"آمانو" مدیرکل آژانس انرژی اتمی روز گذشته وارد تهران شد و
گفته شده که دروازه بسته سایت های اتمی جمهوری اسلامی به روی
وی گشوده شد تا ابهام زدائی از برنامه اتمی جمهوری اسلامی شود.
این سفر شتابزده و گشوده شدن دروازه های بسته درارتباط مستقیم
با آخرین مذاکرات ژنو که به دلیل بی اطلاعاتی از آنچه در پشت
درهای بسته اتمی می گذرد به نتیجه نهائی نرسید. علی اکبر صالحی
رئیس انرژی اتمی جمهوری اسلامی و معاون رئیس جمهور در همین
ارتباط روز گذشته با شبکه خبر مصاحبه کرد. او ضمن تائید باز
شدن دروازه های بسته اتمی به روی مدیرکل آژانس انرژی اتمی، از
امضای یک توافقنامه میان ایران و آژانس سخن گفت. صالحی در این
مصاحبه گفت:
ما بدنبال رفع سوءتفاهمهای گذشته و عبور از آنها هستیم. ما
می خواهیم درباره حال و آینده صحبت کنیم.
مناسبات ما با آژانس و بازرسی از تاسیسات هسته ای پیش می رفت
که ناگهان گفتند به لبتاپی دست یافته اند که در آن اشاره شده
به این که ایران فعالیتهایی را انجام میدهد که این فعالیتها
نیاز به پرسش بیشتری دارد تا اطمینان حاصل شود فعالیتهای
ایران در جهت صلحآمیز هستند.
نزدیک به 10 جلسه با حضور کارشناسان برگزار شد تا شاید به
جمعبندی و چارچوب جدیدی دست یابند که بر اساس آن ما پاسخهای
لازم را به آژانس بدهیم و مورد پذیرش آنها هم باشد.
تا قبل از دولت یازدهم این جلسات ادامه داشت ولی متاسفانه به
نتیجه مطلوب برای دو طرف دست نیافتیم. تا این که انتخابات دولت
یازدهم برگزار شد و دولت یازدهم با رویکرد جدیدی برسر کار آمد.
در سفر امروز آقای آمانو تفاهمنامه امضا شده بین ایران و
آژانس بینالمللی انرژی اتمی به امضا رسید. من و همکارانم در
کنار آمانو و همکاران او نزدیک به دو ساعت
و نیم بر روی پیشنویس صحبت کرده و تغیییراتی را در آن اعمال
کردیم و خیلی طول کشید تا بالاخره تغییرات پذیرفته شد و
پیشنویس به گونهای تنظیم شد که رضایت دو طرف را به دنبال
داشت.
این پیشنویس را قبلا در اختیار شورای عالی امنیت ملی قرار
داده بودیم و مورد موافقت آنها هم قرار گرفته بود و با
تغییراتی که انجام گرفت بالاخره امروز به امضا رسید.
در این پیشنویس فعالیتهای حال و آینده را از
گذشته
جدا کردیم. یعنی گفتیم در گذشته شما (آژانس) معتقد بودید که
ابهاماتی در رابطه با فعالیتهای هستهیی ما داشتید. این مسائل
به گذشته بازمیگردد؛ اما مطالبی که مربوط به حال و آینده
میشود باید مورد تفاهم و گفتوگو واقع شود که این تفاهم صورت
گرفت.
آژانس از قبل دائم اصرار داشت که علاقه دارد از تاسیسات آب
سنگین اراک بازدید کند. هرچند در توافقنامه پادمان چنین الزامی
برای جمهوری اسلامی ایران وجود ندارد که آژانس از تاسیسات آب
سنگین یا معادن اورانیوم ایران مانند معدن گچین بازدید کند ولی
از گذشته این اصرار را داشتند و معدن گچین را هم قبلا بازدید
کرده بودند ولی مجددا میخواستند که این کار را انجام بدهند.
ما هم واقعا در رابطه با آب سنگین چیزی برای مخفی کردن نداریم
و حتی میزان تولید آب سنگین را هم اعلام کردهایم. همچنین
میزانی که تا امروز آب سنگین تولید کردهایم را هم اعلام
کردیم. یعنی دیگر چیزی در این خصوص برای مخفی کردن نداریم . ما
به این جمعبندی رسیدیم که دیدار و بازدید از تاسیسات آب سنگین
اراک اشکالی ندارد، موافقت کردیم که آنها از تاسیسات آب سنگین
اراک بازدید کنند.
قرار شد اگر فعالیت هستهیی داشته باشیم به آژانس بینالمللی
انرژی اتمی اعلام کنیم. ما فعلا مقید به کد3.1 قدیم هستیم و نه
3.1 جدید و الزامی نداریم که پیشاپیش درباره تاسیسات هستهیی
که قرار است در آینده بنا کنیم به آژانس اعلام کنیم، مگر 180
روز پیش از ورود مواد هستهیی به آن تاسیسات.
اگر درباره ساخت تاسیسات هستهیی طراحی ذهنی و مفهومی میکنیم
الزامی نیست که این اطلاعات را به آژانس منتقل کنیم اما آژانس
در این باره درخواست کرد و ما اعلام کردیم که اشکالی ندارد
درباره
راکتورهایی
که میخواهیم در آینده در جای جای کشور تاسیس کنیم این اطلاعات
را در اختیار شما قرار میدهیم.
یکی دیگر از بحثهای موجود ساختگاههای راکتورهای قدرت در کشور
است و میخواستند بدانند که این راکتورهای قدرت در چه جاهایی
از کشور ساخته میشود که در این باره نیز میبایست در نهایت
آژانس بینالمللی انرژی اتمی را از این مساله مطلع میکردیم.
در حال حاضر طبق توصیه مجلس بایستی قریب 200 هزار مگا وات
نیروگاههای هستهیی در افق بلندمدت در کشور بسازیم و نیاز است
که ساختگاههای آنها شناسایی شود. بیشتر این ساختگاهها در
سواحل جنوبی دریای خلیج فارس و دریای خزر در نظر گرفته شده است
زیرا این نیروگاهها به حجم وسیعی از آب برای خنک شدن نیاز
دارند.
ما در گذشته نیز اعلام کرده بودیم که نیروگاههای جدید به
همراه آبشیرکن میسازیم. از آنجایی که بیشتر نیروگاههای
هستهیی آینده در سواحل جنوبی دریای خلیجفارس خواهد بود هر
راکتوری در آینده قادر خواهد بود قریب به 300 هزار متر مکعب آب
شیرین تولید کند. این مساله هم یکی از مواردی بود که قرار شد
ساختگاههای راکتورهای آینده کشور را در اختیار آژانس قرار
دهیم.
صالحی در بخش دیگری از صحبت های خود، به نکته مهمی اشاره کرد
که در حقیقت دسته گل احمدی نژاد و دهان بی کنترل او بوده است.
صالحی دراین بخش گفت:
قریب 10 سال پیش فعالیتهای لیزر پیشرفتهای داشتیم و ما قبل
از این که وارد عرصه سانتریفیوژ شویم در حوزه لیزر نیز کار
میکردیم اما زمانی که موفق شدیم از طریق سانتریفیوژ به
غنیسازی دست یابیم دیگر ضرورتی برای ادامه غنیسازی از طریق
لیزر وجود نداشت.
بر همین اساس در سال 2003 به آژانس بینالمللی انرژی اتمی
اعلام کردیم که تاسیسات لیزر را کنار گذاشتهایم. بازرسان
آژانس از این تاسیسات بازدید کردند و فعالیتهای این تاسیسات
به طور کلی جمع شد، اما فعالیتهای لیزر در بخشهای دیگر مانند
موسسات دولتی ادامه یافت. در این باره یک مرکز ملی لیزر وجود
دارد که در امور پزشکی و صنعتی فعالیت میکند.
در نمایشگاهی که مرکز لیزر برپا کرده بود، آقای احمدینژاد در
سخنرانی خود در این نمایشگاه اظهاراتی بیان کرده و گفته بود که
ما در عرصه لیزر پیشرفت کردهایم و این پیشرفت آنقدر بوده است
که زمانی میتوانستیم از طریق لیزر غنیسازی کنیم.
آنها این اظهارات را بدین مفهوم تلقی کردند که به طور مثال
هنوز هم فعالیت غنیسازی خود را در زمینه لیزر ادامه میدهیم
که ما برایشان تشریح کردیم که سخنان احمدینژاد ناظر به
فعالیتهای گذشته ایران در زمینه لیزر بوده است.
در حال حاضر بحث فنی میان ایران و آژانس وجود دارد، انشاءالله
با نقشه راهی که امروز ترسیم کردیم قدمهای بلندی برخواهیم
داشت و سعی میکنیم در مدت نه چندان دور این پرونده را از جهت
فنی و حقوقی ببندیم.
اگر ما با آژانس در یک مسیر پیش برویم حتما این مساله بر
مذاکرات ایران با 1+5 اثر میگذارد. همچنین حاکمیت فضای مساعد
بر 1+5 بر جو شورای حکام اثر خواهد گذاشت.
خوشحال هستیم که یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی
اتمی همزمان با گفتگوهای ژنو به ایران آمد. بیانیه امروز قطعا
اثر موثری در مذاکرات با 1+5 خواهد داشت.
پیک نت 21
آبــــــان |