کتاب توسعه و تضاد  حاصل تحقیق 12 ساله  فرامرز رفیع پور  از سال ۱۳۶۴ تا سال ۱۳۷۶ فصلی دارد شامل 55 صفحه که در آن تغییر کارکرد دین اختصاص یافته است.

او دراین کار تحقیقی علاوه بر دیدار و گفتگو با امثال آیت الله منتظری، آیت الله جوادی آملی، آیت الله صانعی، آیت الله فاضل لنکرانی، آیت الله مکارم شیرازی و آیت الله مؤمن  با ۱۱۴ طلبه نیز مصاحبه کرده است.

دکتر رفیع پور در این کار تحقیقی به این رسیده که علاقه به روحانیت از عدد بالای ۸۶ درصد در سال ۱۳۶۵ به زیر ۳۳ درصد در سال ۱۳۷۱ کاسته شده است.

میزان «عیب دانستن عدم رعایت حجاب» از بالای ۸۶ درصد در سال ۶۵ به زیر ۴۲ درصد در سال ۷۱ رسیده است.

از رفتار غلط برخی روحانیون در تهران پیش داوری های غلط درباره روحانیت به طور عام به وجود آمده است.

ید.» – ص ۳۳۷ -

حضور زیاد روحانیون در تلویزیون، اشرافی گری برخی روحانیون پایتخت نشین، سخنان تحکم آمیز و آمرانه برخی خطبا، از جمله دلائل سقوط اعتبار روحانیت در ایران ارزیابی شده است.

دکتر رفیع پور در بخش دوم کتاب، چند چهره را برای ارزیابی توانایی رهبران انقلاب برگزیده است . آیت الله خمینی، دکتر بهشتی و میرحسین موسوی.

نویسنده اگرچه چندین بار از تندروی های میرحسین در دوران نخست وزیری اش و نیز ناهماهنگی وی با رییس جمهور وقت انتقاد کرده، اما با توجه به دو ویژگی شخصی مهندس موسوی افسوس خورده که چرا وی از سال ۱۳۶۸ از صحنه سیاست کنار رفت:

«اولا ایشان به عنوان معمار، دارای قدرت تجسم برای برنامه ریزی بود. بدین معنی که وی می توانست تجسم کند که از تئوری و تصور یک هدف تا عمل چه مراحلی باید طی شود … ثانیا بر اساس مطالعاتش در زمینه جامعه شناسی (هرچند نه به عنوان یک متخصص)، تصورات قابل استفاده ای درباره یک جامعه ایده آل داشت. اما برعکس جامعه شناسان تئوریک، قادر بود تا حدودی تصورات خود را با آموزش معماری و عملی خود … پیوند بزند. (ص ۱۲۳)

دکتر رفیع پور در کتاب خود به سلسله صفویه نیز بشدت انتقاد کرده و با حمله شدیدی به شاهان صفوی، تشکیل این سلسله را حاصل همکاری برخی ایلات ایرانی با مسیحیان اروپایی برای تضعیف حکومت عثمانی و جلوگیری از گسترش اسلام به اروپا دانسته است.

کتاب «توسعه و تضاد» به خاطر انتقاداتش نسبت به سیاست های دولت هاشمی رفسنجانی شهره شده است، اما به نظر می رسد که باید کتاب را امروز یک بار دیگر خواند و جور دیگری هم باید دید. چه بسا بهتر باشد که بار دیگر به دست نویسنده توانمندش بازنگری و بازنویسی شود. جامعه هیجان زده امروز ما تشنه چنین نگاه های علمی، منصفانه و دلسوزانه است.

(آنچه را خواندید، خلاصه نقد و معرفی کتاب در سایت "تورجان" بود. ارزیابی های ارائه شده در این کتاب، اگر روی چند سال اخیر متمرکز شود، آنگاه در ارتباط با روحانیت، بی شک سقوط عمیق تر و پرمعناتری را بدست می دهد.)