|
هفته نامه اشپيگل در آخرين شماره خود که يکشنبه گذشته منتشرشد،
مصاحبه ای را منتشر ساخته با ريچارد هاس مسئول سابق برنامه
ريزی وزارت امور خارجه امريکا و مشاور کنونی روابط خارجی اين
کشور. ريچارد تاس در سفر اخير احمدی نژاد به امريکا با وی
ديدار و گفتگو کرده است، که تاکنون درباره اين ملاقات نه
مطبوعات ايران و نه مطبوعات امريکا اشاره ای نکرده بودند.
برگردان فارسی خلاصه شده اين مصاحبه را می خوانيد:
- انتخابات اخير هشدار به بوش برای بيرون بردن نيروهای نظامی
از عراق بود؟
هاس: خواه ناخواه نتيجه انتخابات اخيرا بازتاب وضعيت ناخوش
آيند عراق بود؛ اما مهر و نشانی از آلترناتيو مشخصی را باخود
همراه نداشت. حتی اکثر نمايندگان دمکرات در سنا هم خواهان
بازگشت سريع نيروهای نظامی نيستند. سياست خارجی جديد بايد خود
را با امکانات جديد همآهنگ کند. نيروهای نظامی امريکا درعراق
احتمالا محدود تر می شوند و تغييراتی در آرايش آنها صورت خواهد
گرفت و احتمالا هم نيروی زيادتری روی روابط ديپلماتيک در
ارتباط با عراق وحتی همسايگان آن، از جمله ايران وسوريه گذاشته
خواهد شد.
- اين به معنای پايان دوران بوش است؟
هاس: اين کاملا درست است که جنگ در عراق دشوار تر و پرخرج تر
از آن چيزی شد که امريکائی ها فکر می کردند؛ اما هنوز بسيار
شتابزده و اشتباه است که از پايان دوران بوش صحبت شود. او هنوز
800 روز ديگر در اختيار دارد و می تواند دست به ابتکاراتی
بزند، خصوصا در عرصه سياست خارجی. بحران های احتمالی می تواند
برای او شرايطی جهت يک اقدام دراماتيک فراهم کند.
- 5 سال پيش بوش ايران، عراق و کره شمالی را محور شرارت اعلام
کرد. امروز دقيقا اين سه کشور به کانون های بحران تبديل شده
اند. چه بايد کرد؟
هاس: ما خود را دراين سه کانون بحران درگير ساخته ايم، اما از
مخارج سرسام آور نظامی عراق ياد گرفتيم که تکيه بيش از حد روی
نيروی نظامی تنها راه حل معقولانه و واقع بينانه مسائل نيست.
- به چه علت از ابزار ديپلماتيک تاکنون بخوبی بهره برداری نشده
است؟
هاس: در ارتباط با کره و ايران من شخصا خواهان مذاکره مستقيم
هستم که اساسا روی اهداف سياسی، اقتصادی و کمک های امنيتی
استوار باشد، تا بتواند تغييراتی را در مناسبات هر دو کشور
بوجود آورد. ما بايد به ديپلماسی اهميت بيشتری بدهيم. سياست
منزوی سازی همانطور که تاريخ نشان داده، سياست واقع بينانه ای
نيست.
- اما سياست امريکا بين تغيير رژيم و مذاکره در نوسان است.
هاس: سال ها روی تغيير رژيم که بعقيده من سياست درستی هم نبود
پافشاری شد. امروز بيشتر روی ابزار ديپلماسی که هنوز بسيار
ضعيف است تکيه می شود. من هنوز مطمئن نيستم که اين خط پيش برده
خواهد شد، اما ما بايد اين راه را برويم. دست کم از اين لحاظ
که سياست مقابل آن بسيار هولناک خواهد بود. ما بايد قاطعانه به
اين دو کشور ثابت و تفهميم کنيم که در صورت شکست سياست مذاکره،
ما مقصر اصلی نيستيم.
- شما چندی پيش احمدی نژاد را به نيويورک دعوت و با او ملاقات
کرديد. آيا اسناد اين مذاکره منتشر خواهد شد؟
هاس: من دو ساعت با او صحبت کردم، اما او علاقه زيادی به
مذاکرات جدی نشان نداد. تاکتيک او سئوال در برابر سئوال است.
اگر با او در باره دمکراسی و حقوق بشر درايران صحبت کنيد، او
بعد از 30 ثانيه از کمبود دمکراسی در امريکا صحبت می کند و
ادعا می کند که جمهوری اسلامی دمکرات تر از امريکاست، زيرا در
ايران کانديداهای بيشتری حق شرکت درانتخابات دارند.
- سفير اسرائيل می گويد که دعوت از هيتلر مطبوع تر از دعوت از
احمدی نژاد است.
هاس: ملاقات با او به معنای پذيرش نظرات و اعتقادات او نيست.
او را بايد بعنوان رئيس جمهور ايران پذيرفت. فقط دراين موقعيت
او مهم است.
- آينده خاورميانه را چگونه می بينيد؟
هاس: مسائلی مانند صلح، دمکراسی و پيشرفت تحقق نخواهد يافت.
احتمالا اين منطقه در آينده هم به خود و هم به جهان لطمه خواهد
زد. ايران خود را يک قدرت بزرگ کلاسيک در منطقه می داند، بين
اسرائيل و فلسطين نيز جدال و کشاکش تا دورانی نا معين ادامه
خواهد يافت. خاورميانه به کانون پرورش تروريسم تبديل خواهد شد.
کشاکش بين شيعه ها و سنی ها به اوج خواهد رسيد و زبانه آن به
عربستان، لبنان و بحرين هم کشيده خواهد شد. اسلام سعی خواهد
کرد خلاء سياسی و روشنفکری را در منطقه پر کند. عراق با يک
حکومت مرکزی ضعيف به يک جامعه پاره پاره تبديل خواهد شد و
خشونت های مذهبی برای ساليانی دراز در منطقه ادامه خواهد يافت
و در بدترين حالت در آنجا جنگ خانمان سوز داخلی شعله ور خواهد
شد و پای همسايگان اين کشور نيز به اين جنگ کشيده خواهد شد.
- امريکا ميتواند در پيروز شود؟
هاس: درحال حاضر پيروزی نظامی امکان پذير نيست. ما فعلا در حال
ارزيابی محدود کردن مخارج نظامی و تلفات انسانی هستيم. ما بايد
بتوانيم در جبهه های ديگر موفقيت بدست آوريم تا بتوانيم تاثير
بحران عراق محدودتر کنيم. ما بعنوان قدرت جهانی گاهی هم بايد
اينگونه عمل کنيم. |
