روز گذشته دکتر حسن روحانی، در سی و دومین "همایش افق رسانه
ملی" حضور یافته و طی سخنانی هم یک جمع بندی از انتخابات ارائه
داد و هم سمت گیری دولت آینده را اعلام داشت. ما این سخنرانی
را تا آنجا که امکان داشت خلاصه کرده ایم و البته تمام تلاش
خود را نیز به کار گرفته ایم تا هیچ نکته مهمی و گرهی از قلم
نیفتد.
روحانی در این سخنرانی از آیت الله بهشتی یاد کرد و در ابتدا
اشاره ای به سانسور صحنه های انتخاباتی از جانب صدا و سیما. او
گفت که سیما، منظره های بسیار باشکوهی از انتخابات را پخش نکرد
که خود شاهد بوده است.
روحانی گفت که "انتخابات 92" به همه شبهات پایان داد. همه باید
بخوبی پیام این انتخابات را بگیرند و به آن احترام بگذارند و
در چارچوب آن عمل کنند. مردم راه جدیدی را برگزیدهاند و بر آن
تاکید دارند. مردم در این انتخابات گفتند ما خواهان تغییر و
تحول هستیم و بهترین زبان مردم و بیان مردم صندوق آراء و
انتخابات است. دولت آینده باید در چارچوب رای اکثریت حرکت کند؛
برخی کسانی که در این انتخابات شرکت نکردند هم میگویند اگر
میدانستیم این انتخابات به این زیبایی برگزار میشود شرکت
میکردیم و در واقع از شرکت نکردن خود پشیمان هستند.
دشمن خواسته است که جمهوری اسلامی ایران را در صحنه جهانی با
چهره امنیتی معرفی کند و ما باید این نقشه دشمن را بشکنیم.
میخواهم صدا و سیما اعتدال را در ابعاد مختلف که مورد رای و
نظر مردم بوده است و دولت خود را متعهد به اعتدال میداند با
حضور صاحبان اندیشه تببین و تشریح کند.
به صراحت میگویم بحثهای مطرح شده- درباره اعضای کابینه -
صرفا گمانه زنی است و نسبت به هیچ فردی در کابینه آینده تصمیم
گیری نشده است.
تصور نادرست این است که فرض کنیم رسانه صرفا یک تریبون است،
اما دوران منولوگ (تک گوئی) سپری شده است. اگر ظلم بد است برای
همه بد است. فرقی بین مرکز کشور و دور ترین روستا و البته
اقوام مختلف وجود ندارد. پس اگر تعدی، توهین، و افترا بد است،
برای همه بد است. افترای خوب و بد نداریم، گرچه بد اندیشهایی
هستند که برخی گروهها را تشویق کردهاند و گفته اند که در
برابر دیگران هر کاری میتوانید بکنید و هتاکی و توهین اشکال
ندارد. سلیقه رسانه ملی باید برآیند سلیقه ملی باشد. حقوق بشر،
حقوق بشر است، حال شما تعبیر حقوق بشر اسلامی یا هر تعبیر
دیگری را داشته باشید.
آنجا
که عملی در غرب را به عنوان یک عمل زشت محکوم کنیم باید
حواسمان باشد که در دام معیارهای دوگانه گرفتار نشویم.
«شهید بهشتی نمونه متانت، صبر، بردباری، عقلانیت، اعتدال و
اخلاق بود و اگر بخواهیم در بحث اعتدال نمونه روشن نشان دهیم
یکی از آنان شهید بهشتی است.
مردم اعم از مرد و زن، پیر و جوان، روستایی و شهری و به ویژه
جوانان و زنان نقش بسیار پررنگی در عظمت این انتخابات داشتند.
منظرههای جالبی را شاهد بودم. مخصوصا در هفته آخر مانده به
رای گیری که شاید صداوسیما در آن ایام نتوانست همه منظرهها را
در معرض افکار عمومی قرار دهد
اما اگر برنامهها و آن حضور ضبط شده باشد پخش آنها در آینده
بسیار تاثیرگذار است.
جمعیتهای پنجاه هزار نفری، صد و دویست هزار نفری با شور، شوق
و اشتیاق در صحنه حاضر شده بودند، این حضور و نشاط یک پیروزی
بود و نقطه عطفی در تاریخ کشورمان در سالهای اخیر به حساب
میآید.
چه کسی میتوانست در عرض یک هفته این موج عظیم و بزرگ را در
کشور ایجاد کند؟ شنبه و یکشنبه دنیا یک جور دیگر بود. از
دوشنبه چهره جدید مردم پرشور و فهمیده و جوانان با احساس چهره
جدیدی به کشور ما داد.
نقش اصلی از آن ملت بود و البته رهنمودهای رهبری از آغاز تا
پایان نقشی بیبدیل ایفا کرد. از سخنرانی ایام نوروز تا صبح
انتخابات.
صداوسیما بیتردید نقش بسیار ارزشمندی داشت. بسیاری از
روستاییان و نقاط دور افتاده از طریق صدا یا سیما و یا هر دو
توانستند ویژگیهای نامزدهای انتخاباتی را مورد بررسی قرار
دهند و نامزد مورد نظر خود را برگزینند و انتخاب کنند. شاید ما
کمتر چیزی داشته باشیم که برای مشروعیت سیاسی و قانونی نظام
بتواند جایگزین صندوق رای و انتخابات شود. صندوق رای و
انتخابات به معنای جمهوریت، اسلامیت و به معنای مشروعیت سیاسی،
قانونی و مقبولیت است.
این انتخابات
به تمام شبهات، سوالها و بگو و مگوها راجع به انتخابات که
راجع به مشروعیت نظام بود پاسخ داد و در واقع آب زلالی بود که
بر این آیینه جمهوری اسلامی ایران که گرد و غباری فرو نشسته
بود، کاملا شفاف و پاکیزه کرد و همه دنیا از نو جمهوری اسلامی
ایران، ملت ایران، مردمسالاری دینی و دموکراسی واقعی را در
این کشور مشاهده کردند.
ما در منطقه پیشتاز انتخابات بودهایم. اولین پارلمان و مجلس
شورای ملی در این کشور تاسیس شد و بیش از 100 سال قبل اولین
مجلس و اولین نشست نمایندگان در سال 1285 برگزار شد.
این انتخابات درسها و پیامهای فراوانی برای همه داشت و در
واقع این انتخابات یک فرصت استثنایی برای همه بود. همه باید به
خوبی پیام این انتخابات را
بگیرند و به آن احترام بگذارند و در چارچوب آن عمل کنند، اعم
از احزاب، گروهها، مردم و دیگران از جمله در خارج از کشور و
دیگر کشورها. آنها هم باید پیام این انتخابات را به خوبی درک
کنند و به آن پاسخ متناسب بدهند.
مردم راه جدیدی را
برگزیدهاند و بر آن تاکید دارند. مردم در این انتخابات تاکید
کردند که عاشق کشور و سرنوشت آیندهشان و همچنین اهداف ملی
خودشان هستند. مردم در این انتخابات گفتند ما خواهان
تغییر و تحول هستیم و بهترین
زبان مردم و بیان مردم صندوق آراء و انتخابات است. حضور مردم و
رای مردم بسیار گویاست و هیچ ابهامی در آن وجود ندارد. به
همهی مردمی که پای صندوقهای رای آمدهاند احترام میگذاریم.
به رای آنها احترام میکنیم، اما دولت آینده باید در چارچوب
رای اکثریت حرکت کند؛ اکثریت
مردم ایران رای به اعتدال، عقلانیت، خرد ورزی، خرد جمعی،
مشورت، حرکت در مسیر کارشناسی و دوری از افراط و خودسری دادند.
این رای کاملا روشن است و هیچ ابهامی وجود ندارد. همه باید
تسلیم این رای باشیم. دولت آیندههم باید تسلیم این رای باشد و
در چارچوب اعتدال حرکت کند، دولت آینده هم باید از افراط و
تفریط پرهیز کند و این پیام برای همه است.
پیام مردم در این انتخابات صلح و آشتی، وحدت ملی و انسجام ملی
بود، پیام مردم در این انتخابات دوری از خشونت و افراط بود.
تاکید بر قانونگرایی و شفافیت بود.
رای اکثریت مردم مبنای حرکت آینده
در این کشور خواهد بود. دولت آینده خود را موظف میداند به نظر
اکثریت و رای مردم احترام بگذارد. دولت پاسدار حقوق همه
افراد ملت است و موظف است که همه مردم را در اجرای قانون و
دادن فرصتها برابر بداند، اما در عین حال راهی که بر میگزیند
بر مبنای رای اکثریت است و این راه، راه اعتدال است.
شادی و نشاط حق مردم است، پس خیلی سختگیری نکنیم. عزت مردم
باید محفوظ باشد و به عزت مردم اهانت نشود چون تحقیر مردم قابل
قبول نیست، در حالیکه تذکر قابل قبول است.
دولت راه اعتدال را برمیگزیند. اعتدال طیف وسیعی دارد و از
باورها و اعتقادات آغاز میشود تا هنجارها، رفتارها و اعمال و
از مسائل سیاسی و اقتصادی شروع میشود تا مسائل اجتماعی و
فرهنگی؛ پس طیف اعتدال یک طیف گسترده و وسیع است. من معتقدم
همواره ملت ایران راه میانهروی را از مشروطه تا امروز پسندیده
است و من باور دارم مردم همواره از افراط و تفریط رنج
بردهاند و مشکلات فراوانی را تحمل کردهاند.
در این انتخابات مردم گفتند که هیچکس در این کشور فراتر از
قانون نیست و همه مقامات بدون استثناء ذیل قانون تعریف
میشوند.
"قانونگرایی مبنای حرکت دولت آینده خواهد بود. اعتدال به
دنبال اقتصاد آزاد مردمی و عادلانه است و دولت باید نظارت،
هدایت و حمایت کند.
دولت باید زمینه لازم را برای همه اصحاب فرهنگ و خانه بزرگ
فرهنگی این کشور آماده کند.
در شادیهای بعد از انتخابات دیدیم که روزهای خوشی برای مردم
بود، بویژه اینکه سه عید با هم همراه شد.؛ اول، اعیاد مذهبی
ماه شعبان و ولادت ولیاللهالاعظم (عج). دوم، پیروزی مردم در
انتخابات بسیار شکوهمند و در کنارش پیروزی در صحنه ورزش از
فوتبال تا والیبال و این نشاط و پیروزی سهجانبه با هم توام شد
و در این زمینه از رسانه ملی و نیروی انتظامی تشکر میکنم که
آستانه تحمل خود را مقداری بالا بردند.
شادی و نشاط حق مردم است، خیلی سختگیری نکنید، چون مردم ما
خودشان اخلاقمدارند و چارچوبهای اخلاقی، اسلامی و سیاسی را
میدانند و واقعا مراعات کردند و حواسشان جمع بود و کسی هم اگر
حواسش نبود، تذکر دوستانه لازم است.
پسرها و دخترها و جوانان را پسر و دختر خودمان بدانیم و به
نحوی با آنها صحبت کنیم که در خانه با پسر و دختر خودمان حرف
میزنیم. تحقیر مردم قابل قبول نیست. البته در این شادیها، دو
طرف مراعات کردند و امیدواریم این شادیها مستدام و شرایط ویژه
برای شادمانی مردم فراهم باشد و مردم همیشه بتوانند خوشحال و
شادمان باشند.
از صدا و سیما میخواهم که در بحث اعتدال کمک کند و این گفتمان
را باز و ترویج کند و همه صاحب نظران در این زمینه حرف بزنند
و سخن بگویند.
در روابط خارجی و در صحنه سیاست خارجی ما با یک شرایط ویژه
مواجه هستیم. جهان دوران گذار را میگذراند و دورهی انتقالی
را طی میکند. ساختار حاکم بر نظام بینالمللی یعنی نظام دو
قطبی در دههی آخر قرن بیستم پایان پذیرفت، اما هنوز نظام جدید
جایگزین نشده و استقرار پیدا نکرده است و همه در حال چانه زنی
و تلاش هستند. آن یکی میخواهد جهان تک قطبی بسازد و دیگران
میخواهند جهان چند قطبی بسازند، اما همه در حال فعالیت و
کنشگری در صحنه سیاست خارجی هستند.
این دوران دوران بسیار حساسی است؛ چرا که هنوز نظام جدید
استقرار پیدا نکرده است. در این دوران اگر محاسبه قدرت درست
انجام نشود و قدرت ملی را کمتر از آنچه که هست ببینیم، بسیار
خطرناک است، اگر قدرت را بالاتر از واقعیت هم تعریف کنیم باز
هم میتواند خطرناک باشد.
شما در همین دوره در منطقه خودمان دیدید که کشورهایی بودند که
دچار اشتباه محاسبه شدند و چه سرنوشتی پیدا کردند، کشورهایی هم
در منطقه آسیای خودمان هستند که محاسبه درست انجام دادند و ما
پیشرفت و جایگاه و ظهور جدید آنها را مشاهده میکنیم. باید
برداشت ما منطبق بر شرایط جهانی و رفتار سایر بازیگران و
تواناییهای ملی خودمان باشد، اگر محاسبه دقیق در این زمینه
صورت بگیرد و واقعیتها برای ما روشن باشد، آنگاه میتوانیم
رفتار محاسبه شده بهتری برای تعمیم منافع ملی خود داشته باشیم.
جمهوری اسلامی ایران به عنوان قدرت بزرگ منطقه یا بزرگترین
قدرت منطقه ای در شرایط گذار تاریخی قدرت باید بتواند نقش خود
را ایفا کند و برای این کار ما به اعتدال نیاز داریم. این
وضعیت را باید سر جای خود مورد بررسی قرار داد. امروز باید به
فکر فردای کشور باشیم. کشور ما امروز در شرایط خاص و ویژهای
قرار دارد و ما باید از این شرایط عبور کنیم. دشمن خواسته است
که جمهوری اسلامی ایران را در صحنه جهانی با
چهره امنیتی معرفی کند و ما
باید این نقشه دشمن را بشکنیم و برای این کار نیازمند تدبیر،
برنامه و برداشتن قدمهای مطمئن و اساسی هستیم.
کدام کشور است که میتواند در عرض یکی - دو هفته صحنه اجتماعی
را اینگونه برگرداند، مردم را قانع کند و زمینههای فکری،
فرهنگی و سیاسی را اینگونه آماده کند تا 73 درصد مردم پای
صندوقهای رای بیایند؟ این رای بسیار افتخارآمیز است. برخی
کسانی که در این انتخابات شرکت نکردند هم میگویند اگر
میدانستیم این انتخابات به این زیبایی برگزار میشود شرکت
میکردیم و در واقع از شرکت نکردن خود
پشیمان هستند.
اعتدال در سیاست خارجی از جایگاه برابر با احترام به منافع
متقابل است و در واقع با توجه به تنشزدایی متقابل است.
تلاش بر این است که دوره انتقال دولت به بهترین وجه سپری شود.
شخصا گزارشهای مختلفی از وزارتخانههای مختلف دریافت میکنم،
گروههای کاری مختلف تشکیل شده هم گزارشهایی دریافت میکنند و
البته برخی از موارد نیز هنوز نیاز به هماهنگی بیشتری دارد که
امیدواریم هرچه زودتر انجام شود.
البته مشکلات انباشته احتیاج به زمان لازم برای عبور دارد و
مردم به خوبی از این موضوع آگاه هستند و توقعات مردم در چارچوب
امکانات دولت و کشور خواهد بود.
انشاءالله کابینه طبق وعدهای که داده شده یک کابینه فراجناحی
و با تاکید بر شایستهسالاری خواهد بود. البته این دولت هیچ
تعهدی به هیچ حزب و جناحی نداده است و وامدار هیچ حزب و گروهی
نیست و تلاش دارد که شایستهترین افراد را از هر طیف و جناح
البته به شرط اعتدال و میانهروی جهت خدمت به مردم انتخاب کند.
از همه کارشناسان و مدیران و کارکنان و مدیران در تمام
دستگاههای دولتی تقاضا میکنم خود را برای خدمت در دولت آینده
آماده کنند و در این دوره هم فکر و نظر و پیشنهاد خود را منتقل
کنند، همه باید دست به دست هم دهیم و در آینده خدمت بیشتر و
بهتری برای این کشور و مردم داشته باشیم.
میخواهم با توجه به حفظ استقلال رسانه ملی و افزایش اعتبار و
اثربخشی صدا و سیما این رسانه وظیفه و رسالت خود را انجام دهد.
میخواهم صدا و سیما اعتدال
را در ابعاد مختلف که مورد رای و نظر مردم بوده است و دولت خود
را متعهد به اعتدال میداند با حضور صاحبان اندیشه تببین و
تشریح کند.
به صراحت میگویم بحثهای مطرح شده- درباره اعضای کابینه -
صرفا گمانه زنی است و نسبت به هیچ فردی در کابینه آینده تصمیم
گیری نشده است.
تصور نادرست این است که فرض کنیم رسانه صرفا یک تریبون است. و
البته تکرار منولوگ (تک گوئی)
بیتاثیر نیست، اما زمان منولوگ رسانهای سپری شده است چون در
رسانه باید با مخاطب رابطهای دو سویه برقرار شود تا هم نور
آگاهی تابانده شود و هم آیننهای باشد که واقعیتها را بازتاب
دهد.
سفرهای که رسانه برای مخاطب خود پهن میکند باید ترکیبی
متعادل، موزون و سودمند داشته باشد و نیازهای دینی، فرهنگی،
فکری و عاطفی ، رفتاری و اخلاقی مردم را در نظر بگیرد. رسانه
باید سطح آگاهی مردم را افزایش دهد، سطحی نگری و قشری نگری از
مشکلاتی است که جامعه با آن مواجه بوده و هست و رسانه باید از
آسیب خطرناک معیار دو گانه در
بازتاب دادن واقعیتها پرهیز کند. چون برخورد دوگانه یعنی یک
بام و دو هوا.
اگر ظلم بد است برای همه بد است و فرقی بین مرکز کشور و دور
ترین روستا و البته اقوام مختلف وجود ندارد. پس اگر تعدی،
توهین، و افترا بد است، برای همه بد است چون افترای خوب و بد
نداریم، اما بد اندیشهایی هستند که برخی گروهها را تشویق
کردهاند و گفتند که در برابر دیگران هر کاری میتوانید بکنید
و هتاکی و توهین اشکال ندارد.
در حالی که هیچ کس را حق نداریم تحقیر کنیم و هیچ کشوری را هم
حق نداریم تحقر کنیم. البته نه در برابر کشورهای دیگر سر فرود
بیاوریم و نه تحقیر کنیم. چون همه مردم و انسانها سر جای خود
محترم هستند.
همه مردم و همه انسانها سر جای خود محترمند، مخصوصا افرادی که
داخل این کشور به عنوان شهروند زندگی میکنند. نمیشود اگر
ظلمی در کشور دشمن رخ داد بگوییم ظلم است و اگر در کشور دوست
همین اتفاق افتاد بگوییم ظلم نیست یا کم ظلم است. حقوق بشر،
حقوق بشر است، حال شما تعبیر حقوق
بشر اسلامی یا هر تعبیر دیگری را داشته باشید.
آنجا که عملی در غرب را به
عنوان یک عمل زشت محکوم کنیم باید حواسمان باشد که در دام
معیارهای دوگانه گرفتار نشویم. اعتماد مخاطب بالاترین سرمایه
یک رسانه محسوب میشود. حواسمان باشد که مبادا به خاطر یک
اشتباه، آنچه را قطره قطره پشت یک سد جمع کردهایم از دست
بدهیم.
فکر نکنیم شاخصه اعتماد به یک رسانه به میزان شنونده، خواننده
یا بیننده آن رسانه است.
ممکن است یک سریال، یک فیلم سینمایی یا ستون یک روزنامه را
مردم بپسندند اما در عین حال مردم خبر و تحلیل را از رسانههای
دیگر بگیرند و در واقع سبد رسانهای مردم امروز
تک رسانهای نیست. باید
برنامهریزی کنیم. واقعیتنمایی، صداقت رسانهای و مزیت نسبی
در مقایسه با رقیبان هم در فرم، هم در محتوا و هم به هنگام
ارائه کردن میتواند امتیاز بزرگ رسانهای خودمان باشد.
رقابت رسانهای در دنیای امروز از حیطه اختیار حکومتها و
دولتها فراتر رفته است. من خودم جزو خانواده صداوسیما بودم و
از سال 59 تا 62 رییس شورای سرپرستی صداوسیمای جمهوری اسلامی
بودم.
تعبیر امام راجع به رسانه ملی، "دانشگاه عمومی" بود. باید این
سخن امام را به مثابه یک چشمانداز دقیق مورد توجه قرار دهیم.
سلیقه
رسانه ملی باید برآیند سلیقه ملی باشد. ما جامعه کثیرالمله
نداریم، ما یک اقلیم به نام ایران و یک ملت به نام ملت ایران
داریم و البته آداب و رسوم و خردهفرهنگها در کشور ما وجود
دارد اما همه آنها گلهای یک باغ هستند و همه در یک فضا تنفس
میکنیم و همه زیر یک چتر قرار داریم.
در برنامههای تولیدی باید اولویت فعلی، بازآفرینی و تحکیم و
تثبیت جامعه به سمت رسانههای داخلی و خوشآمدگویی به تکثر و
تنوع دیدگاهها در عرصههای سیاسی و اجتماعی باشد. پر کردن
شکافتهای ارزشی، اندیشهای و رفتاری میان اقشار جامعه و جامعه
و حاکمیت، بویژه شکاف میان نسلها میتواند یکی از رسالتهای
رسانه ملی باشد.
حکومتی که ریشه در حمایت مردم دارد و از حضور
رایدهندگان و رای مردم مشروعیت مییابد، نه تنها از رسانه
آزاد نمیهراسد بلکه از آزادی قانونمند و مسئولانه رسانهها
استحکام بیشتری خواهد گرفت. »
پیک نت 9
تیــــــــــــر |