پس از مدت ها، هاشمی رفسنجانی تن به یک مصاحبه داد. این مصاحبه
را دو سایت اعتماد و جماران منتشر کردند و ما از اساسی ترین
نکات مطرح شده در آن خلاصه ای تهیه کرده ایم که می خوانید:
1- عیبی ندارد که نظرات مختلفی برای مدیریت کشور و مسائل
داشته باشیم. اشکالی که وجود دارد، این است که بعضا بیانصافی
میشود. البته در کشورهای پیشرفته اختلافات معمولا بین احزاب
پیش میآید که شکل کلاسیک دولتی میگیرد و احزاب بزرگی پیدا
میشوند که کارشان دادن برنامه است. روی روال زندگی مرم توافق
میکنند و نیروهای آموزشدیده دارند که آموزش میدهند و تجربه
دارند و در حقیقت آنچه کشور را اداره میکند، برنامههای احزاب
است که ضربهگیر نظام هم هستند. مردم برنامهها و عملکرد احزاب
را میبینند و به آنها رای میدهند.
اختلافات بین دو جریان یا سه جریان اتفاق میافتد که آن
اختلافات سازنده است. چون رقابت است و هر کسی بهتر کار کرد،
میماند و هر کسی نتوانست به وعدهها و برنامههایش عمل کند،
طبعا باید برود تجدیدنظر کند.
در ایران تعداد احزاب و آزادیها را در قانون اساسی داریم و
خیلی از لوازمش در قانون اساسی است که چنین کار کنند.
2- مساله دوم، این است که معمولا تریبونهایی که از فرهنگ
حمایت و مواظبت میکنند، به بعضی از مسائل ظاهری و مشهود توجه
میکنند و توجه به اخلاقیات مغفول مانده است. به نظرم نقص
جامعه ما اخلاق است. از بالا تا پایین این مشکل است. باید
سیستم تحزب درستی ایجاد شود. الان یک حزب نیرومند در کشور تحمل
نمیشود و اگر هم حزبی شکل بگیرد، زود میشکند ولی اگر واقعا
احزاب نیرومند نهادینه شوند، باید بحث اخلاق خیلی جدی گرفته
شود. چون ما از لحاظ اخلاقی عقب افتادیم. الان مشکلاتی در
خانوادهها، زندگیهای مشترک، بازار، رسانهها و هر جا هست که
باید درست شود.
انتخابات خبرگان؟
3- بالاخره انتخاباتی براساس قانون اساسی طراحی شده بود که
نیروهای زیادی به خاطر اهمیت موضوع شرکت و بزرگان مجتهد
نامنویسی کرده بودند. چون مجلس خبرگان گروه خاصی را میطلبد.
یعنی کسانی باید نامزد شوند که مجتهد و عادل باشند و جامعه را
بشناسند؛ لذا خیلی زیاد از اینگونه انسانها آمدند و اسم
نوشتند. به نظر من رد صلاحیتها مسیر انتخاب مردم را تغییر
داد. البته از افرادی که از گذشته بودند و تایید شده بودند،
خیلیها ماندند. به آنها انتقادی ندارم. ولی وضع تحولات جامعه
ایجاب میکرد که نیروهایی با تفکرات امروزیتر و متناسب با
شرایط فعلی دنیا و جامعه خودمان بیایند که این اتفاق نیفتاد.
به اینهایی که هستند، انتقادی ندارم، ولی آنچه مردم
میخواستند، غیر از این بود. باید همانند بقیه انتخابات،
صلاحیتها عادلانه پذیرفته یا رد میشد که اینگونه نشد.
- انتظار میرفت که جنابعالی با توجه به اینکه لیست خبرگان
مردم آرای بالایی آوردند و خودتان هم نفر اول انتخابات در
تهران شدید، در انتخابات هیات رییسه فعالتر حاضر شوید.
من عمدتا از کسانی برای نامزد شدن اسم بردم که عمدتا در خبرگان
بودند. یعنی شرایط را زیاد عوض نمیکرد، غیر از اینکه یکی، دو
نفر را عوض میکرد. در عین حال اینهایی را که ما اسم بردیم،
همه از شخصیتهای قابل اتکا و اعتماد و مورد قبول خبرگان و
رهبری هستند. در غیر از این لیست هم افراد با صلاحیت کم
نیستند. کمکم یک عده از شخصیتهای بزرگ روحانی که مسن بودند،
از میدان خارج شدند یا فوت کردند یا ناتوان شدند و دیگر
نیامدند و باید کاری میشد و آنچه میخواستیم، اتفاق نیفتاد.
ولی همین خبرگانی هم که الان هستند، اگر اتفاقی بیفتد،
میتوانند وظیفهشان را انجام دهند. منتها ممکن است در آن
سلیقه دیگری باشد.
- آیا تلاشی برای اینکه ردصلاحیت صورت نگیرد، کردید؟ آیا
مذاکرهای انجام دادید یا خیر؟ و آیا فکر نمیکنید که سیدحسن
خمینی با وارد شدن به عرصه انتخابات خبرگان هزینه شد؟
به هر حال یکی از اشکالات انتخاب همین بود. امثال حسن آقا را
در روحانیت زیاد نداریم که دانش، بصیرت، اطلاعات و هر چه فکر
کنید برای یک عالِم لازم است، دارد. واقعا حیف شد که ایشان
حضور ندارد. شیوه برخورد با ایشان هم شیوهای نبود که قابل
قبول باشد. الان هم گذشته است و ما نمیخواهیم مسائل اختلافی
زیاد مطرح شود.
-
آیا
این اتفاق را پیشبینی میکردید یا خیر؟
احتمال همیشه داده میشد و برای همه بود. برای خود من هم
احتمال داده میشد. مگر مرا یک بار در ریاستجمهوری ردصلاحیت
نکردند؟ این احتمال هست، اما نه اینگونه. این یک بحث دیگر است.
-
به سراغ عملکرد دولت برویم.
4-
یکی مساله اشتغال است. الان ما نیروهای خوب بیکار خیلی زیاد
داریم. مساله دیگر تورم است که البته دولت کار اساسی روی تورم
کرده است و تورم ٤٠ درصدی را به ٨ درصد رسانده است. منتها مردم
که میخواهند وسیله بخرند، هنوز حداقل ٨ درصد از پارسال
گرانتر میخرند. یعنی ٨ درصد به همه گرانیهایی که هست،
اضافه میشود. مگر اینکه به صفر برسد که تازه ثابت میشود.
البته در هیچ جای دنیا نیست که رشد تورم صفر شود. ولی دولت
بهطور اساسی خوب پیش رفت. یعنی توانستند تورم را کنترل کنند و
در حدی که چارهای نیست، اضافه میشود.
اما کار مهمتر دولت این بود که تحریمها خطرناک شده بود. یعنی
تحریمها به جایی رسیده بود که ما هر راهحلی را پیدا میکردیم
و تحریمها را دور میزدیم، راه را میبستند و هر رخنهای که
ایجاد میکردیم، رخنه را مسدود میکردند. اگر همزمانی
میدیدند که عاجز شدند، خطرهای بیشتری را پیش میآوردند و در
تحریمها به این چیزهای ساده
اکتفا نمیکردند.
ما اطمینان و سند داشتیم که میخواهند ایران را به مرحلهای
برسانند که مثل عراق، نفت در برابر غذا باشد. چون دنیا به نفت
ما احتیاج داشت و میخواستند که نفت ما در بازار باشد،
میخواستند قطعنامهای بگذارند که پول نفت ما به صندوقی که
اختیارش در دست سازمان ملل است، برود و سازمان ملل مثل عراق
نیازهای مردم را جیرهبندی کند و به مردم جیره بدهد. یعنی
کاملا کوپنی و مانند کاری باشد که در عراق شد. اینها در مورد
ما این کار را پیگیری میکردند. بحث جنگ و امثال اینها هم بود.
ولی آنها احتیاج به جنگ نداشتند و میخواستند ملت ایران را از
این راهی که میروند، عاجز کنند.
کاری که آقای دکتر روحانی و تیم ایشان کردند، کار خیلی بزرگی
بود. یک تیم در مقابل شش تیم نیرومند که کارشناسهای فراوانی
هم همراهشان بودند، مذاکره میکردند. الان همه دنیا قبول
دارند که ایران برنده مذاکرات است و شما میبینید که الان یکی
از مسائلی که در انتخابات امریکا، محور بحثهای کاندیداها
شده، این است که ترامپ میگوید که «شما ایران را در این
مذاکرات بزرگ کردید و ایران را به یک کشور قدرتمند تبدیل
کردید.».
الان اسراییل، جمهوریخواهان و عربها عصبانی هستند که چرا
اینگونه شد. در داخل هم تندروهایی که اصولا ماجراجویی
میکنند، عصبانی هستند. چون کار خیلی بزرگی شد. یعنی با کار
مبناییای که آقای دکتر روحانی کرد، الان راهمان کم و بیش باز
شده است، البته پیشبینی هم میشد که در بعضی چیزها احتیاج به
تصویب است. چون بعضی چیزها بود که در تصویبهای برجام نبود و
در تحریمهای دیگر بود و آنها طول میکشد تا حل شود و یکی یکی
در حال حل شدن است. به نظر میرسد که کار خیلی بزرگی بود.
مساله دیگری که پیش آمد، این بود که آرامشی به جامعه داد و
جامعه ما از اضطرابی که در آن هشت سال داشت، آرام گرفت و الان
امیدوار شده و یک وضع طبیعی است.
کار دیگر دولت درباره کارخانههای تولیدی کشور است که نصف آنها
تعطیل بودند یا خیلی کم تولید میکردند یا اینکه نقدینگی نبود.
دولت دستور داد که نقدینگی را به کارخانهها تزریق کنند. دو،
سه روز قبل وزیر مربوطه گفتند که یازده هزار واحد وامشان را
گرفتند و در حال راهاندازی کارهایشان هستند. البته به خاطر
اینکه بازارها و مشتری را هم در دوران تحریم از دست داده بودیم
و مصرفکنندهها منابع جدیدی را پیدا کردند، طبیعتا باید
برگردیم و همچنین بازار جدید بگیریم. باید صادراتمان را هم
رونق دهیم که در همین راه است. طبعا اگر این کارخانهها کار
کنند، اکثر کسانی که بیکار شدند، به سر کارشان برمیگردند و
طرحهای جدید هم پیش میآید.
- امروز فکر میکنید برای اردیبهشت ٩٦ آقای روحانی همچنان
بهترین گزینه است؟ دلایلتان را هم برای مردم بازگو کنید.
بله. نظر من این است که الان وضع آقای روحانی بیشتر از هر
کاندیدایی که میتواند به میدان بیاید، بهتر است. من اینگونه
میبینم. اکثر کسانی که به آقای روحانی رای دادند، از انتخاب
خود راضی هستند. آقای روحانی تا قبل از آن برای رقابت در میدان
ریاست جمهوری نیامده بود و برای نخستینبار، آن هم برای مدت
کوتاهی تبلیغ کرد. چون زمانی که مرا رد کردند، ایشان جدی شدند
و ظرف چند روز اوج گرفت. با آن شرایط، الان همه بر سر رایشان
میمانند. آنهایی که رای دادند، نیروهای حزبی از جریان معتدل،
اصلاحطلب، مدیریتها، نخبگان و کسانی بود که تحلیلهای درستی
از شرایط دارند. ممکن است افرادی هم تغییر رای داده باشند که
جای آنها هم افراد دیگری میآیند. به نظرم رای ایشان کاملا
تضمین شده است.
به تلگرام پیک نت بپیوندید
https://telegram.me/pyknet
@pyknet
پیک نت 11 آبان |