|
فیسبوك بسرعت در حال از دست دادن جذابیت خود در ایران است.
دلائل متعددی برای این اتفاق وجود دارد. سرعت پائین اینترنت و
فیلترینگ های متعدد شاید عامل اصلی باشد. در تهران دیدن یك
ویدئو از فیسبوك شانس بسیار كمی دارد. حتی دیدن پست های عكس
دار بسیار زمانبر است. پست كردن مطالب با عكس بسیار زجرآور و
تقریبا برای اكثر مردم از محالات است. شاید هیچ حکومتی در جهان
اینگونه نیروهای مسلحش را (سپاه) دم توپخانه شبانه روزی فحش و
ناسزا و نفرین مردم نداده باشد که در جمهوری اسلامی داده اند.
دلیل بعدی شاید تغییر سلیقه مردم در دنبال كردن اخبار باشد. از
آنجایی كه فیسبوك با مركزیت اخبار و مطالب سیاسی بوجود آمد و
خصوصا در سال ٨٨ و در طول جنبش سبز مورد استقبال قرار گرفت.
حالا با تغییر دیدگاه سیاسی مردم پس از انتخاب روحانی، نیاز و
مراجعه كمتری برای دنبال كردن اخبار سیاسی از طریق فیسبوك وجود
دارد. بطور مثال حتی مهم ترین مطلب سیاسی در كشور، یعنی
مذاكرات هسته ای در بین مردم از زاویه اقتصادی دنبال می شود و
اصولا بحث های اقتصادی و شاخص های آن از قبیل تورم، گرانی،
ركود در بازار، قیمت ارز، بازار مسكن و ساختمان سازی و غیره
بیشتر مورد توجه مردم است كه فیسبوك تقریبا فاقد چنین مطالبی
است. در بحث سرگرمی نیز فیسبوك با استقبال كمی در ایران
روبروست، چرا كه دیدن مطالب ویدئویی و دارای عكس بسیار زمانبر
است و خیلی ها عطایش را به لقایش می بخشند.
اما در بحث جایگزینی فیسبوك اتفاقات مهمی روی داد است. با
فیلتر شدن "ویچت" كه یك نرم إفزار چینی است و بیشتر چینی ها از
آن استفاده می كنند و مخالفت دولت با فیلترینگ وایبر، حالا
وایبر جایگاه نخست را در ارتباطات رسانه ای كشور بدست آورده
است. البته نوع ارتباطات در وایبر بسیار با فیسبوك كه یك منبع
ارتباطی عمومی است، متفاوت است. وایبر وسیله ای برای تشكیل
واحدهای كوچك ارتباطی شده است. بطور مثال دانشجویان فلان
دانشگاه یا فلان كلاس، جمع كوچك علاقمندان به اتومبیل، گروه
های كوچك خانوادگی
و غیره در وایبر تشكیل شده و بسرعت در حال افزایش عضو هستند.
این گروه های خصوصی اخبار مهم كشور، مطالب طنز و سرگرمی را
کوتاه و سریع منتشر می كنند و هر نفر شانس عضویت در گروه های
متعددی را برای خواندن این مطال دارد. شبكه های دیگری چون
"انتساگرام" برای انتشار عكس و "واتس اپ" برای ارتباط های فردی
نیز با سرعت بیشتری نسبت به فیسبوك مورد توجه مردم شده است. از
طرفی باید به تلاش حاكمیت برای ایجاد شبكه های اجتماعی جایگزین
هم اشاره كرد. شبكه های به ظاهر مستقلی چون "آپارات"، "كلوب" و
"لنزور" توانسته اند با انتشار مطالب سرگرمی، سطحی، طنز و
تبلیغاتی با هدف دور کردن مردم از سیاست و مسائل روز کشور بخش
مهمی از مردم را از فیسبوك دور كنند.
در پایان برای فاصله گرفتن مردم از فیسبوک بد نیست به انتشار
مطالب سیاسی به دور از واقعیت امروز جامعه ایران بوسیله گروه
ها و شخصیت های خارج از كشور هم اشاره شود. مطالب منتشره توسط
این گروهها و شخصیت ها که كماكان بر پایه استدلال های غلط،
كینه ورزی و فحاشی به حاكمیت تهیه می شود عملا باعث فاصله
گرفتن بخش وسیعی از مردم از فیسبوك شده است. بنظر میرسد مردم
ما برای ارتباط و كسب اخبار و مطالب سیاسی و اقتصادی از هر راه
جدیدی استقبال می كنند. شاید ایجاد یك شبكه اجتماعی ایرانی
جدید كه دولت روحانی متولی آن باشد بتواند بسرعت در ایران مورد
توجه قرار گیرد و باعث شود فیسبوك بطور كلی منسوخ شود. كاری كه
در چین با ممنوعیت فیسبوك و ایجاد شبكه جایگزین چینی با موفقیت
صد در صدی روبرو شده است.
پیک نت 1 مرداد 1393 |
