جهان و ايران

        www.peiknet.com

   پيك نت

 
صفحه اول پیوندهای پیک بايگانی پيک  

infos@peiknet.com

 
 
  کنترل اینترنتی
فیلتر دولت نظامی احمدی نژاد
به لوموند دیپلماتیک فارسی هم رحم نکرد
 
 
 
 

 

نوشته Ignacio Ramonet

برگردان شروین احمدی

 

پس از اولين گردهم آئي جهاني در باره جامعه اطلاعاتي که در دسامبر سال ٢٠٠٣ در ژنو برگزار شد(١)، در روزهاي ١٦ تا ١٨ نوامبر آينده به در خواست سازمان ملل متحد و توسط اتحاديه بين المللي ارتباطات ( UIT ) دومين گردهم آئي جهاني از اين دست در کشور تونس با يک موضوع اساسي برگزار خواهد شد: چگونه مي توان کنترلي دمکراتيک بر روي اينترنت اعمال نمود ؟

 

اينترنت توسط آمريکائي ها در دوران جنگ سرد ابداع شد. پنتاگون بدنبال سيستم ارتباطاتي اي بود که در مقابل يک حمله اتمي تاب آورد و براي مسئولين سياسي و نظامي بازمانده از اين چنين حادثه اي امکان برقراري ارتباط با يکديگر براي سازماندهي ضد حمله را فراهم سازد.

وينتون سرف(٢) در حاليکه هنوز در لس آنجلس دانشجو بود به همراه يک گروه از محققين که فعاليت هايشان تحت پوشش مالي دولت قرارداشت، ابزارهاي ارتباطاتي نوين انقلابي اي را ابداع نمود. اين امکان در آغاز فقط در اختيار بخش کوچکي از دانشگاهيان، نظاميان و ديگر متخصصين قرار گرفت.

بعدها در سال ١٩٨٩، تيم برنرزلي(٣) و رابرت کي ليو(٤) ، فيزيک دانان مرکز اروپائي براي تحقيقات اتمي ژنو( CERN)، سيستم Hypertext ( متن پيوند دار) و World Wide Web را خلق کردند که موجب پخش اطلاعات و دسترسي مردم عادي به اينترنت شد و به گسترش چشم گيرو وسيع آن انجاميد.

از سال ١٩٩٨ تا امروز شبکه جهاني توسط ICANN (٥) اداره مي شود که سازماني خصوصي و غير انتفاعي است و مرکز آن در لس آنجلس مي باشد و تحت پوشش قوانين کاليفرنيا و زير کنترل وزارت بازرگاني ايالات متحده قرار دارد. ICANN هدايت کننده اصلي شبکه جهاني است و بر يک ساختار تکنيکي تکيه دارد که از سيزده « ابر رايانه » که « سرورهاي اصلي » خوانده مي شوند ، تشکيل شده است. اين « سرورها » در ايالات متحده ( ٤ عدد در کاليفرنيا و ٦ عدد در نزديکي واشنگتن ) ، اروپا(استکهلم و لندن) و ژاپن(توکيو) قرار دارند.

وظيفه اصلي ICANN هماهنگي نام قلمروهاي اينترنتي (DNS, Domain Name System) است که براي کاربران امکان حرکت بر روي اينترنت را فراهم مي آورد. هر رايانه اي که به اينترنت وصل مي شود داراي يک آدرس يگانه است که « آدرس IP» خوانده مي شود ( Internet Protocol). اين آدرس ها که در اصل يک سلسله عدد مي باشند به سختي به خاطر سپرده مي شوند و قلمرو اينترنتي (DNS) اجازه مي دهد که بجاي يک سلسله عدد، از تعدادي لغت و حرف ( نام قلمرو) که آشناتر به نظر مي رسد استفاده نمود. بعنوان مثال بجاي وارد کردن يک سلسله عدد مي توان www.lemonde-diplomatique.fr را وارد نمود. به واسطه قلمرو اينترنتي (DNS) نام سامانه (سايت) به يک سلسله عدد که معادل يک آدرسIP است ، تبديل مي شود و در نتيجه امکان اتصال رايانه کاربر به « سرور » سامانه مورد نظر وي ميسر مي گردد. قلمرو اينترنتي (DNS) هم چنين امکان کارکرد درست نامه الکترونيکي را فراهم مي آورد. و همه اينها در مقياس کره زمين و با سرعتي بسيار سريع.

بر اساس متن صريح خود ICANN ، « اين سازمان وظيفه حفظ ثبات کاربردي اينترنت و اشاعه رقابت را بعهده داشته و مي بايد صيانت از نمايندگي اي جهانشمول در ارتباطات اينترنتي را بعهده گيرد و با پياده کردن سياستي هماهنگ با اين وظيفه عملکردي در جهت يک توافق عمومي را دنبال نمايد »(٦).

اما از چندي پيش درست همين توافق عمومي است که زير سوال رفته و سلطه ايالات متحده بر شبکه جهاني مورد اعتراض است. در سپتامبر گذشته در ژنو، هنگام مذاکرات اوليه مابين اروپا و آمريکا براي آماده سازي گردهم آئي تونس، دولت هاي اروپائي به بهانه پايان يافتن دوره قراداد ICANN با وزرات تجارت آمريکا در ماه سپتامبر، هم صدا خواستار اصلاحات در سيستم اداره اينترنت شدند.اين مذاکرات به يک شکست انجاميد و واشنگتن پذيرش هر گونه تغييري را رد نمود.

برزيل، چين، هند و ايران ، بعنوان مثال ، نه همگي به دلايلي يکسان اما داراي مواضعي مشابه اروپا هستند. بعضي ها حتي تهديد مي کنند که خود نهادي ملي براي سازماندهي قلمرو اينترنتي بوجود خواهند آورد. امري که به تکه تکه شدن فاجعه باراينترنت خواهد انجاميد.

اين اختلافات داراي ابعادي ژئوپولتيک است. در دنيائي که هر روز بيشتر جهاني مي شود و در آن ارتباطات به مواد اوليه اي استراتژيک تبديل شده و انفجار اقتصاد محصولات غير مادي در آن پديد آمده است، شبکه هاي ارتباطات نقشي اساسي بازي مي کنند. کنترل اينترنت به قدرتهائي که آنرا اعمال کنند توانائي استراتژيک تعيين کننده اي اعطا مي کند.همانگونه که در قرن نوزدهم کنترل راههاي دريائي در سطح کره زمين براي انگلستان امکان سلطه بر جهان را ميسر نمود.

اعمال سلطه براينترنت در تئوري به ايالات متحده اين توانائي را خواهد داد که در هر کشوري که باشد، دسترسي به هر سامانه(سایت) اي از شبکه محدود نمايد.آنها همچنين مي توانند ارسال نامه هاي الکترونيکي در سطح جهان را فلج نمايند.هرچند آنها تا به امروز دست به چنين کاري نزده اند اما توانائي انجام آنرا دارند و وجود همين امکان است که مسئولين درجه اول بسياري از کشورهارا نگران کرده است.(٧)

زمان آن فرا رسيده که خواست پايان يافتن کنترل واشنگتن بر ICANN مطرح و اين سازمان به نهادي مستقل در ارتباط با سازمان ملل تبديل شود.

١-  مقاله « نظم نوين اينترنتي »، لوموند ديپلماتيک ، ژانويه ٢٠٠٤.

٢- Vinton CERF

٣- Tim Berners Lee

٤- Robert GAILLIAU

٧- Internet Corporation for Assigned Names and Numbers

٦- www .icann.org & www.icannwatch.org

٧- The Guardien , Londres, ١١ octobre ٢٠٠٥

( در ارتباط با فیلتر شدن سایت لوموند دیپلماتیک فارسی به خبر انتشار شماره ماه نوامبر این نشریه در همین شماره مراجعه کنید.)