|
روزنامه
اومانیته، ناشر دیدگاه های حزب کمونیست فرانسه، با "رابرت
بائر" مسئول سابق سازمان سیا در منطقه شرق میانه و متخصص روابط
بین المللی و سیاست خارجی ایالات متحده امریکا درباره
رویدادهای جاری در عراق مصاحبه کرده است. ترجمه این مصاحبه را
می خوانید اما پیش از خواندن این مصاحبه شاید تاکید بر نکات
زیر ضرورت داشته باشد:
واقع بینی توام با تسلط مصاحبه شونده به اوضاع عراق را مقایسه
کنید با اوهام پروری بخشی از حاکمیت جمهوری اسلامی. همین اوهام
پروری و رهنمود سازی برای دولت نوری المالکی برای مسلط ساختن
دولت شیعه بر عراق در شکل گیری فاجعه کنونی نقش داشت. همچنان
که توصیه به سرکوب تظاهرات آرام مردم در شهر حمص سوریه به بشار
اسد که فاجعه سوریه را شکل بخشید و با برجای ماندن بزرگترین
ویرانی ها وتلفات، بزرگترین خدمت به اسرائیل شد. در همین
مصاحبه، رابرت بائر بر خلاف ارزیابی های ارزان و تبلیغاتی
جمهوری اسلامی که داعش را "گروهک تروریستی" می نامد، او اشاره
به وسعت پایگاه داعش در میان سنی های عراق و پشتوانه مالی آن
در منطقه می کند. تضاد و رقابت میان جمهوریخواهان و دمکرات های
امریکا نیز با دقت دراین مصاحبه مطرح می شود. بویژه تمایل
جمهوریخواهان به گسترش جنگ در عراق و منطقه با رویکرد شیعه و
سنی برای بازگشت به کاخ سفید. حیرت آور نیست که جناح راست شکست
خورده در انتخابات 92 ایران نیز درست همین اندیشه و تمایل را
با امید بازگشت به کاخ ریاست جمهوری در سر دارد؟
گاه از دهان کسانی که آنها را در برابر خود می یابیم و نه در
کنار خویش، واقعیاتی بیرون می آید که از دلسوزی ها و سینه به
تنور چسباندن دوستان وهمراهانی که در کنار رهبران و کاربدستان
هستند به مراتب ارزشمند تر است. از جمله واقعیاتی که از دهان
رابرت بائر رئیس سازمان اطلاعات مرکزی امریکا "سیا" در
خاورمیانه بیرون آمده است. ترجمه این مصاحبه را با دقت بخوانید:
س: داعش را چگونه می توان توضیح داد؟
رابرت
بائر: قبل از هر چیز باید درک دقیقی از نسل کنونی عراق و اهل
سنت عراق داشت و این مسئله را مورد بررسی قرار داد. با دقت در
این مورد که سنی های قدیمی و اهل سنت از حزب بعث و رهبران
قبایل از زمانی که دولت شیعه قدرت را در عراق بدست گرفت هیچ
امتیازی بدست نیاوردند و سهمی در قدرت نداشتند. بنابراین
رهبران جوان قبایل به حمایت و پشتیبانی داعش برخاستند. این یک
نوع آوانگارد سنی وحشتناک را بوجود آورده است. قیامی که در
استان انبار و موصل آغاز شد بطور گسترده ای توسط مردم سنی
منطقه حمایت شد. نباید فراموش کرد که سنی ها کاملا در اثر جنگ
عراق و حملات ایالات متحده در سال 2003 همه چیز خود را از دست
دادند از جمله انحلال ارتش در عراق. آنها اکنون به شکلی دست به
اقدامات تلافی جویانه زده اند.
س: داعش جز حمایت های محلی آیا ازحمایت نیروهای خارجی به عنوان
مثال عربستان سعودی و ترکیه برخوردار است؟
رابرت
بائر: آنچه مسلم است، اینست که اهداء کنندگان کمک های خصوصی در
عربستان سعودی برای داعش پول ارسال می کنند. اما اکنون برای
اثبات اینکه شاهزاده بندر "بندر بن سلطان بن عبد العزیز آل
سعودی" از اعضای خانواده سلطنتی و یا سایر اعضای خانواده
سلطنتی به آنها کمک میکنند یا نه موضوع دیگری است. ترکیه به
نوبه خود به داعش برای نفوذ در سوریه کمک کرد ولی نمیدانم که
آنها اکنون از این فراتر رفته اند و یانه
.
سئوال: چگونه یک گروه شبه نظامی میتواند شهر 2 میلیون جمعیتی
موصل را تصرف کند ؟
رابرت
بائر: تا کنون هیچ کس قادر به کنترل واقعی موصل نبوده است.
حتی زمانی که من در سالهای 1990 در دوره صدام حسین در عراق
بودم، حتی صدام حسین هم تقریبا هیچ کنترلی بر این شهر نداشت.
مراکز استراتژیک شهر موصل می تواند با نیروهای نظامی به سادگی
از خود دفاع کند. موصل همواره یک شهر سرکش بوده است. بعلاوه
ارتش کنونی عراق تنها بر روی کاغذ وجود دارد. میلیارد ها دلار
ظاهرا برای آموزش ارتش سرمایه گذاری شد ولی این دلارها برای
هزینه های دیگری به مصرف رسید. سنی ها فقط در انتظار زمان و
شرایط مناسب و اشتباهات دولت بودند که عملیات تهاجمی خود را
آغاز کنند. در نهایت با خروج نیروهای نظامی امریکا از عراق در
سال 2011 این شرایط فراهم شد. من واقعا معتقدم که اوضاع عراق
را فقط نباید بعنوان یک مشکل ساده تروریستی در نظر گرفت. این
یک شورش اهل سنت است
.
سئوال: برخی از جناح های جمهوری خواهان، اوباما را متهم می
کنند که مسئول این شکست مفتضحانه در عراق است.
رابرت بائر: این اتهامات خیلی احمقانه است. این انتقادات از
سوی نئومحافظه کاران مطرح می شود. همان اشخاصی که در حال حاضر
در تلویزیون های امریکا به ما میگویند باید به عراق بازگشت. در
واقع چالش از زمانی رخ داد که نئومحافظه کاران تصمیم به انحلال
ارتش عراق در مارس سال 2003 گرفتند. ارتشی که یک نقش انسجام
دهنده در مجموع نیروهای سیاسی عراق را بر عهده داشت. تخریب
ارتش به معنی دگرگونی ساختار نظامی ــ دولتی و آغاز آشوبها،
هرج ومرج و در نتیجه جنگ داخلی بود. بخشی از سیاستمداران نیز
از اوباما انتقاد میکنند که چون اوباما درجنگ سوریه دخالت نکرد
شورش و انفجار و جنگ به عراق کشیده شد. اما آیا در آغاز جنگ
در سوریه ایالات متحده قادر به شناسائی گروه های سیاسی- مذهبی
مخالف دولت سوریه که همه مدعی بودند "میانه رو "هستند را
داشت؟
ارتش آزادی بخش هرگز واقعا وجود نداشت و غیر ممکن بود پیش
بینی کرد که سلاح های ارسال شده توسط ایالات متحده به دست چه
کسانی می افتد. در واقع ریشه مشکلات به سالهای 2003 باز می
گردد. هنگامی که ایالات متحده دکترین "تغیر رژیم" را با توسل
به زور در شرق مدیترانه به تصویب رساند. این دکترین مشوق جنگ
داخلی و فرقه ای شد.
س: مخالفان سوریه همچنان ادعا میکنند که گروه داعش به نحوی یکی
از ساخته های رژیم سوریه است؟
رابرت بائر: این واقعا یک توهم کودکانه است. این گروه با قران
و الهیات هدایت می شود و فقط یک گروه متعصب واقعی است
.
س: به نظر شما نئومحافظه کاران امریکا از تقسیم جغرافیائی عراق
خشنود هستند؟ قبل از هر چیز واضح است که هدف آنها این است؟
رابرت
بائر: فکر نمیکنم آنها از رویدادهای کنونی عراق ناراضی باشند،
چون به آنها اجازه می دهد شکست "سیاسی" خود را پنهان کنند و
وانمود کنند که تا قبل از خروج نیروهای نظامی ایالات متحده در
عراق همه چیز خوب و عادی بود. به وضوح روشن است که این موضوع
در رابطه با انتخابات امریکا است. تقسیم جناح های سیاسی و تضاد
در گروهها، بویژه در مورد مسائل شرق مدیترانه بسیار وحشتناک و
نگران کننده است
.
س: میتوان تصور کرد که ایالت متحده امریکا و ایران در مورد
رویدادهای عراق باهم همکاری کنند ؟
رابرت
بائر: اگر جنگ داخلی در عراق به بغداد برسد و ایرانیان نیروهای
نظامی خود را برای پشتیبانی به بغداد اعزام کنند، لزوما به
شکلی همکاری دو کشور ضروری است. اما این وضعیت ممکن است از
کنترل خارج شود. به عنوان مثال تصور کنید که یکی از
زیارتگاههای شیعیان توسط داعش نابود شود و اقدامات تلافی
جویانه در حد کشتار در اردوگاههای سنی ها از طرف نیروهای شیعه
آغاز شود. در این صورت تمام منطقه به آتش و خون و نابودی کشیده
می شود .این امر می تواند به فرو پاشی نهائی آنچه از امپراطوری
عتمانی باقی مانده بینجامد که البته چهره خوشایندی نخواهد بود
.
پیک نت 9
تیر |
