|
ساعت از 12 ظهر گذشته است. با ظاهری آشفته و خسته کیسه
پلاستیکی اش را روی ترازو می گذارد تا برایش وزن کنند. صدای
صاحب مغازه می آید که با دیدن وزن پلاستیک می گوید: «می شود
700 تومان!»
شنیدن این جمله نگاهش را خسته تر می کند اما هنوز امیدوار است
که تا پایان روز بتواند زباله بیشتری جمع کند.
«حسن» یکی از صدها زباله گردی است که روز و شب خود را با گشتن
میان زباله ها سپری می کنند. دیدن افرادی مانند او دیگر برای
شهروندان زاهدانی عادت شده است. این روزها پول درآوردن از میان
پسماندهای دیگران به شغلی رایج تبدیل شده است که گرچه درآمدی
اندک برای زباله گردها دارد اما سودی سرشار و فراوان برای
کسانی دارد که زباله های جمع آوری شده را با تناژ بالا به
کارخانه های بازیافت ارسال می کنند. جنبه مثبت این کار کمک به
چرخه بازیافت است اما جنبه منفی آن بی سر و سامانی جمع آوری
این زباله ها به هر شکل و طریق ممکن است که معضلات شهری و حتی
جانی فراوانی را برای جامعه رقم می زند. اقدامی که با ساماندهی
از سوی دستگاه متولی یعنی شهرداری می تواند بسیار مؤثر و مثبت
شود. این در حالی است که این روزها بر سر هر سطل زباله یک
زباله گرد مشاهده می شود که در این میان دیدن کودکان در حال
جمع کردن زباله غم انگیز است.
روزانه 10 هزار تومان درآمد
حسن درباره درآمدش می گوید: معمولاً هر روز 10 هزار تومان می
توان از طریق جمع آوری زباله پول درآورد اما بیشترش خرج خرید
مواد مخدر می شود کمی هم می ماند که با آن برای خودم آب یا نان
می خرم. دستی به موهای آشفته اش می کشد و با صدایی نحیف می
گوید: چاره ای ندارم تنها کاری که یک معتاد می تواند انجام دهد
همین زباله گردی است. اما این روزها خیلی ها به این کار روی
آورده اند حتی بچه های 10 یا 12 ساله نیز با جمع کردن زباله
برای خود درآمدی دست و پا می کنند.
حاشیه شهر؛ بهترین مکان برای خرید زباله
«شاه کرم» کسی است که در بلوار رسالت ضایعات جمع آوری شده از
حسن و دیگر زباله گردها را می خرد. جلوی مغازه اش پر است از
کیسه های بزرگی که زباله های خرد و ریز را در آن جای داده است.
بعد از حسن با او همکلام می شوم و وقتی از او می پرسم قرار است
چقدر به حسن پول بدهد می گوید: کارتن ها را کیلویی 150 تومان
می خرم اما قیمت پلاستیک و قوطی های فلزی کیلویی 400 تومان
است. هر چقدر بیشتر بیاورد بیشتر پول می گیرد. از او درباره
سرنوشت زباله های جمع آوری شده می پرسم و او بیان می کند: همه
این زباله ها به کارگاه منتقل و توسط دستگاه مخصوص خرد می شود
پس از آن بسته بندی شده و به وسیله کامیون های باربری به تهران
و یزد و یا دیگر شهرستان ها منتقل می شود.
وی ادامه می دهد: در زاهدان 20 کارگاه برای خرد کردن زباله
وجود دارد که کسانی مانند من ضایعات را به آن ها تحویل می
دهند. کارتن ها به کارخانه کارتن سازی در یزد فرستاده می شود
اما پلاستیک ها و قوطی های فلزی بعد از خرد شدن به کارخانه های
بازیافت تهران ارسال می شود. وی می افزاید: به طور متوسط هر
روز 300 کیلوگرم زباله می خرم و بسته بندی می کنم. ترازوی من
همیشه اینجاست و هر کس هم زباله می آورد پولش را نقد پرداخت می
کنم. این جا بهترین مکان برای خرید و فروش زباله است چون
بیشترین میزان زباله در حاشیه شهر وجود دارد و شهرداری هم
علاقه چندانی به جمع آوری زباله ها در این مکان ندارد.
تصاحب سطل آشغال
یکی از اهالی بولوار رسالت می گوید: بازیافت زباله کار خوبی
است اما این که زباله گردی به یک شغل رایج تبدیل شده است به
هیچ وجه مناسب نیست. این روزها نوجوانان و جوانان زیادی را
مشاهده می کنم که هر کدام بر سر یک سطل زباله و تصاحب آن با
یکدیگر دعوا می کنند. هر کس برای خودش منطقه ای مشخص و زباله
های آن قسمت را جمع آوری می کند. «شهرکی» ادامه می دهد: اگر
شهردای کار تفکیک و جمع آوری زباله های خشک را در دستور کار
خود قرار می داد این کار از طریق افراد دیگر انجام نمی شد.
کودکی که بهترین دوران زندگی اش را میان زباله ها سپری می کند
چه آینده درخشانی را می تواند برای خود رقم زند؟ آن هم بابت
درآمدی ناچیز!
هزینه زباله گردی روی دوش شهرداری
معاون سازمان مدیریت پسماند شهرداری زاهدان می گوید: چرخه خرید
و فروش زباله در زاهدان هزینه های سنگینی را بر دوش شهرداری می
گذارد. «رسول حسن زهی» ادامه می دهد: داشتن درآمد روزانه بی
دردسر موجب شده است تا افراد بسیاری به این کار روی آورند. از
همه بدتر این که کودکان نیز به این سمت کشیده شده اند که این
موضوع سلامت روحی و جسمی آن ها را قطعاً تحت تأثیر می دهد.
برای این که متوجه شویم کار زباله گردها چقدر در طولانی شدن
جمع آوری زباله موثر است، به مدت دو شبانه روز خیابان البرز در
زیباشهر را زیرنظر گرفتیم. یک شب زباله گردها اقدام به خالی
کردن سطل ها و گشتن در آن کردند که فردای آن شب طبق زمان
محاسبه شده کار تمیز کردن خیابان البرز 2 ساعت و نیم به طول
انجامید. این در حالی بود که شب بعد اجازه این کار به زباله
گردها داده نشد و سر هر سطل زباله مأمور گذاشتیم. فردای آن شب
زباله کل خیابان البرز در نیم ساعت جمع آوری شد. پاره کردن
پلاستیک ها و خالی کردن آن در کنار سطل زمان و هزینه زیادی را
برای جمع آوری زباله برعهده شهرداری می گذارد به همین دلیل به
منظور جلوگیری از این معضل تصمیم گرفته شد تا از ادامه فعالیت
کسانی که اقدام به خرید ضایعات می کنند جلوگیری کنیم که تاکنون
تعدادی از این مغازه ها پلمب شده اند اما افراد به صورت
خودسرانه اقدام به فک پلمب کرده اند که این موارد از طریق
دادستانی در حال پیگیری است. جمع آوری پسماند شهر فقط وظیفه
شهرداری است. سازمان صنعت، معدن و تجارت به برخی مجوز فروش
پلاستیک و خرید ضایعات پلاستیکی را می دهد که همین موضوع موجب
می شود افراد با مجوز اقدام به خرید ضایعات کنند. این افراد
نیز با مداخله در وظایف شهرداری نظم و نظافت شهر را به هم می
زنند. این مشکل در مورد خرید و فروش ضایعات آهنی نیز وجود دارد
به طوری که مجوز فروش آهن آلات و خرید ضایعات آهنی به آن ها
داده می شود.
به تلگرام پیک نت بپیوندید
https://telegram.me/pyknet
@pyknet
پیک نت 24
مرداد |
