هاشمی رفسنجانی مصاحبه مشروحی با روزنامه "آرمان" کرده که پاسخ
چند سئوال را بصورت خلاصه می خوانید:
1- با توجه به تجربههایی که از سالهای گذشته داریم، میگویم
که نگاه به پژوهش هنوز در کشور نهادینه نشده است. مثلا
بودجهای برای تحقیق و پژوهش در نظر میگرفتیم و نصف بودجه در
نظر گرفته شده نیز تا آخر سال جذب نمیشد؛ حتما مشکلی در این
بحث هست که این بودجه جذب نمیشود. حتی در حال حاضر در دانشگاه
آزاد اسلامی بودجه خوبی برای پژوهش در نظر گرفته میشود، اما
همین بودجه هم از مواردی است که به طور کامل جذب نمیشود. بنده
فکر نمیکنم دولتها قصد نداشته باشند که در این مساله کمکاری
کنند، چرا که نتیجه حاصل از آن، برای دولتها و کشور افتخار
خواهد بود.
مسائل دیگری هم در این بخش وجود دارد. برای مثال ژاپن، که بنده
روی این کشور کار کردهام، کشوری است که بسیاری از آمار
تحقیقات و پژوهش اعلامی آن، در بخش خصوصی این کشور انجام
میگیرد و با هزینه دولت انجام نمیشود و در زمان آمارگیری،
تمام این دستآوردها و نوآوریها را در نظر میگیرند و در نتیجه
آمار بالایی در این بخش بهدست میآید. این درحالی است که در
کشور ما به دلیل اینکه هنوز سیستم آمارگیری ضعیف است، کارها و
تحقیقات انجام شده در بخش خصوصی در آمارگیری در نظر گرفته
نمیشود. من باز هم تاکید میکنم اگر بودجه مربوط به پژوهش جذب
شود، کمتر دولت یا مجلسی وجود دارد که آن را برای سال آینده
افزایش ندهد.
2- در حال حاضر دانشگاه آزاد حدود۴۵۰
واحد دانشگاهی در سراسر کشور دارد و این دانشگاهها در مجموع
۷۵۰۰
آزمایشگاه و در کنار آن
۳۵۰۰
کارگاه دارند. این مجموعه از کارگاهها و آزمایشگاه، در فضای
مجازی در سامانه ای به نام «ساها» با توصیف هر کدام از این
واحدها گردآوری شدهاند. دانشجویان یا اساتیدی از هر دانشگاهی
و یا حتی کسانی که دانشگاهی نیستند و قصد تحقیق و پژوهش دارند
با هزینه محدود و خرید کد ورود میتوانند وارد سامانه شوند و
کارهای پژوهشی مدنظر خود را انجام دهند. همچنین در همه
دانشگاههای بزرگ دانشگاه آزاد مراکز رشد ایجاد و شرایطی فراهم
کردیم که افراد بتوانند در آن برای طرح های دانشبنیان
تولید[محصول]داشته باشند و شرکت دانشبنیان تشکیل بدهند و
زمانی که طرحی را آماده کردند، امکاناتی نظیر وام، زمین یا
ساختمان در اختیار آنها قرار میدهیم. در واقع در هر دانشگاه
بخشی را به نام «شهرک دانشگاهی» میسازیم که این امکانات در
آنجا فراهم است. این طرح از حدود یک سال پیش و با حضور آقای
میرزاده به عنوان رئیس دانشگاه آزاد شروع شده است.
3- شاید به خاطر داشته باشید در اوج تحریمها، دانشجویان
ایرانی اجازه تحصیل رشتههای مهم و حساس را در دانشگاههای
معتبر جهان نداشتند و باب علوم پیشرفته به روی ما بسته بود.
بیدلیل نیست که میگویند تحریمها به گسترش علم ضربه میزند.
البته نمیتوان منکر این مساله شد، کسانی که در داخل سعی در
جبران این کمبودها را داشتند کارهای خوب و ارزشمندی انجام
دادند. بسیاری از دستاوردهای نظامی حال حاضر ما در دوران جنگ
که نیاز به سلاحهای پیشرفته داشتیم و تحریم واقعی بودیم و دور
زدن تحریم برای ما مقدور نبود، شکل گرفت. در رژیم گذشته
خریدهای نظامی بسیار خوبی مانند هواپیماهای جنگی اف-۱۴
شده بود که در زمان خود بهترین بودند. موشکهای فونیکس که از
۲۰۰
کیلومتری هواپیماهای دشمن را هدف قرار میدادند تا ضدهواییها
و موشکهای دریا به دریا؛ که ما با مهندسی معکوس این تجهیزات
را ساختیم و در بحث موشکی واقعا از صفر شروع کردیم. تنها در
دوره پهلوی قراردادی با اسرائیل بسته شده بود تا در سیرجان یک
موشک با برد حدود
۲۰۰
تا
۳۰۰
کیلومتری ساخته شود و
۵۰۰
میلیون دلار هم پرداخت شده بود که با پیروزی انقلاب این پروژه
لغو شد. پس از پیرزی انقلاب، ایران به تنهایی این کار را انجام
داد و تا الان به این پیشرفت های خوب دست پیدا کردیم. در حال
حاضر با توافق ژنو که انشاا... پرونده هستهای بسته شد و
بهانهگیریهای غربیها به پایان رسید، به نظر من چند مساله
برای دنیا روشن شد. اول اینکه ما اهل ماجراجویی در دنیا
نیستیم. دوم اینکه متوجه شدند که پیشرفت برنامه هستهای ما
برای تولید بمب نبوده و قصد ما پیشرفت در کاربردهای غیرنظامی
بوده است. برای تولید آب سنگین که ماده باارزشی است و آمریکا
قصد خرید آن را از ما دارد، اواخر دوره ریاست جمهوری بنده سه
نفر از محققان کشور به کمک یک مشاور خصوصی روس، طرح آن را
آماده کرده و برای من آوردند. من به نظرم رسید که این طرح بعد
از تمام شدن دوره ریاست جمهوری من ممکن است روی کاغذ باقی
بماند، بنابراین بدون تشریفات و به سرعت
۲۵
میلیون دلار به این طرح در سازمان انرژی اتمی اختصاص دادم و
بعد از چند سال این طرح به نتیجه رسید. در مورد غنیسازی
اورانیوم این مساله به هیچ عنوان در کشور ما وجود نداشت و
واقعا این کار را از صفر شروع کردیم. تعدادی سانتریفیوژ
کارکرده را با نقشههای آن از پاکستان خریداری و با آنها این
کار را شروع کردیم و الان به این مرحله رسیده است. آنها با
مشاهده این پیشرفتها متوجه شدند که اگر فکر ساختن بمب را
داشته باشیم میتوانیم این کار را انجام دهیم، بنابر این یکی
از اهدافشان در این قرارداد [برجام] این بود که بین تصمیم
ایران تا اجرای آن یک سال فاصله ایجاد کنند تا در این بین
بتوانند کاری انجام دهند. از طرف دیگر زمانی که دیدند ما
آمادهایم با تعهد دادن در مورد کارهای غیرصلحآمیز، بخش
صلحآمیز برنامه هستهای را ادامه دهیم، جلو آمدند و در حال
حاضر دستمان در بخش صلحآمیز باز است و میتوانیم اورانیوم
تولید کنیم و به فروش برسانیم و یا اینکه مواد اولیه را که در
ایران محدود است از دیگران خریداری کنیم. من فکر میکنم به
خاطر ترسها بابهای زیادی از کارهای فنی و علمی و تحقیقاتی به
روی ما بسته شده بود، در حالی که حق طبیعی هر کشوری است که از
مواهب صلحآمیز هستهای استفاده کند. به هر حال اگر تحریم وجود
نداشت، در علوم پیشرفتهای مانند لیزر و یا نانو که در موارد
متعدد کاربرد دارند پیشرفتهای بیشتری میداشتیم، کما اینکه در
حال حاضر هم، پیشرفتهایی کردهایم، اما کافی نبوده است و
برجام میتواند این راه را برای ما باز کند.
4- خانمها ثابت کردهاند که حرفهای گذشتگان که میگفتند
خانمها مغز کوچکتری نسبت به مردها و قلب بزرگتر و رئوفتری
دارند، غلط است. آنها توانستند در مسابقات دانشگاهی از آقایان
پیشی بگیرند و این مساله جدی است و حتی به دلیل اینکه به نظر
میرسد تعداد ورود آقایان به دانشگاهها در حال کم شدن است،
حرفهایی برای سهمیه بندی رشتهها وجود دارد. به نظرم خانمها
و آقایان زمینه تحصیل و تحقیق بسیار بالایی دارند و با توجه به
شرایط زندگی اسلامی که الان در خانوادهها وجود دارد معمولا
خانمها مسئولیت مالی ندارند، اما آقایان از جوانی باید به
دنبال کار باشند و به دلیل نبود چنین مسئولیتی به دوش بانوان
این فرصت برای آنها وجود دارد، تحقیق و کار بیشتری انجام دهند
و پیشی بگیرند. در دانشگاه آزاد اسلامی محققان بزرگی از
خانمها وجود دارند و برای من بسیار روشن است که در سالهای
نزدیک، محققان برجسته از خانمها در کشورمان خواهیم داشت. دلیل
خالی بودن جای این محققان در سالهای پیشین، وارد نشدن گسترده
خانمها در این زمینه بوده و با این حضور گسترده در سالهای
اخیر، استعدادهای درخشان آنها در سالهای آینده بیشتر خودنمایی
خواهد کرد.
5- من میخواهم به جوانان بگویم این است که آینده کشور مال
آنهاست؛ چرا که مسئولان حال حاضر کشور مسن شدهاند و جوانان با
وسعت در حال وارد شدن هستند. از الان خودشان را آماده کنند تا
کشورشان را جز پیشتازان دنیا بسازند.
به تلگرام پیک نت بپیوندید
https://telegram.me/pyknet
@pyknet
پیک نت 19 اردیبهشت |