یک عده
منافعشان در ادامه جنگ با عراق بود. آنها قدرت و ثروت خودشان
را در ادامه جنگ میدیدند. آنها از جنگ و خون شهدا و دردهای
جانبازان و خانواده های شهدا و
جانبازان میخواستند پلی درست بکنند برای رسیدن به قدرت و ثروت.
حالا این حرفها بهتر فهمیده میشود. حیات بعضی از جریانهای
سیاسی در ادامه جنگ بود. در سیستم افراد متفاوتی وجود دارند.
برخی صادق و برخی شیطان. آن شیطانها کارشکنی میکنند. جاسوسها
هم معمولاً در میان شیطانها پیدا میشوند. دو نفر از سپاه با ما
در مذاکره با مک فارلن بودند که الان هم یکی از آنها در سپاه
است.
محسن کنگرلو،
مشاور امنیتی - اطلاعاتی میرحسین موسوی در دوران نخستوزیری
درمصاحبه ای که روزنامه جمهوری اسلامی منتشر کرد، درباره
ماجرای سفر "مک فارلن" به ایران در اوج جنگ ایران وعراق گفت:
پرسش- ماجرای مک فارلین از کجا کلید خورد؟
- از طریق منابعی، آقای قربانی فر با
ما تماس گرفت و من مسئول برقراری ملاقات با ایشان شدم.
پرسش-
ملاقاتتان در ایران بود؟
- نه. اولین ملاقات ما در پاریس بود. در آن ملاقات آقای قربانی
فر یک سری مسائلی را مطرح کرد و ما این مسائل را به
تهران انتقال دادیم. درخواست اولیه آمریکاییها از طریق قربانی
فر این بود که ما یک سری گروگان در لبنان داریم، شما
حرفتان در لبنانیها اثر و نفوذ دارد. شما گروگانهای ما را
بگویید و وساطت کنید که لبنانیها گروگانهای ما را آزاد کنند و
ما هم در عوض، کمکهای نظامی و تسلیحاتی در جنگ به شما میکنیم.
پرسش-
قربانیفر نماینده رسمی آمریکاییها بود؟
- نه. نماینده رسمی نبود. واسطه بود. او به هرحال خواسته
هایی داشت. اما در پس پرده خواسته
هایش، انگیزه و عرق وطنپرستی هم وجود داشت. درآن زمان
قربانی فر و قربانی
فرها همگی آرزو میکردند که ایران در جنگ پیروز شود. همه
علاقه مند بودند که ایران در جنگ پیروز
شود و هرکس از هر طریقی با امکانات و ارتباطات خود سعی در کمک
به ایران داشتند. ایرانیهای سراسر جهان حاضر نبودند که وطنشان
توسط عراق اشغال بشود. قربانی فر هم
یکی از همان افراد بود.
پرسش- انگیزه
اصلی ایران از استقبال از این پیشنهاد و مذاکره با آمریکاییها
چه بود؟
- سوال خیلی خوبی کردید. ما آن زمان به موشک تاو احتیاج
داشتیم. موشک تاو هم در اختیار آمریکاییها بود.
پرسش- قبل از
انقلاب قربانی فر چه
کاره بود؟
- در یک شرکت حمل و نقل بود، مدیرعامل حمل و نقل استارلاین
بود. چندین کشتی داشتند. صاحبان این شرکت مقامات آمریکایی و
اسرائیلی بودند.
پرسش- میگفتند
قربانیفر، مأمور ساواک بود؟
- این موضوع غلط است. حد قربانی فر بالاتر از این بود
که مأمور حقوق بگیر ساواک باشد. قطعاً
وزارت اطلاعات پرونده ای از قربانی
فر در اختیار دارد. ممکن است با ساواک رابطه داشته
باشد. چون گفتم مدیرعامل یک شرکت بسیار عظیم حمل و نقل بین
المللی بوده، اما مأمور حقوق
بگیر و این حرفها نبوده. رده بالایی داشت. حتی چند باری که به
تهران آمد ما او را وصل کردیم به آقای یونسی (وزیر اطلاعات
اسبق) که آن زمان دادستان ارتش بود. با آنها همکاری
های بسیار خوبی کرد. خیلی خیلی به ایران خدمت کرد. آقای
یونسی و دادستانی ارتش و پرونده های
آنجا، سند ادعای من است. بالاخره در خصوص جنگ این ارتباطات
پدید میآید و ضروری است.
پرسش- چه شد
که ارتباط شما با قربانی فر و
آمریکاییها قطع شد؟
- قرار بود که ما وساطت کنیم تا لبنانیها گروگانهای آمریکایی
را آزاد کنند و آنها به ما موشک تاو بدهند. این کار انجام
شد،تا اینکه در ایران جریانهایی کارشکنی کردند و آخرین پول
محموله موشک را به آنها پرداخت نکردند. آخرین هواپیمایی که 500
عدد موشک تاو را برای ایران آورد، پولش داده نشد. کسی که مسئول
این کار بود، از دادن پول به بهانه گران بودن موشکها و سایر
بهانه جوییها ممانعت کرد. بهانه
ها واهی بود. خرید اسلحه و موشک این بهانه
ها را برنمیتابد. میخواستند کار پیش نرود. خیلی به جنگ
ضربه زدند.
پرسش- این
مذاکره در پیشرفت جنگ به نفع ایران مؤثر بود؟
- صد درصد. صد درصد این مذاکره به نفع ما شد. علاوه بر موشکهای
تاو، 110 هزار قطعه شامل حدود 100نوع قطعه و مدل قطعه «هاگ» را
ما وارد ایران کردیم. سایت های هاگ ما
همگی از کار افتاده بود. همین موشکهای هاگ باعث پیروزی ما در
عملیات فاو شد. در عرض یک روز ما 70 تا پرواز جنگنده
های عراقی را زدیم.
پرسش- یکی دو
نمونه از عملیاتی که براثر همین معامله و مذاکره، باعث پیروزی
رزمندگان ایرانی شد را نام ببرید؟ - همین فاو.
پرسش- به جز
فاو، نمونه دیگری را ذکر کنید؟
- تا قبل از این دستاورد، هواپیماهای عراقی همینطور سرشان را
میانداختند پائین و مثل آب خوردن وارد ایران میشدند و قلب
تهران را نشانه میگرفتند و راکت میزدند. بعد از این معامله،
دیگر هواپیماهای عراقی نتوانستند به راحتی به ایران نفوذ کنند.
ما سایت داشتیم، اما چون قطعه یدکی نداشتیم و تعمیرات و
نگهداری آنها با مشکل مواجه شده بود، عملا از کار افتاده
بودند. بعد از این ماجرا، سایتهای ما فعال شدند. ایران به چتر
امنیتی هوایی مسلط و مجهز شد. ما حدود 40 تا سایت هاگ داشتیم.
شاید بیشتر شاید 70 تا. دور تا دور مرز ایران سایت بود اما از
کار افتاده بودند.
پرسش- با این حساب شما نباید مخالفی جلوی کارتان میبود؟
تمام مسئولان با کار ما موافق بودند. غیر از چند نفری که در
کار ما کارشکنی کردند ما هیچ مخالفی نداشتیم.
پرسش- چرا به
بن بست خوردید؟
- از آنهایی که این بن بست را به وجود
آوردند بپرسید. از من نپرسید.
پرسش- رأس
مذاکرهکنندگان ایرانی چه کسی بود؟
- آیت الله هاشمی رفسنجانی.
پرسش- تمام
مراحل مذاکرات را با ایشان هماهنگ میکردید؟
- بله. جزء به جزء کارهایمان را با ایشان هماهنگ میکردیم.
پرسش- موانع
کارتان را با آقای رفسنجانی در میان میگذاشتید؟
- بله. آقای رفسنجانی در جریان کارشکنیها بودند. شاید خودشان
روزی صلاح بدانند و آنها را معرفی کنند. آقای رفسنجانی حرفهای
زیادی در این زمینه دارند که اگر بزنند روسیاهی برای خیلی
ها باقی میماند. ما هدفمان این بود که در این ماجرا
پیروز جنگ بشویم، نه اینکه پیروز یک یا دو عملیات جنگی.
متاسفانه نگذاشتند. کارشکنی کردند.
پرسش- یکی از نمونههای کارشکنیها را ذکر کنید؟
- مثلاً آمدند گفتند که موشکهای تاو اسرائیلی است. در صورتیکه
موشکهای تاو آمریکایی هستند. با این بهانه
ها جلوی پیروزی ایران را گرفتند.
پرسش- در
مذاکرات با مک فارلین غیر از خرید اسلحه،
درباره مسائل دیگری هم بحث کردید؟
- مذاکره ما با مک فارلین فقط درباره مبادله گروگانها و خرید
اسلحه بود. آنها 9 یا 11 گروگان در لبنان داشتند. آنها میگفتند
تمام گروگانها را یک جا بگوئید آزاد کنند. ما گفتیم گروگانها
یکی، یکی، آزاد میشوند و حرف ما پیش رفت.
پرسش- محل
مذاکرات شما با تیم مک فارلین در کجا بود؟
- در هتل استقلال تهران (هیلتون سابق).
پرسش- پس از
اینکه ملاقاتها و مذاکرات با مک فارلین را انجام میدادید،
اولین جا و اولین شخصیتی را که به او گزارش میدادید، چه کسی یا
کسانی بودند؟
- ما بلافاصله به ملاقات آقای هاشمی رفسنجانی میرفتیم و
گزارشها را به ایشان میدادیم.
پرسش- با آقای
مهندس موسوی ملاقات نداشتید؟ شرح مذاکرات را به ایشان انتقال
نمیدادید؟
- آقای مهندس میرحسین موسوی اصلاً کاری به کار ما نداشت و ما
را آزاد گذاشته بود و میگفت با آقای هاشمی هماهنگ باشید کافی
است و نیازی به مذاکره با من نیست. آقای مهندس موسوی میگفت کار
دست آقای هاشمی است و ایشان کار را پیش میبرد. دخالت نمیکرد.
پرسش- آیا
امام خمینی در جریان مذاکرات مک فارلین قرار داشتند؟
- بله. از طریق آقای سید احمد خمینی. آقای سیداحمد خمینی از
طرف امام در جلسات سران قوا حضور داشتند و در جریان مذاکرات
بودند.
پرسش- چرا شما
نتوانستید آقای هاشمی رفسنجانی را قانع کنید که تلاش کند و
نگذارد مذاکرات با مک فارلین به بن بست برسد؟
- نمیدانم. آقای رفسنجانی شخصاً خیلی مایل بود مذاکرات به
نتیجه برسد. حتی اخیراً در مصاحبه ای
گفته است که حیف شد مذاکرات با مک فارلین به بنبست رسید، وگرنه
ما فتح الفتوح میکردیم.
پرسش- شما
موافق، آقای رفسنجانی موافق، امام خمینی موافق، سران سه قوه
موافق، آقای سیداحمد خمینی موافق، آن کس یا کسانی که مذاکرات
را به بن بست کشاندند، کی بودند؟ چه قدرتی داشتند که توانستند
ورای این شخصیتها، مذاکرات را به بن بست بکشانند و جنگ را
طولانی تر و خسارت
بارتر بکنند؟
- این سؤال را از آقای رفسنجانی بپرسید.
پرسش- به نظر
شما اگر از آقای رفسنجانی این سؤال را بپرسیم، جوابی میتوانند
بدهند؟
- نمیدانم.
پرسش- حالا
بفرمائید، چه اتفاقی افتاد. چه طور به این سادگی این مذاکرت به
بن بست رسید؟ مگر نه اینکه حاصل این
مذاکرات پیروزی قریب الوقوع ایران در
جنگ بود و ما به مرحله پذیرش قطعنامه و مشکلات ناشی از آن
برخورد نمیکردیم؟
- تحلیل من این است که مسئولان ایرانی باور نمیکردند که
میتوانند پیروز شوند و آمریکا با آن قدرت حاضر به مذاکره با
ایران شده است. بعضی از مسئولان آن زمان بویژه مسئولان نظامی
خواب میدیدند. نمیتوانستند باور کنند که جنگ دارد با پیروزی
ایران تمام میشود.
پرسش- این
تحلیل خوش بینانه است. تحلیل بدبینانه شما چیست؟
- تحلیل بدبینانه من این است که یک عده منافعشان در ادامه جنگ
بود. آنها قدرت و ثروت خودشان را در ادامه جنگ میدیدند. آنها
از جنگ و خون شهدا و دردهای جانبازان و خانواده
های شهدا و جانبازان میخواستند پلی درست بکنند برای
رسیدن به قدرت و ثروت. حالا این حرفها بهتر فهمیده میشود. حیات
بعضی از جریانهای سیاسی در ادامه جنگ بود. آنها نمیخواستند
ایران به این سرعت پیروز جنگ شود. همه چیز خود را از دست
میدادند.
پرسش- تقصیر
آمریکاییها در به بن بست رسیدن این مذاکرات چه بود؟
- آمریکاییها عجله کردند. خیلی عجله کردند. فرصت به ما ندادند.
آنها برای انتخابات آتی خودشان عجله داشتند. اگر آمریکاییها
کمی به ما فرصت میدادند و حوصله به خرج میدادند، ما میتوانستیم
بر مخالفان داخلی خود غلبه کنیم و جنگ را به پیروزی برسانیم.
مک فارلین باید صبر و حوصله بیشتری به خرج میداد.
پرسش- مک
فارلین و هیأت همراه چند روز در هتل استقلال تهران اقامت
داشتند؟
- دقیقاً یادم نیست. سه تا چهار روز در ایران بودند.
پرسش- هیأت
آمریکایی چند نفر بودند؟
- هشت نفر بودند.
پرسش- چرا
آنهایی را که این مذاکرات را به بنبست رساندند، افشا نمیکنید؟
- نمیتوانم. نمیشود. حداقل تجربه من از آن مذاکرات این است که
کارهایی از این دست، که در ردیف کارهای به کلی سری هستند نباید
به یک سازمان یا نهاد یا وزارت واگذار شود. ابتدا کار باید از
طریق افراد مورد اعتماد پیش برود. همه
جای دنیا هم کارهای به کلی سری ابتدا از طریق افراد معتمد
انجام میگیرد و بعدها به «سیستم» واگذار میشود. طرح ما تمام
نشده به «سیستم» وارد شد و در سیستم افراد متفاوتی وجود دارند.
برخی صادق و برخی شیطان. آن شیطانها کارشکنی میکنند. جاسوسها
هم معمولاً در میان شیطانها پیدا میشوند. این کار نباید به یک
سازمان وصل میشد. در دیپلماسی پنهان هم کارها دست یک عده
نیروهای خاص امنیتی است نه دست وزارتخانه یا سازمان یا نهاد.
نیروی مذاکره کننده نباید وابسته به
سازمانی باشد. نباید وابسته به یک وزارتخانه باشند. نباید
جوابگوی وزیر باشند. نباید کارها در سیستم پخش شود. کار که
وارد سیستم شد، احتمال لو رفتنش بالا میرود.
پرسش- برداشت
من این است که کار از دست شما خارج شد و به سیستم وارد شد؟
- بله.
پرسش- چطوری
لو رفتید؟
- وقتی پول آخرین محموله تسلیحات داده نشد، آمریکایی
ها و واسطه های آنها از جمله
قربانی فر به مشکل برخوردند. قربانی
فر وقتی دید پول آخرین محموله داده نمیشود، از طریق
نامه نگاریها ماجرا را افشا کرد. اگر
پول آخرین هواپیمای تسلیحاتی داده میشد، جلوی خیلی از خسارتها
گرفته میشد. همیشه کارهای مهم، از یک کار کوچک خراب میشود.
پ
رسش- در
مذاکرات مک فارلین، از طریق آقای هاشمی رفسنجانی پیغام خاصی به
آمریکاییها داده نشد؟
- هیچ پیغام خاصی از طرف آقای رفسنجانی به آمریکاییها داده
نشد. هیچ. نه من و نه کس دیگری. کس دیگری هم نبود.
پرسش- تیم
مذاکره کننده ایران با مک فارلین و
هیأت همراه چند نفر بودند؟
- سه نفر. من بودم و دو نفر از سپاه.
پرسش- آن دو
نفر دیگر الآن شاهد حرفهای شما هستند؟ زنده هستند؟
- بله. در قید حیات هستند.
پرسش- اخیراً
آقای سید محمد خامنه ای حرفهایی زده و
علیه امام خمینی و آیت الله هاشمی
رفسنجانی ادعاهای کذبی را مطرح کرده است. برخی از حرفهای وی
متوجه شما و تیم مذاکره کننده با مک
فارلین هم میشود. جواب شما به این ادعاها چیست؟
- من یک
بار در مصاحبه با یکی از روزنامه ها
مفصل جواب او را دادم. برخی سایت ها هم
این مصاحبه را انعکاس دادند. حرفهای
این آقا ارزش دو بار جواب دادن ندارد. ارزش ندارد. عقده
گشایی کرده است. مخصوصاً نسبت به آیتالله هاشمی
رفسنجانی عقده گشایی کرده است. ناراحتی
این آقا، از جاهای دیگر است.
پرسش- آن دو
نفر سپاهی که در مذاکرات مک فارلین جزو هیئت ایرانی بودند،
شاهد و سند خوبی میتوانند باشند برای ادعاهای آقای سیدمحمد
خامنه ای. چرا به این دو نفر نمیگوئید
بیایند مصاحبه کنند و پاسخگوی این ادعاهای کذب باشند؟
- آنها کاملاً در جریان واقعیتها هستند. اما نمیدانم چرا
نمیآیند مصاحبه کنند.
پرسش- الآن
این دو نفر کجا هستند؟
- مشغول به کار
هستند. یکی از آنها در سپاه نیست.
پرسش-
کجاست؟
- شاید راضی نباشد، من بگویم کجاست.
پرسش- منظور من این است شغل
آزاد دارد یا دولتی و نهادی؟
- شغل آزاد ندارد.
پرسش- در سپاه نیست؟
- یکی از آنها هنوز هم در سپاه است. دومی در سپاه نیست.
پرسش- چرا نمیآیند شهادت
بدهند؟
- نمیدانم. ضمن اینکه مگر کسی بخواهد پیغام به آمریکاییها بدهد
از طریق من یا آن دو نفر همراه من پیغام میدهد؟ این ادعاها
کاملاً کودکانه است. هیچ عقل سلیمی این حرفها را نمیپذیرد.
پرسش- پایان مذاکرات شما با
مک فارلین چه تاریخی بود؟
- ما تا پلکان هواپیما با اینها بودیم. تاریخ...
پرسش- باتوجه به سابقه
ای که دارید، امروز با خیلی از نیروهای اطلاعاتی،
امنیتی و سیاسی و نیز دیپلماتها و نظامیان در ارتباط هستید.
امروز در بحثها و درد دلهایتان با آنها
افسوس آن دوران خورده نمیشود؟
- خیلی... خیلی... الآن همان دو نفری
که با ما در مذاکرات حضور داشتند، ناراحت هستند. یکی از
فرماندهان جنگ به من میگفت: ما متخصص از دست دادن فرصتها
هستیم. آقای هاشمی هم همیشه از این کار ما و نیروهای سپاه
تقدیر کرد و میکند.
پرسش- در مذاکراتتان با
آقای هاشمی رفسنجانی، ایشان به کارشکنی و یا افراد خاصی اشاره
نمیکنند؟
- آقای هاشمی همیشه ناراحت است که چرا اجازه ندادند مذاکرات به
نتیجه برسد و جنگ به پیروزی برسد، اما اسمی از افراد نمیبرند.
