|
در داوری پیرامون عملکرد دولت‌ها باید با عدد و رقم سخن گفت.
یعنی تنها به صرف استدلال یا سخن پردازی نمیتوان راجع به
عملکرد بخش‌ها و دستگاه‌ها در حوزه اقتصادی داوری کرد. در کمتر
از چهار سال گذشته که دولت آقای روحانی قدرت را به دست داشته
است مجموعه عملکرد اقتصادی دولت آقای روحانی نشان می‌دهد که
دستاورد این دولت مافوق انتظار بوده است.
این یک واقعیت است که مردم ما از نظر معیشتی به‌شدت تحت فشار
هستند و این کاملا ملموس است و با عدد و رقم قابل اثبات؛ اما
به این معنی نیست که دولت آقای روحانی عملکرد موفق یا حتی به
نسبت موفقی نداشته است. به این معنی است که دولت تدبیر و امید
مرحله بسیار بسیار خطرناکی را در اقتصاد ایران از سال ١٣٩٢
آغاز کرده است.
می‌خواهم بگویم وقتی دولت در مجموع خوب عمل می‌کند، به این
معنی است که همه بخش‌ها مناسب و درست عمل کرده‌اند؛ اما اگر
درباره بانک مرکزی بپرسید باید گفت بانک مرکزی هم در چهار سال
گذشته دستاوردهای خیره کننده‌ای داشته است. در وهله نخست و
مهم‌تر از همه بین دستاوردهایی که در حوزه تخصصی و عملکرد خاص
بانک مرکزی می‌گنجد، معروف ترین و مهم ترین دستاورد عدد تورم
است. کنترل تورم سالانه در ربع‌قرن گذشته بی‌سابقه بوده است.
این کنترل تورم از پس از سال ١٣٥٢ تا کنون دومین سال به
دست‌آمدن تورم تک‌رقمی در تاریخ ماست. باید به این نکته و این
واقعیت توجه شود که نرخ تورم در سال ١٣٩١ و ١٣٩٢ در حوزه
موادغذایی تقریبا به حدود ٥٠ درصد رسید و در چهار سال گذشته
نرخ تورم مواد غذایی تقریبا تک‌رقمی بوده است. این موضوع
نشان‌دهنده یک سیاست انضباطی مالی و پولی بسیار موفق است که
به‌ویژه در بخش پولی محصول عملکرد بانک مرکزی بوده است.
اگر ما بدانیم که با هر یک درصد افزایش یا کاهش نرخ تورم،
استخوان میلیون‌ها انسان شریف ایرانی زیر بار فشار تورم خرد
می‌شود یا از فشار تورم خارج می‌شود بعد از بررسی این موضوع
است كه به اهمیت دستاورد تورم پی می‌بریم. در واقع می‌خواهم
بگویم نكته مهم اینجاست؛ زمانی كه اعداد و ارقام از حدی
گذشتند، دیگر هیچ‌چیز جز اعداد باقی نمی‌ماند. ما دیگر در این
زمان حس و احساس خودمان را نسبت به اینكه میلیون‌ها كارگر،
كشاورز و... از هستی ساقط می‌شوند از دست می‌دهیم؛ اما موفقیتی
كه در نیم‌قرن اخیر برای دومین‌بار تجربه می‌شود، محصول عملكرد
بانك مركزی بوده است.
اتفاق بسیار مهم دیگری كه به دست بانك مركزی رخ داده و تنها در
باب پیشگیری از یك انفجار بزرگ قابل ارزیابی است و ما هنوز
نمی‌توانیم درك روشنی از آن داشته باشیم، اعمال یك انضباط
بی‌سابقه بر شبكه بانكی كشور بوده كه تا سال ١٣٩٢ مثل بمب
ساعتی عمل می‌كرد. گویی ضامن این بمب هم كشیده شده بود و شمارش
معكوس برای انفجارش به گوش می‌رسید. هنوز كه هنوز است،
نمیتوان با اطمینان گفت كه این بمب به طور كامل خنثی شده
است.
اما كافی است شما به اقدام‌هایی كه بانك مركزی در دو سال برای
اعمال انضباط بر صورت‌های مالی این بانك‌ها انجام داده است،
نگاه كنید؛ از عمق اصلاحاتی كه در حال رخ‌دادن در شبكه بانكی
كشور است، شگفت‌زده می‌شوید. در ماه‌های گذشته حتما دیده‌اید
كه صورت‌های مالی بیشتر بانك‌ها به شكلی كه در گذشته بوده، به
شدت تغییر كرده است و مدیریت این بانك‌ها را به سوی اعمال یك
انضباط و شفافیت روشن پیش برده است. با این روش هم تكلیف
سهام‌داران این بانك‌ها كه میلیون‌ها نفر هستند، روشن می‌شود و
هم میلیون‌ها نفر سپرده‌گذار تحت تاثیر این شفافیت قرار
می‌گیرند. می‌خواهم بگویم این اصلاحات به شكل مستقیم شاید
نزدیك به ٣٠ تا ٤٠ درصد جمعیت ایران را تحت تأثیر مثبت خود
قرار می‌دهد.
من گمان می‌كنم بانك مركزی به دلایل امنیتی حاضر شد این
اصلاحات عمیق را كه انجام می‌دهد یا ژرفای خرابی‌هایی را كه در
شبكه بانكی كشور وجود دارد، مطرح كند. برای اینكه در این زمینه
اگر آرامش یا اعتماد عمومی خدشه‌دار شود، معلوم نیست چه تبعات
تلخ و پرهزینه‌ای برای كل نظام سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ایران
داشته باشد.
نكته مهمی كه بانك مركزی در راستای اعمال انضباط نظام پولی
ایران در پیش گرفته است، تحت پوشش قراردادن یا تلاش برای تحت
پوشش قراردادن بازار پولی غیرمتشكلی است كه عنوان بسیار
پرطمطراق و زیبایی دارد؛ یعنی بازار پولی غیرمتشكل. هرچند
واقعیت این است كه این هم بمب ساعتی دیگری است كه با عنوان
مؤسسات مالی و اعتباری غیرمجاز كار می‌كنند؛ بیشتر اینها تحت
پوشش نهادهایی هستند كه از دولت و بانك مركزی كنترل‌پذیری
ندارند. همه موضوع مؤسسه‌های ثامن‌الحجج و كاسپین را می‌دانند.
مقدار زیادی از رشد نقدینگی كه در سال‌های ١٣٩٢ و ١٣٩٣ در كشور
رخ داد، در واقع اعمال استاندارد جدید بانك مركزی برای تحت
پوشش درآوردن این مؤسسات است.
به تلگرام پیک نت بپیوندید
https://telegram.me/pyknet
@pyknet
پیک نت 15 اسفند |
