|
این "شوکتیه" خانه و دفتر کار شوکت الملک علم، پدر وزیر دربار
محمدرضا شاه و حاکم قائنات در بیرجند است که
به باغ "اکبریه" شهرت دارد. عمارت
کلاه‌فرنگی، مدرسه شوکتیه و کاجستان‌هایی که برخی کاج های آن
عمر یکصد ساله دارند. زعفران و دامداری در کنار کشاورزی
پررونق، از مشخصه های بیرجند و قائنات بوده و البته برای
دورانی طولانی نیز قائنات مرکز بزرگ کشت تریاک بوده است.
شوکت‌الملک علم به تقلید از دارالفنون تهران، در بیرچند مدرسه
شوکتیه را ساخت که پس از مدرسه رشدیه تبریز، سومین مدرسه
آموزش نوین در ایران بود. بنای عمارت شوکتیه به یکصد و 10 سال
پیش باز می گردد. بدستور شوکت الملک دانش آموزان این مدرسه کمک
تحصیلی می گرفتند و حتی برجسته ترین و با استعدادترین آنها به
خرج وی به خارج اعزام می شدند و البته به این شرط که پس از
پایان تحصیل، برای خدمت به بیرجند باز گردند. همین است که هنوز
در بیرجند سطح دانش و تحصیل و آگاهی بسیار بالاست. خان قائنات
سپس یک مدرسه دخترانه در بیرجند تاسیس کرد و خنثی کردن مخالفت
های روحانیون سنتی ایران، دختران آیت‌الله هادوی در همین مدرسه
ثبت نام کرد و فتوائی نیز برای بی اشکال بودن تحصیل دختران در
این مدرسه از وی گرفت.
محمد حسن گنجی، بنیانگذار دانش جغرافیای نوین و پدر علم
هواشناسی، علی بهرمان، پدر علم ارتدُنسی ایران، کاظم
معتمدنژاد، استاد علوم ارتباطات، مهدی بلالی مود، پدر علم سم
شناسی، محمد اسماعیل رضوانی، پدر تاریخ معاصر ایران و غلامحسین
شکوهی، پدر تعلیم و تربیت ایران همگی دانش آموخته‌های مدرسه
شوکتیه بیرجند بودند.
حالا این مدرسه در دست مرمت است اما نه برای بازگرداندن هویت
تاریخی آن، بلکه برای تبدیل آن به یک حسینیه! گویا حسینیه و
مسجد و امام زاده در جمهوری اسلامی کم بنا شده و آباد شده و
حالا نوبت رسیده است به مدرسه شوکتیه!
از خدمات ماندگار شوکت الملک سیستم لوله کشی آب در بیرجند است
که همزمان با تهران در این شهر کشیده شد.
این که شوکت الملک انگلیسی بود یا نبود بحثی است سیاسی و
تاریخی اما آنچه دربالا خواندید واقعیتی است که مقابل چشم مردم
منطقه است.
بیرجند به شهر کاج‌ها نیز معروف است. شوکت الملک یک مهندس
بلژیکی را استخدام کرد تا آب و هوای شهر را برای کاشت گیاه و
درخت بسنجد. آن زمان تنها درخت موجود منطقه، عناب بود، گیاهی
که دیر میوه می دهد. آن مهندس کاشت کاج‌های سوزنی را توصیه
کرد و از آن دوره تا به حال کاج‌هایی که قدمت برخی‌شان نزدیک
به یک قرن است بیرجند را در آغوش کشیدند و آن را تبدیل به یکی
از سرسبزترین شهرهای کویری ایران کردند. (خلاصه شده و نقل شده
از گزارش خبرگزاری ایسنا)
به تلگرام پیک نت بپیوندید
https://telegram.me/pyknet
@pyknet
پیک نت 5 تیر |
