|
دولت ترکیه زیر فشار چند پدیده و رویداد دست و پا می زند و
رئیس جمهور آن، دیگر کمتر برای سخنرانی های دو قبضه ظاهر می
شود. شمار انفجارها و کشتارها افزون شده است و از وقتی داعش
مستقیماً
مسئولیت برخی از آنها را پذیرفته، دیگر دولت نمی تواند کردهای
این کشور را مسئول انفجارها معرفی کند. درعرصه بین المللی
اتحادیه اروپا چنان آشفته شده که دیگر مسئله پیوستن و یا
نپیوستن ترکیه به آن در درجه چندم اهمیت هم نیست و خود دولت
ترکیه هم دیگر به آن توجه چندانی ندارد. موقعیت ناتو در اروپا
در دولت ترامپ نا معلوم است و ترکیه هنوز عضو این پیمان. اگر
ترامپ دستش را از پشت ناتو بردارد، آنوقت ترکیه باید فکر دیگری
برای نیازهای اروپا به موقعیت سوق الجیشی این کشور بکند.
درامریکا، با رفتن اوباما از کاخ سفید و ورود ترامپ به آن
بزودی ورق بر میگردد و رئیس جمهور ترکیه منتظر آغاز بازی تازه
ایست تا بداند با کدام ورق باید وارد آن شود. هنوز بحث تغییر
قانون اساسی توسط رئیس جمهور دنبال می شود اما این بحث هم
دراین روزها از نفس افتاده، بویژه که تظاهرات مردم در خارج
پارلمان ترکیه رو به گسترش است که اگر چنین شود، جبهه تازه ای
علیه دولت باز می شود: ترور و انفجار، آینده نا معلوم ناتو،
اتحادیه مغشوش اروپا، جنگ داخلی با کردها، شکست بلندپروازی های
ترکیه برای سلطه بر بخش هائی از سوریه و عراق و احیای
امپراطوری عثمانی و اکنون در صدر همه اینها، سقوط "لیر" ترکیه.
سقوطی که نشانگر بحران اقتصادی است.
تا یکماه و نیم پیش ارزش دلار حوالی 3.45 لیر بود و روز گذشته
رسید به 3.78 لیر! یعنی 22 قروش (هر صد قروش یک لیر است) به 4
لیر باقی مانده است. تا چند روز پیش دلار 3.52 لیر بود. یورو
نیز از مرز 4 لیر گذشته است. روز گذشته (سه شنبه) وقتی دلار به
3.75 رسید بانک مرکزی به قصد حفظ ارزش لیر بلافاصله 1.5
میلیارد دلار به بازار (در واقع بانک ها) تزریق کرد. این نه
تنها موثر نشد بلکه ارزش دلار بالاتر نیز رفت. (البته چه بسا
اگر تزریق نمی کرد بالاتر از 3.78 نیز می رفت)
برای درک دقیق تر این وضع فرض کنید یک سرمایه دار خارجی در
ابتدای سال 2017 تصمیم گرفته باشد به امید افزایش درآمدش یکصد
میلیون دلار را وارد اقتصاد ترکیه کند. با توجه به اینکه واحد
پول ترکیه لیر می باشد این سرمایه دار مجبور به تبدیل یک صد
میلیون دلارش به لیر می شود و هر دلار را 3.52 خرد می کند. پس
از خرد کردن دلارهایش آن را وارد بازار بورس ترکیه می کند. او
که به قصد سود به ترکیه آمده در عرض یک هقته 10% پولش را از
دست میدهد، زیرا هم دلاری که به لیر تبدیل کرده 7% بر ارزشش
افزوده شده و هم در این یک هفته شاخص بورس 2% کاهش یافته است!
بعبارتی سرمایه دار فقط طی یک هفته 9% ضرر کرده. به همین دلیل
طبیعی است که آن سرمایه دار متوجه این جهنم اقتصادی گشته و هر
چه سریعتر خواهان خارج کردن پولش شود. او که با یکصد میلیون
دلار وارد ترکیه شده بود حالا با 92 میلیون دلار از ترکیه خارج
می شود! سرمایه دار برای حفظ و افزایش سرمایه اش نیاز به ثبات
سیاسی دارد. ثباتی مبتنی بر دینامیزم بازار و امنیت و آینده
تثبیت شده. یعنی همان چیزهائی که اکنون در ترکیه نیست. برای
مثال 338 نماینده مجلس به آغاز گفتگوی طرح قانون اساسی رای
مثبت دادند. (نه به معنای قبول طرح بلکه برای آغاز بحث دراین
باره). یعنی آغاز یک دوره کشاکش سیاسی که خواه ناخواه بر
اقتصاد کشور و امنیت سرمایه تاثیر می گذارد و غیر طبیعی نیست
خروج دلار از ترکیه و افزایش قیمت امروزی اش .
به تلگرام پیک نت بپیوندید
https://telegram.me/pyknet
@pyknet
پیک نت 22 دی |
