در آستانه 8 مارس( روز جهانی زن) همایش سراسری فعالان دانشجویی
زنان از سوی انجمن اسلامی
دانشجویان دانشگاه شریف برگزار شد. کمیسیون حقوق زنان دفتر
تحکیم وحدت(طیف
علامه ) در برگزاری این همایش نقش داشت.
«فریبا
داوودی
مهاجر»
در این همایش گفت: در سند پکن دوازده محور خطر آفرین برای زنان
ذکر شده است که یکی از آنها رسانه و عدم دستیابی به رسانه است.
در حقیقت آنها این
مساله را اینقدر مهم دانستهاند که آن را در کنار خشونت علیه
زن برای او خطر آفرین
دانستهاند.
تمام دیکتاتورهایی که وجود داشته و دارند در پی مسدود
کردن رسانهها و به وجود آمدن تک صدایی هستند. این در حالی است
که مصلحين جامعه از
آزادی مطبوعات، آزادی بیان، چند صدایی و آگاهی بخشی حمایت
میکنند، چرا که در پی
آن انسانهای مسوولی ساخته میشود که میتوانند تکوین دهندگان
جامعهی مدنی باشند.
موانع فرهنگی، سیاسی و آموزشی در
جامعه ما از رسیدن زنان به خود باوری جلوگیری میکنند. در
حقیقت اندیشه پشت این
تبلیغات در جامعه ایران به لحاظ تاریخی و پوستهیی از مذهب،
مردسالار است و همین
مساله پویایی و نشاط را از جامعه میگیرد، چرا که به بخشی از
جامعه اجازه فعالیت
داده نمیشود. هر چند ما سطحی از مشارکت را در بدنه شاهدیم،
اما آنها چقدر مشارکت
واقعی در حوزه تصمیم سازی و تصمیمگیری دارند. حتی اگر مشارکت
را در مجلس و یا
سایر دستگاهها میبینید،
مشارکتی تزیینی
است و عملا نمیتواند تصمیمات خود را
تزریق کند.
در مردسالاری
نوعی از اقتدار گرایی و سلطه در مردان به وجود میآید. در
حقیقت فمنیسم وقتی راجع
به مردسالاری سخن میگوید منظورش برابری و یکسانی نیست بلکه
اعتراض او به اقتدار
گرایی است که به دلیل سنت و قانون ممکن است در جنس مرد
متبلورشود.
برخی اعتراض میکنند که در
انجمنهای اسلامی یا دفتر تحکیم رفتاری مبتنی بر مردسالاری
وجود دارد که اجازه
رشد زنان و حرکت رو به بالای آنها را نمیدهد، در حالی که این
دوستان معتقدند که
قائل به دمکراسی و برابری هستند. اما بدانید که نه تنها در
تحکیم بلکه در جاهای
دیگر جامعه با سقف شیشهیی روبرو هستیم که همان نگاه معرفت
شناسانه مردان به زن
است. دوستان هر چند به دمکراسی معتقدند اما قائل به این نیستند
که زنان فعال نیز در
انجمنهای اسلامی توانایی فعالیت مثل پسران را دارند تا روند
رو به رشد را پیش
ببرند. باید این نگاه را تغییر دهید، کار رسانه نیز همین است
چرا
که رسانه جولانگاه اندیشه است. پیش از این تغییر نگاه نیز
نمیتوانیم این ساختار را
در انجمنهای اسلامی، تحکیم و جامعه عوض کنیم.
وقتی به رادیو، تلویزیون و سایر
تبلغات نگاه میکنیم زنان مدیر، شجاع و توانمند را نمیبینیم،
هر چه هست زنان
لایههای میانی هستند. این تبلیغات حتی میتواند در آموزش رسمی
کشور نیز تاثیر
بگذارد و در نتیجه خود باوری و اعتماد به نفس را در زنان کاهش
دهد. در حقیقت وقتی
کسی مایل نباشد زنان مدیر وجود داشته باشند، تبلیغاتش نیز در
همین راستا خواهد بود.
همین مساله باعث میشود فرصتهای برابر شغلی برای زنان به وجود
نیاید که در نتیجهی
آن عدالت جنسیتی نیز از بین میرود و به جایی میرسد که افراد
به جای داشتن تفکر
انسانی نگاهی جنسی و مبتنی بر خصوصیات ثانویهی جنسی دارند. در
نتیجهی این نوع
تربیت برای زنان، حقوق و تکالیفی نیز برای آنان مشخص میکنند.
از سال ٧٦ و آغاز دوره ریاست جمهوری خاتمی تعداد زیادی از
دختران به سمت بدنه مطبوعات رفتند، اما آنها نیز در ادامه با
سقف شیشهیی روبرو
شدند. در این سالها چند زن توانستهاند وارد شوراهای سردبیری
شوند، حتی
دروازهبانی خبر در حوزه زنان نیز که میبایست حداقل در دست
خودشان باشد وجود
ندارد. این سقف شیشهیی اجازه قدرت تصمیم گیری را به زنان
نمیدهد.
تغییر جدی در این عرصه و آوردن زن از حاشیه به متن نیازمند
پارامترهای
مختلفی است، از جمله تغییر برخی ساختارها، سازمانها، قوانین،
فرهنگ و حتی روحیات،
اخلاقیات جامعه و طبقات و پایگاههای اجتماعی است که در تمامی
اینها نیاز مبرم به
رسانه وجود دارد.
زنان حتی در احزاب پیشرو
که مدعی وجود فراکسیون زنان هستند تصمیمات سیاسی مقدم بر
مطالبات آنهاست و تنها
کسانی میتوانند در آنجا رشد کنند که وابستگیهایی به آن مدل
فکری و سیاسی دارند.
باید دید
آیا شکاف دیجیتالی در دنیا وجود دارد و آیا زنان به یک اندازه
به اینترنت دسترسی
دارند یا خیر و دسترسی عدهای خاص به این ابزار پیشرفت باعث
شکاف آنها با زنان
محروم میشود یا نه؟
رسانهها قادرند هویت زنان و
مردان را در ارتباط با زنان شکل دهند و امیدوارم روزی دستیابی
زنان به رسانهها به
عنوان ابزار قدرت آسان شود، حوزه زنان تقویت شود تا شاهد از
میان رفتن برخی
تبعیضها باشیم.
فریده غیرت
وکیل دادگستری دراین همایش گفت: سرعت پیشرفت زنان در جامعه ما
بسیار سریع
بوده اما قوانین به همین سرعت رشد نکرده و پاسخگوی رشد آن
نبوده است.
حقوقی که مورد پذیرش همه نظامها قرار گرفته و مبنای
قانونگذاری
همه کشورها را تشکیل میدهد عبارتند از حق آزادی، امنیت،
اشتغال، ازدواج، داشتن
زندگی مناسب، بهداشت، اموزش، خدمات اجتماعی و تغذیه.
اعلامیه جهانی حقوق بشر به عنوان
اولین و قویترین مصوبه حقوق بشر در مجمع عمومی سازمان ملل در
سال 1948 به تصویب
رسید، در این اعلامیه کلیه حقوق عمومی مردم مورد توجه قرار
گرفت. این سند تاریخی
در ماده یک خود بر آزادی تمامی افراد بشر و برابری آنها از
لحاظ حیثیت و حقوق
تاکید دارد.
مقابله با نهضت زنان در همه
کشورها وجود داشته و دارد ولی در کشور ایران نحوه برخورد با
زنان که بیشتر ریشه
در سنتها دارد همواره رنگ اعتقادات دینی به خود میگیرد و
همواره سعی شده که هر
صدای حق طلبی زنان توسط مخالفان تساوی زن و مرد با دور شدن از
اصول اخلاقی پذیرفته
شده و خلاف عفت و عصمت جلوه داده شود که این نوع قضاوت غیر
منصفانه طبعا بیم و هراس
شدیدی را در بین زنان ایران ایجاد کرده است.
متاسفانه در
حقوق خانواده تغییر قوانین بسیار کند بوده، در مقررات مربوط به
ازدواج، نفقه و
طلاق، تغییرات بسیار کم است.
ورود زنان در
مشاغلی که جلوه ورود در حکومت را دارد، خوب ولی کم است. زنانی
که دارای مشاغل
حساس و بالای جامعه بودند به خوبی از ایفای وظایف خود برآمدند
ولی همین زنان در
برخی از موارد از حقوق اولیه خودبیبهرهاند و مثلا جهت خروج
از کشور اجازه
شوهر را میخواهند، هنوز
واجب النفقه
شوهر هستند و حق طلاق ندارند.
در نظام کیفری هنوز در مبحث دیات،
شهادت زن و معافیت شوهر از مجازات در صورت قتل همسر خاطی خود
موارد عدم تساوی بین
زن و مرد وجود دارد. هر چند که در خصوص دیه نظرات متفاوتی بین
فقها هست.
کنوانسیون
رفع تبعیض
علیه زنان در 18
دسامبر 1979 توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسید و
تا به حال
کشورهای جهان به این کنوانسیون پیوستهاند و برخی نیز با حفظ
شروط آن را
پذیرفتهاند. دولت جمهوری اسلامی ایران نیز با حق تحفظ و مشروط
الحاق به کنوانسیون
را پذیرفت و آن را جهت تصویب به مجلس ششم ارایه کرد ولی پس از
تصویب مجلس، شورای نگهبان
با آن موفقت نکرد.
در حالی که این خواست
زنان ایران است و قطعا پذیرش این کنوانسیون راه را برای
برخورداری بیشتر زنان از
حقوق مساوی با مردان هموار میکند.
تمام قوانین ما
ریشه در فقه ندارد، به طور مثال عدهای از فقها معتقدند زن از
زنی ارث میبرد در
حالی که این در قانون وجود ندارد. همچنین در مورد دیه زنان
شورای نگهبان اخیرا
پذیرفته که دیه مرد مسلمان و غیر مسلمان مساوی باشد، در حالی
که هنوز
تساوی دیه
زن مسلمان و مرد مسلمان پذیرفته نشده است.
سرعت پیشرفت زنان
در جامعه ما بسیار سریع بوده اما قوانین به همین سرعت رشده
نکرده و پاسخگوی رشد
آن نبوده است. در حقیقت مطالبات زنان برآورده نشده است و هنوز
قانون از آنها حمایت
نکرده است.
«سیمین
مرعشی»
نیز
در این همایش اظهار داشت: سازمان ملل هشت مارس 2004 را سال
جهانی زن و ایدز، روز
جهانی 2005 را سال دختران و ایدز و سال 2006 را سال کودکان و
ایدز نامیده است. در
این صورت میتوان آشکارا دید که زنان، دختران و کودکان
قربانیان اصلی این بیماری
مرگبار شدهاند و این واقعیت بیش از هر زمان رفع تبعیض از زنان
و داشتن حقوق مساوی
اجتماعی زنان و مردان در جهان را حیاتی و رابطه بین جنبشهای
زنان و جنبشهای
مربوط به ایدز را الزامی میسازد.
در کشورهایی که شدت این بیماری،
پیشگیری و مداوای آن چالش اصلی آنان شده است، دختران و زنان 65
درصد مبتلایان را
تشکیل میدهند، در کشورهای جنوب صحرای آفریقا زنان سه برابر
مردان همسن خود به
این بیماری مبتلا هستند. باید همواره به یاد داشت که
تعدادبیشماری از این زنان را
دختران خردسال تشکیل میدهند.
بدون
داشتن قدرت برابر حقوقی، اقتصادی و اجتماعی زنان نمیتوانند در
مقابله با این
بیماری از ابزارهای پیشگیری و درمان استفاده کنند.
بحث ایدز را تنها در چارچوب
تغییر روش زندگی افراد گذاردن نشان دهندهی عدم شناخت از
پیچیدگیهای روابط
اقتصادی، اجتماعی و نابرابری قدرت بین طبقات، نژاد و دو جنس را
دارد. این گونه
برخورد با بیماری تاکنون نه تنها به حل مشکلی کمک نکرده بلکه
شدت رشد و شیوع بیماری
را در کشورهای در حال توسعه افزایش داده است و با حرکت
انسانها بر روی کرهی زمین
حتی کشورهای ثروتمند دنیا را دچار وحشت و نگرانی کرده است.
تا زمانی که
ساختار جامعهای بر نابرابری طبقاتی و جنسیتی استوار باشد و
خشونت در جامعه به
عنوان یک راه حل پذیرفته شده باشد راهنماییهای بهداشتی،
کاربرد چندانی نخواهد
داشت.
مرعشی در پایان گفت: نمیتوان به خشونتهای خانگی
و به ویژه خشونت بر علیه زنان و کودکان بیاعتنا ماند و همزمان
انتظار موفقیت در
مبارزه با ایدز را داشت. اگر مدعی آن هستیم که در سطح جهانی با
شیوع این بیماری
مبارزه میکنیم بایستی برضد خشونتهای خانگی جنسی، نژادی،
طبقاتی اقتصادی و جنگ
حرکت کنیم.
در حاشیه اولین روز این همایش
کارگاهی با موضوع حساسیت جنسی زنان برگزار و فیلم سینمایی «ده»
و« 8 مارس»
پخش شد. |