اینجا باغ سعدآباد است. قوطی نوشابه و کنسرو، ظروف پلاستیکی، پاکت
چیپس و پفک و ساندیس و... از مسیرهای بالادست به رودخانه دربند
ریخته شده و همراه با جریان آب وارد سعدآباد می شود. حتی میز و
نردبان شکسته در مسیر رودخانه از آبشار دو قلو و اوسون به سعد
آباد می رسند. مدیریت مجموعه سعدآباد بخش بزرگی از حاشیه
رودخانه را به انبار اشیاء اضافی و نخالههای ساختمانی تبدیل
کرده است.
محدوده 110 هکتاری سعدآباد در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
مدیریت مجموعه، شیوه باغسازی سعدآباد را جزء این اثر ملی
نمیداند و هرجا رسیدهاند به فراخور ذوق و سلیقه خود درخت
جدیدی کاشتهاند یا حوض و آبنمایی ساختهاند. پول چنین
اقداماتی میتوانست صرف مرمت حوضها و استخرهای قدیمی شود که
اینک پوشیده از زباله، نخاله و برگ درختان هستند.
هیچ اقدامی نیز برای حفظ خیابانها، سنگفرشها، و پلکانهای تاریخی
صورت نگرفته؛ به گونهای که اغلب پلکانهای سنگی سعدآباد طی
زمان شکسته اند و بسیاری از سنگفرشهای قدیمی برای همیشه
نابوده شده اند.
از قدیم
رستورانهایی در سعدآباد وجود داشت اما حالا تمام این تأسیسات
نه تعطیل، بلکه با خاک یکسان شدهاند. حتی دکه کوچکی که نزدیک
سه دهه روبروی کاخ ملت بود و آب معدنی یا خوراکیهای سبک
میفروخت، برچیده شده است.
سعدآباد زمانی که محل سکونت خانواده پهلوی بود، بیش از هزار باغبان
داشت. پس از انقلاب، نگهداری این تعداد باغبان و پرداخت
حقوقشان از توان سازمان میراث فرهنگی خارج بود، اما تا چند
سال پیش با همه کاستیها و سختیها، فضای سبز مجموعه به شکل
آبرومندی نگهداری میشد. اما حالا ورق برگشته است. بسیاری از
درختان کهنسال یا خشک شدهاند یا در حال خشک شدن اند. چمن
مجموعه و زیرسازی آن تقریبا به طور کامل از دست رفته است و از
گلکاریهای فصلی سالهای دور نیز خبری نیست.
(این خلاصه
ایست از گزارشی خبرگزاری ایسنا از باغ سعد آباد منتشر کرده است
و طبیعی است که کوچکترین اشاره ای به آن نشده که بخش وسیعی از
این مجموعه تا همین اواخر در اختیار سپاه پاسداران بود و قسمت
هائی از آن را به پایگاه بسیج و سپاه تبدیل کرده بودند.
مجموعه
عمارتها و کاخهای سعد آباد در دره دربند، شمالیترین و خوش
آب و هواترین منطقه تهران در
زمینی به مساحت
۳۰۰ هکتار
بنا شدهاست. این مجموعه دارای حدود
۱۸۰
هکتار جنگل طبیعی،
چشمهسارها، قناتها، باغستانها، گلخانهها و خیابان است. این
عمارت از شمال با کوههای البرز، از شرق با
گلابدره و
از غرب با
ولنجک و از جنوب با تجریش همسایه
است.
رودخانه
جعفرآباد، از وسط محوطه کاخ میگذرد. مجموعه سعدآباد، در زمان
قاجاریه ساخته شد و سکونتگاه تابستانی (ییلاق) شاهان این
قاجاریه بود. در زمان رضا شاه بناها و عمارتهای متعددی در آن
ساخته شد که بالغ بر
۱۸
کاخ در ابعاد مختلف میشوند. هر یک از بناها محل سکونت یکی از
افراد خانواده پهلوی بود
.محمدرضا
پهلوی نیز
در دهه
۱۳۵۰
در کاخ سعدآباد زندگی می کرد. قدیمیترین کاخ این مجموعه، کاخ
"کوشک" احمدشاهی بودهاست، که در دوران اوایل سلطنت او، ساخت
آن به پایان رسید. جدیدترین کاخ این مجموعه نیز برای کوچکترین
دختر محمدرضا ساخته شد.
کاخ فعلی ریاست
جمهوری در جوار این مجموعه قرار دارد. از کاخ تاج الملوک همسر
رضا شاه و مادر محمدرضا شاه اکنون برای پذیرایی از مهمانان
خارجی استفاده میشود.)
پیک نت 26
آبان |