|
تازه ترین گزارش مدیرکل
آژانس انرژی اتمی در ارتباط با فعالیت اتمی ایران، اختیار
شورای حکام اتمی قرار گرفت. در این گزارش به موارد متعدد
همکاری ایران با این آژانس اشاره شده، اما بصورت همزمان به
طفره رفتن مقامات جمهوری اسلامی برای پاسخ دادن به برخی
سئوالات آژانس و یا فراهم ساختن امکان بازدید از برخی سایت های
اتمی ایران نیز اشاره شده است.
خلاصه این گزارش را می خوانید:
تحت توافقنامه پادمان، ایران وجود
۱۶
سایت هسته‌ای و
۹
مکان‌های خارج از تاسیسات، جایی که مواد هسته‌ای به طور معمول
استفاده می‌شود را اعلام کرده است. با وجود آنکه برخی از
فعالیت‌های خاصی که توسط ایران در برخی از تاسیسات خود انجام
می‌دهد با قطعنامه‌های شورای حکام و شورای امنیت، در تضاد است
آژانس همچنان به راستی آزمایی عدم انحراف مواد اعلام شده در
این سایت‌ها و مکان‌های خارج از سایت‌ها ادامه می‌دهد.
بر خلاف قطعنامه‌های مرتبط با شورای حکام و شورای امنیت ایران
فعالیت‌های مرتبط با غنی سازی در تاسیسات اعلام شده را به حالت
تعلیق در نیاورده است.
بر اساس نتایج تحلیل انجام شده بر روی نمونه‌های محیطی گرفته
شده در کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو و همچنین بر اساس دیگر
اقدامات راستی‌آزمایی، آژانس به این نتیجه رسیده است که این
تاسیسات منطبق با پرسشنامه اخیر اطلاعات فنی ارائه شده از سوی
ایران فعالیت کرده است.
بر خلاف قطعنامه‌های مربوط به شورای حکام و شورای امنیت، ایران
فعالیت مربوط به پروژه های آب سنگین از جمله ساخت و ساز ادامه
دار رآکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک و رآکتور تحقیقات هسته ای
ایران (رآکتور آی آر-۴۰)
که تحت پادمان آژانس قرار دارد را به حالت تعلیق در نیاورده
است.
در تاریخ
۱۰
نوامبر سال
۲۰۱۲،
آژانس اتمی یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی
(DIV)
را در رآکتور آی آر-۴۰
در اراک عملی کرد و شاهد این بود که نصب لوله کشی های مدار خنک
کننده و تعدیل کننده ادامه دارد. ایران در طول راستی آزمایی
اطلاعات طراحی اعلام کرد که در شرایط فعلی انتظار می رود که
بهره برداری از رآکتور آی آر-۴۰
در سه ماهه اول سال
۲۰۱۴
میلادی آغاز شود.
آژانس بین المللی انرژی اتمی از زمان بازدید تاریخ
۱۷
آگوست سال
۲۰۱۱
خود از تاسیسات تولید آب سنگین
(HWPP)
تاکنون اجازه دسترسی بیشتر به این تاسیسات را نداشته است. در
نتیجه، آژانس بار دیگر جهت نظارت بر وضعیت این تاسیسات به
تصاویر ماهواره ای متکی شد. بر اساس تصاویر ماهواره ای اخیر،
به نظر می رسد که این تاسیسات تولید آب سنگین همچنان به عملیات
خود ادامه می‌دهد. ایران تا به امروز اجازه نمونه برداری از آب
سنگین ذخیره شده در تاسیسات تبدیل اورانیوم اصفهان
(UCF)
را به آژانس نداده است.
اگرچه ایران به تعلیق تمام فعالیت های مرتبط با غنی سازی و
پروژه های مربوط به آب سنگین موظف است، اما در حال انجام
فعالیت هایی در تاسیسات تبدیل اورانیوم اصفهان
(UCF)،
تاسیسات تولید سوخت
(FMP)
و کارخانه تولید صفحه سوخت
(FPFP)
اصفهان است که همانطوری که در زیر نشان داده شده است، این
فعالیت ها بر خلاف تعهدات ایران علی رغم این است که این
تاسیسات تحت پادمان های آژانس قرار دارند. ایران اعلام کرده
است که این فعالیت ها را به منظور تولید سوخت برای رآکتورهای
تحقیقاتی خود عملی می‌کند.
ایران در طول انجام راستی آزمایی اطلاعات طراحی مورخ
۶
نوامبر
۲۰۱۲
در تاسیسات تبدیل اورانیوم اصفهان، به آژانس اطلاع داد که با
توجه به شکاف مخزن سوخت، مقدار زیادی از مایع حاوی مواد خرده
های اورانیوم طبیعی به کف تاسیسات ریخته شده است. بازرسان
آژانس تائید کردند که این ریزش مواد صورت گرفته است. آژانس
درباره میزان مواد هسته ای که از مخزن ریخته شده، در حال بحث
با ایران است.
تحلیل
دقیقی از اطلاعات در دسترس آژانس نشان می داد ایران فعالیت
هایی را در ارتباط با تولید یک
وسیله منفجره هسته
ای به انجام رسانده است.
از نوامبر سال
۲۰۱۱
تا کنون، آژانس اطلاعات بیشتری بدست آورده که تحلیل ارائه شده
در ضمیمه ذکر شده گزارش مدیر کل را بیشتر تقویت می کند.
همانطور که در بخش
B
در بالا اشاره شد، از ماه نوامبر سال
۲۰۱۱،
آژانس از طریق چندین دور گفت و گوهای رسمی و تماس های غیررسمی
متعدد با ایران، تلاش بسیاری را صورت داده است تا به راه حلی
برای تمامی مسائل مهم در ارتباط با برنامه هسته ای این کشور،
به ویژه در ارتباط با ابعاد احتمالی نظامی دست یابد اما این
تلاش ها هیچ نتیجه محسوسی نداشته است.
ماهیت نگرانی های آژانس را به صورت شفاف و همچنین اطلاعات
موجود درباره پارچین و کارشناسان خارجی را در اختیار ایران
قرار داده است و همچنین سوالات اولیه ای را نیز در این رابطه
مطرح کرده که ایران هنوز به آنها پاسخ نداده است؛ و
ایران یک مخزن مهار مواد
منفجره بزرگ ساخته که در آن آزمایشات هیدرودینامیک انجام می
دهد؛ چنین آزمایشاتی قویا نشان دهنده تولید احتمالی تسلیحات
هسته ای است. این اطلاعات همچنین نشان می دهد که مخزن مهار، در
سال
۲۰۰۰
در سایت پارچین نصب شده است. همانطور که پیشتر گزارش شد. محل
مخزن مهار سایت پارچین تا ماه مارس سال
۲۰۱۱
مشخص نشده بود و آژانس، ایران را از این مکان در ماه ژانویه
سال
۲۰۱۲
مطلع کرد. ایران اعلام کرده که «اتهام فعالیت های هسته ای در
سایت پارچین بی اساس است».
همانطور که قبلا گزارش شد، تصاویر ماهواره ای در اختیار آژانس
در مدت زمان فوریه
۲۰۰۵
تا ژانویه
۲۰۱۲
واقعا هیچ فعالیتی را در داخل یا نزدیکی ساختمان محل مخزن
مهار، نشان نمی دهد. اگرچه تصاویر ماهواره ای تهیه شده از
درخواست نخست آژانس برای دسترسی به این مکان، فعالیت های بیشتر
و تغییرات حاصل از آن در این مکان اتفاق افتاده است. از جمله
مهمترین تغییرات مشاهده شده توسط آژانس در این مکان از فوریه
۲۰۱۲
تا کنون می توان به این موارد اشاره کرد:
•
فعالیت های مکرر و وجود تجهیزات، کامیون ها و پرسنل؛
•
جریان مقادیر زیادی مایل از
داخل ساختمان مهار در طول مدت زمانی طولانی؛
•
حذف لوله های خارجی از ساختمان مخزن مهار؛
•
تخریب و حذف
۵
ساختمان یا سازه دیگر و همچنین حصار اطراف سایت؛
•
ترکیب بندی مجدد زیرساخت آب رسانی؛
•
پنهان کردن ساختمان مخزن مهار و یک ساختمان دیگر؛ و
پاکسازی اولیه و حذف مقادیر
قابل توجهی از خاک در این مکان و محل های اطراف، در حدود بیش
از
۲۵
هکتار به دنبال خاک برداری بیشتر تا عمقی زیادتر در این محل و
در نهایت نیز جایگزینی خاکی جدید در محل.
با
توجه به فعالیت های گسترده ای که در این محل ذکر شده در سایت
پارچین توسط ایران صورت گرفته و ادامه نیز خواهد داشت، هنگامی
که آژانس به این مکان دسترسی پیدا کند، توانایی اش برای انجام
راستی آزمایی موثر به شدت تضعیف شده است. در حالی که آژانس به
ارزیابی خود از ضرورت دسترسی به این مکان بدون تأخیر بیشتر
ادامه می دهد، ضرورت دارد تا ایران نیز بدون هرگونه تأخیر
بیشتر، به سوالات دقیق آژانس در ارتباط با سایت پارچین و
کارشناسان خارجی، همانطور که آژانس در ماه فوریه
۲۰۱۲
خواسته بود، پاسخ های حقیقی
برخلاف تعهدات ایران، بنا به آیین نامه اصلاحی
۳.۱،
این کشور پرسشنامه اطلاعات طراحی به روز مربوط به راکتور
IR-۴۰
را از سال
۲۰۰۶
به آژانس تسلیم نکرده است. نبود اطلاعات به روز تاثیر مخربی بر
توانایی آژانس در شناخت و تشخیص موثر طراحی تاسیسات و پیگیری
یک رویکرد پادمانی موثر دارد.پاسخ
ایران به درخواست آژانس مبنی بر تایید و تسلیم اطلاعات بیشتر
مربوط به مقاصد مطرح برای ساخت تاسیسات جدید هسته‌ای، این بوده
که ایران در «موعد مقرر»، و نه آنچه آیین نامه اصلاحی۳.۱
بخش عمومی توافقات پادمانی فرعی ایجاب می کند، اطلاعات خواسته
شده را تسلیم خواهد کرد.
ایران برخلاف توافقات مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، پروتکل
الحاقی را اجرا نمی کند. به این ترتیب آژانس قادر نخواهد بود
ضمانت موثقی مبنی بر نبود فعالیت ها و مواد اعلام نشده هسته ای
در ایران ارائه دهد، مگر تا زمانی که ایران همکاری های لازم را
با آژانس، شامل اجرای پروتکل الحاقی داشته باشد.
خلاصه
درحالیکه
آژانس به راستی آزمایی عدم انحراف مواد هسته‌ای اعلام شده در
تاسیسات هسته‌ای ادامه می‌دهد و مکان‌های خارج از تاسیسات
اعلام شده توسط ایران تحت توافق پادمانی آن قرار دارند، نظر به
اینکه ایران همکاری لازم را ندارد، که شامل عدم اجرای پروتکل
الحاقی آن است، آژانس قادر نیست تا تضمینی معتبر درباره نبودن
مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در ایران ارائه دهد و
بنا بر این نتیجه بگیرد که تمام فعالیت‌های هسته‌ای ایران
فعالیت‌های صلح‌آمیز هستند.
پیک نت 28 آبان 1391 |
