یادداشت سردبیری

بحثی که باز میگردد

آقای هاشمی رفسنجانی در جلسه اخیر مجمع مصلحت نظام سخنانی ایراد کرد که عمدتا بر محور  توافق اخیر اتمی بود، اما در بخشی از آن به رویدادهای سوریه و داعش و ترکیه نیز پراخت.

ایشان در بخش غیر اتمی سخنرانی خود، به سیاست جدید دولت ترکیه یا بهتر است بنویسیم ادعای جدید دولت ترکیه مبنی بر بمباران مواضع داعش در سوریه اشاره کرده و در ادامه آن به مسئله بمباران کردهای ترکیه توسط ارتش ترکیه رسید.

در این بخش، آقای هاشمی تعبیر مثبتی از سیاست دولت ترکیه در بمباران مواضع داعش ارائه داد و در ادامه آن از بمباران کردهای ترکیه نیز تعبیر تحول کرد.

این که آقای هاشمی چه نظری در باره سیاست جدید ترکیه در بمباران های اخیر دارد به خود ایشان مربوط است و ما تنها می توانیم منتقل کننده خبر باشیم. اما این بدان معنا نیست که ما و هر خواننده خبری تعبیر خود را از این موضع گیری نداشته باشد. مثلا ما در حاشیه همان خبر نوشتیم که ترکیه – بر خلاف تعبیر و برداشت آقای هاشمی- به بهانه بمباران مواضع داعش در سوریه در تدارک ایجاد یک منطقه پرواز ممنوع در مرز دو کشور ترکیه و سوریه است و از آن نمی توان تعبیر تحول کرد و آن را مثبت دانست. درباره بمباران کردهای ترکیه نیز آقای هاشمی مسئله را به گونه ای مطرح کرده بود که از آن استنباط یک اقدام مثبت می شد که ما در حاشیه همان خبر با این برداشت نیز مخالفت کردیم.

ما یکبار دیگر عین جملات آقای هاشمی که خبرگزاری ایسنا مخابره کرده را در ادامه این یادداشت کوتاه می آوریم تا خوانندگان ما دقیق تر متوجه ضرورت این یاداشت بشوند.

یکی از خوانندگان پیک نت برداشتی را که ما از سخنان هاشمی رفسنجانی در ارتباط با بمباران کردهای ترکیه کرده بودیم نکرده و آن را به ما تذکر داده بود.

ما هم امیدواریم سیاست جمهوری اسلامی و لااقل دولت کنونی که مورد حمایت کامل آقای هاشمی است بمباران کردهای ترکیه را در چارچوب تحولات منطقه ارزیابی نکرده و آن را با صراحت محکوم کند، همچنان که درباره بمباران سوریه چنین کرده و می کند.

 از نظر ما اگر سیاست و هدف آن جمله آقای هاشمی محکوم کردن بمباران کردهای ترکیه یا به تعبیر وی "پ. ک. ک" بود، می شد با صراحت آن را مطرح کرد. حتی در یک فرمول دیپلماتیک!

یک فرد حکومتی و یک سیاستمدار نباید نظری را چند پهلو مطرح کند و بقول معروف میان دو پتو بخوابد تا در آینده و با روشن شدن سمت و سوی حوادث روی یکی از برداشت های جمله و موضع گیری خود مانور کند.

و باز معتقدیم کار یک رسانه سیاسی برجسته ساختن و همین تذکرهاست تا اگر موضع و سخنی با کم دقتی هم مطرح شده، طرح کننده بداند که لازم است در آینده با دقت و صراحت بیشتری نظراتش را مطرح کند. این سیاستمدار هر کس می خواهد باشد. چه هاشمی و چه غیر هاشمی. چه خامنه ای و چه غیر خامنه ای، چه فلان فعال مخالف حکومت و چه فلان طرفدار حکومت. بحث ما اینست و به همین دلیل هم انتظار داریم در آینده شاهد اینگونه موضع گیری های چند پهلو نباشیم. البته در خوشبینانه ترین حالت، چرا که در بدبینانه ترین حالت، از جمله آقای هاشمی به نوعی حمایت از بمباران کردهای ترکیه استنباط می شد که امیدواریم اگر خلاف اینست خود ایشان و یا دفتر ایشان آن را تصحیح کنند.

اگر شخصیتی بدلیل این و یا آن موضع گیری اش در حاکمیت مورد حمایت قرار  میگیرد، این دلیل نمی شود که اگر موضع گیری نادرستی کرد و یا حرفی چند پهلو زد که استنباط موضع گیری غلط از آن می شود، آن را زیر سبیلی رد کنیم. خیر! اتفاقا باید گفت تا در سخنان آینده اش مراعات این ظرافت ها را نیز بکند. این تعبیر و سیاست در مورد دیگران هم هست. مثلا اگر آقای خامنه ای حرف درستی زد نمی شود به این دلیل که او نقش بد و مخربی در تحولات ایران داشته و یا دارد آن سخن درست را زیر سبیلی رد کنیم. این هر دو غلط است و ما آن را اطلاع رسانی سیاسی نمیدانیم.

ما هم قبول داریم که طرح مخالفت و یا موافقت با بمباران مواضع کردهای ترکیه زیر نگاه تیز کردهای ایران از یکسو و بهانه گیران داخل حکومتی و مخالفان آقای هاشمی بسیار حساس است، اما زبان دیپلماتیک برای همین مواقع است! توجه کنید! زبان دیپلماتیک و نه زبان چند پهلو که برداشت های مختلف از آن شده و بحث کنونی را موجب شود. بمباران پ. ک. ک در کردستان ترکیه از نگاه هاشمی و دیگران یا محکوم است و یا تحول است و بد تر از آن "مثبت". این دو نظر را باید با صراحت بیان کرد. حتی اگر در چارچوب یک فرمولبندی دیپلماتیک باشد. حرف ما اینست!

یک نمونه از زبان دیپلماتیک را در اینجا می نویسم:

استالین در پایان کنفرانس تهران  درجریان جنگ دوم جهانی، از میان سه رهبری که در آن شرکت کرده بودند، یعنی نخست وزیر انگلستان و رئیس جمهور وقت امریکا، تنها کسی بود که بعنوان تشکر از میزبان، به کاخ سلطنتی رفت و با شاه و خانواده اش عصرانه خورد. سخنان بسیار جالبی میان او و شاه ایران سر میز عصرانه رد و بدل شد. ما این دیدار را به نقل از مادر شاه که سر میز بوده و روسی هم میدانسته در همین شماره پیک نت منتشر می کنیم. در بخشی از این دیدار، شاه از استالین سئوال می کند: آیا عالیجناب با سلطنت من مخالفند؟"

استالین با زبانی دیپلماتیک می گوید: "ما خیال جنگی تازه  با امپریالیست ها نداریم".

مادر شاه می نویسد که پس از پایان مهمانی که هیچکدام ما معنای این جمله دیپلماتیک استالین را نفهمیده بودیم آن را برای قوام السلطنه که کارکشته سیاسی بود تعریف کردیم و قوام گفت: "استالین با این جمله به شاه گفته که مورد حمایت امپریالیست هاست!"

-----------------------------------------------------------------

خبرگزاری ایسنا: رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در بخش دیگری از سخنان خود تغییر موضع ترکیه در مورد گروهک تروریستی داعش و پیوستن این کشور به ائتلاف ضد این گروه را از دیگر تحولات اخیر در منطقه توصیف کرد و افزود: ممکن است اقدام تروریستی این گروه در شهر مرزی سوروچ - ترکیه و کشته شدن افراد بیگناه زیادی در این اقدام تروریستی در این تغییر نگرش ترکیه مؤثر باشد، ولی در مجموع ورود این کشور به صحنه جنگ با داعش و اجازه استفاده از پایگاه هوایی اینجرلیک به آمریکایی‌ها برای بمباران مواضع داعش، می‌تواند راه حملات زمینی علیه داعش را هموار و نقطه امیدی برای اضمحلال این گروه باشد و همچنین بمباران مرکز پ.ک.ک در شمال کردستان عراق در تحولات این منطقه نیز مؤثر خواهد بود.

پیک نت 7 مرداد