دبیرخانه سازوکار عالی مشارکت جامع راهبردی ایران و چین سند
"ویرایش نهایی برنامه همکاریهای جامع (25 ساله) ایران و چین"
را منتشر کرد. نسخهای از این سند بدست راه توده نیز رسیده
است. این ویرایش هنوز غیررسمی است، یعنی باید به امضای دو طرف
برسد. این سند 18 صفحهای دارای یک مقدمه و سه ضمیمه است که
چارچوب کامل همکاریهای ایران و چین را ترسیم کرده است.
دقت در محتوای این سند نشان می دهد که آنچه رسانههای خارجی
درباره محتوای همکاریهای ایران و چین منتشر کردهاند به کلی
دروغ و بی محتواست. در واقع سند همکاریهای ایران و چین با
توجه به ظرفیتهای چین در هر کشور دیگری اگر امضا شده بود
بعنوان یک سند افتخار به مردم معرفی و از ظرفیتهای آن برای
رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی، ایجاد امید در جامعه و بهبود
وضع مردم و کاهش فقر تبلیغ می شد. اما در ایران در کشاکش میان
جناحهای حکومت، در بی اعتمادی مطلق مردم، در فشار طرفداران
غرب به جلوگیری از بهره گیری از ظرفیتهای روابط ایران و چین،
در فشارهای آمریکا و تحریم اقتصادی ایران و ... به اینکه این
سند بتواند با وضع کنونی حکومتی تاثیری در اوضاع کشور داشته
باشند با دشواری بسیار روبروست. سیاست "نه شرقی، نه غربی"، چون
شالوده آن نه بر ساختن که بر "نفی" استوار شده بتدریج از نشان
استقلال به نشانه از دست دادن هرگونه استقلال برای برقراری
مناسبات دوستانه با جهان تبدیل شده است. کشورهای غربی که خود
بیشترین روابط را با چین دارند و همه کالاهای خود را از چین
وارد می کنند، از اینکه دیگر کشورها نیز با چین رابطه داشته
باشند ناراضی هستند. آنها می خواهند موقعیت مناسبات انحصاری
خود با چین از یکسو و مناسبات انحصاری با کشورهای توسعه نیافته
را برای خود حفظ کنند. زیر فشاراین کشورها ایران حق ندارد برای
توسعه خود از ظرفیتهای مناسبات با چین بهره گیرد. نتیجه این
می شود که مناسبات ایران و چین بطور غیررسمی و بدون برنامه
ملی، در چارچوب منافع تنگ و خودخواهانه و زودگذر تجار ایرانی و
چینی بدون هیچگونه چشماندازی برای توسعه ملی قرار گرفته است.
انتشار غیررسمی سند در عین حال نشانه کوشش پایان دادن یا کاهش
فشار مخالفان داخلی همکاریهای ایران و چین است، مخالفانی که
قصد زمین زدن دولت را دارند و می خواهند آن را وسیله چانه زنی
و معامله با آمریکا قرار دهند یا چین ستیزی را بعنوان نماد
تفاهم مشترک خود با آمریکا وانمود کنند.
در مقدمه سند همکاریهای جامع پس از اشاره به اینکه ایران و
چین دو تمدن کهن آسیایی و دو شریک نزدیک هستند، با تکیه بر
مشترکات فرهنگی، چندجانبه گرایی، حمایت از حق ملتها برای
برخورداری از حق حاکمیت برابر و مدل توسعه بومی خود، و با
اظهار امید از اینکه این سند "ترسیم کننده فصلی جدید در سپهر
مناسبات دو تمدن بزرگ آسیایی چین و ایران" و ... همکاریهای دو
جانبه در چارچوب ابتکار "کمربند - راه" باشد به تفاهمات طرفین
اشاره می شود. این تفاهم شامل چند بند چشمانداز، ماموریت،
اهداف اساسی، زمینههای همکاری، اقدامات اجرایی، مشارکت
راهبردی چامع چین - ایران، مبتنی بر رویکرد برد- برد می باشد.
اهداف و چشماندازها
در مقدمه این سند اهداف و زمینههای همکاری چنین توصیف می شود:
همکاری دوجانبه اقتصادی و تجاری، حوزههای فناوری، گردشگری،
مبارزه با تروریسم و گسترش همکاری نظامی برای تقویت ظرفیتهای
دفاعی و راهبردی
انرژی، نفت، پتروشیمی، انرژیهای تجدیدناپذیرو هستهای
غیرنظامی،
بزرگراه، خط اهن، اتصالات دریایی، همکاریهای بانکی با تاکید
بر استفاده از ارزهای ملی و مقابله با پولشویی،
گردشگری، علمی و اکادمیک و فن اوری،
ریشه کردن کردن فقر و بهبود وضعیت معیشت مردم،
نظارت و اجرا، همکاری در کشور ثالث،
نفی فشارهای خارجی.
در ضمیمه اول و دوم سند زمینههای همکاری و عناوین اصلی برنامه
همکاریهای جامع 25 ساله چنین ذکر می شود:
توسعه سرمایه گذاری در حوزههای مختلف اقتصادی، اعم از نفت،
پتروشیمی، صنایع سنگین، کشاورزی، سلامت، برق، شبکههای هوشمند
و دانش بنیان، صنایع نوین مانند ارتباطات، خدمات و گردشگری،
انتقال و توسعه فناوریهای نوین اعم از انرژیهای پاک و
تجدیدپذیر، نیروگاه، فن آوریهای ارتباطی و اطلاعاتی،
پروژههای کلان صنعتی و معدنی
همکاریهای گمرکی،
تولیدات کشاورزی و دارویی و بهداشتی،
تشویق سرمایه گذاری و توسعه منابع و زیرساختهای گردشگری،
خدمات فنی و مهندسی،
زیرساختهای دریایی و بندری،
احداث شهرهای جدید در ایران،
همکاری در ایجاد مراکز صنعتی محور، خدماتی محور و فناوری محور
در بنادر و جزایر منتخب،
همکاریهای علمی و فنی در حوزه فضای مجازی،
توسعه همکاریهای نظامی، دفاعی، امنیتی در حوزههای اموزشی -
پژوهشی، صنایع دفاعی و تعامل در موضوعات راهبردی، ایجاد مکانیز
واردات پایدار نفت خام از ایران،
مشارکت در ایجاد و تجهیز مخازن ذخیره نفت، گار و محصولات
پتروشیمی دو کشور،
انتقال دانش فنی چین در زمینه صنعت آب و برق،
مشارکت فعال در کرویدورهای بین المللی جنوب (بندر چابهار -
آسیای مرکزی) و جنوب - غرب (چابهار و بندر عباس - ترکیه و
جمهوری اذربایجان)
ساخت خط آهن پاکستان - ایران - عراق – سوریه و خط آهن شرق -
غرب ایران،
توسعه سواحل مکران، بندر جاسک و ایجاد یک شهرک صنعتی در ایران،
ایجاد شهرهای گردشگری و شهرهای هوشمند،
توسعه زیر ساختهای اطلاعاتی و توسعه نسل پنجم ارتباطات از راه
دور، شامل مسیریاب ، جی پی اس، سرورها و ذخیره اطلاعات، تلفن
همراه، تبلت، لب تاپ سیستم عامل رایانه، مرورگرها، آنتی
ویروسها، فناوریهای هوشمند و هوش مصنوعی، استارت اپها،
همکاریهای نظامی، دفاعی، حوزههای اموزش، تبادل استاد و
دانشجو، رزمایش، تبادل تجربیات نظامی و دفاعی
در ضمیمه سوم که به "اقدامات اجرایی" اختصاص دارد بر موارد زیر
تاکید دارد:
عرضه پایدار نفت به چین، مشارکت در توسعه صنعت نفت، توسعه
ظرفیت خطوط انتقال انرژی،
افزایش صادرات محصولات پتروشیمی ایران به چین و همکاری درباره
تولید برق و کود از زبالههای شهری،
ساخت نیروگاههای برق آبی، تصفیه خانههای آب و فاضلاب، سد و
شبکههای ابیاری زهکشی و تاسیسات اب شرین کنهای بزرگ،
افزایش سهم انرژی تجدید پذیر و نیروگاه سیکل ترکیبی موجود،
تولید تجهیزات و فناوریهای جدید،
ایجاد یک شرکت تجاری مشترک به منظور تسهیل تجارت کالا بین
فعالان تجاری دو کشور،
گشایش شعبات بانکهای ایرانی در مناطق اقتصادی ویژه چین و بانک
مشترک چین - ایران و شعبات ان در سرزمین اصلی و مناطق ازاد
تجاری حمل و نقل و زیر ساختها،
تشویق سرمایه گذاری در ساخت و توسعه فرودگاهها، خرید محصولات
هوایی تولید مشترک ایران و چین و توسعه زنجیره تامین هوایی
متشکل از شرکتهای ایرانی،
انتقال فناوری و مشارکت در توسعه فناوریهای مورد نیاز در صنعت
هوایی،
جلب سرمایههای چینی در برقی کردن خطوط اصلی راه اهن ایران و
خط اهن سریع السیر اصفهان- شیراز، تهران- مشهد، تهران-تبریز، و
مشارکت در ساخت آزاد راهها،
ایجاد شهرهای هوشمند و زیست بودم در مکران،
ساختمانهای سبز و هوشمند،
بزرگراههای کویری،
حمل و نقل دریایی بین المللی،
توسعه شبکه لجستیکی بنادر،
استفاده از انواع تکنولوژی ساخت و ساز دارای قابلیت پیاده سازی
در ایران و انتقال دانش به کشور،
طراحی شهرهای جدید نسل نوین و محلههایی با رویکرد شهر جدید
هوشمند سازگار با محیط زیست به عنوان پایلوت،
اعطای بورس تحصیلی متقابل و تبادل استاد و دانشجو،
واگذاری بخش معین از سهام شرکت هوش مصنوعی چین به شرکت سرمایه
گذاری خارجی ایران به گونهای که حداقل یک سیت (سهم) از آن در
اختیار شرکت قرار بگیرد،
تفاهم بر سر تغییرات آب و هوایی و همکاری پیرامون راههای
مقابله و تثبیت گرد و غبار در ایران،
مشارکت در سرمایه گذاری برای تاسیس بورس بین المللی مناطق ازاد
ایران و همکاری در راهاندازی مشترک فرامرزی در کشور ثالث،
گسترش تولید مشترک واگنهای مترو،
طراحی شهرک صنعتی تولید خودرو و صنایع مرتبط با آن با تمرکز
براستفاده از انرژی تجدید پذیرو تولید سلول خورشیدی،
تقویت همکاری برای مقابله با ویروس کرونا و دیگر ویروسهای
مشابه،
انتقال فناوری سلامت، نظام سلامت، تامین نیازهای دارویی و
تجهیزات و ملزومات پزشکی، برگزاری منظم نشست کمیسیون مشترک
هماریهای صنایع دفاع ملی،
رزمایشهای مشترک دریایی، زمینی و هوایی بصورت برنامهای
سرمایه گذاری و مشارکت طرف چینی در پروژههای مرتبط با مناطق
نفت و گاز ایران در چارچوب قوانین ایران،
سرمایه گذاری در جاسک و ساخت بندر جاسک،
جذب سرمایه گذاری چینی در پروژههای شهرک پتروشیمی چابهار با
برقراری تسهیلات،
راهاندازی فاز نهایی و همه جانبه شهرک صنعتی مشترک ویژه صنایع
چین،
طراحی و ساخت پالایشگاه مشترک در چین مبتنی بر خصوصیات نفت
ایران،
تامین مالی و استقرار فناوریهای مدیریت پسماند،
مرمت و احیای بناها و بافتهای تاریخی و تقویت هماکری در زمینه
حفظ اثار فرهنگی، ایجاد سیستم فراگیر بنل، مالی با استفاده از
ظرفیتهای چین.
اینها بخشی از مفاد سند برنامه جامع همکاریهای ایران و چین
بود که تنها آگاهی از مفاد این همکاریها و فشار افکار عمومی
می تواند به آغاز تحقق هر چه سریعتر آن یاری رساند.
به تلگرام پیک نت بپیوندید
https://telegram.me/pyknet
@pyknet
پیک نت 9 ژوئیه 2020 |