|
گروهی از
دانشمندان از سراسر جهان - از دانشگاه آکسفورد تا دانشگاه
نورمال پکن - در
۳۱
مارس ۲۰۲۰مقاله
مهمی را در مجله «ساینس» منتشر کردند. این مقاله با عنوان
«تحقیقی از اقدامات کنترلی انتشار اپیدمی کووید-۱۹
در پنجاه روز اول در چین»، بر آن است که اگر دولت چین دست به
قرنطینه ووهان و واکنش اضطراری ملی نزده بود، می‌توانست
۷۴۴هزار
مورد تأیید شده خارج از ووهان داشته باشد. نویسندگان معتقدند
که «اقدامات کنترلی اعمال‌شده در چین، به طور بالقوه دارای
درس‌هایی برای دیگر کشورها در سراسر جهان بوده است.»
در گزارش ماه
فوریه، اعضای تیم سازمان بهداشت جهانی بعد از بازدید از چین،
نوشتند: «چین در مواجه با ویروس ناشناخته اخیر،
بلندپروازانه‌ترین، سریع‌ترین و تهاجمی‌ترین تلاش برای مهار یک
بیماری را در تاریخ به اجرا درآورده است.»
ما در این
گزارش، جزئیات اقدامات انجام شده در سطوح مختلف دولت و
سازمان‌های اجتماعی چین برای مهار شیوع ویروس و بیماری را در
زمانی بررسی می‌کنیم که دانشمندان تازه دست به کار جمع‌آوری
اطلاعات درباره آن شده بودند؛ و هنوز نه واکسن و نه داروی خاصی
برای درمان کووید-۱۹
وجود داشت.
فوریت
یک نقشه
در نخستین
روزهای ژانویه
۲۰۲۰،
کمیسیون ملی سلامت چین (ان‌اچ‌سی) و مرکز کنترل و پیشگیری
بیماری‌های چین (سی‌دی‌سی)، تهیه پروتکل‌ها برای چگونگی تشخیص،
درمان و نمونه‌گیری آزمایشگاهی از بیماریی را آغاز کردند که
«مورد ناشناخته‌ای از ذات‌الریه ویروسی» به شمار آمد. ان اچ
سی و دپارتمان‌های بهداشت در استان «هوبِی» در
۴
ژانویه یک دفترچه راهنمای درمانی تهیه کردند و به تمام
انستیتوهای پزشکی در شهر ووهان فرستادند؛ همان روز آموزش مردم
در سطح شهر به اجرا درآمد. تا
۷
ژانویه سی‌دی‌سی چین اولین مبتلای ویروس جدید کرونا را ایزوله
کرد، و سه روز بعد، انستیتوی ویروس‌شناسی ووهان (آکادمی علوم
چین) و دیگران کیت‌های نمونه‌گیری را ساختند.
تا پایان هفته
دوم ژانویه، اطلاعات بیشتری درباره ماهیت ویروس به دست آمد، و
بدین‌ترتیب برنامه برای مهار آن شروع شد. در
۱۳
ژانویه، ان اچ سی از مقامات شهر ووهان خواست تا در بنادر و
ایستگاه‌ها درجه حرارت افراد اندازه گیری شود، و
گردهمایی‌های عمومی کاهش یابد. روز بعد، ان اچ سی طی یک
کنفرانس تلفنی به سراسر چین، درباره انتشار خطرناک کروناویروس
جدید و آماده شدن برای وضعیت اضطراری سلامت عمومی هشدار داد.
۱۷
ژانویه، ان اچ سی هفت تیم بازرسی برای آموزش مقامات بهداشت
عمومی درباره ویروس به استان‌ها فرستاد، و
۱۹
ژانویه اسید نوکلئیک برای بسته‌های نمونه‌گیری در بیشتر
دپارتمان‌های بهداشت چین توزیع شد. ژونگ نانشان - رئیس سابق
انجمن پزشکی چین - در رأس تیم سطح بالایی برای بازرسی و تحقیق
در روزهای
۱۸ و
۱۹
ژانویه به شهر ووهان رفت.
در طول چند روز
بعد، ان اچ سی کم کم به اینکه ویروس چگونه انتقال می‌یابد و
چگونه می‌شود این انتقال را متوقف کرد، پی‌برد. بین
۱۵
ژانویه تا سوم مارس، ان اچ سی هفت دفترچه راهنما منتشر کرد.
نگاهی به آنها، پیشرفت دقیق در دانسته‌های کمیسیون ملی سلامت
درباره ویروس و نقشه‌های آنها برای نابودی بیماری را نشان
می‌دهد؛ این نقشه‌ها شامل روش‌های جدید درمان، از جمله استفاده
از ریباویرین و ترکیبی از پزشکی چینی و الوپتیک بودند. دفتر
ملی طب سنتی چینی در پایان گزارش داد که به
۹۰درصد
بیماران داروی سنتی داده شده، که روی
۹۰درصد
آنها مؤثر بوده است.
تا
۲۲
ژانویه، معلوم شد که رفت و آمد به ووهان باید محدود شود. آن
روز، دفتر شورای دولتی اطلاعات از مردم خواست که مطلقاً به
ووهان نروند، و روز بعد شهر کلاً تعطیل شد. امروز دیگر واقعیت
تلخ ویروس بر همه روشن شده بود.
اقدامات
دولت
حزب کمونیست چین
روز ۲۵
ژانویه، گروه رهبری برای جلوگیری و کنترل کووید-۱۹
با دو رهبر را تشکیل داد: لی کِکیانگ و وانگ هونینگ.
رئیس‌جمهور چین، شی جین پینگ گروه را موظف کرد تا بهترین
نظریات علمی را مطابق خطوط اساسی تدوین شده برای مهار ویروس را
به کار بندند، و همه منابع را به کار گیرند تا سلامت مردم را
پیش از ملاحظات اقتصادی قرار دهند. تا
۲۷
ژانویه، معاون شورای دولتی سان‌چونلان یک تیم مرکزی
هدایت‌کننده به شهر ووهان فرستاد تا پاسخ جدید قاطع جهت کنترل
ویروس را سازماندهی نماید. در طول این مدت، دولت و حزب کمونیست
دستور کاری برای برخورد با ویروس تهیه کردند که می‌شود در چهار
راستا خلاصه کرد:
۱-
برای
جلوگیری کردن از انتشار ویروس، نه تنها استان باید قرنطینه
شود، بلکه باید ترافیک در داخل استان نیز به حداقل برسد.این
تصمیم با توجه به هم‌زمانی با تعطیلات سال نو چینی، که
خانواده‌ها به دیدار یکدیگر می روند و در بازارها گردش
می‌کنند، بسیار دشوار بود (این بزرگ‌ترین جابجایی انسانی در
کوتاه مدت است، زمانی که تقریباً همه
۴/۱میلیارد
مردم چین در خانه‌های یکدیگر جمع می شوند)؛ بایستی اجرای همه
این‌سنت‌ها ممنوع می‌شد. مقامات محلی بلافاصله با استفاده از
پیشرفته‌ترین نظرات اپیدمیولوژیک مطالعه منشاء عفونت و یافتن
مسیر انتقال آن را آغاز کردند. نتیجه این مطالعات برای متوقف
کردن انتشار ویروس بسیار مهم بود.
2-
تخصیص منابع
برای خدمات درمانی، شامل تجهیزات محافظتی برای کارکنان،
تخت‌های بیمارستانی برای بیماران، تجهیزات و نیز دارو برای
درمان بیماران. این مورد همچنین شامل ساختن مراکز درمانی موقت
- از جمله بعدتر دو بیمارستان کامل (بیمارستان های هزار و هزار
و پانصد تختخوابی هوشنشان و لیشنشان) می‌شد. غربالگری‌های
بیشتر، کیت‌های تشخیصی بیشتری نیاز داشت که باید تهیه و تولید
می شد.
۳-
تضمین
اینکه در ایام قرنطینه استان، غذا و سوخت در دسترس همه
شهروندان باشد.
۴-
تضمین انتشار اطلاعات برای عموم که برپایه واقعیات علمی و نه
شایعه باشند. بدین منظور،تیم رهبری همه اعمال غیرمسؤولانه
مقامات محلی از گزارش اولین موارد تا پایان ژانویه را بررسی
کرد.
این چهار محور
رویکرد عملی دولت چین و مقامات محلی در طول فوریه و مارس را
نشان می‌دهد. مکانیزم مشترک جلوگیری و کنترل، تحت رهبری
کمیسیون ملی سلامت چین با اختیارات وسیع برای برقراری هماهنگی
در مبارزه برای شکستن زنجیره عفونت ایجاد شد. شهر ووهان و
استان هوبی تا اوایل ماه آوریل برای
۷۶
روز در قرنطینه واقعی ماند. روز
۲۳
فوریه، پرزیدنت شی جین‌پینگ برای
۱۷۰هزار
کادر حزب کمونیست و شهرستان و مقامات نظامی از سراسر کشور
سخنرانی کرد. او گفت: «این یک بحران و نیز آزمونی بزرگ است.»
تمام تأکید چین باید بر مبارزه با اپیدمی و اولویت دادن به
مردم باشد و در عین حال چین باید اطمینان یابد که به
برنامه‌های بلندمدت اقتصادی ضربه‌ای نخواهد خورد.
کمیته‌های محلی
چیزی که به
اخبار راه نیافته، آن بخشی از پاسخگویی به ویروس کروناست که
توسط کار دسته‌جمعی مردم صورت گرفته، چیزی که معرف جامعه چینی
است. در دهه
۱۹۵۰،
سازمان‌های مدنی شهری - یا یوویهویی - به عنوان راهی برای
امنیت و کمک متقابل ساکنین محلات تشکیل شدند. در ووهان، در
زمان برقراری قرنطینه، اعضای این کمیته‌های محلی بودند که برای
اندازه‌گیری درجه حرارت بدن اهالی، رساندن غذا و دارو و وسایل
ضروری درمانی (به ویژه برای سالمندان) خانه به خانه می‌رفتند.
کمیته‌های محلی در دیگر بخش‌های چین، برای نظارت بر ورود و
خروج مردم، ایستگاه تب‌سنجی را در ورودی محلات قرار دادند؛ این
یک اقدام مهم برای سلامت عمومی به شکل غیرمتمرکز بود. تا تاریخ
۹
مارس، ۵۳
نفر از کسانی که در این کمیته‌ها کار می کردند جان خود را از
دست دادند که
۴۹
نفرشان از اعضای حزب کمونیست بودند.
۹۰میلیون
عضو حزب کمونیست چین و
۶/۴میلیون
سازمان‌های توده‌ای حزبی برای سازماندهی و ارائه خدمات عمومی
در سراسر کشور در خط مقدم
۶۵۰هزار
محله شهری و روستایی حضور داشتند. کارکنان درمانی عضو حزب که
به ووهان رفتند تا بخشی از خط مقدم پاسخگویی به نیازهای درمانی
بیماران باشند. اعضای دیگر حزب یا در کمیته های محلی کار
می‌کردند و یا راه‌های جدیدی برای مقابله با ویروس تدارک می
دیدند.
عدم تمرکز
پاسخ‌هایی خلاقانه برای مهار بیماری به وجود می آورد. یک جارچی
روستایی در روستای تیانشینکیاآو، شهر تیاوما، محله یوهوا،
چانگشا، استان هونان، یانگ ژیکیانگ با استفاده از «صدای بلند»
۲۶بلندگو
از روستاییان با اصرار می‌خواست که به دیدن یکدیگر در سال نو
نروند و باهم شام نخورند. در منطقه خودمختار ناننیگ، گوانگژی
ژوانگ، پلیس از پهباد همراه با نواختن ترمپت به اهالی جهت
زیرپا نگذاشتن مقررات قرنطینه هشدار می‌داد.
۴۴۰هزار
شهروند در چنگدو، استان سیچوان، تیم‌هایی برای سلسله اقدامات
عمومی به منظور متوقف کردن انتشار ویروس تشکیل دادند؛ آنها
مقررات بهداشتی را به اطلاع عموم می‌رساندند، درجه حرارت بدن
مردم را اندازه می‌گرفتند، غذا و دارو راه به نقاط مورد نظر
می‌رساندند، و راه‌هایی برای سرگرمی مردم آسیب دیده فراهم
می‌کردند. کادرهای حزب کمونیست فعالیت کسب‌و کارها، گروه‌های
اجتماعی، و داوطلبان را در ساختارهای محلی خودگردان در هماهنگی
باهم هدایت می‌کردند. در پکن این افراد نرم‌افزاری طراحی کردند
تا اطلاعات درباره ویروس را به اطلاع افراد عضو شده برساند، و
یک بانک اطلاعاتی هم به وجود آوردند تا بتواند به تعقیب مسیر
حرکت ویروس در شهر کمک نماید.
مداخلات
پزشکی
لی لانجوان از
اولین پزشکانی است که وارد ووهان شد. او به یاد می آورد وقتی
به آنجا رسید، آزمایش‌های پزشکی «به سختی انجام می‌شد» و وضع
تجهیزات «کاملاً بد» بود. اما در چند روز، بیش از
۴۰هزار
پرسنل خدمات درمانی به این شهر رسیدند؛ وقتی آنهایی را که
حال‌شان وخیم بود به بیمارستان بردند، بیماران با علایم خفیف
در مراکز درمانی موقت تحت درمان قرار گرفتند. تجهیزات محافظتی،
کیت‌های آزمایش، دستگاه کمک تنفسی، و دیگر تجهیزات با سرعت از
راه می‌رسیدند. دکتر لی لانجوان می‌گوید: «آمار مرگ و میر
به‌خوبی کاهش یافت. تنها در دو ماه، وضعیت اپیدمیک در ووهان
اساساً تحت کنترل قرار گرفت».
۱۸۰۰
تیم
اپیدمیلوژیک - هر تیم پنج نفر - از سراسر چین برای بررسی وضع
مردم آمدند. ونگ بو، رهبر یکی از این تیم‌ها از استان جیلین
گفت، تیم او جهت اطلاع از وضع اپیدمی را، که کاری «خطرناک اما
الزامی» بود، خانه به خانه به اجرا گذاشت. یااُو لایشون، عضو
تیم جیلین نیز گفت، آنها نظرخواهی اپیدمیلوژیک را در چند هفته
به اجرا گذاشتند که طی آن وضعیت
۳۷۴
نفر و ردیابی
۱۳۸۳
تماس نزدیک آنها را بررسی کرده بودند؛ این یک کار بنیادی برای
یافتن کسانی بود که مبتلا و درمان شده بودند، و کسانی که
علامتی بروز نداده و تست‌شان منفی بود، اما لازم بود ایزوله
شوند. مقامات سلامت تا
۹
فوریه، به وضعیت
۲/۴میلیون
خانوار درشهر ووهان (معادل
۵۹/۱۰میلیون
نفر) رسیدگی کرده بودند،یعنی معاینه
۹۹درصد
جمعیت شهر که کاری بس عظیم بود!
سرعت تولید
تجهیزات پزشکی، به ویژه تجهیزات محافظتی برای کارکنان پزشکی،
واقعاً نفس‌گیر بود. چین در
۲۸
ژانویه کمتر از
۱۰هزار
بسته کامل تجهیزات محافظتی در روز تولید می‌کرد، که تا
۲۴
فوریه ظرفیت تولید آن به
۲۰۰هزار
بسته در روز افزایش یافت. دولت در اول فوریه روزی
۷۷۳هزار
کیت آزمایش تولید می‌کرد؛ تا
۲۵
فوریه روزانه
۷/۱میلیون؛
و تا ۳۱
مارس به روزانه
۲۶/۴
میلیون رسید. طبق دستور دولت مراکز صنعتی تولید لوازم محافظتی،
آمبولانس‌ها، دستگاه‌های کمک تنفسی، دستگاه‌های
الکتروکاردیوگراف، ماشین‌های بخور درمانی، آنالیزر گاز خون،
ماشین‌های ضدعفونی‌کننده هوا، و دستگاه‌های دیالیز خون سرعت
بخشیدند. تمام تمرکز دولت بر حصول اطمینان از رفع هر کمبودی در
وسایل مورد نیاز درمانی بود.
چن وی، یکی از
ویروس‌شناسان سرشناس چین که در اپیدمی سارس
۲۰۰۳
کار کرده بود و در سال
۲۰۱۵
برای تهیه اولین واکسن ابولا در جهان به سیرالئون رفته بود،
فوراً با تیمش به ووهان آمد. آنها تا۳۰ژانویه
آزمایشگاه قابل‌حمل تست خون ساختند، تیم او اولین واکسن
کروناویروس جدید را تولید کرد و برای انجام آزمایش‌های کلینیکی
فرستاد، و خود چن یکی از اولین کسانی بود که برای آزمایش آن
واکسینه شد.
تسکین
تعطیل کردن
استانی با
۶۰میلیون
جمعیت برای بیش از دو ماه و به نوعی تعطیل کشوری با
۴/۱میلیارد
جمعیت کار آسانی نیست. تأثیرات اقتصادی و اجتماعی عظیمی در راه
بود. اما دولت چین - در اولین رهنمودهای خود - گفت که ضربه
اقتصادی به کشور قرار نیست چگونگی پاسخ ما (به اپیدمی کرونا)
را معین کند؛ خوب بودن حال مردم باید حاکم بر تدوین هر سیاستی
باشد.
۲۲ژانویه
پیش از آن که تیم رهبری مقابله با کرونا تشیکل شود، دولت
بخشنامه‌ای را مبنی بر تضمین رایگان خدمات درمانی بیماران
کووید-۱۹
صادر کرد. سپس برنامه‌ای برای بازپرداخت بیمه درمانی تهیه
شد،که همه هزینه‌های مربوط به دارو و خدمات پزشکی ضروری برای
درمان کووید-۱۹،
توسط صندوق بیمه پوشش داده شود و هیچ بیماری نباید هیچ پولی
بپردازد.
در جریان
قرنطینه دولت مکانیزمی به وجود آورد تا تأمین مداوم غذایی و
سوخت با قیمت عادی را ضمانت می‌کرد. کارخانه‌های تحت مالکیت
دولت از جمله کمپانی مواد غذایی و روغن، گروه ذخیره غلات چین،
و گروه صنایع ملی نمک چین همگی تولیدات خود را مانند برنج،
آرد، روغن، گوشت و نمک افزایش دادند. فدراسیون تعاونی‌های
تدارکات و بازاریابی سراسر چین به بازارها کمک کرد تا به طور
مستقیم با تعاونی‌های کشاورزان در ارتباط قرار بگیرند؛
سازمان‌های دیگر مانند اتاق بازرگانی صنعت کشاورزی چین متعهد
به حفظ ثبات قیمت و عرضه شد. وزارت امنیت داخله در سوم فوریه
برای جلوگیری از تقلب در قیمت‌ها و احتکار تشکیل جلسه داد، و
تا ۸
آوریل دوایر دادگستری در چین به
۳۱۵۸
تخلف مربوط به اپیدمی را رسیدگی کردند. دولت برای حمایت از
کسب‌و کارهای کوچک و متوسط کمک مالی ارائه کرد؛ در عوض، آنها
باید فعالیت خود را به گونه‌ای انجام می‌دادند که فضای امن
برای سلامت کارکنان را تضمین نمایند (برای نمونه شرکت کابل
گوانگژو لین‌گنان تعیین وقت استراحت نهار کارکنان، اندازه‌گیری
دمای بدن آنها، ضدعفونی منظم محیط کار، کسب اطمینان از درست
کار کردن هواکش‌ها، و تهیه وسایل حفاظت شخصی مانند ماسک، عینک
محافظ، لوسیون ضدعفونی دست، و موادضدعفونی دارای الکل برای
کارکنان انجام شد.)
قرنطینه
مطالعه چهار
متخصص اپیدمی از هنگ کنگ در مجله لانست نشان می‌دهد که
قرنطینه ووهان در اواخر ژانویه از انتشار عفونت به خارج از
استان هوبی ممانعت کرد. به نوشته آنها شهرهای مهمی مانند پکن،
شانگهای، شن‌ژن، و من‌ژو بعد از دو هفته قرنطینه محدود شاهد
سیر نزولی تعداد مبتلایان بودند. دانشمندان می‌نویسند، با این
وجود، به عنوان پیامد تلخ کووید-۱۹
و بدون مصونیت گله‌ای، ویروس می‌تواند موج دومی داشته باشد.
این همان چیزی است که دولت چین را نگران می‌کند،از این رو آنها
همچنان هوشیاری خود را نسبت به این کروناویروس جدید حفظ
کرده‌اند.
به‌هرحال، در پی
پایان قرنطینه، نور شادی در سراسر ووهان تابیدن گرفت. کارکنان
درمانی و داوطلبان نفسی به راحتی کشیدند. چین توانسته بوده با
به خدمت گرفتن منابع قابل توجه خود -فرهنگ و نهادهای
سوسیالیستی- زنجیره عفونت را به سرعت از هم بگسلد!
کانترپانچ،
۱۵ آوریل
2020
----------------------------------------------
درباره
نویسندگان:
ویجی
پراشاد
تاریخ‌دان هندی، نویسنده و روزنامه‌نگاری که از او تا به حال
بیش از بیست کتاب انتشار یافته است. از جمله: «ملت‌های
تاریک‌تر، تاریخ مردم جهان سوم»، «ملت‌های فقیرتر: تاریخچه
احتمالی جنوب جهان»، «مرگ یک ملت و آینده انقلاب عربی» و «
ستاره سرخ بر فراز جهان سوم.»
دو
ژیاوجون
مترجم ساکن شانگهای است. عرصه تحقیقات او درباره روابط
بین‌الملل، ارتباطات متقابل فرهنگی، و زبان‌شناسی کاربردی است.
وییان زو
وکیل ساکن پکن، علاقمند به مسایل اجتماعی و سیاسی.
این مطلب عینا از
نشریه "دانش و مردم" که درایران منتشر می شود نقل شده است.
به تلگرام پیک نت بپیوندید
https://telegram.me/pyknet
@pyknet
پیک نت 30 ژوئیه 2020 |
