|
كريستين ساينس مانيتور
هر ماه ۶۰ ميليون دلار، ارز
توريستی از عربستان سعودى و ايران وارد عراق مى شود.
دهم تيرماه
قرار است دولت عراقی امور را در
دست گيرد. اين درآمد چه سرانجامی
خواهد يافت؟
تنها
كشورهاى همسايه عراق نيستند كه به
دنبال نفوذ در اين كشورند بلكه
ايالات متحده نيز كه از آن سوى دنيا
به عراق لشركشى كرده است قصد دارد
نفوذ طولانى مدت خود را تضمين كند.
فالح
جبار يك جامعه شناس عراقى در
انستيتو صلح ايالات متحده (USIP) مى گويد: «كشورهاى همسايه عراق،
عراقى مى خواهند كه بين دموكراسى
و آشوب غوطه ور باشد.
آنها
نمى خواهند كه عراق سبب شود تسلط
آمريكا در منطقه افزايش پيدا كند
ولى در همين حال به دلايل امنيتى
خواهان شكست آمريكا و خروج كامل آن
از منطقه نيز نيستند.»
همسايگان
عراق از سوريه تا عربستان سعودى و
ايران از تجاوز يك ساله ايالات
متحده به منطقه نگرانند و پيوسته
پيامدهاى آن را بر امور سياسى و
مذهبى كشورهاى منطقه مورد بررسى
قرار مى دهند.
با
نزديك شدن زمان انتقال اداره عراق
به دولت داخلى از همسايگان اين كشور
خواسته مى شد تا به حركت رو به
جلوى عراق كمك كنند.
«اخضر
ابراهيمى» نماينده ويژه سازمان ملل
در عراق تلاش مى كند تا تفكر
برپايى كنفرانس ميان عراق و
كشورهاى همسايه را به منظور
برقرارى روابط به شكل مثبت و
دوستانه، عملى كند.
برخى تحليلگران مى گويند تركيه
يكى از همسايگان عراق است كه با اين
دورنما دچار ضعف مى شود. ولى
بولنت عليرضا كه رئيس پروژه تركيه
در مركز مطالعات بين المللى و
استراتژيك واشنگتن است معتقد است:
تركيه اكنون به عنوان يك كشور
سكولار مدرن و داراى دموكراسى رو به
پيشرفت از گام برداشتن عراق در اين
جهت آسيب نمى بيند.»
آنچه
تركيه بايد نسبت به آن هوشيار باشد
دست نخورده ماندن عراق است. به
اين معنى كه هيچ گروه خودمختار كردى
در امور كردهاى تركيه مداخله نكند و
نيز تركيه به عنوان يك شريك تجارى
با ثبات براى عراق باقى بماند. اين
موارد از نگرانى هاى اردن نيز
هستند و در همين خصوص پادشاه
عبدالله در ملاقات هفته گذشته خود
با مقامات كاخ سفيد گفت وگو كرده
است.
با
اين حال سه كشور همسايه پرنفوذ ديگر
باقى مى مانند
ايران،
عربستان
سعودى
و سوريه.
برخى تحليلگران معتقدند كه اين سه
كشور بيشترين مداخله را
در امور عراق انجام مى دهند.
كارشناسان مى گويند كه اين سه
كشور خواهان گسترش نفوذ سياسى خود
در عراق هستند و در همين حال از
موقعيت طرح هاى مدافع دموكراسى
آمريكا در عراق نيز نگرانند.
عربستان
سعودى كشورى پادشاهى سنى مذهب است،
عراق نيز مدت ها توسط اقليت سنى
رهبرى مى شد ولى عربستان سعودى
با گروه هاى تندرو سنى كه حملاتى
را عليه نيروهاى آمريكايى و شيعه
انجام مى دهند مخالف است.
در
حال حاضر عربستان سعودى همكارى هاى
خوبى را با آمريكا در زمينه هاى
مختلف از جمله گروه القاعده انجام
مى دهد.
وضع ايران همسايه مسلمان و شيعه
عراق در شرق اين كشور بسيار پيچيده
است. آمريكا به دنبال اولين نشانه های
درگيرى
شيعيان تندرو نسبت به همكارى آنها با
ايران هشدار داد.
آمريكا
بايد به خاطر داشته باشد كه همسايه
شرقى عراق از دو ايران تشكيل شده،
ايران با اسلام راديكال ايران و ايران
با اسلام ميانه رو و هر دو آنها
نيز نسبت به نفوذ در آينده عراق
علاقه مند هستند ولى هر كدام
دلايل خود را دارند.
بسيارى
از كارشناسان معتقدند كه كنفرانس
منطقه اى در صورتى كه به ابزارى
در جهت مخالفت با پروژه آمريكا در
خاورميانه تبديل شود نمى تواند
موفقيت آميز باشد.
لوينت
مى گويد: «عقيده كنفرانس منطقه اى
عقيده اى است كه آينده آن مشخص
نيست زيرا كارى را كه كشورها به
تنهايى نمى توانند انجام دهند مى توانند
با هم انجام دهند.»
|
