علی اکبر ولایتی وزیر خارجه پیشین جمهوری اسلامی در کابینه
رفسنجانی، که اکنون مشاور امور بین المللی رهبر جمهوری اسلامی
است، با روزنامه "ایران" بعنوان روزنامه رسمی دولت گفتگوئی
کرده که روز گذشته منتشر شد. در این مصاحبه نکات مهمی وجود
دارد که آنها را استخراج کرده ایم و می خوانید:
در شرایط کنونی استقلالی که اروپاییها زمانی از آن بهرهمند
بودند از بین رفته است و امریکاییها نفوذ زیادی در سیاستهای
کشورهای اروپایی دارند، نمونه آن هم آلمان و فرانسه است. زمانی
رابطه ایران و آلمان نسبتاً نزدیک بود. هنگامی که من عهدهدار
مسئولیت وزارت امور خارجه بودم، آقای «هانس دیتریش گنشر» و
آقای «کلوز کینکل» وزرای خارجه وقت آلمان بودند. فیشر روابط
خوبی با ایران داشت که خوشایند امریکاییها نبود. او نخستین
کسی بود که در جریان حمله عراق به ایران در مصاحبهای رسماً
اعلام کرد که صدام متجاوز است، البته رابطه خوب ایران با
بازیگران جهانی یکی- دو استثنا دارد.
ما با امریکاییها چند بار سابقه همکاری داشتیم و آنها خلاف
آنچه که در مذاکرات صورت گرفت، عمل کردند. نخستین مورد، مذاکره
درباره افغانستان طی چندین اجلاس متوالی «بن» بود که طی آن
ایران با امریکا تحت پرچم سازمان ملل با هدف مشترک مبارزه با
طالبان گفتوگو کرد. نماینده کشورمان هم در آن مذاکرات دکتر
ظریف، نماینده وقت ایران در سازمان ملل بود. در آن هنگام ما به
احمد شاه مسعود که به تنهایی در دره پنج شیر مقابل طالبان
ایستاده بود، کمک میکردیم و این در حالی بود که بقیه
افغانستان تحت سلطه طالبان قرار داشت. در چنین شرایطی اگر
ایران نبود، امریکاییها نمیتوانستند وارد افغانستان شوند.
آنها به واسطه گفتوگوهایی که با ایران داشتند، از فرصتی که
برایشان برای ورود به افغانستان مهیا شد استفاده کردند اما به
محض اینکه توانستند بر افغانستان مسلط شوند، اعلام کردند که
ایران یکی از سه کشور عضو محور شرارت است. درباره عراق هم
مشابه این اتفاق رخ داد و البته اقدام امریکاییها چیز دیگری
بود.
ایران و امریکا در عراق مذاکراتی را برای کمک به برقراری امنیت
و تثبیت فضا بعد از سقوط صدام انجام دادند، اما آنها باز راه
خود را رفتند. در مورد هستهای هم این قضیه تکرار شد.
امریکاییها از قبل پیغام داده بودند که آمادگی پذیرش حق
هستهای ایران و برداشتن تحریمها را دارند و نامههای اوباما
به ایران و پیامهایی که داده بود همه حکایت از این داشت که
همزمان با شناخته شدن حق هستهای و اعمال محدودیتهای مد نظر
طرفین، تحریمها برداشته میشود که البته این اتفاق نیفتاده
است. ما به توافقها عمل کردیم، آنها عمل نکردند. بنابراین اگر
تجربه موفقی از مذاکره با امریکاییها داشتیم، میتوانستیم بر
آن تکیه کنیم.
در مورد برجام هم ما به سهم خودمان نقض کننده عهدی که بستیم،
نیستیم و مذاکرات در جهت اجرای برجام باید ادامه یابد. رهبر از
گروه ناظر اجرای برجام خواستند که نحوه اجرایی شدن برجام را با
دقت رصد و پیگیری کنند. مگر اینکه طرف مقابل اعلام کند که
برجام را کنار میگذارد در غیر این صورت باید مذاکرات را برای
اجرای برجام با قدرت پیش برد.
ایران در چنین شرایطی با همه توان از حکومت سوریه حمایت
میکند. سوریه بهترین متحد استراتژیک ایران است و رابطه بسیار
نزدیک ما با آن بعد از انقلاب شروع شد و ادامه یافت. این کشور
در جریان جنگ ایران و عراق، بهترین متحد ما بود و در آن برهه
کار بسیار مهمی کرد که هیچ کشوری انجام نمیداد. یک لوله نفت
عراق به بندر اسکندرون در مدیترانه از طریق سوریه عبور میکرد
که حافظ اسد این لوله را قطع کرد. یعنی سوریه خودش را از گرفتن
حق ترانزیت نفت محروم کرد تا به صدام به نفع ایران فشار وارد
کند و حالا هم متحد مشترک ما و حزبالله است و اگر ارتباط ما
با سوریه نباشد، ارتباط ما با حزبالله هم از بین میرود.
روند کاری دوستان ما در وزارت خارجه نباید با اظهار نظرهای
مغایر متوقف شود. ما که نباید فعالیتهای دیپلماتیک را به این
منوط کنیم که هیچ حرف مخالفی زده نشود. این اختلافات در همه
کشورهای دنیا وجود دارد. وزیر خارجه از سوی رئیس جمهوری معرفی
شده و از مجلس رأی گرفته و برای اجرای سیاست خارجی مسئولیت
قانونی دارد. در همین راستا تغییر معاونت وزارت خارجه جزو
اختیارات وزیر امور خارجه است و این تحولات در هر وزارتخانهای
طبیعی است لذا دوستان دستگاه دیپلماسی باید بدون توجه به این
مسائل و اختلاف نظرها فعالیتهای منطقهای و بینالمللی خود
را در چارچوبهای اصولی نظام پیگیری کنند.
به تلگرام پیک نت بپیوندید
https://telegram.me/pyknet
@pyknet
پیک نت 9 تیر |