب سالن میآيد.
خاتمی میگويد:« انتظامات راهنمايی كند تا دانشجويان وارد
شوند.»
بازهم از
بدرفتاریها گله میشود خاتمی میگويد بيخود میكنند اسامی
آنها را يادداشت
كنيد.
رئيس جمهور در ادامه از انتظامات خواست كه مسئوليت را به عهده
بگيرد
تا دانشجويان وارد شوند.
خاتمی وعده میدهد كه در جلسهای بيرون از اين فضا
و در فضای باز با دانشجويان سخن گويد.
همچنان در گوشههای داخل سالن
درگيریهای فيزيكی بين دانشجويان وجود دارد. فشار جمعيت به حدی
شده كه خبرنگاران و
عكاسان برای پوشش با مشكل مواجه شدند و فيلمبرداران به زمين
خوردند.
خاتمی میگويد من از دانشجويان عزيز كه بيرون هستند عذرخواهی
میكنم آن تعداد كه جا هست
با هدايت مسئولان داخل بيايند.
شعار داده میشود:« زندانی سياسی آزاد بايد گردد. انقلاب
فرهنگی ديگر شعاری است كه مداوم تكرار میشود.
پلاكاردهايی با اين عنوان كه ١٨
تير ١٦ آذر ماست. از حرفهای تكراری خستهاند در دست
دانشجويان مشاهده
میشود.»
در ادامه نماينده شوراهای صنفی دانشگاه تهران به بيان
ديدگاههايش
میپردازد.
سخنان او از ابتدا همراه با حاشيهها و تشنجاتی در داخل سالن
همراه میشود.
عدهای اندك شعار میدهندو ابراز پشيمانی از رای به خاتمی
میكنند و خاتمی تنها میخندند.
برای برقراری سكوت در سالن عدهای از دانشجويان
شعار يار دبستانی را سر میدهند. مجری دانشجويان را همراهی
میكند.
نماينده
شورای صنفی دانشگاه، از خاتمی سئوال میكند چرا در دور دوم
رياست جمهوری حضور و
پاسخگويی را كم كردی؟
نماينده انجمن اسلامی دانشكده فنی پشت تريبون قرار
میگيرد و پاره شدن صورت يكی از دوستانش را نشان میدهد كه
دانشجويان با تكرار كلمه
وحشی، وحشی خطاب به عاملان ،اين عمل را محكوم میكنند.
در اين لحظه يكی از
دانشجويان انتظامات سالن پشت تريبون قرار میگيرد و میگويد:«
شايد ظاهر من شبيه
بسيجیها باشد اما بسيج هميشه مظلوم بوده است.»
شعار داده میشود:« دانشجوی زندانی آزاد بايد گردد.»
دانشجويی كه صورت وی زخمی شده بود با اجازه رييس
جمهور ميكروفون را درست میگيرد و با اعتراض نسبت به اينكه صبح
امروز از ساعت ٧
دربهای سالن را بستند و عدهای خاص در سالن حضور يافتند
میگويند:« جنبش دانشجويی همواره پشت شما بوده، ببينيد الان پس
از ٧ سال چه شد.»
او همچنان اعتراضات
خود را نسبت به وضعيت برنامه و آنچه بر سر دانشجويان در اين
چند سال آمده مطرح
میكند و خاتمی پاسخ میدهد:« من واقعا از آنچه پيش آمده
متاسفم شايد اشتباه از
پيشبينی بوده و دوستان فكر میكردند اين سالن كوچك كافيست.
شايد بهتر بود برنامه
در يك فضای باز و با حضور تمام دانشجويان میبود.
از تمام دوستانی كه بيرون سالن
هستند عذرخواهی میكنم. گرچه فكر میكنم مطالبی كه مطرح شد
آنچه در ذهنهای مختلف
بود را مطرح كرد.»
در اين لحظه عدهای از دانشجويانی كه وارد سالن شدند و در
قسمتهای مختلف برنامه با شعارهای تند خود از ادامه برنامه
جلوگيری میكردند شعار
میدهند و خاتمی را متهم به دروغ میكنند.
خاتمی پاسخ میدهد:« باشد عيبی ندارد. او گفت اين جلسه
میتواند آخرين جلسه نباشد.»
رئيس جمهور در مقابل
شعارهايی مثل خاتمی خجالت، خجالت لبخند میزند.
مرتضوی نماينده انجمن
دانشجويان دانشكده فنی دانشگاه تهران كه پشت تريبون قرار گرفته
میگويد: «اينكه
رئيس جمهور در مقابل ما بنشيند و ما اينگونه حرف بزنيم و هر چه
میخواهيم بگوييم،
تحول بزرگی است. مگر ديگران يادتان نيست؟ »
فريادها همچنان در سالن ادامه
دارد.
مرتضوی با اشاره به برنامهای كه صبح امروز با حضور رئيس جمهور
و
اساتيد دانشگاه و بدون حضور دانشجويان برگزار شد، میگويد:«
دانشجو حتی در دانشگاه
نيز مظلوم واقع میشود. چرا دانشگاه، دانشجويان را به رسميت
نمیشناسد؟ »
وی ادامه میدهد:« توسعه كشور در هالهای از ابهام قرار دارد.
ايران امروز از ايران
زمان كوروش عقبماندهتر است و اگر تغيير رويه ندهيم و به
دانشگاه اهميت
ندهيم،عقبماندگی ادامه خواهد داشت.»
وی در ادامه به موضوع يارانهها و
گرانی بنزين اشاره میكند و به اظهارات برخی از نمايندگان
انتقاد میكند و نسبت به
نحوه انتخاب نمايندگان اعتراض میكند.
شعار داده میشود و با فرمايشی خواندن
مجلس، انحلال آن را میخواهند.
مرتضوی با اشاره به اظهارات سخنگوی دولت در
جمع دانشجويان مبنی براينكه جرات نداريم نظام يارانهای را
تغيير دهيم، میگويد:«
چون اميركبير نيستيد. چون مصدق نيستيد.»
شعار داده میشود: "درود بر
مصدق"
از خاتمی سوال میشود:« در مقابل افزونطلبی آقازادهها چه
كرديد؟»
او در ادامه سخنانش به انتخابات رياست جمهوری اشاره میكند و
میگويد: «انتخابات رياست جمهوری میتواند حمام فين كاشان و
پايان خط مصدق باشد.
اما میتواند نباشد. انتخابات میتواند پايان اصلاحات نشود. »
به صورت
پراكنده شعارهايی داده میشود درباره تحريم انتخابات و مرگ
براستبداد.
در
ادامه اين برنامه رئيس جمهور قصد دارد به برخی از اظهاراتی كه
در اين جلسه مطرح شد
پاسخ میدهد. اما سخنانش مكررا از سوی عدهای قطع و شعارهايی
سرداده
میشود.
مجری برنامه خطاب به دانشجويان میگويد كسانی كه مايلند رييس
جمهور
حرفهايش را بزند كف بزنند كه دانشجويان با استقبال يكصدا
دستهايشان را بهم كوبيدند
و در اين لحظه رييس جمهور اظهار داشت كه خواهش میكنم كسانی هم
كه دست نزدند احترام
اكثريت را داشته باشند و اگر نمیخواهند بشنوند تشريف ببرند
بيرون تا كسان ديگری كه
خارج هستند به داخل سالن بيايند.
خاتمی در برابر هو كردن عده اندكی پاسخ
میدهد:« فقط ديكتاتورها هستند كه غير خود را قبول ندارند.
اميدوارم در دانشگاه
شاهد حضور ديكتاتور نباشيم.»
شعار داده میشود: "خاتمی تو به ما پشت
كردی”
خاتمی با خوشرويی پاسخ میگويد: "الان كه رويم به سوی شماست".
رئيس جمهور اجازه میخواهد تا بتواند چند كلمهای صحبت كند.
بازهم اندكی شعار میدهند: "فقط بيرون"
و خاتمی میگويد: "نوبت
بيرون هم میرسد"
شعارهای پراكنده در سالن ادامه دارد و خاتمی در واكنش به
اين بینظمی میگويد:« اگر بنا اين باشد كه من حرف نزنم. همين
الان از اينجا
میروم. اكثريت دانشجويان به اين موضوع اعتراض كردند و نشان
دادند كه میخواهند
خاتمی برايشان سخن بگويد.»
اما بازهم عدهی اندكی با صدای بلند میپرسند:
"بازهم
حرف؟"
و خاتمی میگويد: "انشاا… بعد از من كسانی خواهند آمد كه عمل
كنند و شما هم عمل آنها را خواهيد ديد".
خاتمی میخواهد سخنانش را آغاز كند
كه باز عدهای كه در انتهای سالن ايستادهاند، فرياد میزنند .
رئيس جمهور
خطاب به آنها میگويد:« اين گونه رفتارخلاف دموكراسی است. چند
نفريد كه هو میكنيد،
كاری نكنيد كه بگويم بيرونتان بكنند.
خدا نكند آدمهايی كه تحمل ديگران را ندارند
به قدرت برسند.»
او خطاب به اين عده ادامه
میدهد:« در همه چيز انحراف ايجاد
كردهايد اينجا هم نمیگذاريد حرفی زده شود.»
سخنان خاتمی مورد تشويق اكثريت
حضار قرار میگيرد.
رييس جمهور از اعتقاد و پايبندی و استقرار مردمسالاری سخن
میگويد و عنوان میكند درنظام واسلامی كه من میشناسم رای
مردم فرمايشی نيست.
برخی پاسخ داده میشود: "هست"
خاتمی میگويد: "حكومت بايد مبتنی بر
رای مردم باشد".
شنيده میشود: "نيست"
و باز خاتمی به سخنان خود ادامه
میدهد؛ درباره نوآوری در دين و بدعت در آن.
در بين سخنان خاتمی بهصورت
پراكنده فريادهايی شنيده میشود با اين مضمون كه تا كی اين
حرفها را میزنی؟ اما
اين فريادها با اعتراض ديگردانشجويان خاموش میشود. |