نشريه هفتگی
"بررسی كتاب" وابسته به
موسسه انتشاراتی نيويورك تايمز نقدی بر
كتاب تازه انتشاريافته فرح ديبا
همسر آخرين شاه ايران را منتشر كرده است. اين نقد را "ايلين
شلينو" خبرنگار نيويورك تاميز
ونماينده اين روزنامه در پاريس، بر كتاب «عشق
پايدار، آخرين ملكه»
نوشته است.
ايلين شلينو
می نويسد:
فرح سعی دارد چهره
تاريخی شاه به عنوان يك رهبر
ضعيف، مردد و
بيفكر
را انكار كند و به نوادگان خود
بگويد كه «تاريخ تا چه حد ظالم» و تا
چه حد نسبت
به پدربزرگ آنها «غيرمنصف» بوده است.
فرح ديبا به قدری سرشار از خشم و
تلخی است كه
خاطرههای
او بيش از آنكه روشنگر باشند تحريف
حقايق است.
فرح اين حقيقت كه سازمان
اطلاعات مركزی آمريكا (سيا) شاه
را در سال
1332 به سلطنت برگرداند حذف كرده و نوشته
است: «شاه با استقبال فراوان به
تهران بازگشت.»
فرح از
جشنهای اسرافآميز 2500 ساله
شاهنشاهی در تختجمشيد در سال
1350 دفاع ميكند.
دراين جشن طبق تخمينهای به عمل آمده در آن
زمان، بيش از 200 ميليون دلارخرج شد.
فرح همچنين وحشت از
ساواك- پليس مخفی شاه- ،
كه مخالفان سياسی شاه را دستگير
و شكنجه كرده و به قتل
ميرساند،
كوچك ميشمرد.
فرح
مدعی است كه وقتی وی و شاه
كشور
را در آستانه انقلاب به منظور سفر
ترك گفتند و
ميخواستند
برای مدتی از انظار دور شوند تا به مردم فرصت فكر
پيدا كنند و خشمشان فروكش
كند. بعيد
به نظر ميرسد كه او خود نيز به داستانی
كه
ساخته عقيده
داشته باشد.
فرح
ادعا
ميكند كه انقلاب يك قيام مردمی
نبود كه همه طبقات جامعه را عليه
شاهنشاهی متحد كرد، بلكه يك جنبش خائنانهای
بود كه به خوبی مورد حمايت
مالی قرار داشت و مذهب با
وقاحت تمام از سوی كمونيستها برای تحريك
مردم مورد سوءاستفاده قرار گرفت و
در آن
قيام هريك از اجزای ائتلاف
انقلاب، ديگر را در خدمت اهداف
خودخواهانه خويش
قرار ميداد.
متأسفانه فرح همچنان همه
چيز را انكار ميكند. وی درباره
خروج خود ميگويد،
من همه چيز را در ايران جا گذاشتم
ولی در مورد اينكه چگونه او و
خانوادهاش توانستهاند اين همه
سال امرار معاش كنند سخنی نميگويد.
گفته ميشود
پسرش
رضا به خاطر سوء مديريت مشاور
مالی خود، حدود 25 ميليون دلار از
ثروت خانواده را
به باد داده است.
يك
نكته
ضمنی در اين كتاب وجود دارد كه
شايد دليل نگارش آن همين باشد: «عشق
پايدار» يك تلاش
احساسی است جهت ابقای سلطنت برای پسرش رضا.
دراين
نقد همچنين به ادعای فرح مبنی
بر اينكه «تنها شاهان در ايران
فرمانروايان واقعی كشور هستند»
اشاره شده و
آمده
است: «ولی آنچه كه فرح ديبا به آن
اشاره نميكند آن است كه رضاشاه،
پدر شوهر وی
و پدربزرگ رضا، يك سرهنگ ارتش بود
كه قدرت را طی كودتايی در سال
1300 به دست
گرفت و چهار سال بعد شاه آن زمان را
مخلوع و خود تاجگذاری كرد.»
|