گرما هنوز در اصفهان ادامه دارد. بقول جنوبی ها "گرمای زرد " است. تجربه این گرما را در آن سالها که در جنوب زندگی می کردم داشتم. درجه گرما بیش آز آنست که رسما اعلام میشود و من نمیدانم چرا دیگر درجه هوا را سانسور و فیلتر می کنند؟ شاید به این دلیل که طبق قانون باید وقتی هوا اینقدر گرم می شود حقوق کارگران و حقوق بگیران را بیشتر بدهند. امروز صبح زمین خوردم . در کوچه پس کوچه های خیابان بدنبال آدرس ناشری می گشتم که از قبل باهاش قرار داشتم. غرق افکار خودم بودم که یکباره حس کردم کفشم به آسفالت داغ خیابان چسبیده. پرت شدم روی زمین. اشکم از این درد و از این وضع شهر سرازیر شد. آقایی به قصد کمک جلو آمد. اول همین جوری مات نگاهم کرد و بعد برای آن که دستش به دست نامحرم نخورد، دستش رو دراز کرد که دامن لباسم را بگیرد و بلندم کند. فریاد زدم : دامن ام را نه , دستم را بگیر ! کمی نگاهم کرد و بی هیچ حرف و کمکی به راهش ادامه داد . به هر زحمتی بود از جا بلند شدم . دردی دوباره بر قلبم نشست از این وضع. حالا از کلنیک می آیم. انگشت پای چپم شکسته. البته پاشنه کفشم له شده و باید به فکر جانشینش باشم. کاش می شد یک انگشت نو و سالم هم خرید!

حالا چند روزی این حادثه گذشته و برای فرار از گرما، غروب می روم زیر درختها می نشینم. بزودی راهی چند کارگاه فرش بافی می خواهم بشوم تا برایتان از این کارگاه ها و فرش اصفهان و زحمت و رنج دخترکان فرشباف بنویسم. راستی! خوب شد قبل از رفتن بالای منارجنبان اصفهان زمین نخوردم و انگشت پایم نشکست. دخترم که این روزها درسش تمام شده و پزشک شده هم تیمارداری ام می کند و در اعتراض به پرسه زنی ام در اصفهان، به خنده می گوید: مامان خوب شد انگشت پات توی چشمت نرفت!

من فضول تازه انگار چشمم به "چنار"های سر به فلک کشیده اصفهان افتاده است. اگر زمین نخورده بودم و اگر انگشت پام نشکسته بود، هنوز هم زیبائی چنارهای اصفهان را کشف نکرده بودم. حیف از این درخت ها نبود که آنها را در دوران صفویه بریدند و با آن کاخ برای شاه ساختند؟ ستون های بلند و قطور قصرهای تاریخی و زیبای "عالی قاپو" و "چهلستون" با به خاک افکندن این درخت های سربلند ممکن شد. آنها فرزندان آب و هوای معتدل و آب فراوان زاینده رود اند و البته بودند چون حالا دیگر از آن زاینده رود خبری نیست. راستی میدانید عمری چنار اصفهان بیشتر از چنار در دیگر نقاط ایران است و استقامتش هم بیشتر؟ قامت بلند بعضی از آنها بیش از 20 متر است و برگهایشان مانند پنجه دست و شاخه هایشان مانند دست دراز انسان وقتی انها را به اعتراض و یا برای نشان دادن نقطه ای دور دراز می کند. چنارهای اصفهان خیلی سریع رشد می کنند, در باغها و نزدیک دیوار بطور منظم در فاصله های زیاد کاشته می شوند تا هر چند سال یکبار کف بر شده برای فروش روانه بازار شوند و اما در فاصله ای کوتاه دوباره بلند می شود. می گویند درختان چنار اصفهان گاه تا یک قرن دوام داشته اند و بعضی از آنها که عمرشان از قرن هم می گذشته مشهور بوده اند. شاید تصورش کمی سخت باشد اما در تنه درخت چنار ی بنام "چنار دستگرد" که در طول قرنها پوک شده , مردم قهوه خانه دایر کرده و در ایوانی که اطراف آن ساخته بودند دور هم جمع شده , چای می نوشیدند و قلیان می کشیدند. "چنار باغ زرشک" مربوط به دوران صفویه که در خیابان چهار باغ بالا قرار داشته قطر تنه اش چنان بوده که کارگران کارخانه داخل آن غذا و چای می پختند. در بعضی محلات اصفهان قطر و بزرگی بعضی چنارها آنقدر زیاد بوده که نام محله را "چنار" گذاشته اند. مانند محله "سیچان" که به " پاچنار" و یا "پاچنار سیچان" مشهور است. "چنار گلدون" یادگار دوران صفویه، درختی کهن و مقدس بوده که مردم بومی و اهالی روستای نزدیک این چنار قدیمی، به این درخت برای بر آوردن آرزویشان دخیل می بسته اند. البته این چنار قدیمی و مقدس دیگر نیست. آن را بریده اند. نمی دانم با امید و آرزوی مردم چه کرده اند. آنها را هم بریده اند؟ "چنار زهران" باقیمانده از عصر صفویه، با شاخه هایی انبوه و زیبا در روستای زهران قرار دارد. مردم برای نگهداری از این "چنار" قدیمی و بزرگ، اطراف آن را بسته اند و ماشین ها فقط اجازه دارند با حفظ فاصله از دو طرف آن عبور کنند. مردم معتقدند این چنار "صاحب کرامت" است و نسبت به آن احترام زیادی دارند. "چنار آپادانا" هم جزو چنارهای قدیمی است که قطر پائینی درخت و شکاف های عمیق تنه آن حکایت از عمر طولانی آن دارد. چنارهای قطور و بزرگ فراوان دیگری با سابقه تاریخی زیاد در طول مسیر چهار باغ از دروازه دولت به سمت جنوب تا دامنه کوه صفه وجود دارند. متاسفانه تعداد زیادی از درختان "چنار" در زمان حکومت استبدادی و خودکامه "ظل السلطان" بر اصفهان برای فروش و سوزاندن بریده شدند. شمار زیادی از این یاران سبز و مهربان روزهای گرم اصفهان هم برای خیابان کشی و خانه سازی قطع شده اند و در این سالهای اخیر هم تعداد زیادی از آنها را نابخردانه برای ساختن مترو قطع کردند بی آن که بدانند این چنارها نه فقط در تلطیف هوای اصفهان تاثیر مهمی داشته و دارند، بلکه شناسنامه و بخشی از تاریخ اصفهان بوده اند.

(نقل از فیسبوک "نسترن دانش: https://www.facebook.com/sorayya.rasekh)

پیک نت  24  مــــــــــرداد