اگر فضا برای فعالیت بهبود پیدا كند و اینگونه نباشد كه به
بهانه تغییر یك مدیر، مجلس ورود پیدا كند و وزرا را فرا
بخوانند، شرایط به مراتب بهتر خواهد شد. جای تعجب دارد این
رفتار مجلس، چرا كه در زمان دولت احمدینژاد كه بسیاری از
نیروهای توانمند اصیل را بركنار كرد، مجلس هیچ عكسالعملی نشان
نمیداد تا این سال آخر كه تشت از بام افتاد و حركاتی انجام
شد. در دولت گذشته آن همه فساد و تباهی براحتی از سوی مجلس و
قوه قضائیه تحمل و نادیده انگاشته میشد و متاسفانه صدا و سیما
و تریبون های دیگر تعریف میكردند. دولت روحانی دولتی نیست كه
آدم فكر كند دستش باز است و هر كاری را كه علاقه دارد
میتواند بخوبی انجام دهد. در باره شیعه هراسی هم اعتقاد دارم
اگر دست افراطیون را از تریبونهایمان كوتاه كنیم و حكومت خودش
را از این مسایل جدا كند، ما با كسی دعوا نداریم. مگر
شیعههراسی از كجا شروع شد؟ بیش از هشت سالی كه این طور با ما
رفتار كردند شروع شد، تا به حال شیعیان چنین مشكلاتی را
نداشتند. آیتالله سیستانی به من گفتند
شما در آنجا كارهایی میكنید كه تاوان آن را مقلدین ما در
كشورهای عربی میدهند و شیعیان ما تحت فشارند.
بخش هائی از مصاحبه هاشمی رفسنجانی با
روزنامه جمهوری اسلامی بمناسبت سالگرد انقلاب 57:
آیا به اهداف انقلاب رسیدهایم ؟
- همانطور كه گفتم ما هنوز فاصله خیلی
داریم.
ولی 35 سال كم نیست با تمام امكاناتی كه
در اختیار داشتهایم یك كشور ثروتمند علت چیست؟
- خوب
دیگه اینها همان چیزهایی است كه خود شما هم گفتید. باید تحولات
جدیدی اتفاق بیافتد.
ظاهراً خیلی موافق نیستید كه این مساله
را باز كنید از این عبور میكنیم.
- نه،
این چیزها، چیزهای خیلی روشنی است. لازم نیست كه من بگویم، همه
میدانند. فرض كنید همه میدانند مسایل چگونه است، مسایل
قضائیمان چه طوری است، مسایل اقتصادمان، تولید مان و در
بخشهای مختلف و برخورداریها چگونه است.
در استقلال و قطع وابستگی فكر میكنید
به نقطه مطلوب رسیدهایم ؟
وابستگی را خیلی كم كردهایم. البته صفر كه
نشده، چون ما یك نیازهایی داریم كه باید از خارج تامین شود،
اما خیلی كم شده است. اما ارتباطاتمان، خیر در ارتباطات یكسری
مشكلات پیش آمده كه آن مشكلات باعث شده به جای اینكه وابستگی
را كم كنیم، وابستگی زیاد شده است.
نزدیك 6 ماه است از فعالیت دولت آقای
روحانی میگذرد. عملكرد دولت در این مدت چیست؟
من ارزیابیام مثبت است. مثبت كه میگویم
نه صد در صد ولی در مجموع كه حساب كنیم مثبت است. یك سری
شرایطی بود كه شما میدانید از هر جهت نامطلوب بود. یك مشكل
اساسی هم داشتیم كه تحریمها و ارتباطمان با دنیا به گونه
كاملا منفی برای ما درآمده بود. دولت یك كار عمدهاش این بود
كه اول آن مشكل را از سر راه بردارد و شجاعانه هم وارد شد،
رهبری هم عنایت كردند، نتیجه آن شد كه شاهد آغاز رخنه افتادن
در تحریمها هستیم. خوب در این مدت كوتاه به اینجا رسیدن كار
قابل قبولی است. افكار خاص سیاسی، اجتماعی و اقتصادی كه دولت
داشته، كه اعلام كرده و وعده داده است در آن حد مقدور فعلی كه
هنوز ما به منابع جدیدی نرسیدهایم تازه میخواهد شروع شود و
آن هم محدود، به نظر من بالاخره كارشان را هم كردهاند، در
چینش سطوح بالای حكومت، وزراء، معاونین و استانداران تا اینجا
كه پیش رفتهاند، قابل قبول است و مهم تر اینكه آقای روحانی از
افكارش عدول نكرده تا به حال و روی افكارش ایستاده است. از اول
هم معلوم بود كه محدودیتهای جدی وجود دارد. الان هم خودتان
شاهد هستید كه چه بهانهگیریهایی میشود به خاطر كار مثبتی كه
در مذاكرات اتفاق افتاد. به هر حال دولتی نیست كه الان آدم فكر
كند كه دستش باز است و هر
كاری را كه علاقه دارد میتواند بخوبی انجام دهد. به نظرم تا
اینجا باید ابراز رضایت كنیم.
چرا نمیگذارند ؟
ممكن است ایراد درستی هم در بین این
ایرادات باشد ولی اصل مساله برمیگردد به همان تنازعات سیاسی
كه بین دو سه جریان سیاسی كشور وجود دارد كه مقدار زیادی از
آنرا بهانهگیری میدانم، نمیخواهند آن واقعیتی را كه پیش
آمده، بپذیرند.
چهار سال و نیم از انتخابات سال 88
گذشته، به نظر میرسد عدهای هنوز مایل نیستند كه فضای كشور
آرام شود.
تحلیل من همان حرف قبلی است. یعنی از همان
موقع به بعد برنامهای داشتند كه رقبا را از میدان بیرون كنند
و این كار را تا جایی كه میتوانستند كردند. ادله آن هم جناحی،
باندی و قدرت انحصاری است.
هزینه این درگیریهاو رقابتهای سیاسی
را چه كسی باید بپردازد؟
غیرقابل تحمل نیست، دولت باید مقاومت كند.
این جناحبندیها را میدانسته و میدیده كه قدرت اساسی، مجلس،
قوه قضائیه، صدا و سیما همراه او نیستند و نیروهای سطح بالایی
كه در تمام این مدت در سراسر كشور چیده شدهاند، به این كارها
رضایت ندارند. طبعاً وقتی كه با این دید وارد میدان میشود
باید خودش را آماده كند چون باید در این شرایط كار بكند.
اشاره فرمودید به این كه طی هشت سال
گذشته نیروها به شیوه و به گونهای چیده شدند كه با تغییر
مدیریت در سطوح عالی با دولت همراه نیستند
در حال حاضر عمده ابزار حكومت در اختیار
جناحی است كه سبك دولت جدید را نمیپسندند ازجمله رویكردهای
اقتصادی دولت را. نه این كه فرد فرد آنها این گونه باشند، اما
بالاخره روال كار كلی اینگونه است. حتی اگر هم بدبین نباشیم
كه تصور كنیم این مخالفتها را فقط برای پست و مقام و قدرت
میكنند باید گفت تفكری دارند و بر تفكر خودشان ایستادهاند
ولی بحث این است كه تفكر این عده نباید مزاحم یك دولت مشروع
باشد.
فكر نمیكنید از ابتدا بهتر بود راه
نیروهای نظامی را به حوزههای اقتصاد و فعالیتهای عمرانی باز
نمیكردید كه امروز شاهد چنین شرایطی نمیبودیم؟
شرایط حضور فرق میكند. شما در قانون اساسی
هم میبینید كه در زمان صلح نیروهای نظامی باید برای حل مشكلات
مردم در كشور كارهای عمرانی بكنند. این اصل از ابتدا وجود
داشته است. یعنی همان شیوهای كه خودم عمل میكردم. یا
میخواستیم كشور را بازسازی كنیم و سازندگیهای پس از پایان
جنگ زیادی در پیش داشتیم. ولی در كشور نه ماشینآلات به اندازه
كافی بود نه سرمایهای وجود داشت؛ بنابراین نیروهای نظامی باید
میآمدند پیمانكاری میكردند. پیمانكاری فرق میكند با
مالكیت. پیمانكار در حد قرارداد كار خودش را انجام میدهد و
زمانی كه كار به اتمام رسید میرود و اگر هم تخلف كرد، عزلش
میكنند. این سبك در قانون اساسی هم تعر یف شده و باید هم باشد
و بعدا هم هر وقت لازم باشد باید این كار را انجام داد. این
همه ماشینآلات و این همه نیروهای توانمند و نیرومند كه در جنگ
حضور داشتند نباید معطل بمانند و لازم است خدمت بكنند در زمان
صلح برای كشور. اما این طور هم نباید باشد كه بتوانند رقیب
باشند، بلكه باید خدمت بكنند. البته در حدی كه دولت میخواهد و
نیاز دارد.
در سه سال اخیر كه تحریمها شدیدتر شد و
بحث انتقال پول و... بوجود آمد، شاهد بروز فسادهای بزرگی
بودیم. چرا این اتفاق افتاده است؟
در سالهای اخیر انسان هایی دستشان به
جاهایی رسید كه مشكل داشتند و وقتی نیروهای اصیل را از اداره
كشور دور كردند سرانجام جای آنها افراد غیراصیل مینشینند.
قطعا آنها آنقدر دلسوزی كه نیروهای اصیل انقلاب و اسلام دارند
نخواهند داشت؛ فساد از این نقطه پیش میآید. یك مقدار هم به
خاطر این تحریمها راههای علنی و روشن كار بسته شد و راههای
مخفی مورد استفاده قرار گرفت.
چشمانداز اقتصاد كشور را پس از
تحریمها چگونه ارزیابی میكنید؟
بخش عمدهای از مشكلاتمان در حال حاضر از
خارج و به واسطه تحریمها تحمیل شده است. بنابراین باید صبر
كرد تا ابعاد گشایشها بیشتر مشخص شود چرا كه هنوز ابتدای لغو
تحریمها است و تنها چند روز از آغاز موعد لغو آنها سپری شده
است. گشایشها هم چندان جدی نیست و ارقامی كه آزاد میشود خیلی
قابل ملاحظه نیست، اگر فضا برای فعالیت بهبود پیدا كند و
اینگونه نباشد كه به بهانه تغییر یك مدیر، مجلس ورود پیدا كند
و وزرا را فرا بخوانند، شرایط
به مراتب بهتر خواهد شد. جای تعجب دارد این رفتار مجلس چرا كه
در زمان دولت احمدینژاد كه بسیاری از نیروهای توانمند اصیل را
بركنار كرد، مجلس هیچ عكسالعملی نشان نمیداد تا این سال آخر
كه تشت از بام افتاد و حركاتی انجام شد. در دولت گذشته آن همه
فساد و تباهی براحتی از سوی مجلس و قوه قضائیه تحمل و نادیده
انگاشته میشد و متاسفانه صدا و سیما و تریبون های دیگر تعریف
میكردند. در حال حاضر شرایط خیلی متفاوت است، خیلی از وزرای
دولت یازدهم به من گفتهاند اگر نمیآمدیم برایمان خیلی
راحتتر بود ولی الان باید خیلی دشواریها را تحمل كنیم. شرایط
امروز تقریبا شبیه دولت پنجم پس از جنگ تحمیلی است. شرایط خیلی
بدتر بود از لحاظ اقتصادی؛ در آن زمان اصلا پولی نداشتیم. بانك
مركزی یك میلیارد دلار پول داشت ولی 12 میلیارد دلار بدهی نقد
خارجی داشتیم. در داخل هم تولید عملی نبود چرا كه بخاطر كمبود
آب و برق... واحدهای تولیدی بیش از چند ساعت كار نمیكردند.
بنابراین ابتدا سعی كردیم تنشزدایی كنیم آن هم با كشورهایی كه
پیش از این به صدام كمك میكردند. ما با این كشورها بدون اینكه
اصلی از اصولمان را نادیده بگیریم و زیر پا بگذاریم، ارتباط
برقرار كردیم و در همان شرایط سخت مجلس در برنامه پنجساله،
نیمی از منابعمان را از محل وام خارجی پیشبینی كرد و
خوشبختانه موفق شدیم. البته با رهبری هم بسیار هماهنگ بودم.
حتی برای تعیین اعضای كابینه با ایشان توافق میكردم و ایشان
با خط خودشان اسم وزیر را مینوشتند حتی معاونان را. من الان
همان سند را دارم.
برای مقابله با موج شیعههراسی راه حلی
پیشنهاد میكنید؟
بله. اگر دست افراطیون را از تریبونهایمان
كوتاه كنیم و حكومت خودش را از این مسایل جدا كند. ما با كسی
دعوا نداریم. مگر شیعههراسی از كجا شروع شد؟ بیش از هشت سالی
كه این طور با ما رفتار كردند شروع شد، تا به حال شیعیان چنین
مشكلاتی را نداشتند. آیتالله
سیستانی به من گفتند شما در آنجا كارهایی میكنید كه
تاوان آن را مقلدین ما در كشورهای عربی میدهند و شیعیان ما
تحت فشارند. بله ما هم افراطی شیعه داریم و هم افراطی سنی.
كشورهای اهل سنت افراطیهای خود را مهار كنند و ما هم
افراطیها را مهار میكنیم. این كارهایی كه این جور میكنند به
نام ولایت و حرفهای عجیب و غریبی كه میزنند عیدالزهرا و
امثال اینها خوب معلوم است كه اهانت است. مشكلات عمده كشور زیر
سر افراطیهای شیعه و سنی است، طالبان والقاعده نمونههای
بیرون هستند و ما هم در اینجا چیزهایی داریم.
پیک نت 5 اسفند |