چندی پيش خبرگزاری جمهوری اسلامی در مورد شعارهای انقلاب
اسلامی تحقيق آماری و محتوايی انجام داده بود كه به دليل اهميت
آن، ا
ينجا آن را می آورم:
در تعريفی كه محقق از شعار ارائه نموده است پنج عنصر لحاظ
گرديده، اول آنكه عبارتی موزون باشد، ثانيا دارای پيام انقلابی
باشد، ثالثاً ارزيابی و نگرشی در آن نهفته باشد، رابعاً ارزش
محور باشد. از عبارات جمع آوری شده توسط محقق، 40153 شعار
استخراج گرديده است، كه از دو منشا بوده اند يكی فرهنگ عامه
مردم و ديگری جريانهای سياسی و فكری.
شعارها را می توان در 6 محور اصلی تقسيم بندی كرد:
1- شعارهای مربوط به اوضاع سياسی اجتماعی، سياسی، اقتصادی و
فرهنگی قبل از وقوع انقلاب
2- شعارهای مربوط به چگونگی سرنگون كردن حكومت.
3- شعارهايی كه پس از به قدرت رسيدن انقلابيون مطرح می شود.
4- شعارهای مربوط به شخصيتهای انقلابي
5- شعارهای مربوط به نظامها و شخصيتهای بين المللی و جنبشهای
موجود در ساير كشورها
6- شعارهای مربوط به جامعه مطلوب و آرماني
آرمانهای مردم را می توان از شعارهای ابراز نشده بدست آورد و
نكات آموزنده ای را می توان از تحليل آنها دريافت:
الف) 261 شعار به آرمانهای سياسی اختصاص يافته است كه مقوله
هايی همچون برقراری جمهوری اسلامی و برقراری حكومت اسلامی،
نهادهای سياسی، حقوق و ارزشهای سياسی، آزادی و مشاركت سياسی و
ساير ارزشها را در بر می گيرند. با اين تجزيه و تحليل روشن شد
كه 21 درصد از شعارها اهداف سياسی مربوط به آرمان برقراری
جمهوری اسلامی بوده در حاليكه 6 درصد آن مربوط به برقراری
حكومت اسلامی بوده است.
آزادی سياسی و مشاركت سياسی نيز 26 درصد شعارها را به خود
اختصاص داده است. يعنی موضوع حقوق سياسی و ارزشهای سياسی شامل
آزادی بيان، آزادی مشاركت سياسی و غيره بالاترين اولويت را
داشته و بعد از آن شعارهای مربوط به جمهوری اسلامی است.
ب- 359 شعار مربوط به آرمانهای فرهنگی بوده است كه 41 درصد از
آنها مربوط به ايثارگری و فداكاری و شهادت در راه آرمانهاست و
تنها 6.4 درصد مربوط به پوشش زنان است.
ج- از تحليل شعارها روشن می شود كه انقلاب اسلامی ايران خشونت
آميز نبوده است و بكارگيری خشونت برای سرنگونی نظام محور اصلی
شعارها نبوده است.
د- از تجزيه و تحليل شعارها معلوم می شود كه مردم می دانستند
چه چيزی را به طور مشخص نمی خواهند، شاه، پادشاهی، اختناق و
ساواكی و غيره نمی خواهند، در عين حال می دانستند كه به صورت
كلی چه چيزی می خواهند. مثلاً آزادی بيان، مشاركت سياسی،
جمهوری اسلامی و استقلال می خواهند. اما شايد نمی دانستند
جزئيات مطالبات كلی آنها چيست و اصولاً چنين انتظاری نبايد
داشت كه جزئيات برای مردم كاملاً روشن باشد.
هـ- تعداد شعارها در انقلاب اسلامی ايران نسبت به ساير انقلاب
ها زياد است و شايد دلايل متعددی موجب چنين امری شده باشد مثل
اينكه فرهنگ ما فرهنگ شفاهی است و يا اينكه ما تمايل به ادای
مطالب به صورت موزون داريم. به هر حال شعارها در انقلاب ما
جايگزين مبارزه مسلحانه شدند.
و- يكی از مطالباتی كه بستر آن در اين تحقيق آماده شد و بايد
در آينده صورت گيرد اين است كه آيا آرمانهايی كه در زمان
انقلاب مطرح بودند در وضع فعلی محقق شده اند. هرچند هيچ
انقلابی در جهان به همه آرمانهای خود نرسيده است چون گاهی
آرمانها بلند و دست نيافتنی هستند اما موفقيت نسبی مد نظر است.
البته اولويت را در زمان كنونی بايد به آرمانهای نسل جديد
بدهيم اما برخی آرمانها جزو آرمانهای كلی يك ملت به شمار می
روند و تغيير نسل زمانه موجب تغيير آن نخواهد شد مثل آرمان
جمهوريت، آرمان آزادی، آزادی بيان و مشاركت سياسی. اين آرمانها
با تغيير نسل تقويت می شوند و جريان به عقب بر نمی گردد. اينها
متكی بر فرآيندهای تاريخی جهانی و داخلی هستند، متكی بر
اعتقادات و ويژگيهای اصيل يك ملت هستند و معمولاً تداوم می
يابند. |