|
مريم آموسی
(با اندكی تلخيص)
ابوالقاسم الهامی متخلص به
"لاهوتی"
در سال 1264 در كرمانشاه متولد شد و در فروردين سال 1336 ه. ش
در مسكو در گذشت
و با فاصله‌ای اندك از
" لنين" و "استالين"
به
خاك
سپرده
شد.
لاهوتی از كرمانشاه برای ادامه تحصيل عازم تهران شد و سپس وارد
ژاندارمری شد.
در اين سال‌ها ژاندارمری ايران زير نظر افسران سوئدی اداره
می‌شد . در نتيجه آنها نيز صلاح خود را در اين ديدند كه طرف
انقلابيون را بگيرند. لاهوتی نيز در آن دوره به انقلابيون
پيوست تا به مبارزه عليه فساد حكومتی بپردازد كه در طی اين
مبارزات "نشان ستارخان" را از انقلابيون دريافت كرد و به رئيس
ژندارمری قم شد.
در همين دوره
بدليل كشف برخی فعاليت‌های سياسی با گرايش‌های ماركسيستی او را
دستگير و زندانی
كردند.
از زندان گريخت و از راه كرمانشاه عازم تركيه شد.
با شروع جنگ جهانی اول" لاهوتی" به كرمانشاه بازگشت.
پس
حمله
ارتش دولتی يكبار ديگر ناچار به ترك خاك ايران و بازگشت به
تركيه شد.
پس از مدتی
با
شفاعت" مخبرالسلطنه"
بار ديگر
به ايران بازگشت و با همان درجه سابق به سمت رئيس ژندامری
تبريز مشغول به كار شد.
چند ماه پس از از كودتای" سيد ضيا-
رضاخان"،
"لاهوتی"
واحدهای زير فرمان خود را
از شرف خانه به تبريز برد و
دست به قيام زد.
آنها تبريز را
گرفتند
و تصميم
داشتند بطرف تهران حركت كنند و قبل از استقرار دولت كودتا زمام
امور را بدست گيرند كه
قزاق‌ها به تبريز حمله كردند
و
قيام"
لاهوتی"
شكست خورد.
پس از اين شكست او
به قفقاز
رفت
و پس از چندی از آنجا
راهی
نخجوان و تاجيكستان
شد.
"لاهوتی" پس از رفتن به شوروی مدتی مامور عمليات نظامی در
مرزهای چين و شوروی و مدتی عضو كنگره مبارزه بر ضد فاشيسم بود.
او مدتی در استالين آباد به سر برد و در ماه ژوئن 1947 به
رياست آكادمی علوم تاجيكستان و تئاتر بزرگ در اماتيك تاجيكستان
در شهر خجند
رسيد.
مدتی نيز به عنوان رئيس تشريفات كشور شوروی و مدتی نيز به
عنوان استاد دانشكده شرق شناسی و آموزگار زبان فارسی در دانشگاه
مسكو مشغول به تدريس شد." لاهوتی" دوره‌ای نيز وزير فرهنگ كشور
تاجيكستان
بود.
شعر لاهوتي
لاهوتی‌بی‌گمان يكی از درخشان ترين چهره‌های شعر فارسی بود. او
اولين شعر را در 17 سالگی سرود و در هفته نامه" تربيت" منتشر
كرد. در دوره مشروطه با توجه به اينكه شاعران گرايش زيادی برای
شكستن وزن و قافيه و نزديك كردن زبان شعر به زبان مردم داشتند,"
لاهوتی" نيز با تسلطی كه به زبان فرانسه و تركی داشت توانست
اولين شعر نو را در ايران در سال 1288 ه. ش به نام" وفای به
عهد" بسرايد. دومين شعر هجايی لاهوتی" وحدت و تشكيلات" نام
دارد كه در فوريه 1924 در مسكو سروده شده است." لاهوتی" هفتاد
سال عمر كرد, در اين مدت در حدود 50 قطعه شعر نو نوشت كه
20 قطعه آن به شيوه چهار پاره, 10 قطعه به شيوه نيمايي, 20
قطعه به شيوه هجايی است.
----------------------
منابع: تاريخ تحليلی شعر نو جلد( 1 )/ شمس لنگرودی , جويبار
لحظه‌ها/ محمد جعفر ياحقی. |
