یکی از عظیم ترین موقوفات تهران مجتمع تربیتی "متقین" است که
در وقف نامه آن قید شده از این مکان برای نگهداری و تحصیل
دختران و پسران یتیم و بی بضاعت استفاده شود. این مجتمع آموزشی
یکی از موقوفات رضا شاه است!
حدود۵۰
درصد از بازار تهران هم وقفی است. یکی از بزرگ ترین موقوفات
بازار موقوفه "وزیر علیآبادی" است. این موقوفه شامل سه پاساژ
است که این سه پاساژ و مغازههای کناریاش تقریباً ششصد واحد
هستند که بیشتر آنها دراختیار تجار فرش و پارچه است. ترکیه،
چین، ژاپن، کره وقتی قرار است جنسی بفرستند برای این حجرهها
آدرس این است: ایران – تهران – سرای بازرگانان.
بسیاری از موقوفات بازار ارزش تاریخی و میراث فرهنگی دارند.
مثلا سرای حاج محمدعلی که معماری قاجاری و دوره پهلوی اول را
دارد. یا موقوفه ظلالسلطان برادر ناصرالدین شاه و حاکم پر
قدرت اصفهان در سرای جمهوری که قسمت جلوی آن معماری قاجاری
دارد و انتهای آن یک معماری صفوی دارد. هنوز نسل ششم ظل
السلطان در آنجا هستند و خودشان متولی این موقوفه هستند. یا
سرای سید محسن و سیدعزیزالله دو برادر که معماری قاجاری دارند.
مشیرالسلطنه یکی از رجال دوران قاجار بود و موقوفات زیادی در
غرب استان تهران دارد.
وی وصیت کرده که شبهای قدر برای مردم سفره افطار پهن کنند که
همچنان به این وصیت عمل می شود. او
در وقف نامه اش این وصیت را کرده است. هزینه
این افطاری، از محل درآمدهای موقوفات مشیرالسلطنه تامین می
شود. مشیر السلطنه اراضی گستردهای در غرب تهران به ویژه در
بهارستان را برای مواردی مثل خرید کتب علمی، تعزیه داری، سادات
فقیر، اموات فقیر، فقرای اهل علم، زوار ائمه، روشنایی عتبات،
بازسازی و توسعه مسجد و ... وقف کرده است.
«علیاکبر ایلخانی» شش دانگ ملک مسکونی خود با ارزش میلیاردی
در شمیران را برای تحقیقات علمی وقف کرده است.
بیمارستان یافتآباد
توسط «محمد ولی فرمانفرمائیان» در سال
۱۳۴۰برای
«معالجه رایگان بیماران» وقف شده است.
«سرلشکر خدایار» هم از بزرگترین واقفان تهران است که اراضی
زیادی در شهریار و گلستانک وقف کرده است. در وقفنامه قید شده
که این اراضی به هزینههای بیمارستان این شهر اختصاص پیدا کند.
در سالهای اخیر از موقوفات او در شهر ملارد بیمارستانی ساخته و
افتتاح شده است.
«سید احمد میرسپاسی» هم از ثروتمندان دوره پهلوی که ابتدا
راننده احمد شاه و سپس رضا شاه بود و از راه رانندگی و مکانیکی
حرفهای به ثروت رسید. او نیز یکی از بزرگترین زمینداران
تهران بود که بخش عمدهای از زمینها و ملک و گاراژها و بناهای
خود را در سال
۱۳۲۹
وقف امور خیریه کرد.
بیمارستان لولاگر هم توسط «حاج باقر لولاگر» در سال
۱۳۳۵
وقف شد. بیمارستان لولاگر در ابتدای تأسیس به صورت نوانخانه
بود که بعد از مدتی بیماریهای داخلی و نیز بیمارانی که به سل
مبتلا بودهاند در این مکان ویزیت و پذیرفته شدند.
بیشتر موقوفات بزرگ تهران به دوران قبل انقلاب باز می گردد.
(نقل خلاصه از
مجله مهر)
پیک نت 6 مرداد |