احمدرضای عزيز، تنبلی هم حدی دارد. اين را می
دانم. ولی باور كن فكر تو هستم. و سپاسگزار نامه هايت. من به
شدت در اين شهر مانده ام. آن هم در اين شهر بی پرنده و نا
درخت. هنوز صدای پرنده نشنيده ام (چون پرنده نيست، صدايش هم
نيست.) در همان اميرآباد خودمان توی هر درخت نارون يك خروار
جيك جيك بود. نيويورك و جيك جيك؟ توقعی ندارم. من فقط هستم. و
گاهی در اين شهر گولاش می خورم. مثل اينكه تو دوست داشتی و
برايت جانشين قورمه سبزی بود. الهام گولاش كمتر است. غصه نبايد
خورد. گولاش بايد خورد، و راه رفت، و نگاه كرد به چيزهای
سرراه. مثل بچه های دبستانی، كه ضخامت زندگيشان بيشتر است.
می دانی بايد رفت بطرفِ و يا شروع كرد به. من گاهی شروع می
كنم. ولی هميشه نمی شود. هنوز صندلی اطاقم را شروع نكرده ام.
وقت می خواهد. عمر نوح هم بدك نيست. ولی بايد قانع بود. و من
هستم. مثلا يك چهارم قارقار كلاغ برای من بس است. يادم هست به
يكی نوشتم: چهار سوم قناری را می شنوم. می بينی، قانع تر شده
ام. راست است كه حجم قارقار بيشتر است، ولی در عوض خاصيت آن
كمتر است.
مادرم می گفت قار قار برای بعضی از دردها
خاصيت دارد.
من روزها نقاشی می كنم.
هنوز روی ديوارهای دنيا برای تابلو
جا هست. پس تندتر كار كنيم. بايد كار كرد. ولی نبايد
دود چراغ خورد. اينجا دودهای زبرتر و خالص تری هست. دودهای با
دوام و آب نرو. در كوچه كه راه می روی، گاه يك تكه دود صميمانه
روی شانه ات می نشيند و اين تنها ملايمت اين شهر است. و گرنه
آن جرثقيل كه از پنجره اطاق پيداست، نمی تواند صميمانه روی
شانه كسی بنشيند. اصلا برازنده جرثقيل نيست. اگر اين كار را
بكند به اصالت خانوادگی خود لطمه زده است. توی اين شهر نمی شود
نرم بود و حيا كرد و تهنيت گفت. نمی شود تربچه خورد. ميان اين
ساختمان های سنگين، تربچه خوردن كار جلفی است. مثل اين است كه
بخواهی يك آسمانخراش را غلغلك بدهی. بايد رسوم اينجا را
شناخت. در اينجا رسم اين است كه درخت برگ داشته باشد. در اين
شهر نعناء پيدا می شود، ولی بايد آن را صادقانه خورد. اينجا
رسم نيست كسی امتداد بدهد. نبايد فكر آدم روی زمين دراز بكشد.
در اينجا از روی سيمان به بالا برای فكر كردن مناسب تر است. و
يا از فلز به آن طرف. من نقاشی می كنم، ولی نقاشی من نسبت به
گالری های اينجا مورب است. نقاشی از آن كارهاست. پوست آدم را
می كند. و تازه طلبكار است. ولی نبايد به نقاشی رو داد، چون
سوار آدم می شود.
من خيلی ها را ديده ام كه به نقاشی سواری می
دهند. بايد كمی مسلح بود، و بعد رفت دنبال نقاشی. گاه فكر می
كنم شعر مهربانتر است.
ولی نبايد زياد خوش خيال بود. من خيلی ها را
شناخته ام كه از دست شعر به پليس شكايت كرده اند. بايد مواظب
بود. من شبها شعر می خوانم. هنوز ننوشته ام. خواهم نوشت.
من نقاشی می كنم. شعر می خوانم. و يكتايی را
می بينم. و گاه در خانه غذا می پزم و ظرف می شويم. و انگشت
خودم را می برم. و چند روز از نقاشی باز می مانم. غذايی كه من
می پزم خوشمزه می شود به شرطی كه چاشنی آن نمك باشد و فلفل و
يك قاشق اغماض.
غذاهای مادرم چه خوب بود. تازه من به او ايراد
می گرفتم كه رنگ سبز خورش اسفناج چرا متمايل به كبودی است. آدم
چه دير می فهمد. من چه دير فهميدم كه انسان يعنی عجالتاً.
ايران مادرهای خوب دارد و غذاهای خوشمزه و
روشنفكران بد و دشت های دلپذير.
و همين.
نيويورك، سوم
رمضان
("سهراب سپهری، شاعر و نقاش" انتشارات
اميركبير، به كوشش ليلی گلستان.) |