روحانی روز گذشته در جمع مدیران ارشد وزارت ارتباطات و فنآوری
حضور یافته و سخنرانی دقیق ومشروحی کرد که خلاصه آن را می
خوانید:
این وزارتخانه از تغییر نام پیدا است که راهی طولانی را به
خاطر تغییر در تکنولوژی طی کرده است. ابتدا وزارت پست بوده
است. این کار در آن زمان به وسیله پیک و نامهرسان، نامهها و
بستههای کوچک را جابجا میکرد. بعدا تلگراف اضافه شد. این
وسیله با سیم و از طریق مورس بود و با مورسهای مختلف، افراد
کلمات مختلف را میگرفت و تبدیل به متن تلگراف میشد.
بعدا تلفن آمد و تحول بزرگی ایجاد کرد تا افراد با صوت و
تقریبا بدون تغییر پیام خود را مستقیم منتقل کنند. این مسئله
در راستای ارتباطات مردم با مردم بود. وسیله ارتباط حکومتها
به مردم رادیو بود. شاید در زمان پست، تلگراف و تلفن،
حکومتها احساس دردسر نکردند ولی وقتی رادیو به میدان آمد،
احساس دردسر شروع شد چرا که مردم میتوانستند پیامهای مختلف
را از کشورهای مختلف بگیرند.
اولین کسی که محدودیت را درباره رادیو ایجاد کرد، پهلوی اول
بود و اولین فیلترینگ از اینجا شروع شد و به افراد خاصی برای
داشتن رادیو مجوز میداد. بعدا تلویزیون و وسایل ضبط و صوت
رسید که در انقلاب اسلامی نیز از این ابزار استفاده کردیم. آنی
که صدای امام را از نجف و پاریس به تهران میرساند، نوار کاست
بود و این نوار پشت تلفن گذاشته شده و از آن طرف، دریافت، ضبط
و تکثیر میشد. امام صبح صحبت میکرد و تا شب، پیام ایشان به
ایران منتقل شده بود.
عادتی که انسان به یک فضا دارد، گاهی تبدیل به حق میشود. یعنی
برخی فکر میکند این عادت حق میشود و اگر خلاف عادت وی پیدا
شود، تبدیل به ناحق و نادرست میشود. وقتی میخواستند خزینهها
را بسته و دوش را درست کنند، نهضتی درست کردند و گفتند
میخواهند اسلام را از بین ببرند. یک فردی میگفت مبارزه علیه
اسلام از اینجا شروع شد. میگفتند این یک توطئه است. وقتی تلفن
آمد، برخی میگفتند که این مسئله امکانپذیر نیست و میگفتند
ممکن نیست که کلام داخل سیم برود و میگفتند شیطان این کار را
میکند.
برخی ها با هر چیز نویی مقابله میکنند. در زمینه وسایل
ارتباطی نیز این مسئله وجود دارد. خیلی از عمر اینترنت و
فنآوری ارتباطی نمی گذرد. موبایل و اینترنتی وجود نداشت؛ نه
تنها در ایران بلکه در همه جهان نیز همینطور بود. این تحولات
هم منافع زیادی دارد و هم میتواند مضراتی داشته باشد.
وقتی ماشین تازه آمده بود، برای ما روستاییها مهم بود که
ماشینی عبور میکند، آن را ببینیم. یکی از سفارشهای والدین
این بود که به خیابانها نزدیک نشوید. میگفتند ماشین سرش
نمیشود به شما میزند. از طرفی فکر میکردند رانندگی یک تخصص
بزرگی است و هرکسی نمیتواند راننده شود. میگفتند این شوفر
است و رانندگی را فراگرفته است. این تفکر در جامعه وجود داشت.
مردم ابزار را انتخاب میکنند. در زمان قدیم یخچال نبود، گوشت
خود را به چاه خنکی میبردند. ولی وقتی یخچال آمد، دیگر
نمیتوان جلوی استفاده از یخچال را گرفت. باید این فرهنگ را
داد که چگونه از یخچال استفاده کرد.
خوب یا بد مردم به موبایل عادت کرده اند. شما صبح موبایل را از
طرف بگیر، فرد نمیداند چه بکند. تاکسی میخواهد بگیرد، از
موبایل میگیرد. اخباری را میخواهد گوش کند، از این موبایل
دریافت میکند. میخواهد به دوستش پیام بدهد، از این موبایل
استفاده میکند. میخواهد فیلم یا نواری را گوش کند، از این
موبایل دریافت میکند و... امکانپذیر نیست حاکمیت به مردم
بگوید چون من تشخیص میدهم، موبایل را کنار بگذار. فوقش موبایل
را در جیب میگذارد و در گوشهای موبایلش را چک میکند.
نمیتوانیم با خواست مردم مبارزه کنیم زیرا این مشروع و قانونی
نیست. فکر میکنیم اختیاراتی
از آسمان داریم که میتوان بر مردم و زمینیان حکم کنیم. این
گونه نیست. خداوند به پیامبرش میگوید تو وکیل مردم نیستی و تو
فقط باید پیام را به مردم برسانی. مردم باید انتخاب کنند.
دین با تحمیل ممکن نیست. اساس دین با درک، فهم و پذیرش است.
خود مردم انتخاب میکنند. نیاز نیست به مردم فشار بیاوریم.
وقتی مردم ببینند ماشین خطراتی دارد به فرزندان خود سفارش
میکنند و فرهنگ را یاد میدهند. در همه فنآوریهای روز نیز
همینطور است.
در جهان شبکهای، هم میتواند حرف مفید باشد و هم حرف مضر.
ممکن است راست باشد و ممکن است دروغ هم باشد. در این فضا هم
افراطی استفاده میشود و هم تفریطی. برخی فکر میکنند هر دروغ
شایعه و افترا و... برای منافع خود و منافع حزبی و جناحیشان
قابل استفاده است.
برای کسی که تازه به این ابزار میرسد، خطرش بیشتر است. وقتی
به تلویزیون تازه میرسی حاضری از نهار بگذری تا برنامههایش
را ببینی. ولی روز بعد سر نهار، تماشا را تمام میکنی و به
نهار میرسی و چند ماه بعد فقط برخی از برنامههایش را نگاه
میکنی. شما روز اول موبایلی را به فرد میدهی و از روز اول
درخت ممنوعه برایش درست میکنی و به او میگویی به این
پیامرسان وارد نشو و به این پیامرسان وارد بشو. جوان میگوید
این چیست؟ خود ما این جوان را تحریک میکنیم.
ما در برخی از اقدامات خود ناموفق بودیم. اشکال این بود که فکر
میکردیم این دستگاه تحت فرمان ماست که بگویم فیلتر، فیلتر
میشود. فیلتر هم بشود، فیلترشکن را چه میکنیم. این فیلترشکن
را هم نابود کردیم، فیلترشکن بعدی را چه میکنیم.
فیلترشکنها روزانه شدند، چه
میکنیم؟
فنآوریهای ارتباطی و فضای مجازی بهترین ابزار برای شفافیت
و مقابله با رانت و فساد است، جوانان و نوجوانان بیش از همه از
اثرات منفی فیلترینگ آسیب میبینند. نه مسدود کردن و نه رها
کردن ما را به مقصد نمیرساند؛ سواد رسانهای جامعه را باید
افزایش دهیم.
بعد از یک سال از فیلترینگ، همه ما ضرر کردیم چرا که قبل از
این موضوع، جوانهای ما به فضاهای آنچنانی نمیرفتند و
پیامرسانها چارچوب مشخصی داشتند ولی متاسفانه با فیلترینگ
همه چارچوبها شکست. ما فکر میکردیم هر کسی میتواند روی نامه
چیزی را ممنوع کند و بعد آن چیز ممنوع شود. امروز برای ما مشخص
شده که فیلترینگ راهحل نیست. ما باید سواد رسانهای و
دیجیتالی جوانان و نوجوانانمان را بالا ببریم. یعنی یکی از
درسها در آموزش و پرورش باید این باشد که دانشآموزان بدانند
باید از فضای مجازی چطور استفاده کنند.
بسیاری از مشکلات به وجود آمده در فضای مجازی به دلیل آن است
که ما رسانه آزاد نداریم. یک
رسانه دولتی (صدا و سیما) داریم که اگر به این صورت نبود،
چنین تورمی در فضای مجازی به
وجود نمیآمد. اگر هر دسته، هر حزب و هر گروه برای خود رسانه
داشت، هر کدام حرف خود را به صورت رسمی در رسانههایشان
میزدند چنین مشکلاتی به وجود نمیآمد. اینها قوانینی است که
باید اصلاح شود.
باید همه به این نتیجه برسیم که حصار در هیچ چیز نمیتواند
مفید باشد. اگر در موبایل و تلفن همراه انحصار درست شود، حتماً
در آنها نیز موارد نادرستی ایجاد میشود. کجای دنیا ما چنین
چیزی داریم که این تعداد تبلیغ به تلفنهای همراه افراد
فرستاده شود. وزارت ارتباطات باید این موضوع را حل کند تا هر
کسی که خودش خواست، برای او تبلیغ فرستاده شود و هر کسی که
خودش راغب نبود، به هیچ وجه برای او تبلیغی فرستاده نشود.
ما نباید بگذاریم وقت مردم به این صورت تلف شود. نباید با
اعصاب مردم بازی کنیم. متاسفانه در حال حاضر به خاطر پول وقت
مردم را تلف میکنیم.
آیتی و آیسیتی در جامعه امروز برای ما خیلی مهم است. در
واقع این فناوریها پایه اصلی برای تمام اقتصاد ما است. فضای
مجازی توانمندساز است چرا که زیربنای آن فضای اقتصادی است و
همچنین ابزاری برای عدالت است چرا که وقتی اینترنت را به
روستاها میرسانیم، مردم روستا از همان مزایایی استفاده
میکنند که مردم شهر استفاده میکنند.
به حال به
۶۶
درصد از روستاها اینترنت رسیده است، البته باز هم باید این
آمار بالاتر رود و همانند برق شود. امروز هیچ روستایی که
۱۰
خانوار داشته باشد، نیست که برق به آن نرسیده باشد. همچنین در
سیستم گازرسانی هیچ جای دنیا به ایران نمیرسد. در سیستم
گازرسانی یا مقام اول را داریم یا جزو کشورهای اول به شمار
میآییم و طول لولههای گاز ما
۱۰
برابر قطر زمین است. فضای مجازی نیز باید به همین صورت باشد و
باید همه مردم بتوانند از آن استفاده کنند.
فضای
مجازی علاوه بر اینکه زیربنای فضای اقتصادی بوده و ایجاد عدالت
میکند سومین اثر آن شفافیت و مبارزه با فساد است. امروزه شاهد
این هستیم که بسیاری از افراد از گرفتن ارزهای دولتی
سوءاستفاده کردند ولی چطور میتوان با این فساد و رانت مبارزه
کرد؟ یکی از راههای آن ایجاد شفافیت است یعنی اگر من سفارشی
دارم، همان لحظه همه متوجه سفارش من بشوند. اگر ما بتوانیم همه
اطلاعات را در اختیار مردم بگذاریم، هم رانت و هم فساد کم
میشود.
دولت
الکترونیک سبب میشود تا هر فرد مجبور به گرفتن
۲۰
کپی از هر مدرکی نباشد. لایحه شفافیت در حال حاضر در دولت است
که میخواهیم آن را به مجلس بفرستیم. شفافیت در کنار دولت
الکترونیک برای ما خیلی مهم است. دولت الکترونیک سبب جمعآوری
اطلاعات میشود تا هر فرد برای هر کاری مجبور به گرفتن
۲۰
کپی از هر مدرکی نباشد. طرف هر جا میرود، میگوید یک کپی بده
و او آنقدر از مدارکش کپی گرفته که سریعا آن کپی را میدهد.
حتی شاهدیم که افراد برای اینکه در کارهای اداری به مشکل
نخورند حتی از کارت هوشمند خود کپی میگیرند.
قرار ما این شد که طرف یک کارت داشته باشد تا هم شناسایی شود،
هم اثرانگشتش باشد، هم کارت سوختش باشد، هم کارت بانکیاش باشد
و... طرف دست در جییش میکند و
۲۰
کارت بیرون میآورد. کجای دنیا این گونه است؟ باید کاری کنیم
تا هر فرد یک کارت داشته باشد.
من
۳۰
سال قبل مالزی رفته بودم. در آن زمان میگفتند افراد تنها با
یک کارت استفاده میکنند یعنی برای آموزش، درمان و شناسایی
و... از یک کارت استفاده میکنیم. در آن زمان گفتند تا سال
۲۰۲۰
درآمدشان از فنآوری ارتباطی به
۲۰۰
میلیارد دلار خواهد رسید. میگفتند اولین درآمد ما فنآوری
اطلاعات است. این برای یک کشور خیلی پیشرفته هم نبود، بلکه
کشور در حال توسعه بود. این مسئله برای من خیلی قابل تعجب بود.
با
همین فنآوری اطلاعات
۴۸
ساعته مجوز میگرفتند، با شرکتی قرارداد میبستند و قرارداد
اجرا میکردند .
۳۰
سال گذشته و با آن گزارش فکر میکنم
۱۰
سال از آن زمان عقب هستیم. البته در آنجا فیلترینگ و دردسرهایی
که شما دارید، وجود نداشت. البته صحبتم به معنای آن نیست که
این فضا را بیحساب و کتاب نظارت نکنیم. باید نظارت هم باشد
ولی باید به طرف بگوئیم سواد به خواندن و نوشتن نیست.
هماکنون
بچههای ما گاهی از ما باسوادتر هستند. تا ما چیزی میگویم
بچهها میگوید این درست نیست. بچهها اکنون ما را از نظر
اطلاعاتی کنترل میکنند. با یک موبایل با همه دنیا به راحتی در
ارتباط هستند. جوان و نوجوان شما گاهی از شما جلو میافتد چون
معنی سواد با دیروز متفاوت است.
روحانی خطاب به مدیران وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات یادآور
شد: کار بزرگی بر دوش شماست. خواست مردم نیز دولت الکترونیک
است. من چند بار به آقای جهرمی گفتم سلامت اولویت اول من است و
شما این سلامت را درست کرده و دادهها را به یکدیگر وصل کنید.
چند بار برای یک نفر عکس و امآرآی؟ وقتی این اتصال ایجاد شود
با جان و سلامت مردم بازی نمیکنند. چون با فلان آزمایشگاه و
سیتیاسکن و امآرآی و... ارتباط دارند، با مردم و سلامتشان
بازی میکنند. تا چه اندازه فرد در یکسال آنتیبیوتیک بخورد؟
گاهی پزشکان هرچه میتوانند و صفحه جا دارد، استفاده کرده و
دارو مینویسند. راهحل مقابله با این مسائل، دولت الکترونیک
است.
برای شناخت و مقابله با فساد و ایجاد سلامت، نیازمند دولت
الکترونیک هستیم، .ناچاریم تحول بزرگی در دولت ایجاد کرده و
دولت نیز حامی شما است. برای افزایش پهنای باند میدانید چه
فشارهایی دیدیم. گاهی از آسمان و زمین بر ما فشار وارد شده
است. در دولت یازدهم و دوازدهم ایستادگی کردیم. هر تصمیمی از
هر ارگانی گرفتند، گفتیم غلط است و اجرا نمیکنیم.
اگر مردم به راحتی از این فضا استفاده میکنند، دولت نه پول و
دلار بلکه از آبرویش مایه گذاشته و باید این آبرو حفظ شود.
باید از همه توان استفاده کرده و نگذاریم نسل جوان ما را فاسد
کنند. باید خودمان تولید محتوا بیشتری کنیم. به غیر از کار
زیرساختی که کار مردم نیست و باید دولت انجام دهد، بقیه کارها
را به مردم واگذار کنیم. والله مردم بهتر از شما فیلم
میسازنند، شعر میسرایند و موسیقی تولید میکنند. کتاب و
موسیقی و فیلم هر کدامشان جایگاه خود را دارند. جایی تئاتر
جایگاه دارد، جایی کتاب جایگاه دارد، جایی سینما جایگاه دارد .
یکی از بحثهای مهم اشتغال جوانان است. اکنون که آمار میدهیم،
میگویم
۱۱.۷
درصد بیکاری وجود دارد. البته اگر بر جوان
۱۵
تا
۲۹
ساله متمرکز شویم، این آمار دو برابر میشود. برای افراد
تحصیلکرده، آمار بیکاری زیاد میشود. برای زنان بیشتر میشود.
گذشت
زمانی که میگفتیم زنان در خانه باشند و بیرون هم نیایند. ما
اصولی داریم که همه باید حفظ کنند. خانمها باید حفظ کنند و
آقایان هم باید حفظ کنند. در مسئله حجاب از خانمها شروع
میکنیم و در حالی که قرآن از مردها شروع کرده است. ولی ما
زنان و دخترها را دستگیر میکنیم. آغاز از چشم است و بعد به
زینت میرسد. اساس حجاب برای امنیت است. تمام حجاب حمایت از زن
است ولی ما به گونهای رفتار کردیم که حجاب چماق بر زن شده است.
زنان در برخی از جهات سلامت بهتری نسبت به مردها دارند. من با
برخی وزرای قدیمی صحبت کردم. آنها گفتند ما زنی که فساد مالی
داشته باشد، نداشتیم. در مردان بوده و اصلا زن آلوده به فساد
نداشتهایم. چرا باید کار را به آقایی بسپاریم که گرفتاری برای
ما ایجاد کند؟ برخی از جاها ممکن است زن کاری را بهتر انجام
دهد و در برخی از جاها هم آقایان.
هر کجا از زن و جوانی استفاده کردیم، ضرر نکردیم. نمونه آن
وزازتخانه شماست. کم بوده وزیری در این سن مسئولیت بگیرد و خوب
هم عمل کند و شما نیز با او کار کنید. شرط اولم با جهرمی این
بود که وزارت ارتباطات اشتغال ایجاد کند. ایشان گفتند سالانه
۱۰۰
هزار شغل ایجاد میکنند و تا امروز باید
۱۵۰
هزار شغل ایجاد شده باشد. گاهی جایی که سرمایه برای ایجاد شغل
نمیخواهد، همینجا است. صنعت و کارخانهسازی، دلار، زمین و
سرمایه میخواهد ولی برای استارتآپ گاهی نیاز به پول چندانی
نیست. راحتترین و کمهزینهترین راه همین مسئله است و از این
طریق اشتغال ایجاد کنیم.
بخش
گردشگری هم یکی از موضوعات مهم ماست که باید با آن بتوانیم
نشاط اجتماعی ایجاد کنیم. در این بحث، فناوری اطلاعات میتواند
کمک بزرگی حتی در معرفی جاذبهها کند. اینکه اپلیکیشنی داشته
باشیم که همه جاذبههای تاریخی، فرهنگی و... به صورت کاملا
دقیق نشان دهد و حتی هتلها و وسایل حمل و نقلی نزدیک هر کدام
از آنها را مشخص کند. این موضوع میتواند در توسعه این بخش کمک
کند. گردشگری در بحث اشتغال میتواند کار بزرگ و مهمی را انجام
دهد.
در برخی از بخشهای علمی همچون ساخت اتومبیل و هواپیما ما با
جهان فاصله زیادی داریم اما به نظرم میآید که در آیتی و
آیسیتی، این فاصلهها را کم میکنیم. خدماتی که در حال
حاضر در این زمینهها به مردم داده میشود در بسیاری از بخشها
کاملا مشابه با جهان است.
اکنون پنج میلیون نفر برای کارهای اداری خرد به ادارات مراجعه
حضوری میکنند که اگر ما بتوانیم دو تا سه میلیون این افراد را
به دولت الکترونیک منتقل کنیم و یا حتی آن را به صفر برسانیم
خیلی اتفاق خوبی افتاده است. البته این رقم پنج میلیون حتما در
گذشته بالاتر بود و حال به این رقم رسیدند. ما در این زمینه
دانشگاهها و دانشجوهای بسیار با انگیزه و خوبی داریم که باید
برای آنها زمینه و امکانات را فراهم کنیم.
به تلگرام پیک نت بپیوندید
https://telegram.me/pyknet
@pyknet
پیک نت 2 بهمن |